Morgunblaðið - 06.04.1988, Qupperneq 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 6. APRÍL 1988
Panama:
Stg órnarandstað-
an skipuleggur
mótmælaaðgerðir
Panamaborg, Milwaukee. Reuter.
Stjórnarandstaðan í Panama hefur lagt á ráðin um frekari
mótmæli gegn Manuel Noriega, hershöfðingja og ráðamanni í
landinu, en svo virðist sem tveggja vikna verkfall verslunareig-
enda sé farið út um þúfur. 1.300 hermenn voru í gær sendir til
herstöðvar Bandaríkjamanna í Panama. Ástandið í Panama er
orðið að hitamáli í forkosningabaráttunni í Wisconsin í Banda-
ríkjunum.
Reuter
Shultz ásamt Hussein Jórdaníukonungi í Amman í gær.
Miðausturlönd:
Shultz ræðir við Jórd-
ani og Sýrlendinga
Amman, Reuter.
GEORGE Shultz, utanrikisráð-
herra Bandaríkjanna kom í gær
til Amman, höfuðborgar Jór-
daníu, en þar ræddi hann við
ráðamenn um friðartillögur
Bandaríkjastjórnar. Arabar
hafa látið í ljós miklar efasemd-
ir um ágæti þessara tillagna.
Shultz vildi ekki ræða við
fréttamenn við komuna til
Jórdaníu og var ekið rakleiðis
til konungshallarinnar þar sem
hann rædddi við Hussein Jórd-
aníukonung. Síðar um daginn
fór hann sömu erinda til Dam-
askus, höfuðborgar Sýrlands.
Jórdaníukonungur hefur ekkert
viljað segja um friðartillögumar,
en þarlendir embættismenn og
dagblöð hafa ekki tekið vel í þær.
„Okkur hefur ekkert miðað með
þessar friðartillögur og mun ekk-
ert miða,“ sagði háttsettur emb-
ættismaður í viðtali við Reuters-
fréttastofuna á mánudag. „Á hinn
bóginn viljum við ekki að aröbum
verði kennt um þegar tillögumar
renna út í sandinn."
Shultz hitti Yitzhak Shamir,
forsætisráðherra ísraels, tvisvar á
mánudag, en mistókst að telja
hann á þátttöku í alþjóðlegri frið-
arráðstefnu þar sem arabar og
ísraelar gætu ráðið ráðum sínum
auglitis til auglitis.
Að sögn hins jórdanska emb-
ættismann, sem fréttamaður Re-
uters-fréttastofunnar ræddi við,
hafði Shultz heitið því í síðustu
heimsókn sinni, að „snúið yrði upp
á handlegg" Shamirs til þess að
fá hann til þess að samþykkja
fyrmefnda friðarráðstefnu. Sagði
hann að nú yrði Shultz inntur eft-
ir því hvers vegna þetta hefði ekki
gerst.
Jórdanir hafa til þessa krafist
þess að siík ráðstefna færi fram
undir umsjón Sameinuðu þjóðanna
og að allir fimm fastafulltrúar
Öryggisráðsins sætu hana auk
allra hlutaðeigandi aðila, að Frels-
issamtökum Palestínu (PLO) með-
töldum. Þá krefjast Jórdanir þess
að ísraelar skili öllum svæðum,
sem hemumin voru eftir árás ara-
baríkjanna 1967.
Samtök stjómarandstæðinga í
Panama hafa ákveðið að efna til
mikilla mótmæla í landinu gegn
yfirráðum Noriega og hersins og
í gær var farin ganga um Panama-
borg þar sem þess var krafist, að
herinn sleppti úr haldi_ tveimur
leiðtogum samtakanna. í dag eru
ráðgerð mótmæli undir kjörorðinu
„Gengið gegn hungri" og er búist
við, að til átaka geti komið með
göngumönnum og hernum.
1.300 bandarískir hermenn voru
sendir í gær til Panama til að
tryggja betur öryggi bandarískra
þegna þar og hefur Bandaríkja-
stjóm þá alls 13.000 hemienn í
landinu. Margir Panamabúar vilja,
að bandaríski herinn verði notaður
til að koma Noriega burt en stuðn-
ingsmenn hans segja, að liðsflutn-
ingamir séu til marks um yfirgang
Bandaríkjastjómar gagnvart
ríkjunum í Mið-Ameríku.
Bréf til Jacksons
Noriega hefur skrifað Jesse
Jackson, einum frambjóðenda í
forkosningabaráttu demókrata,
bréf þar sem hann biður hann að
miðla málum milli sín og Banda-
ríkjastjómar og binda enda á það,
sem hann kallar „erlend íhlutun".
Á fundi með fréttamönnum kvaðst
Jackson ekki hafa í hyggju að
gerast milligöngumaður í þessari
deilu enda hefði bréf Noriega að-
eins verið svar við bréfí, sem hann
sendi honum fyrir mánuði. Mic-
hael Dukakis, sem Jaekson veitir
harða keppni í forkosningunum i
Wisconsin, hefur gagnrýnt Jack-
son fyrir að skipta sér af máli, sem
eigi aðeins að heyra undir utanrík-
isráðuneytið.
Tveir sænskir læknar sakaðir um morð á vændiskonu:
Nýtt réttarhald fyrirskipað
Stokkhólmi, Reuter.
SAKSÓKNARI í Sviþjóð fyrirskipaði óvænt í síðustu viku að rétta
skyldi á ný í máli tveggja lækna sem sakaðir eru um að hafa myrt
vændiskonu. Sækjandi í málinu byggir á framburði dóttur annars
læknanna sem segist hafa verið viðstödd þegar mennirnir tveir hlut-
uðu lík konunnar í sundur.
Ísrael-Bandaríkin:
Hyggjast undirrita
samkomulag’ 21. apríl
Jerúsalem, Reutcr.
Dómstóll í Stokkhólmi úrskurðaði
snemma í mars að mennimir væru
sekir. Áfrýjunardómstóll ógilti þann
dóm vegna skorts á sönnunargögn-
um og tæknigalla á réttarhöldunum
og úrskurðaði að mennimir skyldu
látnir lausir. Saksóknara stóðu þá
tveir kostir til boða, fella málið niður
eða fyrirskipa endurupptöku máls-
ins.
Anders Helin saksóknari sagði í
síðustu viku að kveða yrði upp efnis-
dóm í málinu og átti við að ekki
væri hægt að láta mennina lausa
nema þeir hefðu verið sýknaðir.
Málið hefur vakið gífurlega at-
hygli í Svíþjóð undanfarið hálft ár.
Læknamir tveir, meinafræðingur og
aðstoðarlæknir neita því að hafa
tælt vændiskonuna inn í krufninga-
stofu hins fyrmefnda í Karolinska
sjúkrahúsinu í Stokkhólmi. Þeir eru
sakaðir um að hafa myrt konuna
og hlutað líkið í sundur eftir að hafa
átt við hana kynmök.
Anders Helin segir að tveir nýir
dómarar og sex manna kviðdómur
hafí verið skipaður til að koma í
stað þeirra sem sögðu af sér nokkr-
um dögum eftir að hafa sakfellt
mennina. Dómarinn sagði af sér eft-
ir að kviðdómendur sem bundnir
vom þagnareiði höfðu látið í ljós
efasemdir um réttmæti niðurstöð-
unnar. Kviðdómurinn svaraði fyrir
sig með því að segja af sér og sögðu
meðlimir hans að dómarinn hefði
brugðist ábyrgð sinni með því að
fara í veikindafrí á meðan dómendur
íhuguðu málið.
Líkamsleifar Catrine da Costa
hinnar 27 ára gömlu vændiskonu
fundust á ruslahaugi í Stokkhólmi
árið 1984 en höfuðið vantaði. Meina-
fræðingurinn lá undir grun strax
eftir að líkið fannst en var látinn
laus eftir stutt varðhald vegna skorts
á sönnunargögnum. Þremur árum
síðar komu fram ný gögn í málinu
þegar dóttir aðstoðarlæknisins sagði
móður sinni svakalega sögu. Hún
var þá fimm ára gömul og sagðist
muna er hún var 18 mánaða gömul
að faðir sinn hefði tekið hana með
sér á spítalann og látið hana horfa
á aðfarimar.
Annar læknirinn sakað-
ur um sifjaspell
Dóttirin gat þekkt fómarlambið á
mynd og mundi fomafn meinafræð-
ingsins. Hún lýsti verkfærunum sem
mennirnir eiga að hafa notað og
lýsti því hvemig mennirnir hlutuðu
líkið í sundur með seremóníum sem
benda til kvalalosta. Þessar upplýs-
ingar komu fram eftir að foreldrar
bamsins höfðu skilið og á meðan
rannsókn fór fram á ákæru á hend-
ur föðurnum fyrir sifjaspell.
Eitt aðalvitni saksóknara er
meinafræðiprófessor og fyrrum
starfsfélagi hinna grunuðu. Hann
segir að líkið hafí verið hlutað í sund-
ur af manni sem haldinn væri nec-
rófílíu, eða sjúklegri ást á líkum, og
byggi augsýnilega yfír sérfræði-
kunnáttu á sviði meinafræði.
Veijandi læknanna dregur sögu
telpunnar í efa og segir að ekki sé
hægt að útiloka dauða af eðlilegum
orsökum á meðan höfuð hinnar látnu
hafí ekki fundist.
ÍSRAELAR og Bandaríkja-
menn hyggjast undirrita
víðtækt samkomulag um efna-
hagssamvinnu, stjórnmál og
öryggismál á næstunni. Kom
þetta fram í máli talsmanns
ísraelska utanríkisráðuneytis-
ins á mánudag. Að sögn tals-
mannsins, Ehud Gol, eru smá-
atriði samkomulagsins enn til
umræðu og vildi hann ekki tjá
sig frekar um innihald þess.
Að sögn ísraelska sjónvarpsins
munu forsetar ríkjanna undirrita
samkomulagið samtímis í Wash-
ington og Jerúsalem hinn 21.
apríl. Gol sagði á hinn bóginn
of snemmt að segja hvenær und-
irritunin færi fram, þar sem sam-
komulagið væri enn ekki frá-
gengið.
Að sögn sjónvarpsstöðvarinn-
ar er samkomulagið ætlað til
þess að friða Yitzhak Shamir,
forsætisráðherra ísraels, en hann
hefur verið einn helsti Þrándur í
Götu friðartillagna Banda-
ríkjanna og sagt þær stefna ör-
yggi ísraelsríkis í hættu.
Á sama tíma og fregnir bárust
af fyrrnefndu samkomulagi til-
kynnti Bandaríkjastjóm þinginu
að hún hefði í hyggju að selja
ísraelum 75 orrustuþotur af
gerðinni F-16 C/D fyrir andvirði
um 2 milljarða Bandaríkjadala.
Er það í samræmi við fyrri samn-
inga ríkjanna, en ísraelar þiggja
árlega um 1,8 milljarð dala í
bandarískri hemaðaraðstoð. Fyr-
ir eiga ísraelar um 150 F-16
þotur, en þessar 75 eiga að koma
í stað Lavi-þotunnar, sem ísrael-
ar hættu við að framleiða í fyrra.
Shevardnadze og Najibullah í Kabúl:
Sovéski herinn verður
fluttur frá Afganistan
New York, Islamabad. Reuter.
EDUARD Shevardnadze, utanrík-
isráðherra Sovétríkjanna, og
Najibuilah, forseti Afganistans,
hafa staðfest, að sovéski herinn
verði fluttur frá Afganistan hver
svo sem niðurstaðan verði í Gen-
farviðræðunum um Afganistan-
málið.
Shevardnadze og Najibullah hafa
síðustu daga ræðst við í Kabúl um
fyrirhugaðan brottflutning sovéska
hemámsliðsins og í gær sagði frá
því í Prövdu, málgagni sovéska
kommúnistaflokksins, að þeir hefðu
lýst því yfír, að af honum yrði þótt
ekkert samkomulag næðist í Genf.
Bandaríska dagblaðið New York
Times skýrði frá því í gær, að Sovét-
menn væru þegar famir að undirbúa
brottflutninginn og hafði það eftir
ónefndum embættismönnum, sem
sögðu, að Sovétmenn hefðu kallað
hermennina burt frá ýmsum af-
skekktum varðstöðvum, sem erfitt
væri að veija. Embættismennirnir
lögðu þó áherslu á, að Sovétmenn
væru augljóslega ekkert að flýta sér.
Þingkosningar hófust í gær í Afg-
anistan og standa fram til 14. þessa
mánaðar. Skoraði Kabúlstjómin á
skæruliða í landinu að taka þátt í
þeim og bauð einnig fulltrúum
mannréttindanefndar Sameinuðu
þjóðanna að fylgjast með fram-
kvæmdinni. Skæruliðar hafa vísað
kosningunum á bug sem blekkingu
og hafa heitið að beijast þar til
íslömsk stjóm hefur tekið við valda-
taumunum.