Morgunblaðið - 13.10.1988, Side 15
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 13. OKTÓBER 1988
15
ureign. Ég held að Kasparov þurfí
á ráði góðs og reynds félaga að
halda. Hann heldur að hann sé
snillingur skákiistarinnar. Ef til
vill er hann snillingur en hann
skortir alla sjálfsgagnrýni. Án
hennar er erfítt að halda sér á
toppnum. Hann verður að vera
heiðarlegur gagnvart sjálfum sér.
Við vorum allir snillingar okkar
tíma en það er fátt auðveldara en
glata snilligáfunni."
Kasparov hefur löngum haldið
því fram að Karpov fyrrverandi
heimsmeistari hafí hindrað sig og
sinn frama. Er eitthvað til í þessu?
„Nei, þetta get ég ekki tekið
alvarlega. I Sovétríkjunum er mjög
sérstakt og rafmagnað andrúmsloft
meðal skákmanna. Karpov var
fremsti skákmaður heims i tíu ár
og naut að sjálfsögðu stuðnings
stjómvalda. í Sovétríkjunum er
skák ekki keppni tveggja sjálf-
stæðra einstaklinga heldur eru þeir
fulltrúar hins opinbera. Þegar
Kasparov varð heimsmeistari erfði
hann allt það sem hann gagnrýndi
hjá Karpov. Hann berst með ná-
kvæmlega sömu aðferðum og
Karpov. Báðir eru fulltrúar bolsév-
ismans."
Kasparov segist vera bam
breyttra tíma, fulltrúi perestrojku
og glasnost?
„Þetta er hreinn áróður. Fjarri
raunvemleikanum. Ég hef lesið bók
Kasparovs, Child of Change, og ég
get ekki tekið hana alvarlega. Ég
skil ekki hvers vegna heimsmeist-
arinn í skák lætur annan mann,
ritstjóra Observer í þessu tilviki,
skrifa slíka bók fyrir sig. í hans
spomm myndi ég borga eina milljón
dala til þess að bókin sú ama félli
í gleymsku. Þetta er heimskuleg
bók. Þegar hún kom út spurðu
menn sem höfðu dáð hann: Hvers
konar þvættingur er þetta? Burtséð
frá þessu öllu virði ég Kasparov
og dái og dreg enga dul á það.“
Skákmenn spretta
eins og gorkúlur
Nú hefur þú verið ráðinn til að
þjálfa íslenska skáklandsliðið í viku
fýrir Ólympíumótið. Hvemig kom
þetta til?
„Fomvinur minn Högni Torfason
færði þetta í tal við mig. Mér leist
vel á það. Auk þess fær konan mín
tækifæri til að koma hingað en hún
er mjög hrifin af íslandi. Sonur
okkar kemur líka, hann hefur aldrei
komið til íslands. Þið eigið mjög
sterkt landslið. Því hefur vaxið físk-
ur um hiygg mjög snögglega und-
anfarin ár. í skáksögunni hafa
sterkir skákmenn sprottið upp á
hinu ýmsu stöðum líkt og gorkúl-
ur. Ég held þess sé ekki langt að
bíða að Jóhann verði ekki einn ís-
lendinga meðal sterkustu skák-
manna heims. Jóhann er mjög
traustur og hógvær maður. Hann
er bráðgreindur og það er kjölfesta
í öllum skákum hans. Hann er ekki
kominn að mörkum þess sem hann
getur.
Ég held ég hafí fyrst veitt Jó-
hanni verulega athygli eftir að
hann vann einvígið gegn Kortsnoj.
Fram að því hafði ég ekki rannsak-
að skákir hans. Ég er frekar lat-
ur,“ segir Spasskíj og hlær.
Hve miklum tíma eyðir þú í skák
á dag?
„Meiri tíma en áður. Ifyrir þetta
mót u.þ.b. fjórar stundum á dag
en það er of mikið fyrir mig. Ég
tefli bréfskák til að halda mér við
á fræðilega sviðinu."
Hvemig fara menn eins og Port-
isch, jafnaldri þinn, að því að veija
átta tímum á dag fyrir framan
skákborðið við rannsóknir?
„Ég held hann sé stundum leng-
ur en átta stundir. Hann hefur jám-
vilja og leggur geysihart að sér.
Ég hitti hann í sundlauginni um
daginn. Hann hafði synt fjömtíu
ferðir á skriðsundi. Ég spurði, hvers
vegna þarftu að leggja þetta á þig
maður? (Spasskíj hermir eftir djúp-
ri rödd Portisch:) „Ég veit það ekki
en svona er prógrammið,“ sagði
hann.“
Sjö ára óvinskapur
Hvemig er sambandi þínu og
Kortsnojs háttað? Þið elduðuð sam-
an grátt silfur í einvígi um árið.
„Já, ég var mjög hneykslaður á
framkomu hans. í sjö ár ræddumst
við ekki við. Nú eram við vinir aft-
ur. Tíminn læknar öll sár. Hann
verður ofsareiður þegar hann tap-
ar. Hann hefur farið versnandi með
áranum. En viti maður um þennan
skapbrest þá fyrirgefur maður hon-
um.“
En era menn þá ekki hræddir
við að vinna hann? ■
„Nei, nei, það er alltaf ánægju-
legt að dreypa á blóði andstæðings-
ins,“ segir Spasskíj og glottir.
Hvemig er andrúmsloftið á milli
sovésku skákmannanna, þeirra sem
búa í Sovétríkjunum og ykkar sem
flust hafa vestur?
„Vinalegt. Jafnvel Kortsnoj er
orðinn umburðarlyndari."
Sovésku skákmennimir ieiða
mótið núna. Sýnir þetta að Sovét-
menn era ennþá langt á undan
öðrum þjóðum á skáksviðinu?
„Ég held það já. Ég tel að af
vestrænum skákmönnum eigi Jon-
athan Speelman eftir að ná hvað
lengst. Frakkar eiga núna mjög
efnilegan skákmann, Laucier að
nafni. Hann er nýkrýndur heims-
meistari unglinga í skák."
Hætti um sextugt
Ætlarðu að vera í atvinnu-
mennskunni fram á grafarbakk-
ann?
„Ég er að hugsa um að hætta
um sextugt, eftir tíu ár. Ég er í
ágætis formi núna, betra en fyrir
nokkram áram. Ég vinn núna að
ævisögu minni. Þetta er nokkurs
konar saga skáklistarinnar á
mínum dögum. Ég er þó ekki eins
gagmýninn og Kortsnoj í sinni bók
sem hefur allt á hornum sér. Ég
reyni að bregða ljósi á jákvæðari
hliðar skákarinnar í Sovétríkjun-
um. Ég er einungis svartsýnn á
skipulagsgáfu skákmanna. Skák-
menn era yfírleitt engar félagsver-
ur.“
En hefurðu farið til Sovétríkj-
anna eftir að þú fluttist vestur?
„Fyrir sex áram já. Ég hef ekki
hug á því núna. Það er svo sárs-
aukafullt fyrir mig að sjá hið mikla
ríki eins og Rússland var fyrir bylt-
ingu sokkið í smánarlegt tóm. Ég
treysti Gorbatsjov ekki. Hann er
dæmigerður stjórnmálamaður.
Sovétríkin era enn byggð á hræði-
legri ógnun. Grandvöllur ríkisins
er rangur því má ekki gleyma.
Mikilvægasta verkefnið hlýtur að
vera að fæða þjóðina. Gorbatsjov
talar fjálglega en ennþá er matar-
skortur í Sovétríkjunum. Hann
uppfyllir ekki loforð sín. Maturinn
er mikilvægastur, síðan má fara
að ræða frelsið.“
Viðtal: Páll Þórhallsson
Fyrirlestur í Odda um
Lífíræðifélag Islands
Dr. Ástríður Pálsdóttir heldur
fyrirlestur í Odda, húsi hugvís-
indadeildar Háskóla íslands, í
kvöld, fimmtudag, kl. 20.30. Fyr-
irlesturinn nefhist „Notkun
erfðatækni við rannsóknir á
erfðasjúkdómum".
í Blóðbankanum hefur um árabil
verið unnið að rannsóknum á arf-
gengum heilablæðingum í nokkram
ættum frá Breiðafjarðarbyggðum.
Undanfarin ár hefur dr. Astríður
unnið á erfðarannsóknardeild Blóð-
bankans. Hún hefur beitt svokall-
aðri erfðatækni við rannsóknimar.
í fyrirlestrinum mun hún greina frá
því hvemig nota má þessa tækni
við sjúkdómsgreiningu og erfðaráð-
gjöf.
Fyrirlesturinn er öllum opinn.
Ásta Guðrún
sýnir á Mokka
ÁSTA Guðrún Eyvindardóttir
sýnir sjö nýjar olíumyndir á
Mokka á Skólavörðustíg 13. októ-
ber til 13. nóvember.
Ásta stundaði nám við Myndlista-
og handíðaskóla íslands og The
Central School of Art & Design í
London auk sjálfsnáms í París. Hún
hefur sýnt verk sín á Selfossi, Hafn-
argalleríi og á Hótel íslandi. Hún
starfar nú sem aðstoðarmaður Sig-
uijóns Jóhannssonar leikmynda-
teiknara í Þjóðleikhúsinu.
(Fréttatilkynning)
Ásta Guðrún Eyvindardóttir við
eitt verka sinna, sem hún sýnir
á Mokka.
fillBRHN
RAUÐARÁRSTÍG
Sími 15077