Morgunblaðið - 03.11.1988, Blaðsíða 2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. NÓVEMBER 1988
Stefiiuræða forsætisráðherra í kvöld:
Umræðu útvarp-
að og sjónvarpað
Ste&iuræðu Steingríms Her-
manssonar forsætisráðherra og
umræðu í Sameinuðu þingi um
stjórnarste&iuna verður bæði
útvarpað og sjónvarpað í kvöld.
Umræðan hefet klukkan hálf níu.
Hefðbundin umræða um stjóm-
arstefnuna fer fram í Sameinuðu
þingi í kvöld. Steingrímur Her-
mannsson, forsætisráðherra, flytur
stefnuræðu fyrir hönd ríkisstjómar
sinnar. Stefnuumræðan verður í
tveimur umferðum.
Steingrímur Hermannsson talar
fyrir hönd Framsóknarflokksins í
fyrri umferð en Finnur Ingólfsson
í þeirri síðari.
Fyrir hönd Sjálfstæðisflokksins
taia í fyrri umferð Þorsteinn Páls-
son og Halldór Blöndal en Geir H.
Haarde í síðari umferð.
Fyrir hönd Alþýðuflokksins tala
í fyirí umferð Jón Baldvin Hanni-
balsson og Sighvatur Björgvinsson
en Jón Sigurðsson í þeirri síðari.
Guðmdundur Ágústsson, Óli Þ.
Guðbjartsson og Ingi Bjöm Alberts-
son verða talsmenn Borgaraflokks
í fyrri umferð en Júlíus Sólnes í
þeirri seinni.
Talsmenn Alþýðubandalags í
fyrri umferð verða Ólafur Ragnar
Grímsson og Margrét Frímanns-
dóttir og Steingrímur J. Sigfusson
f síðari umferð.
Samtök um kvennalista tefla
fram Málmfríði Sigurðardóttur og
Þórhildi Þorleifsdóttur í fyrri um-
ferð og Guðrúnu Agnarsdóttur í
síðari.
Stefán Valgeirsson, sem er eini
þingmaður Samtaka um jafnrétti
og félagshyggju, talar í 15 mínútur
í lok fyrri umræðu.
Þingflokkar hafa 20 mínútur til
umráða í fyrri umferð en 10 mínút-
ur í þeirri síðari.
Falsaði ur
stolnu hefti
INNBROT í kjallaraíbúð í Hlíða-
hverfi er nú talið upplýst. Þang-'
að var brotist inn að næturlagi
til einstæðrar móður með ungt
barn og stolið fjármunum.
Að sögn Jóns Snorrasonar, deild-
arstjóra hjá RLR, upplýstist málið
þegar farið var að fasla tékka úr
hefti sem stolið var í innbrotinu.
Játning liggur fyrir um falsið en
Jón Snorrason vildi ekki segja til
um hvort sami maður hefði játað
innbrotið og þá hvort um sama
mann væri að ræða og reyndi
skömmu seinna að bijótast inn í
annað hús í Hlíðahverfi.
Þorlákshöfii:
Byggt yfir
500 þúsund
laxaseiði
FRAMKVÆMDIR eru í ftillum
gangi við uppsetningu laxeldis-
stöðvar Fjörfisks hf. sem rís vest-
an við Þorlákshöfn við svonefii'da
Keflavik. Framleiðslugeta stöðv-
arinnar verður 380 tonn á ári.
Stöðin mun taka á móti seiðum frá
seiðaeldisstöðvum á Suðurlandi,
allt að 500 þúsundum, upp úr
næstu mánaðamótum.
í fyrsta áfanga stövarinnar verða
tekin í notkun fjórtán eldisker, sex
þeirra eru 11 metrar í þvermál og
átta 13 metrar. Borun er lokið fyrir
fyrsta áfangann, tvær sjóholur og
þijár ferskvatnsholur. Að auki verða
í vetur boraðar fímm sjóholur um
leið og eldisrýmið stækkar.
— Sig. Jóns.
Unnið við að setja saman
eldisker Fjörfisks hf.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Rætt um möguleikann á sam-
runa Meitilsins og Glettings
VIÐRÆÐUR um mögulega tækjanna telja að aukinni hag-
sameiningu Meitilsins og Glett- ræðingu megi ná með samein-
ings í Þorlákshöfn eru ný hafn- ingu, en segja málið mjög
Stjómendur beggja fyrir- skammt á veg komið. Gletting-
ar.
Oraunhæfer tíllögur sem byggja
á mj ög mikilli vanþekkingu
— segir Alfi-eö Þorsteinsson, forstjóri Sölu vamarliðseigna
„ÞESSAR tillögur sem gerðar eru
í Qárlagafrumvarpinu eru óraun-
hæfar að mínu mati, og sennilega
jafii óraunhæfar og sá ásetningur
Qármálaráðherra að ná tekjuaf-
gangi af Qárlögum upp á 1,2 millj-
arða. Ef hann stendur við það þá
skal ég reyna að standa við mitt,“
segir Alfreð Þorsteinsson, for-
stjóri Sölu vamarliðseigna. Hann
segir að um^öllun í fjárlagafrum-
varpinu um málefhi Sölu vamar-
liðseigna sé byggð á mikilli van-
þekkingu á eðli og starfsemi fyr-
irtækisins, og ljóst sé að fjármála-
ráðherra vilji einungis hirða
hagnað af starfeemi þess, en ekki
rækja samningsbundið þjónustu-
hlutverk við vamarliðið.
„Ólafur Ragnar Grímsson er fyrsti
ráðherrann sem ég man eftir sem
hefur lagt svona gifurlega mikla
áherslu á að auka tekjur af þessari
starfsemi. Hann hefur hingað til
kallað þessa starfsemi „hermang",
þannig að það er því ljóst er að hon-
um er mjög í mun að auka „her-
mangsgróðann" svo mikið sem
mögulegt er,“ segir Alfreð Þor-
steinsson.
Alfreð segir að í umfjöllun í Qár-
lagafrumvarpinu virðist gleymast að
hlutverk Sölu vamarliðseigna sé
tvíþætt. Annars vegar sé fyrirtækinu
ætlað að tollafgreiða í gegnum útboð
þær bifreiðar, sem vamarliðsmenn
Igósa að selja hér á landi, en aðal
hagnaðurinn af starfsemi þess hafí
verið af þeim sökum. Hins vegar sé
fyrirtækið skuldbundið samkvæmt
reglugerð til þess að taka við alls-
konar umframbirgðum frá vamarlið-
inu og selja. Hagnaður sé alls ekki
af allri þeirri sölu, og segja megi
að sala bifreiðanna hafí að mörgu
leyti staðið undir þessum þætti starf-
seminnar.
„Mér sýnist að ríkið fái á bilinu
25 til 30 milljónir á þessu ári vegna
ur á fimm fiskiskip og Meitillin
þijú og bæði fyrirtækin reka
umfangsmikla flskvinnslu. Með
sameiningu gætu þau orðið eitt
stærsta sjávarútvegsfyrirtækið
á landinu.
Björgvin Jónsson, forstjóri og
eigandi Glettings, sagði í samtali
við Morgunblaðið, að menn vildu
ekki missa skipin af staðnum og
þar sem hagræðing væri eina hald-
reipið sem sjávarútvegurinn hefði
við núverandi aðstæður, hefðu
menn byijað að ræða möguleikann
á sameiningu. „Til þess að árangur
náist, verða báðir aðilar að fóma
miklu. Ég tel að mikil hagræðing
sé möguleg, bæði fyrirtækin reka
til dæmis netaverkstæði og véla-
verkstæði. Þá ætti að vera mikill
spamaður af sameiginlegri stjóm-
un,“ sagði Björgvin.
„Það er vilji til að skoða allar
leiðir til hagræðingar. Aukið hrá-
efni í gegn um eitt fyrirtæki undir
sameiginlegri stjóm ætti að auka
hagkvæmni," sagði Páll Jónsson,
forstjóri Meitilsins í samtali við
Morgunblaðið. „Meitillinn er ekki
farinn á hausinn. Greiðslustaðan
er erfíð og þar sem búið er að fram-
leiða upp í hagstæðustu sölusamn-
ingana á karfa og ufsa, er tap á
frystingu þessara tegunda talsvert.
Við höfum því hætt vinnslu til ára-
móta til að forðast frekari tap-
rekstur.
Mér fínnst einnkennileg sú af-
staða Björgvins Jónssonar, eig-
anda Glettings, sem fram hefur
komið. Hann segir að munurinn á
rekstri fyrirtækjanna feiist í útgerð
þriggja báta, sem frysta flatfisk
um borð. í DV segist hann ætla
að halda þessum bátum utan
mögulegrar sameiningar. Mér sýn-
ist það hljóti að vera hæpið að
skilja frá það, sem mestum arði
skilar áður en fyrirtækin verða
sameinuð, það er ekki góður samn-
ingsgrundvöllur," sagði Páll Jóns-
son.
Úr verslun Sölu vamarliðseigna
þessarar starfsemi í formi beinna
framlaga og söluskatts, en ég vil
taka það fram að þegar aðflutnings-
gjöld af bifreiðum voru lækkuð á
sínum tíma, þá lækkuðu nettótekjur
Sölu vamarliðseigna um 40—50%,
og það er það sem hefur skapað
erfiðleika í rekstri fyrirtækisins. Ég
er margbúinn að skrifa Fjárlaga- og
hagsýsludeild og viðkomandi ráðu-
neytum og bent á þetta, en ekkert
tillit hefur verið tekið til þess. Ár
eftir ár er þessu fyrirtæki gert að
skila helmingi meiri hagnaði en það
hefur gert árið áður, og ekkert tillit
tekið til þeirra miklu breytinga sem
hafa orðið á högum þess. Þó tekjum-
ar hafí farið minnkandi, þá hefur
þjónustuhlutverkið við vamarliðið
ekkert breyst, því við verðum að
sinna þeim þætti samkvæmt samn-
ingum. Það er spuming hvað Ólafur
Ragnar ætlar sér í því sambandi,
en það er greinilegt að hann vill
aðeins hirða gróðann af bifreiðasöl-
unni og láta hinn þátt starfseminnar
eiga sig. Mér er því hulin ráðgáta
hvemig ætlunin er að standa við
gerða samninga við Bandaríkja-
menn. Þessi umfjöllun sem kemur
fram í fjárlagafrumvarpinu byggist
á mjög miklu þekkingarleysi á störf-
um og eðli Sölu vamarliðseigna.
Ef það á að fara að setja þá starf-
semi sem fer fram í þessu fyrirtæki
undir Innkaupastofnun ríkisins, sem
heyrir undir ráðuneyti Ólafs Ragn-
ars Grímssonar, þá er það í fyrsta
skipti sem Alþýðubandalagsmenn
komast með tæmar inn á Keflavík-
urflugvöll, en það hefur lengi verið
áhugamál þeirra. í þessu sambandi
vil ég benda á að skynsamlegra
væri að sú bifreiðasala, sem fram
fer á vegum Innkaupastofnunar við
mjög léleg skilyrði og lág verð, væri
á okkar vegum, því hér er mjög góð
aðstaða til að annast þá þjónustu.
Húsnæðið hér er samtals um 4000
fermetrar, og það hafa vissulega
staðið deilur um það lengi, en á
næstunni stendur til að leigja Orku-
stofnun hluta af því undir geymsl-
ur,“ segir Alfreð Þorsteinssön.
Framlag til Pósts og síma:
Alveg óraunhæf tala
- segir Ólafur Tómasson
í íjárlagafrumvarpinu fyrir
1989 er gert ráð fyrir 204 millj-
ónum króna I Qárfestingar hjá
Pósti og síma, en stofiiuninn
hafði farið fram á 900 milljónir'
til Qárfestinga. Ólafúr Tómas-
son Póst- og símamálastjóri seg-
ir að ekki sé ennþá ljóst hvaða
afleiðingar þetta hefúr, og hjá
stofnuninni sé nú verið að
kanna hvað búið sé að fjárbinda
nú þegar.
Afliend-
ing ljóða
Þeir sem sendu inn ljóð í
samkeppni í tilefni 75 ára af-
mælis Morgunblaðsins, og hafa
hug á að nálgast þau, geta
snúið sér til Jónu Ágústu Gunn-
arsdóttur á ritstjóm Morgun-
blaðsins, 2. hæð. Þar verða ljóð-
in geymd undir kjörorði til 1.
desember.
„Við erum að kanna hvaða af-
leiðingar þetta hefur, en að mínu
viti er þetta alveg óraunhæf tala
sem þama kemur fram. Ef lækka
á mjög verulegar okkar fjárfest-
ingar, þá er ljóst að ákveðin röð
verkefna verður að hafa forgang,
og það er verið að skoða þau mál
nú, ásamt því sem búið er að fjár-
binda nú þegar.
Póstur og sími er þjónustustofn-
un sem er greidd af neytendum
en ekki í formi skatta, og það er
því ekki um útlagðan kostnað úr
ríkissjóði að ræða. Spumingin
snýst um það hvernig hagnaði
stofnunarinnar er varið, en hingað
til hefur honum meðal annars ver-
ið varið til að byggja upp ný kerfi
og nýjar þjónustugreinar fyrir al-
menning," segir ólafur Tómasson.