Morgunblaðið - 13.12.1987, Blaðsíða 68

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. DESEMBER 1987
Um villimennsku
og menntun
Tillaga um lausn umferðarvandans
Kœri Velvakandi
Það hefur mikið verið rætt um
umferðaröngþveitið hér í borginni.
Bflum hefur flölgað svo mjög að
umferðarhnútar myndast hvar-
hvettna og hvergi er bflastæði að
fjnna í Miðbænum á verslunartíma.
Öll þessi bflanotkun leiðir af sér
mikinn kostnað fyrir fólk og er öll-
um til ama. Ég tel mig hafa lausn
á þessu vandamáli sem áreiðanlega
myndi leysa það að verulegu leyti
og ekki kosta mikið. Hún er að
fólk fengi ókeypis far með SVR.
Ef fargjöld með strætisvögnum
yrðu lögð niður myndi fólk nota þá
meira. Reykjavíkurborg þyrfti ekki
að kosta miklu til. Þannig myndi
notkun einkabfla minnka og um-
ferðarþunginn að sama skapi.
Bflastæðavandræðin yrðu einnig úr
sögunni. Ég skora á borgaryfírvöld
að athuga þetta mál.
Reykvikingur
Kæri Velvakandi
Ein er sú bók sem ég hef ávallt
jafn gaman af að grípa í en það er
ritverk eftir mann nokkum, Stan
Steiner. Bók þessa rakst ég á fyrir
mörgum árum hjá Sölunefnd Vamar-
liðseigna en hún ber nafriið The
vanishing white man. Þar var hún á
boðstólum fyrir 15 krónur vegna
þess að Kanamir á Vellinum höfðu
ekki fengist til að lesa hana undan-
farin Qögur ár. Bók þessi fjallar um
indíána, speki þeirra, hugmyndaheim
og það hvemig þeir líta á umhverfi
sitt. í þessari bók benda þeir á hel-
stefnu í „þróun" hvíta mannsins, sem
hefur á margan hátt sannast nú þeg-
ar.
Eftir að hafa lesið bók þessa vakn-
aði sú spuming hvort hvíti kynstofn-
inn hafi nokkur efni á því að ætla
sér að hafa áhrif á þróun fólks sem
hann kallar villimenn, fyrst hann
ræður ekki við villimennskuna í
lífemi sínu. Þegar hvíti maðurinn
kom til Ameríku rakst hann á þjóð-
fiokk sem hann kallaði villimenn.
Hvíti maðurinn hefur ávalt litið stórt
á sig og talið sig menntaðan. Og þá
vaknar önnur spuming. Hvað er
HEIMILISTÖLVUR
TILBOÐ
IflNSÆLUSTU TOL VURIEVROPUIDAG
Nú getum við boðið þessar frábæru heimilistölvur með aukabúnaði og forritum
á verði og greiðslukjörum sem aðeins AMSTRAD getur boðið
EKKERT UT:
’TS" VILDARKJÖR ALLT AÐ 12 MÁN.
'\K SAMNINGUR ALLT AÐ 12 MÁN. EÐA
, REST A 6-8 MÁN.
Ut, SKULDABRÉFI.
Kr. 15.800.-
Kr. 29.800.-
Kr. 39.800.-
SINCLAIR ZX SPECTRUM + 2
128K með innbyggðu segulbandi,
stýripinna og 6 leikjum.
AMSTRÁD CPC 464 - LITASKJÁR
64K með innbyggðu segulbandi og
ritvinnsluforriti m/ísl. stöfum.
AMSTRAD CPC 6128 - LITASKJÁR
128K með diskdrifi og ísl. stöfum.
Vegna mikillar söfu eru þessar tölvur að verða
Óvíst að næsta sending náist fyrir jól
HÖFUM OPNAÐ
STORGLÆSILEGA
200FERMETRA VERSLUNIflO HLEMM.
VERSLUN V/ HLEMM/S. 621122.
rVTX Bókabúö
TOLVUDEILD
Laugavegi 116,
105 Reykjavík,
s: 621122.
Akranes: Bókaskemman / Keflavík: Bókab. Keflav.
Akureyri: Bókav. Edda / ísafj. Hljómtorg
menntun?
Vestrænar þjóðir hafa komið sér
upp ákveðnum menntunargildum, og
enginn telst menntaður nema hann
standist þau próf. En við skulum
athuga að fólk í „vanþróuðum" lönd-
um er menntað á stna vísu, við sínar
aðstæður, í sinni menningu, í sínu
samfélagi. Þ6 það heyri ekki fréttim-
ar á hveiju kvöldi, eigi ekki kost á
hamborgara og kók, þekki ekki Dire
Straits og kunni ekki að leysa ann-
ars stigs margliður, þá eru þetta
engar skynlausar skepnur sem þurfa
á okkar ómenningu að halda.
í október 1983 sýndi sjónvarpið
kvikmynd um ástralskan leiðangur,
sem fór á úlföldum yfir Simpson-
eyðimörkina f Ástralfu. Inni í
eyðimörkinni rákust leiðangursmenn
á mannvistarleifar frumbyggja. í
þessari ferð voru sérfræðingar á
ýmsum sviðum. Þeir skoðuðu um-
merkin og greindu frá því að fólkið
sem byggði þessar slóðir hefði dáið
út þegar hvíti maðurinn kom og allir
sjúkdómamir sem honum fylgdu. Um
sama leyti sýndi sjónvarpið mynd um
afskekkt fjallahérað f Júgóslavíu, þar
sem nútfmatækni og allir hennar
fylgifiskar hafði aldrei komið svo orð
sé á gerandi. Við fyrstu sýn blasti
við kvikmyndagerðarmönnunum
tómlegt og vesælt þorp. En þegar
betur var að gáð bjó þama hraust
og kátt fólk sem hafði nóg af öllu.
Með því að mennta fólk hinna
svokölluðu vanþróuðu landa, þessa
svokölluðu villimenn, með því að
troða uppá þá okkar menntun, gerum
við þeim alvarlegan grikk. Miðað við
lífsmáta þeirra, hugsun og speki og
sambýli þeirra við móður jörð em
borgir hvíta mannsins eins og sorp-
haugar í Eden. Allt er borgamm-
hverfið dautt og sótthreinsað en samt
virðist hvergi þrífast eins mikið af
andlegum og líkamlegum sóttkveikj-
um og einmitt f borgum. Ef hvíti
maðurinn ætlar ekki að kaffæra sig
í eigin mengun ætti hann að taka inn
í skólana fag sem kalla mætti listin
að lifa. Um hana gæti hann fræðst
hjá þjóðflokkum í Ameríku sem hann
kallaði villimenn er hann kom þangað
fyrst og gerir víst enn.
Éinar Ingvi Magnússon
Skrifið eða hringið til
Velvakanda
Velvakandi hvetur lesendur til
að skrifa þættinum um hvaðeina,
sem hugur þeirra stendur til — eða
hringja milli kl. 13 og 14, mánu-
daga til föstudaga, ef þeir koma
því ekki við að skrifa. Meðal efnis,
sam vel er þegið, eru ábendingar
og orðaskiptingar, fyrirspumir og
frásagnir, auk pistla og stuttra
greina. Bréf þurfa ekki að vera
vélrituð, en nöfn, nafnnúmer og
heimilisföng verða að fylgja öllu
efni til þáttarins, þó að höfundur
óski naftileyndar.
Sérstaklega þykir ástæða til að
beina því til lesenda blaðsins utan
höfuðborgarsvæðisins, að þeir láti
sinn hlut ekki eftir liggja hér í
dálkunum.
3§sn