Morgunblaðið - 30.06.1987, Page 1

72 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
144. tbl. 75. árg.
ÞREÐJUDAGUR 30. JÚNÍ 1987
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Suður-Kórea:
Stjómin fellst á kröfur um
beinar forsetakosningar
Seoul. Rputpr.
Á myndinni sést
hluti af þeim
tugþúsundum Seoul-búa,
sem þyrptist út á götur
í dag til þess að fagna
þeirri þjóðarsátt, sem nú
virðist hafa náðst um
lýðræði í landinu.
Seoul, Reuter.
STJÓRNARFLOKKUR Suður-Kóreu féllst öUum að óvörum á nær
allar kröfur stjórnarandstöðunnar i gær og lýkur þar með um þriggja
vikna löngum óeirðum, sem enginn sá fyrir endann á. Þetta gerði
flokkurinn i tillögu, sem lögð var fyrir forseta landsins, Chun Doo
Hwan. Hann hefur reyndar ekki enn fallist á tUlögurnar, en ráðgjaf-
ar hans bjuggust við þvi að hann gerði það að nokkrum dögum Uðnum.
Það var Roh Tae Woo, formaður
lýðræðislega Réttlætisflokksins og
væntanlegur forsetaframbjóðandi
hans, sem kynnti þessa óvæntu
stefnubreytingu í gær og lagði
pólítískan frama sinn að veði.
Almenningur í Suður-Kóreu fagn-
aði þessum tillögum og fór á götur
út rétt sem um þjóðhátíð væri að
ræða, enda víða gefið leyfi á vinnu-
stöðum. Kóreönsk verðbréf hækkuðu
meira í verði en nokkru sinni fyrr.
Tveir helstu stjómarandstæðingar
i Kóreu, þeir Kim Dae Jung og Kim
Young Sam, játuðu að fregnimar
hefðu komið þeim öldungis á óvart
Evrópubandalagið:
Deilt um
fjármál á
fundi leið-
toganna
Brtissel, Reuter.
LEIÐTOGAR Evrópubanda-
lagsrikjanna tólf komu saman
til fundar í höfuðborg Belgiu
í gær. Fundinum mun ljúka í
dag, en efst á dagskrá var fjár-
hagsvandi EB — hvernig afla
skal fjármuna bandalagsins og
eyða þeim. Talsverður ágrein-
ingur er innan bandalagsins
um tillögu þar sem gert er ráð
fyrir að efnahagur snauðari
ríkja þess, Miðjarðarhafsland-
anna og triands, verði styrktur
verulega. Utanríkisráðherrar
EB reyndu að jafna þessar
deilur um helgina, en án ár-
angurs.
Stjómarerindrekar í Briissel
töldu að utanríkismálefni myndu
falla i skuggann af umræðunni
um flármál bandalagsins, en flár-
lagahalli þess nemur nú um sex
milljörðum Bandaríkjadala. Þó
var gert ráð fyrir að Helmut Kohl,
kanslari Þýskalands, myndi fitja
upp á málum Miðausturlanda.
Gestgjafi fundarins, Wilfiried
Martens, forsætisráðherra Belgíu,
þurfti að leggja fyrirhugað vinnu-
plagg fundarins á hilluna eftir að
utanríkisráðherrar Suður-Evr-
ópurflqanna höfðu farið um það
ómjúkum höndum á sunnudag.
Ástæðan var sú að þeim þótti
ekki koma nógu skýrt fram að
auka ætti fjárveitingar í hina svo-
kölluðu svæðasjóði bandalagsins.
Margaret Thatcher, forsætis-
ráðherra Breta, er sögð muni
hamra á aðgæslu í fjármálum, að
hætti „hinnar hagsýnu húsmóð-
ur,“ og að nú sé tækifæri til þess
að koma fjármálum EB á þurrt í
eitt skipti fyrir öll.
og sögðu að í raun væri ekkert sem
skyggði á gleði þeirra vegna sinna-
skipta stjómarflokksins. Nýstofnuð
breiðfylking stjómarandstöðuhópa
lofaði yfirlýsingu Rohs óspart og
sagði hana myndu varða veginn til
bjartrar framtíðar Kóreu. „Við emm
mikil þjóð þrátt fyrir allt,“ sagði í
tilfinningaheitri forystugrein blaðsins
Dong-a Ilbo, „því við vitum hvenær
skal hörfa og hvenær skal sækja."
í tillögu Rohs kemur fram sú breyt-
ing að forseti landsins skuli kosinn í
beinni kosningu, en ekki af sérstökum
kjörmönnum eins og nú er. Þá er
kveðið á um lausn pólítískra fanga,
tryggingu lýðréttinda og ritfrelsis.
Þegar forystumenn stjómarflokks-
ins vom spurðir að þvi hvort að í
tillögu Rohs fælist ekki uppgjöf
flokksins fyrir stjómarandstöðunni
sögðu þeir að þvt væri síður en svo
farið. Hér væri ekki verið að láta
undan kröfum stjómarandstöðunnar,
heldur vilja fólksins.
Talið er að með þessu hafi Roh
aukið mjög vinsældir sínar og að
hann eigi nú ágæta möguleika á að
ná kjöri f forsetakosningunum, sem
eiga að fara fram í desember. Líkleg-
asti mótframbjóðandi hans er talinn
Kim Young Sam, en ekki er heldur
talið loku fyrir það skotið að Kim
Dae Jung fari fram, þrátt fyrir að
hann neiti því nú.
Reuter
Reuter
Andrei Gromyko og Mikhail Gorbachev; fremstir meðal jafningja.
Fundur Æðsta ráðs Sovétríkjanna:
Hagkerfi Sovétríkjanna
fyrir löngu orðið úrelt
Ryshkov segir að ekki megi bíða með úrbætur
Moskvu, Reuter.
FORSÆTISRÁÐHERRA Sovétríkjanna, Nikolai Ryshkov, sagði á
fundi Æðsta ráðsins í gær að hagkerfi Sovétríkjanna væri úr sér
gengið og skoraði á ráðið að samþykkja áform um úrbætur í efna-
hagsmálum. í tveggja tima langri ræðu sinni sagði Ryshkov hinum
1.500 meðlimum ráðsins að alltof mikil miðstýring ráðuneyta í
Moskvu og sóun auðlinda hefði orðið til þess að 13% sovéskra iðnfyr-
irtækja hefðu verið rekin með halla á sfðasta ári.
hvert við annað. Frumvarpið verður
borið undir atkvæði í dag og er
ekki búist við öðru en það verði
samþykkt samhljóða.
Ronald Reagan:
Kveðst enn
við stjórn-
völinn
Washington, Reuter.
RONALD Reagan, Bandaríkja-
forseti sagði allt tal um það að
hann væri að missa tökin á stjórn
landsins væri „dauðans vitleysa".
Að undanfömu hefur gagnrýni
á forsetans aukist, hann sagður
einangraður og hrumur.
Reagan sagði gagnrýnendur sína
á þingi og á ritvellinum vera „gúrú-
ana sem hafa þulið sömu möntruna
í sex ár — að allt þetta muni hjá
líða.“
Um kosningamar 1988 sagði
Reagan að vitaskuld myndi hann
hjálpa til. „Við verðum að halda
Hvíta húsinu 1988 og ég mun ekki
liggja á liði mínu.“
í ræðu Ryshkovs kom meðal
annars fram að almenningur liði
alvarlegan matvæla- og húsnæðis-
skort, ríkið hefði engan veginn
fylgst með tæknibyltingunni, en á
hinn bóginn þrifist stóreflis
„skuggahagkerfi" vegna vanhæfni
ríkisins til þess að fullnægja eftir-
spum eftir vöm og þjónustu ýmiss
konar.
„Aðferðir hins gamla efnahags-
stjómunarkerfís eru löngu orðnar
úreltar," sagði Ryshkov og bætti
við: „Þörfin á umbótum er augljós
og biýn.“
Mikhail Gorbachev, leiðtogi Sov-
étríkjanna, sat fundinn, en hann
hafði lagt línumar fyrir hann í
ræðu í síðustu viku og þótti
Gorbachev þá óvenju ómyrkur í
máli. Auk Gorbachevs vom allir
helstu valdamenn Sovétríkjanna
viðstaddir fundinn, utan Geidar
Aliyev, fyrsti aðstoðarforsætisráð-
herra Sovétríkjanna, en talið er að
hann gangi ekki heill til skógar.
Ryshkov skoraði á Æðsta ráðið
að styðja lagafrumvarp, sem ætlað
er að örva efnahagslíf í Sovétríkjun-
um. Þar er gert ráð fyrír að öll
ríkisfyrirtæki verði með sjálfstæðan
fjárhag, geri eigin tekju- og út-
gjaldaáætlanir og að laun starfs-
mannanna verði tengd rekstrar-
hagnaði. Fyrirtæki skulu bjóða í
verkefni fyrir ríkið, sem vonast er
til að fækki um leið og fyrirtækin
fara í auknum mæli að skipta beint
Deilur Grikkja við
Bandaríkin magnast
Aþenu, Reuter.
SAMSKIPTI Grikklands og Bandaríkjanna eru nú mjög stirð eftir
ásakanir Bandaríkjastjórnar um að ríkisstjóra Andreas Papan-
dreou hafi gert samning við hryðjuverkasamtök Abu Nidals. Grikkir
segja að herstöðvasamningar ríkjanna verði ekki endumýjaðir
nema Bandarikin dragi orð sin tii baka.
Mál þetta kom upp í síðustu viku, í Lundúnum árið 1982 og skipulagt
en þá gekk bandaríski sendiherrann
á fitnd gríska utanríkisráðherrans,
Karolos Papoulias, og sakaði stjóm-
ina um að hafa samið við hryðju-
verkasamtök gegn því að Grikkland
slyppi við hryðjuverkaárásir i
framtíðinni. Abu Nidal er eftirlýstur
um víða veröld fyrir að hafa stjóm-
að árásinni á ísraelska sendiherrann
fjöldamorðin á flugvöllunum í Vín
og Rómaborg fyrir tveimur árum.
Samningur landanna um her-
stöðvar Bandaríkjanna í Gríkklandi
rennur út á næsta ári, en Grikkir
þiggja um 500 milljónir Banda-
ríkjadala í beina leigu fyrrir her-
stöðvamar.