Morgunblaðið - 19.09.1989, Blaðsíða 48

Höfóar til
.fólksíöllum
starfsgreinum!

JIUTTAF
IFAEMOHNUM
SKIPADEILD
SAMBANDSINS
SÍMI 91-698300
ÞRIÐJUDAGUR 19. SEPTEMBER 1989
VERÐ I LAUSASOLU 90 KR.
Verkfall mjólkurfræðinga hófst á miðnætti:
Vinnuveitendur
ræða verkbann
VERKFALL mjólkurfræðinga í Mjólkurbúi Flóamanna hófst á mið-
nætti. Lítið hafði þokast á samningafundi hjá ríkissáttasemjara, sem
stóð enn þegar blaöið leitaði síðast frétta. Forsvarsmenn Vinnuveit-
endasambands Islands og Vinnumálasambands samvinnufélaganna
íhuga að setja verkbann á Mjólkurfræðingafélag Islands vegna aðgerða
félagsins. Verkbann verður rætt á sambandsstjórnarfúndi VSI í dag.
Verkfallið nær til um 20 mjólkurfræðingum í Mjólkurbúi Flóamanna í
dag og á morgun en til 8 mjólkurfræðinga í Mjólkurstöðinni í Reykjavík
og 17 hjá Mjólkursamlagi KEA á Akureyri á íimmtudag og fostudag.
Um 100 félagar eru í Mjólkurfræðingafélagi Islands.
Pétur Sigurðsson hjá Mjólkur- ræðnanna, en mjólkurfræðingar æski
samsölunni í Reykjavík segir að þrátt þar fyrir utan endurröðunar í aldurs-
fyrir yfirvinnubann mjólkurfræðinga
undanfarna daga hafi tekist að vinna
og pakka að mestu sama magni og
venjulega hjá Mjólkursamsölunni í
Reykjavík, því verði til nóg af mjólk
í Reykjavík í dag og á morgun. Pét-
ur segir að vandinn sé ekki að mjólk
vanti í Mjólkursamsöluna þrátt fyrir
verkfall í Flóanum, því að þangað
komi einnig mjólk úr Borgarnesi,
nágrenni Reykjavíkur og jafnvel
Búðardal. En ekkert megi út af
bregða ef takast eigi að pakka að
minnsta kosti venjulegu magni af
mjólk fyrir fimmtudaginn þegar
verkfall mjólkurfræðinga í Reykjavík
hefst.
Kristján Larsen formaður félags
mjólkurfræðinga segir að ASÍ sam-
komulagið sé rammi samningavið-
Sigluf)örður:
Fimmtán ára
piltur brotnaði
á báðum fótum
FIMMTÁN ára piltur, sem ók
skellinöðru, brotnaði á báðum
fótum og hlaut fleiri áverka í
umferðarslysi á Siglufirði síðdeg-
is í gær. Hann var fluttur með
sjúkraflugi til Reykjavíkur.
Slysið bar þannig að að fólksbíl,
Honda, var beygt í veg fyrir hjól
piltsins þannig að hann gat ekki
forðast árekstur. Vörubíl var ekið
á undan fólksbílnum og hafði öku-
maður hans því ekki góða sýn yfir
umferð á 'móti. Við áreksturinn
þeyttist pilturinn yfir bílinn og hafn-
aði nokkra metra frá honum.
flokka sem jafngildi 3-4% hækkun
að meðaltali. Þá vilji mjólkurfræðing-
ar ákvæði um svokallað vinnuréttar-
gjald út úr samningnum en semja í
staðinn um sérstakan flokk þeirra
sem hafa umsjónarstörf með hönd-
um. Mjólkurfræðingar hafa boðið
samning til 1. mars næstkomandi
og Iýst því yfir að þeir væru reiðu-
búnir til viðræðna um samning til
lengri tíma en að sögn Kristjáns vilja
viðsemjendur þeirra aðeins semja til
áramóta. Kristján segir það mat VSI
að upphaflegar kröfur mjólkurfræð-
inga hefðu jafngilt 30% kauphækkun
gersamlega út í hött. Kristján sagði
að aðgerðir mjólkurfræðinga væru
fullkomlega innan ramma laga. Þá
sagði hann fráleitt að til þess þurfi
að koma að mjólk verði hellt niður
vegna aðgerðanna. Vinnsla lægi iðu-
lega niðri um jafnlangan tíma yfir
hátíðisdaga og með þeirri tækni sem
nú væri til staðar þyldi mjólk
geymslu í hléum sem þessum án
þess að skemmast.
Ólafur Hjálmarsson hagfræðingur
hjá Vinnuveitendasambandinu segir
að afar lítið svigrúm gefist frá ASÍ
samkomulaginu. Þegar rætt sé um
að ná niður mjólkurverði gangi ekki
að semja um mfeiri hækkanir við
mjólkurfræðinga en aðra. „Það er
ekkert leyndarmál að við hugleiðum
að setja verkbann ef það verður
framhald á þessum aðgerðum," sagði
Einar Oddur Kristjánsson, formaður
VSÍ.
Hjörtur Eiríksson, framkvæmda-
stjóri VMS. sagði að ekki væri hægt
að horfa á framhald þessara aðgerða
öðru vísi en bregðast við með verk-
banni. Heimild hefði þegar fengist
til að setja verkbann svo fremi sem
það væri samþykkt heima í héruðum.
Bannið þyrfti að boða með viku fyrir-
vara.
A *
Dagbækur úr Islandsför 1952 gefnar til Islands:
Vil að dagbækur vinar míns
verði varðveittar á Islandi
- segir Sven Havsteen-Mikkelsen
DANSKI myndlistarmaðurinn Sven Havsteen-Mikkelsen hefur
ákveðið að gefa dagbækur vinar síns, rithöfundarins Martins A.
Hansen, til Islands. Þeir ferðuðust saman um ísland árið 1952 og
afrakstur ferðarinnar var bókin „Á ferð um ísland“ eða „Rejse paa
Island“ með ferðalýsingu Hansens, myndskreytt af Havsteen-Mik-
kelsen. Bókin var gefin út bæði á dönsku og á íslensku, í þýðingu
Hjartar Pálssonar. Árið 1955 lést rithöfúndurinn, aðeins 45 ára að
aldri, og arfleiddi ferðafélaga sinn að dagbókunum.
„Þegar bókin kom út, sagði
Halldór Laxness að sjaldan hefði
Danmörk gefið íslandi jafn fallega
gjöf,“ sagði Sven Havsteen-Mikk-
elsen, þegar Morgunblaðið náði
tali af honum á heimiji hans á Ærö
í Danmörku í gær. „Eg vil gjarnan
að dagbækur vinar míns úr þessari
för verði varðveittar á íslandi. Það
væri kannski eðlilegast að bækurn-
ar yrðu varðveittar á Konunglega
bókasafninu í Kaupmannahöfn, en
það vil ég ekki. Mér finnst það
ekki rétt, nú þegar Danmörk hefur
snúið baki við norrænum uppruna
sínum með því að ganga til liðs við
Evrópubandalagið. Önnur ástæða
er sú, að ég á ættingja á íslandi.
Martin A. Hansen Sven Havsteen-Mik-
kelsen
Bækurnar, fjórar þéttskrifaðar litl-
ar dagbækur, geymi ég nú i eld-
traustum skáp og ég vonast til að
geta afhent forseta íslands þær.
Ef ég kemst ekki sjálfur til þess,
fer elsti sonur minn, en ég veit
ekki enn hvenær það verður."
Sven Havsteen-Mikkelsen og
Martin A. Hansen ferðuðust hingað
til lands árið 1952 og dvöldu hér
í tvo mánuði. Þeir fóru um landið
á jeppa og gistu í tjaldi. Rithöfund-
urinn Hansen skráði hjá sér minnis-
atriði í dagbækur og myndlistar-
maðurinn Havsteen-Mikkelsen
rissaði upp það sem fyrir augu
bar. „Ég kom fyrst til íslands þeg-
ar ég var 18 ára og hafði verið þar
oft fyrir ferð okkar og komið þang-
að oft síðan,“ sagði Sven Hav-
steen-Mikkelsen, sem nú er _77 ára.
„Ég á marga ættingja á íslandi.
Til dæmis var Júlíus Havsteen,
sýslumaður í Þingeyjarsýslum og
bæjarfógeti á Akureyri og Húsavík,
frændi minn. Ég kynntist líka vel
syni hans, Jakobi Hafstein. Mér
finnst alltaf gott að koma til ís-
lands, það er mitt annað heimili."
VopnaQörður:
Hlutafélög stoíh-
uð um rekstur
sláturhúss og
mj ólkurvinnslu
SAUÐFJÁRBÆNDUR í Vopna-
firði hafa tekið á leigu sláturhús
Kaupfélags Vopnfirðinga og stofú-
að hlutafélag um reksturinn. Þá
hafa tíu bændur stofnað hlutafélag
um rekstur mjólkurvinnslu á
Vopnafirði.
Að sögn Þórðar Pálssonar kaup-
félagsstjóra standa tíu mjólkur-
framleiðendur að hinu nýstofnaða
fyrirtæki um mjólkurvinnsluna, sem
heitir Mjólkurféiag Vopnfirðinga hf.
Að hlutafélaginu um rekstur slátur-
hússins standa 42 bændur, og heit-
ir fyrirtækið Sláturfélag Vopnfirð-
inga hf. Þórður sagði að kaupfélag-
ið ætti um þriðjung hlutafjár í báð-
um fyrirtækjunum.
Sláturhúsið á Vopnafirði er ekki
með löggildingu og er rekið á und-
anþágu til eins árs. Gert er ráð
fyrir að um 12 þúsund ijár verði
slátrað á Vopnafirði i haust, en
slátrun hófst þar í gær, mánudag.
Grindavík:
Kaupfé-
lagsverslun
lögð niður
Grindavík:
Grindavíkurdeild Kaupfélags
Suðurnesja hefur ákveðið að
leggja niður verslun sína við
Víkurbraut 17 og leigja nýbygg-
ingu við Víkurbraut 60.
Gert hefur verið samkomulag við
eigendur Staðarkjörs, þá Ragnar
Ragnarsson og Guðfinn Friðjónsson,
að þeir kaupi gömlu verslunina og
taki á leigu nýtt húsnæði sem verið
hefur í byggingu undanfarin tvö ár.
Einnig var gert samkomulag við þá
um að þeir byðu starfsfólki kaup-
félagsins vinnu á nýja staðnum.
Viðræður hafa staðið yfir á annað
ár milli eigenda Staðarkjörs og
stjórnar KS um einhvers konar hag-
ræðingu eða sameiningu, þar sem
ljóst er að markaðurinn í Grindavík
ber ekki tvær matvöruverslanir. Tal-
ið er að velta þeirra beggja sé tæpar
20 milljónir á mánuði og hafa þeir
Staðarkjörsmenn rúmlega 70% af
þeirri veltu.
Ragnar Ragnarsson sagði í viðtali
við Morgunblaðið að þetta væri hag-
ræðing sem báðir aðilar högnuðust
á. „Meginsamkeppnin hefur ekki
verið milli Staðarkjörs og KS,“ sagði
Ragnar „heldur við markaðina í ná-
grannabyggðunum.
Það verður meginmarkmið okkar
að fá fólk til að versla heima en
ekki fara út fyrir bæinn. Með þessu
samkomulagi teljum við að hægt
verði að bjóða vöruverð sem er fylli-
lega sambærilegt við það sem gerist
hér í kringum okkur,“ sagði Ragnar
að lokum.
Jón Gröndal, deildarstjóri
Grindavíkurdeildar KS, sagði við
Morgunblaðið að þessi ákvörðun
væri sú erfiðasta sem hann hefði
tekið í starfi sínu. „Það er þó gott
til þess að vita að kaupfélagið á
húsnæðið við Víkurbraut og getur
komið aftur ef þurfa þykir,“ bætti
Jón við.
Kaupféiagið leggur niður verslun
sína í lok október og Staðarkjör verð-
ur opnað um svipað leyti við Víkur-
braut 60 og hefur til umráða um 700
fermetra húsnæði. pó