Morgunblaðið - 25.02.1988, Qupperneq 23
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 25. FEBRÚAR 1988
23
Á áhætturannsóknadeild Rannsóknastofnunar Háskólans.
hægt sé að umgangast alnæmis-
sjúklinga án áhættu.
Enga blygðunarsemi
eðatepruskap
Þorvaldur Kristinsson formaður
Samtakanna 78 tók næstur til máls
og rakti baráttu samtakanna fyrir
fræðslu um alnæmi og aðgerðum
gegn sjúkdómnum. Hann sagði frá
erfíðri félagslegri aðstöðu samkyn-
hneigðra, sú tilhneiging að útskúfa
þeim og ofsækja væri ljón í vegi
viðleitni til að fá þetta fólk til að
gæta sín í kynlífi og gefa sig fram
við heilbrigðisyfirvöld. Hann sagði
ekki vera vandamál að ná til þeirra
karla, sem viðurkenna kynhneigð
sína og kalla sig homma, hinir
væru í meiri hættu, sem ekki gætu
horfst í augu við það. Þeir væru
ekki heldur reiðubúnir til að horfast
í augu við kynhegðun sína. Þorvald-
ur sagði þá oft illa upplýsta og fjöl-
ljmda í kynlífi sínu. „Þeir eru hættu-
Iegastir. Þeir menn, sem kalla sig
homma, hafa fyrir löngu skilið hver
alvaran er,“ sagði hann. Þá gagn-
rýndi Þorvaldur landlækni og önnur
yfirvöld fyrir að vera ekki nógu
hreinskilin í kynningarherferðum
sínum. Hann sagði skilaboðin verða
að höfða beint til þeirra hópa sem
eiga að taka við þeim og þá dygði
engin blygðunarsemi eða tepru-
skapur.
Einangrun sjúklinga
Auður Matthíasdóttir félagsráð-
gjafi ræddi um félagslegar afleið-
ingar alnæmis. Hún sagði mikla
hættu á að smitað fólk einangrist
bg það þori ekki að segja frá. „Sum-
ir sukka til að létta af sér vanlíðan,
t, aðrir draga sig enn frekar inn í
f skel sína,“ sagði hún. Menn spyija
k sig; „Hvað ef ég sýkist, hvað þá? Á
* ég að segja frá?“ Hún sagði, að
hafa bæri í huga hvaða afleiðingar
það gæti haft fyrir einstakling, að
sýkjast. Atvinnumissir er t.d. sama
' og tekjutap. „Sjúklingur verður að
fá skilning og aðstoð yfirvalda,"
sagði hún. Þá ræddi Auður um
áhrif sjúkdómsins á fjölskyldu hins
sýkta og þá erfíðleika, sem því fylg-
| ir að frétta af slíku, það væri erfitt
r fyrir alla aðila. „í versta tilfelli var
t--------------------------------
hinum smitaða varpað á dyr,“ sagði
Auður Matthíasdóttir og lauk máli
sínu með því, að hrósa góðu sam-
bandi um þessi mál á milli borgar-
læknisembættisins og Félagsmála-
stofnunar Reykjavíkurborgar.
Áaðtaka
sýkta úr umferð?
Að loknum framsöguerindum
komu fundarmenn með fyrirspum-
ir. Þar var m.a. spurt um víðtæka
skimun, þ.e. skipulega leit að smit-
uðu fólki, um smitleiðir t.d. frá
opnum sárum og um hvað ætti að
gera við alnæmissjúklinga.
í svörum kom fram, að skiptar
skoðanir eru um ágæti mjög
víðtækrar skimunar, auk þess sem
kostnaður yrði óheyrilegur. Sigurð-
ur Guðmundsson gat þess, að ef
fullkomið eftirlit ætti að vera, þyrfti
að prófa alla á þriggja til fjögurra
mánaða fresti. Hann sagði einnig,
að ekkert benti til þess, að alnæmi
smitaðist úr sárum, hann tók þó
fram að hrein svör væru ekki til
um hugsanlegar smitleiðir og sagði
nauðsynlegt, að t.d. sjúkraflutn-
ingamenn notuðu hanska við með-
höndlun blæðandi sjúklinga. Hann
nefndi dæmi um bandarískan
skurðlækni, sem dó úr alnæmi. Um
300 sjúklingar, sem hann hafði
skorið upp, voru rannsakaðir og
fannst ekki smit 5 neinum þeirra.
Nokkrar umræður urðu um al-
næmissjúklinga. Ólafur Ólafsson
landlæknir sagði frá umræðum um
það, þ.á m. að sú skoðun hefði kom-
ið fram, að „brennimerkja" ætti
smitaða. Hann vék að spuming-
unni: „Hvað vill þjóðfélagið gera
við fólk sem er með smit og hagar
sér óvarlega?" „Ef við förum að
brennimeriq’a smitaða, sé ég nú
ekki fyrir mér, að margir muni
koma til mótefnamælingar. Á móti
hveijum einum sem mæiist með
smit, eru tíu úti í þjóðfélaginu.
Menn verða að hugsa þetta til enda.
Hvar eru þær fangabúðir, sem rúma
tfu milljónir manna sem eru smitað-
ir í heiminum í dag? Ég vil gjaman
fá umræður um þetta, mun meira
en verið hefur," sagði landlæknir
að lokum.
- ÞÓ
Háir vextir
Grunnvextir á Kjörbók
eru nú 32% á ári og leggjast þeir við
höfuðstól tvisvar á ári.
Ef innstæða, eða hluti hennar,
hefur legið óhreyfð í 16 mánuði .
hækka vextir í33,4%
og í 34% eftir 24 mánuði.
Þrepahækkun þessi er afturvirk,
hámarks ársávöxtun er því allt að
36,9% án verðtryggingar.
Verðtrygging
Á 3ja mánaða fresti er ávöxtun
Kjörbókarinnar borin saman við
ávöxtun 6 mánaða bundinna
verðtryggðra reikninga.
Reynist ávöxtun verðtryggðu
reikninganna hærri ergreidd uppbót
á Kjörbókina sem því nemur.
Örugg
og óbundin
Þrátt fyrirháa vexti og verðtryggingu
er innstæða Kjörbókar alltaf laus.
Vaxtaleiðrétting við úttekt er 0,85%,
en reiknast þó ekki afvöxtum tveggja
síðustu vaxtatímabila.
Kjörbókin er bæði einfalt og öruggt
sparnaðarform.
Landsbanki
íslands
Banki allra landsmanna
iA
ruL