Morgunblaðið - 24.01.1987, Qupperneq 26
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. JANÚAR 1987
Skýringar Verzlunarbankans á því að hætt var við sameiningn:
Hag hluthafa betur
borgið á þann hátt
Verzlunarbankinn ákvað eins
og kunnugt er að draga sig úr
viðræðum um sameiningu Iðnað-
arbanka, Verzlunarbanka og
Utvegsbanka. I Morgunblaðinu i
gær var skýrt frá því hveijar
ástæður hefðu legið að baki þess-
ari ákvörðun stjórnenda Verzl-
unarbankans. Hér á eftir verður
birt í heild fréttabréf Verzlunar-
bankans til hluthafa bankans,
þar sem sjónarmið bankans eru
skýrð:
„í síðasta Fréttabréfi til hluthafa,
sem kom út 10. desember sl., var
í stórum dráttum rakin sú umræða
um endurskipulagningu bankakerf-
isins, sem hófst í desember 1985,
þegar viðskiptaráðuneytið sendi
bankastjórninni álit bankamála-
nefndar. í framhaldi af áliti
bankamálanefndarinnar hafði við-
skiptaráðherra í ágúst 1986 falið
bankastjóm Seðlabankans að skila
greinargerð og tillögu um „Endur-
skipulagningu bankakerfisins og
lausn á íjárhagsvanda Útvegs-
bankans“. Tillaga Seðlabankans var
birt 10. nóvember 1986 og fólst í
því, að stofnaður yrði nýr hlutafé-
lagsbanki með samruna Útvegs-
banka, Iðnaðarbanka og Verzlunar-
banka og væntanlegri aðild
sparisjóða og einstaklinga.
Mál þessi hafa síðan verið rædd
ítarlega á fjölmörgum fundum þess-
ara aðila eins og vikið var að í
síðasta Fréttabréfi og staðið allt
fram í þriðju viku í janúar 1987.
Lögð hefur verið mikil vinna í að
kanna sem flestar hliðar málsins
og hafa ýmsir sérfræðingar bank-
anna, endurskoðendur þeirra og
ýmsir aðrir komið þar við sögu.
Arni Gestsson formaður bankaráðs-
ins og Höskuldur Olafsson banka-
stjóri hafa tekið þátt í þessum
viðræðum frá upphafi. Einnig hefir
Guðmundur H. Garðarsson banka-
ráðsmaður tekið þátt í sumum
fundanna. Þá hafa bankaráðsfundir
verið mjög tíðir því aliir bankaráðs-
menn hafa verið með í ráðum.
í framhaldi af umfjöllun banka-
ráðs um rnálið á funaum sínum
þann 9. og 15. janúar sl. var Seðla-
banka íslands send svohljóðandi
ályktun:
„Með vísan til umræðna, sem
fram hafa farið á vegum Seðla-
banka íslands um hugsanlega
stofnun nýs hlutafélagsbanka
með samruna Útvegsbankans,
Iðnaðarbankans og Verzlunar-
bankans, og á grundvelli þeirra
gagna, sem lögð hafa verið fram
um stöðu Útvegsbanka íslands,
ályktar bankaráð að ekki sé
grundvöllur fyrir frekari umræð-
um af hálfu Verzlunarbankans.
Því hefír bankaráðið á fundi
sínum þann 9. janúar 1987
ákveðið að draga sig út úr frek-
ari viðræðum um þetta mál og
felur formanni og bankastjóra
að tilkynna Seðlabanka og Iðnað-
arbanka þessa niðurstöðu sína.“
Þessi tillaga var einróma sam-
þykkt.
Alyktanir Verzlunarbankans og
Iðnaðarbankans um stofnun nýs
hlutafélagsbanka voru kynntar
formlega á lokaviðræðufundi þess-
ara aðila með Seðlabankanum þann
19. janúar 1987. í framhaldi af því
var fjölmiðlum send svohljóðandi
fréttatilkynning frá Verzlunar-
bankanum:
„Undanfarna tvo mánuði hefír
Verzlunarbanki íslands hf. tekið
þátt í viðræðum um hugsanlega
stofnun nýs hlutafélagsbanka
með sameiningu Iðnaðarbanka,
Verzlunarbanka og Útvegs-
banka.
Eftir ítarlegar umræður og ná-
kvæmar athuganir, sem meðal
annars byggja á gögnum, sem
lögð hafa verið fram um stöðu
Útvegsbanka íslands, hefír
bankaráð einróma komist að
þeirri niðurstöðu, að af hálfu
Verzlunarbanka íslands hf. sé
ekki grundvöllur fyrir að gerast
þátttakandi í nýjum banka þeirr-
ar gerðar, sem hugmyndir voru
um. Bankaráð Verzlunarbanka
íslands hf. hefír því ákveðið að
draga sig út úr umræddum við-
ræðum og hefír tilkynnt Seðla-
banka Islands og Iðnaðarbanka
íslands hf. þá ákvörðun."
Eins og við sögðum í síðasta
Fréttabréfi til hluthafa hafði Verzl-
unarbankinn mótað sér þá stefnu í
endurskipulagningarmálum banka-
kerfisins, að við værum tilbúnir að
taka þátt í þeim viðræðum. Niður-
staða þeirra viðræðna myndi þó
alfarið ráðast af þeim kostum, sem
kynnu að vera fyrir hendi, og við
myndum meta þá eingöngu út frá
viðskiptalegu og bankalegu sjónar-
miði, þar sem hagur hluthafa,
starfsfólks og viðskiptamanna yrði
hafður að leiðarljósi.
Athuganir sýndu vissulega, að
hægt yrði að ná töluverðri rekstrar-
legri hagkvæmni við sameiningu
þessara þriggja banka að gefnum
ákveðnum forsendum. Starfs-
mannaþörf slíks sameinaðs banka
væri um það bii 30% lægri en núver-
andi fjöldi starfsmanna bankanna
þriggja. Einnig væri hægt að fækka
afgreiðslustöðum og selja fasteign-
ir. Inniánsfé í bönkum er að mestu
óbundið og ekki vitað hve miklum
hluta innlánsfjárins hinn nýi, sam-
einaði banki kynni að halda. Útlán
eiu aftur á móti samningsbundin.
I greinargerð Seðlabankans um út-
lánasamsetningu bankanna þriggja
segir meðal annars, að bankarnir
þrír hafi lagt fram sundurliðaða
skýrslu um skuldbindingar við-
skiptamanna sinna, er færu yfir 20
milljónir. Var þess jafnframt getið,
ef endurskoðendur bankanna teldu
rétt að afskrifa eitthvað af þessum
skuldum ef innheimta þeirra reynd-
ist vafasöm. Að sjálfsögðu var
engra nafna getið en atvinnugrein
þeirra nefnd samkvæmt leyfi við-
skiptaráðuneytisins. Skýrslan um
útlán Útvegsbankans náði til 63
HLUTFALL EINSTAKRA RÁÐUNEYTA
í GJÖLDUM A-HLUTA R/K/SSJÓÐS Á ÁRINU 1986
Fjarlaga- og hagsyslust.p% (5j6)
Æösta stjorn rikisins 0<8% (03)
Forsætisraöuneyti& 0.5% (0.5)
RikisendurskoðunO.1% (OJ)
Hagstofa Islands0.1%(0.1)_
Viöskiptaráðuneytiö:
IÖnaöarráöur»eytiÖ3.4% (<
Samgönguráöuneytió
75% (84)
Fjármálarábuneytiö
33% (35)
Menntamalaraöuneytiö 15.9% 163
Tölur frá 1985 innan sviga
Heilbr. og tryggingamálaráðuneytið 36.9% (36.8)
Utanrikisraöuneytiö 1.2% (1.1)
Landbunaðarraðuneytið 4.6% (4 2)
Sjavarutvegsraðuneytið 2.6% (31)
Doms- og
kirkjumalaraöuneytið 4.8% (5.5)
Félagsmalaraöuneytiö 4,6% (5.4)
HLUTFALL EINSTAKRA TEKJUFLOKKA í HEILDAR
TEKJUM A-HLUTA RÍKISSJÓÐS Á ÁRINU 1986
Óbeinir skattar.
arðgreiðslur 11,0% (5,7)
Skattar af bifreiðum 1.7% (1,6)«
Ymsir skattar af framl.
og þjónustu 8,5% (10,6)
Hagnaöur ÁTVR 6,4% (6,9)
Skattar af
launagreiöslum ^0% (7,2)
Tölur fra 1985 innan sviga
Tekju- og
eignarskattar 13,4% (11,4)
Aörirbeinirskattar 1,0% (1,0)
Gjöld af innflutningi 13,2% (15,8)
Sölu- og orkujöfnunargj. 37,8% (39,8)
Afkoma A-hlutaríkissjóðs 1986
Rekstrarhallinn
505 milljónmn kr.
lægri en árið 1985
TEKJUR ríkissjóðs námu alls 38.235 milljónum króna á liðnu
ári á móti 40.111 milljóna króna gjöldum. Þessar upplýsingar
koma fram í fréttatilkynningn frá fjármálaráðuneytinu, og er
hún birt hér á eftir í heild:
Greiðsluafkoma A-hluta ríkis-
sjóðs í árslok 1986 að meðtalinni
hreyfíngu við Seðlabanka Islands
var jákvæð um 725 milljónir króna,
en var í árslok 1985 mæld á sama
hátt neikævð um 1.107 milljónir
króna. Greiðsluafkoma er því betri
á síðasta ári sem nemur 1.832 millj-
ónum króna.
Rekstrarafkoma A-hluta ríkis-
sjóðs á greiðslugrunni sýnir gjöld
umfram tekjur að íjárhæð 1.876
milljónir króna. A árinu 1985 voru
gjöld umfram tekjur 2.381 milljón
króna. Rekstrarafkoma A-hluta
ríkissjóðs hefur því batnað um 505
milljónir króna frá fyrra ári.
Greidd gjöld námu 40.111 millj-
ónum króna sem er 10.851 milljón
króna hærri fjárhæð en á árinu
1985 eða hækkun um 37%. Inn-
heimtar tekjur námu 38.235 millj-
ónum króna sem er 11,346
milljónum krnoa hærri fjárhæð en
á árinu 1985 eða hækkun um 42%.
Heildarlaunagreiðslur A-hluta
ríkissjóðs á árinu 1986 námu
10.460 milljónum króna, sem er
2.906 milljónum króna hærri fjár-
hæð en á árinu 1985 eða hækkun
um 38,5%.
Rekstrarafkoma A-hluta ríkis-
sjóðs sem hlutfall af gjöldum í
árslok 1986 var neikvæð um 4,7%
í samanburði við 8,1% á árinu 1985.
Síðan 1978 hefur rekstrarafkoman
verð lakari árin 1983 og 1985. Á
þessu árabili var rekstrarhalli á
A-hluta ríkissjóðs á árunum 1978
til 1980 og eins á árunum 1983 og
1985.
Lána- og viðskiptareikningar
sýndu innkomið fé umfram útgreitt
að fjárhæð 2.601 milljón króna. Á
árinu 1985 sýndu sömu reiknings-
flokkar inngreiðslu umfram út-
greiðslur að fjárhæð 1.264 milljónir
króna.
Eftirfarandi tafla sýnir niður-
stöður ofangreindra þátta ríkisfjár-
<4%-
REKSTRARAFKOMA A-HLUTA RÍKISSJÓÐS
á greidslugrunni sem hlutfall af gjöldum.
-2 —
1978 1973 IflfiQ
I I 1981
-3,1
■ I
1983
1981 1982
-<4%
1985 1986
--2
- -8
-8%
Hækkun Áætlun Frávik Heimildir Frávik
Reikningur milli júlí frá sbr. Iög frálögum
Fjárh. 1 mkr.__________1986 1985 ára 1986 áæUun nr. 3/1986 nr, 8/1986
Gjöld 40.111 29.260 37% 39.177 2% 36.830 8,9%
Tekjur 38.235 26.889 42% 37.000 3% 35.344 8.2%
Gjöldumframtekjur 1.876 2.371 2.177 1.486
Lána/viðskiptareikn.
nettó 2.601 1.264 2.177 1.506
Greiðsluafgangur 725 (1.107) 0 20
mála samkvæmt yfirlitum frá
ríkisbókhaldi í árslok 1986. Jafn-
framt er sýndur samanburður við
áætlanir um afkomu ársins 1986.
Annars vegar vegna ráðstafana í
ríkisíjármálum skv. 1. nr. 3/1986
og hins vegar endurskoðun áætlun-
ar sem gerð var um mitt ár 1986.