Morgunblaðið - 27.08.1988, Blaðsíða 27

MQRGUNBLAÐIÐ, LAUQAItDAGUR: 27- ÁGÚS1? 1988
í^7
ísraelsstjóm:
Segir brottvísun-
ina örþrifaúrræði
Tel Aviv, Reuter.
ÍSRAELAR hafa brugðist við
mótmælum Bandaríkjanna
vegna brottvísunar Palestínu-
araba úr landi með þvi að segja
ráðstafanir þessa örþrifaúrræði
og að aðeins verði til þess gripið
í undantekningartilvikum. Þetta
kom fram í opinberu svari ísra-
elska utanikisráðuneytisins við
mótmælunum, sem formlega var
afhent Bandaríkjamönnum á
fimmtudag. Bandarikjamenn
höfðu varað ísraela við því að
gagnkvæm samskipti ríkjanna
kynnu að versna vísuðu fsraelar
fleiri Palestinumönnum á hern-
umdu svæðunum úr landi.
„Við lögðum á það áherslu að
brottreksturinn sé óvenjuleg ráð-
stöfun, sem gripið væri til undir
óvenjulegum kringumstæðum,"
sagði Alon Liel, talsmaður utanrík-
isráðuneytisins eftir fund ísraelskra
og bandarískra embættismanna í
Tel Aviv.
„Við tjáðum þeim að við myndum
aðeins grípa til þessara ráða í alvar-
legustu tilfellunum, eins og þegar
viðkomandi hefur verið staðinn að
ofbeldisverkum eða hvatt til
þeirra." Liel bætti við að ofbeldis-
verkum hefði fækkað eftir að ísrael-
ar hófu að reka verstu óeirðasegg-
ina úr landi og kvaðst vonast til
þess að Bandaríkjamenn sýndu
málum þessum skilning.
Bandaríkin:
Olíuverð lækkar vegna
offramleiðslu OPEC-inkja NATO:
Bandaríska þyrlu- og landgönguskipið Saipan lónar í norskum firði á einni af fyrri flotaæfingum NATO
á norðurslóðum.
New York. Reuter.
VERÐ á hráolíu lækkaði i Banda-
ríkjunum á fimmtudag eftir að
þarlendir og evrópskir sérfræð-
ingar höfðu skýrt frá því að
OPEC-ríkin hefðu aukið olíu-
framleiðslu sina í þessum mán-
uði.
■Verðið á hráolíu lækkaði um 35
cent og komst niður í 15,30 dali á
fatið fyrir olíu sem afgreidd verður
í október.
Verðlækkunin sigldi í kjölfar
fréttar í Wall Street Joumal þar sem
haft er eftir tveimur evrópskum
sérfræðingum í olíuviðskiptum að
ríki sem aðild eiga að OPEC, sam-
tökum olíuútflutningsríkja, fram-
leiði rúmlega 19 milljónir fata á
dag. Talið er að eftirspumin eftir
olíu frá OPEC-rílqunum sé 18 millj-
ón föt á dag.
Að sögn sérfræðinga kemur
mestur hluti offramleiðslunnar frá
Írak, Saudí Arabíu, Kuwait og Sam-
einuðu arabisku furstadæmunum.
Mikil flotaæfing á N-Atl-
antshafi í næsta mánuði
MIKIL flotaæfing á Norður-
Atlantshafi verður haldin á veg-
um Atlantshafsbandalagsins
Friðarviðræður írana og íraka:
Aldagamalt vandamál verð
ur ekki leyst á einum degi
- segir De Cuellar, aðalritari Sameinuðu þjóðanna
Genf. Reuter.
FYRSTU beinu viðræður írana
og íraka hófust í Genf á
fimmtudag og stóðu þá í tvo
og hálfan tima. Sendinefndir
ríkjanna yf irgáfu þó ekki bygg-
ingu Sameinuðu þjóðanna, þar
sem viðræðurnar fara fram,
heldur voru boð send á milli
þeirra næstu fjóra tímana milli
herbergja. Talsmenn Samein-
uðu þjóðanna neituðu því að
viðræðumar væra komnar i
strand þótt þær færu ekki fram
í einum sal. Perez de Cuellar,
aðalritari stofnunarinnar, var-
aði hins vegar við of mikilli
bjartsýni og sagði að ekki væri
hægt að leysa aldagamalt
vandamál á einum degi.
íranskur blaðamaður var gráti
næst þegar hann fylgdist með
fulltrúm ríkjanna setjast við borð
sín áður en viðræðumar hófust.
„Þetta er dapurleg stund,“ sagði
hann. „Við börðumst við þá í átta
ár og nú þurfum við að sitja aug-
liti til auglitis við þessa menn.“
Fulltrúar ríkjanna forðuðust að
horfa í átt til andstæðinganna.
Viðræðumar fóm fram við þijú
borð sem mynduðu opin þríhym-
ing, þannig að sendinefndimar
snéra ekki hvor að annarri heldur
að borði aðalritara Sameinuðu
þjóðanna og fimm aðstoðarmanna
hans.
Eftir að þessar fyrstu beinu
viðræður írana og Iraka höfðu
staðið í tvær og hálfa klukkustund
var ákveðið að taka fimmtán
mínútna hlé. Hléið var þó lengra
því sendinefndimar settust ekki
aftur við samningaborðin þennan
Reuter
Tareq Azis, utanríkisráðherra íraks, kemur í byggingu Samein-
uðu þjóðanna í Genf í gær, annan dag friðarviðræðna íraka og
írana.
dag. Francois Giulini, talsmaður
Sameinuðu þjóðanna, sagði að það
hefði verið gert til að fulltrúamir
gætu rætt saman innbyrðis. Að-
stoðarmenn aðalritarans fluttu
boð á milli sendinefndanna og
þannig gengu viðræðumar fyrir
sig í fjórar klukkustundir, en
klukkustund áður en þeim lauk
hafði De Cuellar þurft að yfirgefa
bygginguna.
Markmið viðræðnanna er að
koma á varanlegum friði milli
ríkjanna eftir hatramma styijöld
sem talið er að hafi kostað milljón
manna lífið.
Eitt af helstu deilumálum íraka
og írana er hvar landamæri
ríkjanna skuli vera. Auk þess er
deilt um hvort ríkið fái að nota
skipgenga fljótið Shatt al-Arab,
sem liggur á milli þeirra og er
mikilvæg oliuflutningaleið. Enn-
fremur þurfa ríkin að semja um
frelsun stríðsfanga, sem taldir era
vera um 80.000. Vandamálin era
mörg og vandleyst, enda sagði
Perez de Cuellar í þessari viku
að friðarviðræðumar gætu tekið
mánuði og jafnvel fleiri ár - réði
tortryggnin ríkjum í samskiptum
ríkjanna.
hinn 31. ágúst til 21. september
næstkomandi. í æfingunni, sem
ber nafnið „Teamwork 88“, taka
þátt meira en 500 flugvélar, 200
skip og 45.000 hermenn. Tak-
mark æfingarinnar og tilgangur
er að sýna og auka viðbragðs-
hraða heija og yfirstjómar
NATO hvað viðvíkur ofansjávar-
aðgerðir, bæði með tilliti til
þeirra áætlana sem til eru, en
einnig verður látið reyna á
varaáætlanir.
Vonast er til þess að með æfíng-
unni takist að sýna fælingarmátt
þeirrar stefnu að skipa öflugum
NATO-flota eins framarlega og
unnt er á vamarsvæðinu, en það
er á Noregshafi. Umfang flotaæf-
ingarinnar er mikið og nær æfínga-
svæðið allt frá austurströnd Banda-
ríkjanna og Kanada til stranda
Evrópu við norska skeijagarðinn
og á norðurhluta Noregshafs.
Úrslitaorrusta
um Noreg æfð
Æfð verður skyndisókn flotans
norður með Noregi, en flotinn á að
veijast frekari sókn óvinaflota úr
norðri og vera til stuðnings land-
heijum í Noregi, sem stöðva eiga
sókn að norðan. Talið er að sú orr-
usta kynni að skipta sköpum í hugs-
anlegum styijaldarátökum í Evrópu
og er það í samræmi við fyrmefnda
vamarstefnu sem byggist á fram-
vömum.
Þá verður æfð landganga liðs-
auka frá Bandaríkjunum, Bretlandi
og Hollandi, hervernd skipalesta
með liðsauka og vistir, og annar
hefðbundinn sjóhemaður svo sem
átök við kafbáta, ofansjávarskip,
flugvélar, flugskeyti ogtundurdufl.
Frakkar taka þátt
í TEAMWORK 88
Lee Baggett, aðmíráll í Banda-
ríkjaflota og yfirmaður Atlants-
hafsherstjómar NATO (SAC-
LANT), annaðist skipulagningu
æfínganna og mun hafa yfírstjóm
framkvæmdar hennar með höndum
frá höfuðstöðvum SACLANT í Nor-
folk í Virginíu. Baggett og herfor-
ingjaráð hans mun annast sam-
hæfíngu land-, flug- og sjóheijanna
frá Bandaríkjunum, Belgíu, Bret-
landi, Danmörku, Hollandi,
Kanada, Noregi og Vestur-Þýska-
landi.
Þrátt fyrir að Frakkar taki ekki
þátt í sameiginlegri herstjóm
NATO mun franski flotinn einnig
taka þátt í æfíngunni, en Frakkar
hafa komist að samkomulagi við
hin NATO ríkin um þátttöku í her-
æfíngum.
Efnt er til æfinga eins og „Team-
work 88“ á tveggja ára fresti og
fer hún fram í samvinnu við aðra
NATO-heri á æfingunni „Barfrost
88“, sem fram fer í Norður-Noregi
á sama tíma.
Grikkland:
Papandreou
hjartveikur
Aþenu. Reuter.
Andreas Papandreou, forsætis-
ráðherra Grikklands, mun dvelj-
ast í sjúkrahúsi í London fram
tíl loka næstu viku. Þar gengst
hann undir hjartarannsóknir.
Flogið var með gríska forsætis-
ráðherrann, sem fór í hjartarann-
sókn í grískum spítala aðfaranótt
þriðjudags, í skyndingu til London
á fimmtudag. í tilkynningu grísku
stjómarinnar, sem gefin var út í
gær, kom fram að þurft hefði að
lengja dvöl forsetans í sjúkrahúsinu
fram í næstu viku vegna helgarinn-
ar og tveggja opinberra frídaga í
Bretlandi, tvo síðustu dagana í
ágúst. I tilkynningunni var tekið
fram að forsætisráðherranum liði
vel og að hann yrði ekki lagður á
gjörgæsludeild í London. Papandre-
ou þjáist af meginæðaþrengslum,
þ.e. slagæðamar sem dæla blóði til
hjartans herpast óeðlilega mikið
saman.
í Grikklandi er um það rætt að
boðað hafí verið til ráðherrafundar
s.l. fimmtudag til að ræða heilsu-
leysi Papandreous. Kostopoulos,
talsmaður grísku stjómarinnar,
hefur neitað þessu og segir að önn-
ur mál hafí verið rædd á fundinum
sem fram var haldið í gær. „Það
þarf enginn að leysa Papandreou
af,“ er haft eftir Kostopoulos. „Við
eram í beinu sambandi við forsætis-
ráðherrann og föram eftir ráðum
hans í einu og öllu.“