Morgunblaðið - 22.12.1989, Blaðsíða 22

22 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTÚDAGUR 22. DESEMBER 1989
hafa haft samband við sig að
loknum lestri bókarinnar.
„Stundum er sagt um tónliscar-
kennara að hann geti verið
ánægður með að uppgötva list-
neistann í einum nemanda. Is-
lendingar eru enn ekki nógu
menntaðir í músík þótt margt
hafi breyst til batnaðar, en þeir
eru læsir á bók. Mér er það mik-
il uppörvun hve margir þeirra
sem lesið hafa bókina eru hrifn-
ir, og segja hana hafa komið sér
á óvart. Einn sagði við mig að
sér hefði ekki dottið í hug að ég
væri svona rómantískur. Hann
sagðist hafa keypt bókina til að
lesa sjálfur, en nú ætlaði hann
að kaupa nokkur eintök til við-
bótar til að gefa öðrum. Annar
sagðist hafa keypt bókina af for-
vitni og til þess að lesa um up-
gjör mitt við sjálfan mig og
lífsstarf mitt, en sagði síðan að
þó ég hefði ekkert annað gert
en að skrifa þessa bók þá yrði
mín minnst fýrir vikið, þar sem
ekki væri um að ræða einnota
bók heldur bók sem geyma ætti
á vísum stað í bókaskápnum til
þess að geta gripið til hennar
aftur og aftur. Það sem búið er
að segja um þessa bók nú þegar
er mér því mikil uppörvun til að
halda áfram að skrifa. Ég er ólg-
andi af lífsorku núna sem leita
mun útrásar í nýjum viðfangsefn-
um,“ sagði Ingólfur Guðbrands-
son.
Fyrst og fremst oður
til lífsins og ástarinnar
- segir Ingólfiir Guðbrandsson um bók sína Lífsspegil
„ÉG HELD að ég fari ekki
hörðum höndum um neinn
nema sjálfan mig í þessari
bók, en frásögnin er þó engu
að síður hreinskilin og op-
inská, og sumt í henni mun
að öllum likindum koma flatt
upp á fólk. Auðvitað er í bók-
inni sagt frá ýmsum ævintýr-
um, sem fyrir mig hafa borið
hér á landi og á flákki mínu
um heiminn, en hún fjallar
engu að síður um innri átök
mín í leitinni að sönnum
lífsgildum," sagði Ingólfiir
Guðbrandsson í samtali við
Morgunblaðið um bókina
Lífsspegil, en í henni íjallar
hann um ýmis atvik og endur-
minningar úr lífí sínu, tilfinn-
ingar og trú.
„Það er ekki þjáningarlaust
að skiljast við ástmeyjar sínar,
en tónlistin hefur verið mér þeirra
kærust. Ég varð að fá útrás í
nýjum farvegi, og ég vona að það
hafi tekist í Lífsspegli. Þessi bók
er söngur minn, mín eigin tjáning
og tilfinning. Þetta er saga af
sigrum og ósigrum, en fyrst og
fremst óður til lífsins og ástarinn-
ar,“ sagði Ingólfur.
í Lífsspegli segist Ingólfur
hafa notað eigin lífsferil sem
grunn til að byggja frásögnina
á, en bókina segir hann ekki vera
eiginlega sjálfsævisögu. „Hún
flokkast ekki undir það form
ævisagna sem nú er deilt á og
þykir orðið staðnað í samtals-
forminu. Bókin er sjálfstætt rit-
verk, en ekki nein uppsuða né
máiamiðlun tveggja eða fleiri
höfunda.
Allir listamenn eru skáld, en
hæfileikinn til að skapa og túlka
alla list byggist á skáldgáfunni.
Þótt þessi bók fjalli um ævi mína
þá fjallar hún fyrst og fremst
um samtíðina og þær stórstígu
breytingar sem orðið hafa á Is-
landi á einum mannsaldri. Ég
trúi þvi að þessi frásögn höfði
til fólks á öllum aldri, en á henni
eru margir fletir. Ég hef víða
komið við í veröldinni, og sumt
af því sem ég hef fengist við um
dagana, og þótti fásinna þegar
ég byijaði á því, þykir sjálfsagður
hlutur í dag.
Fólk verður að lesa bókina
áður en það ályktar hvort ég sé
skáld eða ekki. Eitt dagblaðanna
valdi óheppilega fyrirsögn á við-
tal við mig um bókina, þar sem
ég komst svo að orði að ég hefði
verið skáld alla mina ævi. Sumum
er gjarnt að mistúlka og færa
allt til verri vegar, en það sem
ég átti við með þessum orðum
er að menn geta verið skáld i
eðli sínu og lífi, án þess að vera
rithöfundar. Það verða allir lista-
menn að hafa skáldlega sýn á
veruleikann. Á húsi listarinnar
eru margir gluggar, og í tónlist-
inni reyndi ég að gægjast inn um
Ingólfúr Guðbrandsson
einn þeirra við ágætar undirtekt-
ir almennings. í fegurstu tónlist-
inni hef ég komist svo nálægt
himnum sem hægt er að komast
í þessu lífi, en ég hef líka séð
andstæðuna, sorann, illskuna og
spillinguna. í ritlistinni kíki ég
nú inn um annan glugga á húsi
listarinnar.“
Ingólfur sagðist vera ánægður
með þau viðbrögð sem hann hefði
orðið var við hjá lesendum Lífs-
spegils, en hann sagði marga
Sögnfölsun eða ofinetnaður?
eftirLíneyju
Friðfinnsdóttur
í Morgunblaðinu, sunnudaginn
17. desember sl., birtist grein eftir
Arnald Indriðason um íslenska
kvikmyndagerð. „Áratugur
íslensku kvikmyndarinnar" og við-
tal við Ágúst Guðmundsson, sem
sagður er hafa riðið á vaðið í
íslenskri kvikmyndagerð með kvik-
myndinni „Land og synir“ árið
1980.
Það vill svo til að undirrituð vann
sem framkvæmdastjóri við gerð
íslenskrar kvikmyndar, sem ber
heitið „Morðsaga" og Reynir Odds-
son gerði og frumsýnd var í
Stjömubíói árið 1977, eins og marg-
ir eflaust muna, því hátt í hundrað
þúsund manns sáu hana. Ég vil því
benda á, að um sögufölsun er að
ræða, þegar talað er um Ágúst sem
frumheija íslenskrar kvikmynda-
gerðar. Nær væri að tala um Ágúst,
sem einn af frumheijum íslenskrar
Ur kvikmyndinni “Morðsögu"
kvikmyndagerðar.
Það var Reynir Oddsson, sem
reið á vaðið með gerð „Morðsögu“.
Þá ríkti hér algjör vantrú meðal
fólks á að hægt væri að gera fram-
bærilegar íslenskar kvikmyndir fyr-
ir kvikmyndahús. Fmmvarp til laga
um kvikmyndasjóð hafði lengi
þvælst í þinginu og fékkst ekki
samþykkt vegna vantrúar þing-
manna á málinu.
Við þessar aðstæður ákvað Reyn-
ir að ráðast í gerð leikinnar kvik-
myndar til að sýna fram á að það
væri í raun hægt. Þetta var ótrú-
lega erfið framkvæmd. Reynir lagði
aleigu sína í verkið og 10 vinir
hans gengu í ábyrgð vegna skulda.
Allt samstarfsfólkið lánaði vinnu
sína og fjöldi fyrirtækja lánaði efni
og þjónustu. Fyrir utan Reyni og
einn sænskan kvikmyndatökumann
var enginn af því fólki, sem við
kvikmyndina „Morðsögu" vann,
menntað í kvikmyndagerð. En það
tókst að ljúka „Morðsögu" og lög
um kvikmyndasjóð voru samþykkt
á Alþingi. Áframhaldið þekkjum
við.
Að sjálfsögðu ber „Morðsaga"
þess merki að hún var gerð af mikl-
um vanefnum en þó er það álit
margra nú, eftir að hún var nýlega
sýnd í íslenska sjónvafyinu, síðust
hinna fyrstu íslensku kvikmynda,
að hún sé síst eftirbátur þeirra
íslensku mynda er á eftir henni
voru gerðar og höfundarnir hafa
sumir hveijir gortað sem mest af
sjálfir.
Ef miða á upphaf leikinna
íslenskra kvikmynda við eitthvað,
sem mætti nefna listrænt hágæða-
„Ef miða á upphaf leik-
inna íslenskra kvik-
mynda við eitthvað,
sem mætti nefha list-
rænt hágæðamat með
samlíkingu við það
besta sem gert er í
heiminum, þá hefiir
fyrsta leikna íslenska
kvikmyndin ekki enn
verið gerð.“
Líney Friðfinnsdóttir
LISTAJÓL
BÖRG
Pósthússtræti 9, Austurstræti 10, sími 24211.