Morgunblaðið - 03.11.1988, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. NÓVEMBER 1988

M
n ■ v
inBiiknll
IvEFÐIR
B SJiniB ftrlll
I Hlfl111
Stolnar fjaðrir
utanríkisráðherra
llltf i8®! mm lllfl
IM¥ EUVIVI
OSTA CARPET5
Stök teppi í austurlenskum mynstrum í úrvali sem aldrei
fyrr. Stök teppi úr gerviefni og ull, allir gæöa- og verðflokk-
ar. Stærðir minnst 60x120 cm, stærst 240x340 cm og
úrval þar á milli. Sérpöntum einnig eftir ósk kaupanda
stærðir og mynstur. Sígild teppi sem standast tímans
tönn og tískustrauma.
SKOÐAÐU ÚRVALIÐ.
Grensásvegi 13,105 Rvík, símar 83577 og 83430
eftir GeirH. Haarde
Margir hafa orðið til að furða sig
á yfirlýsingum núverandi utanríkis-
ráðherra um störf fyrrverandi ríkis-
stjómar og samstarfsmenn hans í
þeirri stjóm. Palladóma sína um
einstaka menn má Jón Baldvin
Hannibalsson hafa fyrir sig. Svo
ligur hver sem lund er til, eins og
Sverrir Hermannsson sagði stund-
um á Alþingi.
En það sem fær mig til að staldra
við er tvennt: Annars vegar síendur-
teknar yfirlýsingar utanríkisráð-
herra um frumkvæði hans og af-
köst í skattamálum. Hins vegar það
framtak hans að hefja máls á
fríverslunarsamningi milli íslands
og Bandaríkjanna í viðræðum vest-
an hafs, eins og þar væri á ferðinni
mál, sem aldrei hefði áður komið
til umræðu.
Ráðherrann skreytir sig óspart
með annarra fjöðmm án þess að
sjá ástæðu til að geta þess.
Lítum fyrst á hverjar staðreynd-
irnar em í sambandi við tvö skatta-
mál, sem ráðherrann hreykir sér
einna mest af og síðan á fríverslun-
armálið.
Staðgreiðslukerfi skatta
Jón Baldvin er óþreytandi við að
fullyrða að hann hafi komið á stað-
greiðslukerfi skatta og virðisauka-
skattinum, sem ætlað er að leysa
söluskattinn af hólmi um mitt næta
ár. Þetta sé vitnisburður um elju
og fmmkvæði Alþýðuflokksins í
síðustu ríkisstjóm, meðan sam-
starfsflokkarnir hafi ekki gert ann-
að en flækjast fyrir.
Samt er staðreyndin varðandi
staðgreiðsluna sú, að um hana vom
samþykkt fern lög í marsmánuði
1987 og faglegur undirbúningur
var langt á veg kominn mörgum
mánuðum áður en nokkmm manni
datt í hug, að Jón Baldvin Hanni-
balsson ætti eftir að verða fjármála-
ráðherra. Kom þar ekki aðeins til
pólitísk forysta Þorsteins Pálssonar
og ómælt vinnuframlag starfs-
Electrolux

0eW>»
«|áttff
í »*"
Eigum
Hæðir 1,55 m
og 1,75 m
útlitsgallaða kæli- og frystiskápa
með verulegum afslætti!
Vörumarkaðurinn
J KRINGLUNNI SÍMI 685440
manna fiármáiaráðuneytis og
skattyfirvalda. Fulltrúar aðila
vinnumarkaðarins, sem sett höfðu
þetta mál á oddinn í kjarasamning-
unum í desember 1986, áttu þar
einnig hlut að máli.
Hitt var ljóst, að ýmis atriði yrðu
að bíða haustsins og þess m.a. að
niðurstöður skattálagningar sumar-
ið 1987 lægju fyrir. Var gengið frá
þessum atriðum um haustið í milli-
þinganefnd, sem í sátu fulltrúar
allra stjómmálaflokka auk fulltrúa
skattyfírvalda og fleiri aðila. Naut
nefndin ágætrar forystu Kjartans
Jóhannssonar alþingismanns.
Um þetta mál var í raun prýðileg
samstaða milli stjórnmálaflokk-
anna, en það lá í eðli málsins að
fjármálaráðherra þáverandi flytti
frumvörp nefndarinnar síðan á Al-
þingi. Fórst honum það vel úr
hendi. En jafnljóst var, að grund-
vallarlöggjöfin lá þegar fyrir og á
henni hvíldi hinn faglegi undirbún-
ingur skattyfirvalda, sem gerði
þessa breytingu mögulega á þeim
stutta tíma sem til stefnu var.
Tilraunir Jóns Baldvins Hanni-
balssonar til að eigna sér heiðurinn
af þessari mikilvægu skattkerfis-
breytingu em því illskiljanlegt sjón-
arspil.
Virðisaukaskatturinn
Önnur mikilvæg skattkerfis-
breyting, sem Jón Baldvin stærir
sig af, er breytingin úr söluskatti
í virðisaukaskatt, sem fyrirhuguð
er. Lög um þetta efni voru sam-
þykkt sl. vor og var ráðgert að þau
kæmu til framkvæmda um mitt
næsta ár. Nú hefur hins vegar flog-
ið fyrir að þeirri framkvæmd verði
frestað um hálft ár. Um þetta mál
er það að segja, að það var að flestu
leyti undirbúið í tíð forvera Jóns
Baldvins. Þannig var að máli þessu
unnið bæði í fjármálaráðherratíð
Ragnars Amalds og Alberts Guð-
mundssonar, og Matthías Á. Mat-
hiesen vann einnig að því meðan
hann var fjármálaráðherra.
En á árinu 1986 var að undirlagi
Þorsteins Pálssonar mjög mikið
unnið að þessu máli í fiármálaráðu-
neytinu og náið samstarf haft um
það við hin ýmsu samtök atvinnu-
lífsins. M.a. var efnt til sérstakrar
kynningarferðar til Danmerkur með
fulltrúum þessara aðila.
Frumvarp um málið var síðan
lagt fram haustið 1986 og mælt
Geir H. Haarde
„Það er nokkurt auka
atriði, hvort Jón Bald-
vin Hannibalsson gerði
sjálfan sig að viðundri
með þessari spurningu
á fundi sínum með
Schultz. Aðalatriðið er
það, að af hálfu
íslenzkra stjórnvalda
var þetta mál fyrir
nokkru síðan komið af
þessu fyrirspurnar-
stigi, þótt Jón Baldvin
virðist halda að hann
hafi fyrst bryddað á
því.‘
fyrir því í desember. Það frumvarp
var í aðalatriðum nákvæmlega eins
og það sem samþykkt var á sl. vori.
En haustið 1986 brá svo við að Jón
Baldvin Hannibalsson og félagar
hans í Alþýðuflokknum beittu sér
með oddi og egg gegn málinu, þrátt
fyrir að fyrir lægi nýleg flokkssam-
þykkt Alþýðuflokksins virðisauka-
skattinum til stuðnings. Jón Baldvin
stóðst sem sé ekki þá freistingu
nokrum mánuðum fyrir kosningar
að leggjast gegn máli, sem vitað
var að væri óvinsælt, þótt svo flokk-
ur hans hefði lýst stuðningi við það.
Því var borið við að svokallaðar
Beitukóngur og
trjónukrabbi veidd-
ir í Hvammsfirði
BúðardaJ.
Tilraunaveiðar hafa farið
fram að undanförnu í Hvamms-
jGrði. Hér er um að ræða skel-
fískveiðar á beitukóngi og
tijónukrabba. Veiðarnar eru
hér í innanverðum Hvamms-
fírði. Gildrur eru lagðar og
fylgst með stærð og þunga kuð-
unga og krabba. Veiðistaðir eru
merktir og með þessum athug-
unum er hægt að gera sér grein
fyrir hvort grundvöllur sé fyrir
veiðum í framtíðinni. Endanleg-
ar niðurstöður liggja ekki fyrir
en þess má geta að beitukóngur-
inn hér hefur reynst mjög stór
miðað við aðra veiðistaði — að
meðaltali 65% 8 sm og stærri.
Ef þessar athuganir gætu orðið
að áframhaldandi verkefni þá gætu
þessar veiðar skapað hér atvinnu
en samfara því þyrfti að koma hér
upp aðstöðu fyrir smábáta.
Nýlega var haldinn fundu:
vegna þessa máls og mættu hingac
fulltrúar frá íslenskum skelfisk
framleiðendum, þeir Eiríkur Sigur
geirsson og Þorbjörn Daníelsson
Siguijón Arason frá Rannsókna
stofnun fiskiðnaðarins og Sól
mundur Einarsson frá Hafrann
sóknastofnun. Ennfremur kom í
fundinn Sigmar B. Hauksson sen
vinnur að markaðsmálum og full
trúar frá Byggðastofnun sátu einn
ig fúndinn ásamt heimamönnum.
Ýmsar upplýsingar komu fran
hjá aðkomumönnum og þeir svör-
uðu fyrirspurnum heimamanna.
Miklir möguleikar eru til staðai
til að selja þessar afurðir, aðalleg;
til ýmissa Evrópulanda. Þetta ei
ánægjulegt fyrir íbúa héraðsins e:
af þessu getur orðið.