Morgunblaðið - 06.04.1988, Qupperneq 1

96 SIÐUR B/C
77. tbl. 76. árg.
MIÐVIKUDAGUR 6. APRÍL 1988 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Friðartillögnr
Bandaríkjamanna:
Shultz
treystir á
stuðning
Jórdana
Damaskus, Amman, Tel Aviv. Reuter.
GEORGE Shultz, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, leggur nú
allt traust sitt á að Jórdanir sam-
þykki tillögur Bandaríkjastjórnar
um frið í Miðausturlöndum. Með
þvi móti yrði Yitzhak Shamir, for-
sætisráðherra ísraels, knúinn til
samþykkis við tillögurnar, að sögn
háttsettra jórdanskra og ísra-
elskra embættismanna. Shultz
ræddi i gær við ráðamenn í ísra-
el, Jórdaníu og Sýrlandi.
Shultz sagði eftir fund sinn með
Hussein Jórdaníukonungi í gær, að
enginn hefði vísað tillögum Banda-
ríkjamanna á bug ennþá og því
mundi hann reyna áfram að finna
samningaleið, sem deiluaðilar gætu
sætt sig við. Sagði hann viðræður
við Hussein og Assad Sýrlandsfor-
seta hafa verið „gagnlegar". Flestir
þjóðarleiðtogar í Miðausturlöndum
hafa séð agnúa á tillögunum og að-
eins Egyptar hafa lýst yfir stuðningi
við þær.
Tillögur Bandaríkjamanna gera
ráð fyrir alþjóðlegri friðarráðstefnu
og skiptingu lands til að tryggja frið.
Sýrlendingar vilja að friðarráðstefna
með þátttöku Frelsissamtaka Pal-
estínumanna (PLO) fái úrslitavald
um málefni Miðausturlanda, og að
ísraelar hverfí frá hemumdu svæð-
unum, Gaza-svæðinu og vesturbakka
árinnar Jórdan. Embættismenn í
Damaskus sögðu að heimsókn Shultz
hefði í engu breytt þeirri afstöðu.
Shultz sagði í viðtali við jórdönsk
blöð að ýmsir leiðtogar í ísrael væru
hlynntir tillögum sínum. Shimon Per-
es, utanríkisráðherra, sem verið hef-
ur stuðningsmaður tillagnanna, setti
nýja fyrirvara við samþykki þeirra í
gaer. Tók hann fyrir samninga við
PLO, lagðist gegn stofnun ríkis Pa-
lestínumanna, sagðist andvígur veru
útlendra gæzlusveita á vesturbakk-
anum og upprætingu landnáms gyð-
inga á herteknu svæðunum.
Sjá „Shultz ræðir við Jórdani
og Sýrlendinga" á bls. 36.
Ævitíma í Gúlaginu minnst
Reuter
Séra Dick Rodgers lauk um páskana 45 daga
vist í eftirlíkingu af sovéskum fangelsisklefa,
en presturinn fastaði einnig þennan tíma. Þetta
gerði séra Rodgers til þess að minna umheiminn
á séra Vasílíj Shípílov, en sovésk stjórnvöld hafa
haldið honum í fangelsi í 47 ár vegna trúarskoð-
ana hans. Eftirlíkingin af fangelsisklefanum var
í anddyri kirkju heilags Marteins, sem stendur
við Trafalgar-torg í miðborg Lundúna. Þessa
45 daga hafa rúmlega 31.000 manns undirritað
áskorun til Sovétstjórnarinnar um að Shípílov
verði látinn laus. Að sögn sovéskra embættis-
manna er í hyggju að Shípílov verði fluttur úr
fangelsinu og á sjúkrastofnun. Ekki er ljóst
hvort þar ræðir um geðveikrahæli eða hefð-
bundið sjúkrahús.
Vopnasaia Svía:
Yfirlýsing-
ar Carlssons
a skjon við
sænsk lög
Stokkhólmi. Frá Cláa von Hofsten, frétta-
ritara Morgunblaðsins i Svíþjóð.
INGVAR Carlsson, forsætisráð-
herra, sagði við yfirheyrslur hjá
stjórnarskrárnefnd sænska þings-
ins í gær, að Svíar myndu selja
Indverjum vopn þótt þeir ættu í
stríði.
Yfirlýsingar Carlssons stríða gegn
sænskum lögum, sem banna sölu
vopna til ríkja sem eiga í stríði eða
þar sem innanlandsófriður ríkir.
Indveijar neyddu Svía til að sam-
þykkja að vopnasölusamningurinn
yrði haldinn á hveiju sem gengi og
að ríkisstjómin ábyrgðist vopnasend-
ingar. Að öðm leyti hefðu Svfar aldrei
náð samningnum sem hljóðar upp á
8 milljarða sænskra króna.
Yfirlýsing Ingvars Carlssonar er
einnig talin til marks um tvöfalt sið-
gæði stjómar jafnaðarmanna í vopna-
sölumálum. Sænskir fjölmiðlar hafa
i allan vetur harðlega gagnrýnt
stjómina fyrir hveija ólöglega vopna-
söluna af annarri.
Við yfirheyrslumar hjá stjómar-
skrámefndinni var Carlsson spurður
að því hvort hann gæti ekki aflétt
leynd, sem hvíldi yfir vopnasölu-
samningum, til þess að draga úr vax-
andi vantrú almennings. Hann vísaði
því á bug en sagði að skipuð hefði
verið nefnd óbreyttra borgara til þess
að rannsaka vopnasölumálin.
Rændu þotu á leiðinni frá Bangkok til Kuwait:
Hótuðu konungbom-
um farþegum lífláti
Niknnín Kiiwnit Rpntpr
Nikósíu, Kuwait. Reuter.
Flugræningjar, sem tóku
Boeing-747 þotu frá ríkisflugfé
laginu í Kuwait, hótuðu i gær
að lífláta þrjá meðlimi konungs-
Vísindaritið Nature:
Stafar dýralífi í Bretlandi
hætta af heimilisköttum?
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
SEX milljónir heimiliskatta eru
í Bretlandi, að því er talið er.
Þeir drepa um 100 milljónir
fugla og smádýra á ári, sam-
kvæmt frétt i The Times sfðast-
liðinn laugardag.
í síðustu viku birtist ritgerð í
vísindaritinu Nature, þar sem gerð
er grein fyrir rannsóknum, sem
lúta að þessu. Tveir breskir líffræð-
ingar fengu alla kattareigendur í
smábænum Felmersham við Ouse-
ána nálægt Bedford til liðs við sig.
f bænum eru 70 kettir.
í ljós kom, að kettimir í Felmers-
ham drápu 1070 smádýr á heilu
ári. Flest þeirra voru húsamýs, því
næst spörfuglar, hagamýs, þrestir,
rauðbrystingar og kanínur.
340 spörfuglar voru í bænum
fyrir varptímann, og talið var, að
þeir hefðu venð um 700 að honum
loknum. Vitað var, að kettimir
drápu 170 spörfugla.
Talið er, að kettir komi ekki
heim með nema helming þess sem
þeir drepa. Sé það rétt, bera kett-
imir ábyrgð á dauða allra spör-
fugla í þessum bæ þetta árið.
Ef einungis er gengið út frá
tölum um það, sem kettirnir báru
heim, og þær alhæfðar, kemur í
ljós, að kettir drepa a.m.k. 100
milljónir smádýra og fugla í Bret-
landi á hveiju ári.
Dýralífi Bretlands stafar hætta
af þessu óargadýri. Robert May,
prófessor við Princeton-háskólann
í Bandaríkjunum, sem ritaði grein-
ina í Nature, segir það gegna furðu,
að enginn skuli hafa áhyggjur af
þessu. Krafist sé, að sótt sé um
leyfi innanríkisráðuneytisins í hvert
sinn, sem köttur sé látinn drepa
lifandi fugl í tilraunum, en enginn
hreyfi andmælum við, að vel aldir
heimiliskettir leiki sér að því að
drepa tíu milljónir spörfugla á
hveiju ári.
fjölskyldu Kuwait sem eru með-
al farþega þotunnar. A mið-
nætti bárust þær fregnir að
ræningjarnir hefðu sleppt 24
konum úr hópi farþega. Óljóst
var hvort fleiri konur væru í
þotunni en þær sem sleppt var.
í gær var hjartveikum manni
sleppt. Hann sagði ræningjana
tala arabísku og vera sex eða
sjö talsins.
Flugræningjamir sögðu hina
konungbomu farþega í bráðri
hættu og veittu yfirvöldum í Kuwa-
it frest þar til á hádegi í dag að
verða við kröfum þeirra. Er þar
um að ræða tvo bræður og systur
þeirra, sem sögð eru fjarskyld þjóð-
höfðingjanum, Jaber al-Ahmed al-
Sabah prins. Ólíklegt var talið að
kröfumar yrðu teknar til greina.
Ræningjamir vilja fá 17 félaga
sína, sem sitja í fangelsum í Kuwa-
it, leysta úr haldi. Fangamir em
félagar í samtökum sem em hlið-
holl írönum.
Ríkisstjóm Kuwait kom saman
til neyðarfundar vegna flugránsins
í gærkvöldi og var fallist á beiðni
írana um aðstoð við að tryggja
frelsi farþega og áhafnar þotunn-
ar. Hélt nefnd háttsettra manna
þegar í stað til Teheran.
Að sögn írönsku fréttastofunnar
samþykktu ræningjamir eftir
samningaviðræður við nefnd undir
forystu Aliresa Moayyeri, aðstoð-
arforsætisráðherra, að sleppa kon-
um meðal farþega. A annað huhdr-
að manns vom um borð í þotunni
þegar henni var rænt í áætlunar-
flugi frá Bangkok í Thailandi til
Kuwait árla í gær. Flugstjórinn
fékk að lenda á flugvellinum í
Mashad í norðausturhluta írans,
vegna eldsneytisskorts. Ræningj-
amir kröfðust þess að fá eldsneyti
til að geta haldið ferðinni áfram
en írönsk yfirvöld urðu ekki við því.
Ræningjamir vom vopnaðir
handsprengjum og skammbyssum.
Bundu þeir hendur farþeganna og
skipuðu þeim að halda kyrrn fyrir
aftast í þotunni.