Morgunblaðið - 18.11.1987, Blaðsíða 56

56
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 18. NÓVEMBER 1987
Ráðstefna um byg‘g,ðamál
Hefðbundin búvöruframleiðsla í næstu framtíð:
8.000 ta 8.500 kíló
af kindakjöti á ári
Sala mjólkur 1900-1987
Rúmlega 100 milljónir lítra mjólkur
Guðmundur Stefánsson, landbúnaðarhagfræðingfur, sagði m.a. á
ráðstefnu Byggðastofnunar og Sambands íslenzkra sveitarfélaga um
byggðamál, að vonir stæðu tíl þess að mjólkurframleiðslan í landinu
„muni í meginatriðum halda sér“, en verðábyrgð ríkisins nær nú til
104 milljóna lítra framleiðslu. Hinsvegar mætti gera ráð fyrir að
kindakjötsframleiðsla færi niður i 8.000-8.500 tonn á ári.
Orðrétt sagði landbúnaðarhag- að gera sér vonir um að mjólkur-
fræðingurinn:
„Samningur ríkisins og bænda
kveður á um árlega verðábyrgð
ríkisins á 104 milljónum lítra af
mjólk og 11.000 tonnum af kinda-
kjöti fram til ársins 1992. Ef að
líkum lætur munu verða miklar
breytingar á búvöruframleiðslunni
eftir þann tíma. Reyndar er hægt
framleiðslan muni í meginatriðum
halda sér, en varla er raunhæft að
gera ráð fyrir mikið meiri kinda-
kjötsneyzlu en sem svarar til 30
kg á hvert mannsbam í landinu.
Heildarframleiðslan gæti þá numið
8.000-8.500 tonnum á ári. Þetta
er að sjálfsögðu mikill samdráttur,
en þetta er mynd sem við verðum
„í starfsáætlun rikisstjórnar-
innar er ákveðið að hleypa af
stokkunum átaki í samgöngumál-
um og samræma fyrirliggjandi
áætlanir á sviði samgöngumála í
þeim tilgangi að bæta tengsl
milli byggðarlaga og stuðla að
stækkun atvinnu- og þjónustu-
svæða." Þannig komst Þorsteinn
Pálsson, forsætisráðherra, að
orði á ráðstefnu Byggðastofnun-
ar og Sambands íslenzkra sveit-
arfélaga um byggðamál.
„í samræmi við þetta er í fjár-
lagafrumvarpi gert ráð fyrir stór-
aukr.um framlögum til vegamála
og munu þau vaxa um þriðjung á
næsta ári frá því sem þau eru í
ár,“ sagði hann ennfremur.
Forsætisráðherra sagði ennfrem-
ur að nú væri unnið að því á vegum
ríkisstjómarinnar að hrinda í fram-
kvæmd á næstu tveimur árum
tillögum um breytta verkaskiptingu
ríkis og sveitarfélaga. „Hér er um
að ræða stórt skref og mikilvægt í
átt til aukinnar valddreifíngar,"
sagði ráðherrann.
Ráðherrann lagði og áherzlu á
betri menntunaraðstöðu í stijálbýli
sem veigamikinn þátt í byggða-
stefnu. „Stofnun og rekstur
framhaldsskóla víða úti á landi og
háskóli á Akureyri þjónar einnig
byggðastefnu," sagði hann.
að vera viðbúin að blasi við og ef
við viljum koma í veg fyrir það
verður að grípa til viðeigandi ráða.“
Síðar í ræðu Guðmundar segir:
„Þó að ekki liggi fyrir nákvæmar
tölur þá má fullyrða að nýjar bú-
greinar eins og loðdýrarækt, fisk-
eldi, ferðamannaþjónusta og aðrar
nýbúgreinar gefi a.m.k. 500-600
ársverk nú þegar og enginn vafi er
á þau munu verða fleiri í náinni
framtíð."
Enn segir í ræðunni:
„Mjög erfítt, ef ekki ógerlegt, er
að segja til um hver [fólksjfækkun-
in verður í sveitum landsins í næstu
framtíð, hvað þá ef litið er lengra
fram í tímann. Sömuleiðis er erfítt
að segja hvar fækkunin verður
mest. Ymsir telja t.d. að landssvæði
eins og sumar byggðir við ísaijarð-
ardjúp og á Ströndum verði einna
fyrstar til að fara í eyði. Þessi svæði
eiga það þó sameiginlegt að þar eru
byggingar víða nýlegri en annars
staðar og þetta er t.d. þáttur sem
gæti vegið þungt og gert herzlu-
muninn fyrir áframhaldandi byggð
á þessum svæðum. Þama gætir að
sjálfsögðu áhrifa byggðaáætlana."
Innanlandssala kindakjöts 1900-1987
Mynd 3.
Sala kjúklinga og svfnakjöts 1982-1986
Linurit um þróun búvörusölu 1980-1987.
Iðnþróunarfélag Eyjafjarðar hf.:
Uppsveifla á nýjan
leik við Evjafjörð
Átak í samgöngumálum:
„Framlög til vegamála
vaxa um þriðjung“
— sagði forsætisráðherra
- sagði Ingi Björnsson
framkvæmdastjóri
„Það var rífandi uppgangur í
atvinnulífinu allan 8. áratuginn
en upp úr 1980 varð stöðnun og
mikil lægð fylgdi i kjölfarið sem
náði botni 1984-85. Undanfarin
misseri hefur síðan verið mikil
uppsveifla á nýjan leik og nú eru
helztu vandamál atvinnulifsins
húsnæðisskortur og mannekla.“
Þannig komst Ingi Björnsson,
framkvæmdastjóri Iðnþróunar-
félags Eyjafjarðar hf., að orði i
erindi á ráðstefnu Byggðastofn-
unar og Sambands íslenzkra
sveitarfélaga um byggðamál.
„í viðleitni sinni til að spoma
gegn hinni neikvæðu atvinnuþróun
í atvinnumálum um og upp úr 1980
sameinuðust Eyfirðingar um stofn-
un Iðnþróunarfélags Eyjafjarðar
hf.,“ sagði Ingi Björnsson í erindi
sínu. Þar var farin sú leið að sam-
eina undir einum hatti rekstrarráð-
gjöf og Qárfestingarstarfsemi.
Þetta var frumkvöðlastarf, fyrsta
félag sinnar tegundar í landinu.
Eigendur vóru 14 sveitarfélög, 11
samtök atvinnurekenda og laun-
þega, 2 kaupfélög og Eyjafjarðar-
sýsla.
Starfsemi félagsins spannar. 1)
kynningarstarf, 2) ráðgjöf, 3) forat-
huganir og arðsemismat, 4) stofnun
fyrirtækja, 5) Qárfestingu og 6)
stjómunar- og rekstraraðstoð.
Félagið hefur tvo starfsmenn:
hagfræðing og tæknifræðing. Þriðji
starfsmaðurinn, sjávarútvegsfræð-
ingur, er að bætast félaginu.
„Fjárfestingarstarfsemi félags-
ins hefur síðan leitt til þess að við
höfum orðið í kringum okkur net
manna, með víðtæka þekkingu, sem
Hluti ráðstefnugesta.
hægt er að fá til samstarfs við úr-
lausn sérhæfðra verkefna," sagði
framkvæmdastjórinn í erindi sínu.
Sem dæmi urti verkefni, sem fé-
lagið hefur tekið þátt í, nefndi hann:
* Sæplast hf. á Dalvík. Framleiðir
plastker og bretti fyrir sjávarútveg-
inn.
* Gúmmívinnslan hf., Akureyri.
Endurvinnur gúmmí og rekur hjól-
barðaverkstæði.
* Hafspil hf., Akureyri. Framleiðir
vökvadrifin tæW fyrir fískiskip.
* Sæver hf., Ólafsfirði. Framleiðir
kavíar úr grásleppuhrognum og
stundar aðra úrvinnslu sjávarfangs.
* Víkurplast hf., Svalbarðseyri.
Framleiðir plastbakka undir mat-
væli.
* Fiskeldi Eyjafjarðar hf., Hjalt-
eyri. Er að heíja lúðueldi. Kannar
aðstæður til fiskeldis almennt í
Eyjafirði.
* Leðuriðjan Terra hf., Grenivík.
Er að hefja framleiðslu muna úr
leðri.
* Fatalitunin Höfði sf., Akureyri.
Litar tilbúin föt og efni fyrir sauma-
stofur.
* DNG hf., Glæsibæjarhreppi.
Framleiðir sjálfvirkar færavindur
fyrir fískibáta.
Bleiu- og dömubindaframleiðsla
hjá Sjöfn á Akureyri.
Framkvæmdastjórinn nefndi
nokkra þætti, sem væru hagstæðir
starfsemi af þessu tagi á Eyjafjarð-
arsvæðinu: a) afmarkað atvinnu-
svæði, b) 20.000 manna byggða-
kjami, 3) samstaða eigenda
félagsins, 4) Qárframlög þeirra, 5)
trausta rekstrarstöðu, 6) stöðugan
starfskraft, 7) virka stjómun og 8)
samstarfsnet.
„Það vekur því enn og aftur furðu
rnína," sagði Ingi Bjömsson um
afstöðu ríkisstjómarinnar til iðnráð-
gjafar á landsbyggðinni, „að ríkis-
stjómin skuli vilja leggja þessa
starfsemi niður án þess að nokkurt
mat fari fram á áhrifum iðnráð-
gjafalaganna."