Morgunblaðið - 13.12.1989, Blaðsíða 56

Davíð Oddsson borgarsljóri um frum-
varp um stjórn heilbrigðismála:
Komið aftan að
s veitar slj órnum
DAVÍÐ Oddsson, borgarstjóri, segir að frumvarp heilbrigðisráðherra
um breytta stjórn sjúkrahúsa sveitarfélaga feli i sér yfirtöku ríkisins
á rekstri þeirra. Telur hann að komið sé aftan að sveitarstjórnar-
mönnum í málinu og ef hugmyndir ráðherra nái fram að ganga sé
um að ræða óþolandi yfirgang a
Frumvarpið gerir ráð fyrir að
heilbrigðisráðherra skipi stjórnir
sjúkrahúsanna og að starfsmenn
þeirra verði ríkisstarfsmenn. Borg-
arstjóri segir að frumvarpið sé flutt
án samráðs við sveitarstjórnarmenn
og í óþökk þeirra. Segist hann telja
það óþolandi og nánast óhugsandi,
að ríkið gangi fram með þessum
hætti og skorar á heilbrigðisráð-
herra að láta af þessum fyrirætlun-
hálfú ríkisvaldsins.
um.
Forseta Alþingis voru í gær af-
hent mótmæli 343 lækna á höfuð-
borgarsvæðinu vegna frumvarps
ráðherra, þar sem sagt er að það
feli í sér stóraukna miðstýringu.
Þeir mótmæla því einnig að ekkert
samráð hafi verið haft við læknafé-
lögin við undirbúning frumvarpsins.
Sjá nánar firétt á bls. 2 og við-
tal við borgarstjóra á bls. 4.
Morgunblaðið/Þorkell
Ánægð með happamiðana - Bjarney Valgeirsdóttir, Fanney Jóna
Gísladóttir og Lúðvík Karl Friðriksson.
Fékk 10 milljónir í Happdrætti Háskólans:
Skuldabaslíð búið
„NÚ ER þetta skuldabasl búið sem alltaf hefúr verið, ég trúi
þessu tæpast ennþá,“ segir Bjarney Valgeirsdóttir, sem í gær
hlaut hæsta vinninginn sem gekk út í Happdrætti Háskóla ís-
lands, 10 milljónir króna, á tvo samstæða miða. Hæsti vinning-
ur, 25 milljónir, kom á óseldan trompmiða og því fær happ-
drættið sjálft þann vinning.
„Við vorum næstum því að
missa húsið okkar, þannig að
þetta kom á besta tíma, en þetta
er bara svo svakalega mikið,“
segir Bjarney. „Mér finnst þetta
rosalegt. Við keyptum þetta hús
í vor, en síðan hefur allt verið að
hækka og vinnan dregist saman
um leið.“
Bjarney var spurð hvort hún
hefði leitt hugann að því, að ef
til vill fengi hún vinning. „Mér
gat aldrei dottið í hug að^svoleið-
is kæmi fyrir mig,“ sagði hún.
Þau eru fjögur í heimili, Bjarney
ásamt tveimur börnum sínum, 7
og 15 ára, og maður hennar,
Lúðvík Karl Friðriksson.
Morgunblaðið/Líney Sigurðardóttir
Langþráð loðnulöndun
DREKKHLAÐIN loðnuskip sáust loks í gær við bryggjur á Norðurlandi eftir langa bið. Þessar myndir
voru teknar á Þórshöfn þar sem landað var 1.120 tonnum af loðnu og eru Siguijón Davíðsson löndunarmað-
ur og Pétur Sæmundsson skipstjóri á Þórshamri GK að vonum hýrir á svip. Á innfelldu myndinni sést
Þórshamar hlaðinn við bryggju. Sjá ennfremur á miðopnu.
Pálmi Jónsson við aðra umræðu um fjárlagafrumvarp:
Stefiiir í 7-8 millj-
arða halla næsta ár
Hallinn fari ekki yfir þrjá milljarða, segir fjármálaráðherra
„ÉG HEFI leyft mér að áætla að fjárlög verði afgreidd með allt að
sex milljarða króna halla ef ekki kemur til frekari tekjuöflun," sagði
Pálmi Jónsson, fulltrúi Sjálfstæðisflokks I fjárveitinganefnd, við aðra
umræðu um firumvarp til fjárlaga á Alþingi í gær. Ólafúr Ragnar
Grímsson fjármálaráðherra sagði í gærkvöldi við umræðuna, að
stefna ríkisstjórnarinnar væri óbreytt um að fjárlagahallinn fari
ekki yfir þrjá milljarða króna, leitað yrði samstöðu um sparnað og
endurskoðun tekjuáætlunar fjárlaga.
Pálmi sagði fjárlagafrumvarpið
löðrandi í vísvitandi og handahófs-
kenndum vanáætlunum, eins og
180 breytingatillögur fjárveitinga-
nefndar bæru vott um. Að auki bíði
þungir útgjaldaliðir þriðju umræðu,
þar á meðal niðurgreiðslur, al-
mannatryggingar, uppgjör við
sveitarfélög og vaxtagreiðslur.
Hann sagði iíkur standa til að veru-
legur hluti hallans verði geymdur í
einhveijum skúffum fjármálaráð-
herrans þangað til. síðar á árinu,
að hann komi til greiðslu hjá ríkis-
sjóði, eins og gerst hefði á þessu
ári. Raunveruiegur halli á fjárlaga-
dæmi næsta árs gæti því farið í 7-8
milljarða króna. Pálmi gagnrýndi
útþenslu ríkiskerfisins á sama tíma
og almennur samdráttur er í efna-
hagslífinu.
Olafur Ragnar sagði að það væri
óbreytt stefna ríkisstjórnarinnar að
fjárlagahalli komandi árs fari ekki
yfir þijá milljarða króna. Þessi
stefna byggðist á því, að hægt sé
að fjármagna halla af þessari
stærðargráðu með innlendri láns-
fjáröflun. Halli umfram það kunni
hins vegar að kalla á erlendar lán-
tökur. Ráðherrann sagði að leitað
yrði samstöðu um allt að eins millj-
arðs sparnað og endurskoðun á
tekjuáætlun fjárlaga til að mæta
útgjaldaauka við aðra og þriðju
umræðu um fjárlagafrumvarpið.
Sighvatur Björgvinsson formað-
ur fjárveitinganefndar sagði það
enga tilviljun að á þessu ári færu
útgjöld rúrna átta milljarða fram
yfir fjárlög, „í tilraunum manna til
þess að ná jöfnuði á pappírnum við
afgreiðslu fjárlaga hveiju sinni, þá
er sumpart óviljandi og sumpart
ekki óviljandi gert ráð fyrir minni
útgjöldum."
Minnihluti fjárveitinganefndar
gagnrýndi harðlega stöðu efna-
hags-, atvinnu og ríkisfjármála.
Hann nefndi dæmi um hækkun er-
lendra skulda í 50% landsfram-
leiðslu á þessu ári.
Sj’á þingsíðu, bls. 33.
Aform stjórnvalda:
Hert verðlagseftirlit o g vaxtalækkun
STJÓRNVÖLD stefna að stórhertu verðlagseftirliti um áramót, efftir
að virðisaukaskatturinn verður tekinn upp og söluskattur lagður nið-
ur. Það hefúr för með sér að ýmsar vörur eiga að lækka og ráðherrar
í ríkisstjórn Steingríms Hermannssonar segja að þeirri vöruverðlækk-
un verði að fylgja mjög fast efftir þannig að áætluð verðlækkun skili sér
í raun. Stjórnvöld telja jafnframt að veruleg lækkun nafnvaxta sé frum-
skilyrði til þess að kjarasamningar takist sem ekki stuðli að aukinni
verðbólgu. Samkvæmt upplýsingum Morgunblaðsins telja sfjórnvöld
nauðsynlegt að ná raunvöxtum niður í um 6%.
Stjórnvöld telja að kjarasamning-
ar þeir sem framundan eru muni
ráðast af því hvemig verðlagsþróun
um áramótin verður og þróun vaxta.
Eins og margoft hefur komið fram
eru þetta þeir tveir hlutir sem bæði
Alþýðusamband íslands og Vinnu-
veitendasamband íslands leggja
langmesta áherslu á í yfirstandandi
samningaviðræðum.
Steingrímur Hermannsson, for-
sætisráðherra, sagði í samtali við
Morgunblaðið í gær að í gærmorgun
hefði ríkisstjórnin átt fund með
bankastjórn Seðlabankans þar sem
þessi mál, einkum vaxtamálin, hafi
verið rædd. „Við höfum komið þess-
ari afstöðu okkar fullkomlega til
skila til Seðlabankans. Þessu var
alls ekki illa tekið á fundinum, en
Seðlabankinn hefur þó engu lofað í
þessum efnum,“ sagði forsætisráð-
herra. „Við erum sammála ASÍ og
VSÍ um nauðsyn þess að ná fram
lækkun nafnvaxta. Því miður hækk-
ar framfærsluvísitalan um 2,2% nú
í desember sem er meira en við höfð-
um vonað,“ sagði Steingrímur, „en
því er spáð að verðbólgan eigi að
hjaðna mjög ört, strax í byijun jan-
úar.“
Forsætisráðherra sagði jafnframt
að tími gengisbreytinga væri liðinn
að svo stöddu. „Við erum búnir að
veita síðustu heimild til gengissigs
upp á 2,25%, sem er ekki ætlast til
að verði notuð til að breyta raun-
gengi, heldur til að mæta sveiflum
erlendis. Þetta er út af fyrir sig
mikill áfangi," sagði Steingrímur.
Tryggvi Pálsson, bankastjóri
Verslunarbankans, sagði aðspurður
um möguleika á vaxtalækkun, að
nú þegar þetta ár væri senn á enda
væri ljóst að raunvextir og vaxta-
munur hefðu lækkað á árinu miðað
við fyrra ár. Um nafnvexti væri það
að segja að þeir tækju mið af verð-
bólgustiginu og verðbólgan undan-
farið hefði reynst meiri en komið
hefði áður fram í spám. Tryggvi
sagði að óvissan varðandi verðlags-
þróun á næstu mánuðum væri mikil
og meiri en ella vegna upptöku virð-
isaukaskattsins um áramót. Þá væru
kjarasamningar lausir.
DAGAR
TIL JÓLA