Morgunblaðið - 11.05.1990, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ FOSTUDAGUR 11. MAI 1990
Lítil stemning yfír ver-
tídiimi og hefðbundimi
lokadagnr úr sögunni
„ÞETTA er ekki líkt neinni vertíð þegar bátar Iiggja bundnir við
bryggju heilu vikurnar í mars og april,“ sagði Hilmar Rósmundsson
lormaður Útvegsbændafélags Vestmannaeyja í samtali við Morgun-
blaðið. Fleiri tóku undir það að ekki væri sama stemningin yfir ver-
tíðinni og áður, enda fiskuðu flestir upp í kvótann og alltaf sömu
bátarnir aflahæstir. „Það er alveg eins hægt að birta lista yfir kvóta
bátanna eins og að hengja upp lista með aflahæstu bátum í hverri
viku,“ sagði starfsmaður á hafnarvigtinni í Þorlákshöfn.
Guðmundur Jónsson hylltur á afmælistónleikum
„Það var hátíðleg stund er söngsnillingurinn Guð-
mundur Jónsson, ásamt starfsfélaga sínum Ólafi
Vigni Albertssyni píanóleikara, kvaddi tónleikagesti
á afmælistónleikum sínum í gærkvöldi," sagði Jón
Ásgeirsson, tónlistargagnrýnandi Morgunblaðsins
eftir tónleikana. „Guðmundur kvaddi okkur með því
að syngja „Þitt lof, ó Drottinn!" eftir Beethoven.
Áheyrendur fögnuðu Guðmundi inniiega, risu úr
sætum og hylltu söngsnillinginn," sagði Jón. Þessa
mynd tók Bjarni, þegar Stefán íslandi þakkaði Guð-
mundi fyrir sönginn.
Sverrir Aðalsteinsson hjá KASK
á Höfn í Hornafirði sagði að ver-
tíðin hefði einkennst af ótíð og allt
að 1.800 til 2.000 tonna minni afla
en í fyrra. Nokkrir bátar voru bún-
ir með kvótann um páska og byij-
uðu á steinbítstrolli. Sumir eru
hættir því og eru að búa sig undir
humarvertíð sem byijar 15. maí.
Tveir bátar eru enn með net í sjó.
Hilmar Rósmundsson formaður
Útvegsbændafélags Vestmanna-
eyja sagði að síðustu vikurnar hefðu
menn verið með helming af þeim
netum sem þeir mega vera með í
sjó. Þannig hafi þeir verið að drýgja
tímann, aðallega vegna þess að
þeim finnst óeðlilegt að binda bát-
Sendiherra ísraels mótmælir fundi forsætisráðherra og Arafats:
Finnst þetta vera mikil fljót-
fænii hjá þeim ágæta manni
- segir Steingrímur Hermannsson
„MÉR finnst þetta nú vera mikil fljótfærni hjá þeim ágæta rnanni,"
sagði Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra í gær þegar hann
var spurður um mótmæli séndiherra Israels vegna fiindar forsætisráð-
herra og Yassers Arafats leiðtoga Frelsissamtaka Palestinu (PLO). „Ég
veit ekki hvers vegna hann er að skipta sér af því. Því miður lýsir
þetta þeirri þvermóðsku sem hingað til heftir komið í veg fyrir að það
hæfust viðræður og undibúin yrði sú ráðstefna sem Bandaríkjamenn
og Egyptar hafa lagt til. Ég á nú erfitt með að sjá hvernig fúndur
minn með Arafat spillir einhveiju í þeim málum,“ sagði Steingrímur
sem er nú í opinberri heimsókn í Egyptalandi og áformar að hitta
Arafat á mörgun.
Yehiel Yativ, sendiherra ísraels á
íslandi, hringdi í Jón Baldvin Hanni-
balsson utanríkisráðherra á þriðju-
dag og mótmælti fyrirhuguðum fundi
Steingríms og Arafats. Yativ sagði
í samtali við Morgunblaðið í gær að
hann hefði komið mótmælum á fram-
færi við íslensk stjómvöld samkvæmt
fyrirmælum _ ísraelskra stjórnvalda.
„Samskipti Islands og Israels hafa
um.langt skeið verið góð og ég vona
að fundurinn [Steingríms og Ara-
fats] muni ekki koma niður á þeim.“
Það kom fram í máli Yativs að Israel-
ar hefðu ætíð komið mótmælum á
framfæri þegar hliðstæðir fundir
hefðu átt sér stað.
Yativ sagði að íslendingar væru
þó að marka sér sérstöðu með fundi
forsætisráðherra og Arafats. „Eftir
því sem við komumst næst er þetta
í fyrsta skipti sem jafn háttsettur
vestrænn maður fer til Túnis til að
hitta Arafat," sagði Yativ.
Þegar Steingrímur var spurður
hvort þetta atriði skipti máli svaraði
hann: „Nei. Arafat hefur hitt fjöld-
ann allan af leiðtogum Vestur-Evr-
Frjáls flölmiðlun ósátt
við kjör á bréfum í Sýn
„VIÐ erum óánægðir með verðið og kjörin og viljum frekar kaupa
öll hlutabréf í Sýn sjálfir en tapa á þessum viðskiptum,“ sagði Hörður
Einarsson, framkvæmdastjóri Fijálsrar Qölmiðlunar hf.. Fijáls fjölmiðl-
un hf. sendi bréf til stjórnar Sýnar á miðvikudag, þar sem lýst var
yfir vilja til að neyta forkaupsréttar og ganga inn I kaup Stöðvar 2
á hlutbréfum í Sýn.
Hlutafé Fijálsrar fjölmiðlunar hf.
í Sýn er 10 milljónir króna og segir
Hörður að búið sé að greiða veruleg-
an hluta þess. Við kaup Stöðvar tvö
voru hlutabréf í Sýn metin á genginu
1,5. „Þessi hlutabréf ætlar Stöð 2
að greiða á sautján mánuðum, án
verðbóta eða vaxta,“ sagði Hörður.
„Þegar þar við bætist að hluthafar
þurfa að greiða.skatt af sölunni er
íjóst að í raun er selt undir nafn-
verði. Miðað við þetta vill Fijáls fjöl-
miðlun frekar kaupa öll bréfin. Við
teljum okkur eiga fullan rétt á að
neyta forkaupsréttar að bréfum ann-
arra hluthafa í Sýn, enda er kveðið
á um það í samþykktum Sýnar. Við
teljum einnig að lög um hlutafélög
styðji okkar sjónarmið."
Hörður sagði að í gær hefði verið
boðað til hluthafafundar Sýnar þann
18. maí. „Mér sýnist að verkefni
fundarins eigi að vera að fella niður
ákvæði um forkaupsrétt hlutahafa á
bréfum. Við teljum að til þess þurfi
samþykki allra hluthafa, en meiri-
hluti dugi ekki til.“
Morgunblaðið náði ekki tali af
Áma Samúelssyni, stjórnarformanni
Sýnar, áem er á ferðalagi erlendis.
Lýður Friðjónsson, stjórnarmaður í
Sýn, kvaðst ekki vilja ræða málið.
Þá var Jóhann J. Ólafsson, stjórnar-
formaður Stöðvar 2, einnig á ferða-
lagi í útlöndum.
ópuríkjá. Hann hefur gengið lengst
allra Palestínumanna í að viðurkenna
Ísraelsríki og fordæma hryðjuverk.
Mér finnst þama verið að gera ótrú-
lega mikið úr máli sem ég sé ekki
að þá [ísraela] varði neitt um. Það
er»ekki um það að ræða að verið sé
að viðurkenna Palestínuríki.“
— Þér finnst heimsókn til Túnis
ekki meiri viðurkenning á Palestínu-
ríki eða ríkisstjóm þess heldur en
„fundur á hótelherbergi" í öðru landi,
svo vitnað sér í orðalag þitt?
„Nei. Það finnst mér ekki. Það
hefur mjög mikið gerst síðan ég hitti
fulltrúa PLO í Stokkhólmi og satt
að segja hefur mér þótt það sem
hefur gerst jákvæðara fyrir
Palestínumenn en ísraelsmenn."
Þegar Steingrímur var spurður
hvernig hann vildi skilgreina fundinn
með Arafat sagði hann: „Fulltrúar
PLO spurðu mig að því hvort ég
væri tilbúinn til að hitta Arafat til
þess að hann gæti gert mér grein
fyrir sínum sjónarmiðum og ég lagt
fyrir hann þær spumingar sem mig
langar til, ekki síst um viðhorf hans
til Israels. Ég ætla _að leggja áherslu
á þá skoðun okkar íslendinga að það
verði að tryggja tilverurétt Isra-
elsríkis. Ég vil gjama heyra hvað
hann segir um þetta sjálfur. Ég ræddi
þetta í ríkisstjóminni og það voru
allir sammála um að ég skyldi þiggja
boðið. Ég skilgreini þennan fund
fyrst og fremst sem fund skoðana-
skipta og upplýsinga." Steingrímur
var spurður hvort fundurinn færi
fram í bækistöðvum PLO í Túnis.
„Það getur vel verið. Ég hef út af
fyrir sig ekkert á móti því.“
Skiptir máli hvernig
fundurinn er skilgreindur
Jón Baldvin Hannibalsson utanrík-
isráðherra var í gær spurður um við-
brögð við mótmælum sendiherra
ísraels. „Ég sagði sendiherranum að
þessi fundur væri samkvæmt ákvörð-
un forsætisráðherra sem hann hefði
kynnt á ríkisstjórnarfundi og hann
hefði ákveðið að þiggja boð sem hefði
borist um fund með Arafat og sagst
gera það í samræmi við ályktun Al-
þingis um það að íslendingar væru
að sjálfsögðu reiðubúnir til þess að
eiga fundi með og kynnast sjónar-
miðum beggja deiluaðila. Þfið skildi
ég á þann veg að hér væri um að
ræða pólitískan fund með formanni
framkvæmdastjórnar PLO en ekki
forseta útlagastjórnar og að fundur-
inn fæli ekki í sér neina breytingu á
áður yfirlýstri stefnu íslands sem
væri sú að viðurkenna ekki Palestín-
uríkið.“ Jón Baldvin var spurður
hvort honum fyndist gild rök hjá
sendiherra ísraels að mikilvægur
munur væri á því að fundur með
Arafat færi fram í Túnis og annars
staðar. „Ef við lítum á hliðstæður
þá er það vitað að ráðherrar, sérstak-
lega utanríkisráðherrar, fjölmargra
Vestur-Evrópuríkja hafa átt fundi
með Arafat, líka í Túnis. Til dæmis
Thorvald Stoltenberg, fyrrverandi
utanríkisráðherra Noregs, og Sten
Andersson, utanríkisráðherra
Svíþjóðar, sem hefur hitt Arafat fjór-
um eða fimm sinnum, líka í Túnis —
en ekki í höfuðstöðvum PLO. Það
sem skiptir máli er hvemig fundurinn
er skilgreindur. Ég skil orðsendingu
ísraela á þann veg að þeir byggi sín
-mótmæli á því að fundurinn feli í sér
óbeina viðurkenningu. Ég tók það
fram að svo væri ekki en það er
auðvitað forsætisráðuneytisins hér
að gera nákvæmlega grein fyrir því
hvernig til fundarins er stofnað,"
sagði Jón Baldvin.
ana við bryggju um miðjan apríl.
Annars sagði Hilmar að vertíðin
hefði verið ágæt í Vestmannaeyjum
þrátt fyrir erfiða tíð og hefði hún
líklega verið með betri vertíðum ef
skömmtun væri ekki í gildi. Ennþá
virðist vera afli í netin en eitthvað
dauft yfir trollfiskiríi síðustu daga.
„Strax í febrúar fóru menn að
reyna að finna annan fisk en þorsk
sem þeir áttu í kvótanum, svo sem
ufsa eða ýsu.
Ég er ánægður með aflabrögðin,
en þetta er ekki líkt neinni vertíð.
Hér liggja bátar bundnir við bryggj-
ur heilu vikurnar í mars og apríl
en hingað til hafa menn fengið
uppistöðuna í vertíðaraflanum á
þeim tíma,“ sagði Hilmar.
Margir Þorlákshafnarbáta hættu
fyrir páska á netum og fóm á troll.
Nokkrir skiptu yfir í ýsunet og hef-
ur það gengið ágætlega. Nú hafa
margir bátar tekið upp netin og eru
að búa sig undir humarvertíð. Línu-
bátar hafa róið stíft og fengið mik-
inn afla.
Að sögn starfsmanns á hafnar-
vigtinni er ekki sama stemning yfir
vertíðinni og áður og ef bátar sem
eiga lítinn kvóta eftir komast í góð-
an þorskafla flýja þeir svæðið og
reyna þess í stað að fá aðrar fisk-
tegundir.
Margir Ólafsvíkurbátar fóru til
veiða við Suðurland og eru fimm
þeirra ennþá þar. Tveir bátar eru
á netum auk smábáta. Aðrir tveir
eru byrjaðir á rækju og fleiri að
gera sig klára. Netabátar fara að
draga upp net sín og fara á rækju,
en samkvæmt upplýsingum hjá
hafnarvigtinni ætla menn að geyma
hluta af kvótanum fram á haustið.
Netaveiði brást algerlega í
Breiðafirðinum og við bættist mjög
slæmt tíðarfar í vetur. Aftur á
móti var þokkalegasti afli hjá línu-
bátum og smærri bátar hafa einnig
fengið góðan afla á línu.
Starfsmaður hafnarvigtarinnar í
Grindavík sagði að bæði væru ljósir
punktar og dökkir í sambandi við
þessa vertíð. Þeir ljósu eru að flest-
ir eru búnir að veiða upp í kvótann,
en þeir dökku að vegna þess verða
þeir að hætta. Margir kláruðu kvót-
ann um síðustu mánaðamót og
mætti segja að hinn hefðbundni
lokadagur væri úr sögunni.
Smærri bátamir em nú að fara
á humar og margir stórir bátar
fara á rækjuveiðar.
Nóbelsverðlauna-
hafínn Wolfgang Paul
flytur fyrirlestur
PRÓFESSOR Wolgang Paul, þýskur eðlisfræðingur og nóbelsverð-
launahafi, heldur fyrirlestur í Odda, húsi Háskóla íslands, næstkom-
andi mánudag kl. 16.15. Paul hlaut Nóbelsverðlaun fyrir eðlisfræði
1989 ásamt Bandaríkjamönnunum Hans Dehmelt og Norman Rams-
ey. Paul og Dehmelt hlutu verðlaunin fyrir framlag þeirra til að
einangra einstakar frumeindir og mæla ljómun þeirra. Prófessor
Wolfgang Paul er hér á vegum Alexander von Humboldt-félagsins
á Islandi.
Prófessor Wolfgang Paui þróaði
gildru sem jónar frameindina í raf-
segulsviði og gerir hana þar með á
vissan hátt sýnilega. Prófessor Paul
lagði stund á eðlisfræði við háskól-
ann í MÚnchen og Berlín og starf-
aði við háskólann í Göttingen. Þá
var hann prófessor og forstöðumað-
ur eðlisfræðistofnunarinnar við há-
skólann í Bonn frá 1952 þar til
hann fór á eftirlaun 1980. Jafn-
framt stundaði hann kennslu og