Morgunblaðið - 15.11.1990, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. NÓVEMBBR 1990
Mikil óvissa um rekstur íslensku óperunnar;
Sýnir Rigoletto um jólin ef
fjárveiting fæst frá ríkinu
Heimskunnur baritonsöngvari, Kostas Pas-
calis, fenginn í aðalhlutverk óperunnar
MIKIL óyissa ríkir um rekstur íslensku óperunnar þrátt fyrir að
nú sé langt liðið á hefðbundið starfsár hennar. Stjórnendur óperunn-
ar hafa þó gert áætlanir um næsta verkefni, sem sýnt verður, ef
nægileg fjárveiting fæst. Hefur verið ákveðið að það verði óperan
Rigoletto eftir Giuseppe Verdi og hefur þegar verið rætt við helstu
listamenn sem myndu taka þátt I sýningunni. Hefur verið gengið
frá því að hinn heimskunni baritonsöngvari, Kosta Pascalis, muni
syngja titilhlutverkið í Rigoletto. Ef ríkið tryggir þá viðbótarfjár-
veitingu sem nauðsynleg er stendur til að frumsýnt verði um jólin
en tími til undirbúnings er orðinn afar naumur, að sögn Garðars
Cortes, óperustjóra.
Samkvæmt gildandi samningum
Óperunnar og ríkisins var fast
framlag til hennar 14 milljónir
króna á þessu ári, en það var síðan
hækkað í 20 milljónir með aukafj-
árveitingum. Á síðasta sumri skip-
uðu menntamálaráðherra og ijár-
málaráðherra nefnd um starfsemi
íslensku óperunnar. Í áliti hennar
kemur fram að hún telur lágmarks
fjárþörf Óperunnar vera um 75
milljónir króna á ári og þar af yrði
opinbert framlag að vera um 35
milljónir.
Svavar Gestsson, menntamála-
ráðherra, upplýsti nýverið á Alþingi
að ríkisstjórnin hefði ákveðið að
framlög tilÓperunnar á næstu fjár-
lögum verði um 20 - 25 milljónir
króna. Stjómendur Óperunnar
munu hins vegar ekki enn hafa
fengið tryggingu fjárveitingavalds-
ins fyrir þeirri viðbót sem á vantar. .
í vor ákvað stjórn Óperunnar að
ekki yrði um nýjar uppfærslur á
óperam að ræða fyrr en leyst væri
úr fjárhagsvanda hennar. Hún hef-
ur hins vegar lýst sig samþykka
niðurstöðum nefndarinnar sem
fjallaði um rekstrarvandann í sum-
ar og er tilbúin til að hefja undir-
búning og æfingar á Rigoletto ef
fjárveitingavaldið fer að tillögum
nefndarinnar og nægilegt rekstr-
arfé fæst til starfseminnar. Er búið
að velja í öll hlutverk en ekki hefur
verið gengið frá ráðningarsamn-
ingum vegna þeirrar óvissu sem
ríkir í ijárhagsmálum operunnar.
Baritonsöngvarinn Kosta Pas-
calis, sem fenginn hefur verið til
að syngja titilhlutverkið í Rigoletto,
hefur surigið í öllum helstu óperu-
húsum heims. Hann söng m.a. hlut-
verk Scarpia í Covent Garden á
síðasta ári. Sigrún Hjálmtýsdóttir
mun syngja Gildu og Garðar Cortes
fer með hlutverkvhertogans. Sigríð-
ur Ella Magnúsdóttir mun koma
heim frá London til að syngja hlut-
verk Maddalenu og Guðjón Óskars-
son bassasöngvari, kemur heim frá
Osló til að syngja hlutverk Spar-
afucile.' Leikstjóri sýningarinnar
yrði Bríet Héðinsdóttir, en hljóm-
sveitarstjórar yrðu þeir Gerhard
Deckert frá Vínaróperanni og Rob-
in Stapleton frá Covent Garden
óperuhúsinu í London. Una Collins
hefur verið fengin til að annast
sviðsmynd og búninga.
Samkvæmt upplýsingum frá
stjóm Óperunnar er tími til undir-
búnings orðinn mjög naumur og
það muni því ráðast á næstu dögum
hvort nægileg fjárveiting fæst til
að færa upp óperuna um næstu jól.
Eltt verka Ásgríms sem ber heitið Tunglsljós, Vesturbærinn í
Reykjavík (1909).
Myndir úr Reykja-
vík og nágrenni
SAFN Ásgríms Jónssonar hefur verið opnað aftur eftir viðgerð sem
unnið hefur verið að á húsinu. Jafnframt hefur verið sett upp sýning
á myndum sem Ásgrímur málaði í Reykjavík og næsta nágrenni. Á
henni eru 25 myndir, aðallega olíumyndir, en einnig nokkrar vatns-
Iitamyndir.
Þótt Ásgrímur hafi aðallega túlkað
íslenska náttúru í verkum sínum, sýna
myndir hans úr Reykjavík að hann
hefur haft næmt auga fyrir því mynd-
ræna í nánasta umhverfi. I mörgum
mynda sinna túlkar hann áhrif bir-
tunnar á umhverfið og þann andblæ
sem mismunandi birta skapar. Mörg
verkanna á sýningunni eru unnin í
skammdeginu þegar birtan er tak-
mörkuð, og hefur listamaðurinn leitað
í útjaðar bæjarins þar sem snævi þak-
ið landið er baðað sterkri skammdeg-
issól.
Sýningin í Safni Ásgríms Jónssonar
er opin kl. 13.30-16.00, þriðjudaga,
fimmtudaga, laugardaga og sunnu-
daga og stendur til febrúarloka.
Fráleitt að hækka vexti
Veiðisag-a og vangaveit- á eldri húsnæðislánum
ur Kristjáns Gíslasonar - segir Ögmundur Jónasson formaður BSRB
BÓKAÚTGÁFAN Forlagið hefur
gefið út bókina Affískum ogttug-
um — Veiðisaga og vangaveltur
eftir Kristján Gíslason. Hann hef-
ur fengist við stangveiði í áratugi
og er því öllum hnútum kunnugur
í þess orðs fyllstu merkingu. Hann
er líka fjölmörgum stangveiði-
mönnum að góðu kunnur, ekki
síst fyrir það að hafa skapað ýms-
ar laxaflugur sem náð hafa vin-
sældum meðal þeirra sem iðka
fluguveiði á stöng.
I kynningu Forlagsins segir m.a.:
„í bók Kristjáns Gíslasonar lifnar
íslensk náttúra fyrir hugskotssjónum
lesandans, blíð og grimm, nísk og
gjafmild, allt eftir atvikum. Frásögn
hans af veiðiferðum sínum skírskotar
bæði til byijenda og gamalreyndra
veiðimanna. Hún er allt í senn —
nákvæm, lífleg og íjörug — og ekki
síst krydduð ósvikinni glettni hins
pennafæra manns. Kristján lýsir
heimagerðu flugunum sínum ítarlega
með litmyndum og nákvæmum upp-
skriftum, svo að lesandinn fær nota-
drjúga leiðsögn fram á árbakkann á
vit ævintýranna."
Bók Kristjáns Af fiskum og flug-
um.
Af fískum og flugum er 207 bls.,
auk 8 litmyndasíðna. Auk hf./Jóna
Sigríður Þorleifsdóttir hannaði kápu.
Prentsmiðjan Oddi prentaði.
ÖGMUNDUR Jónasson formaður
BSRB segist vera alfarið mótfall-
inn því að vextir verði hækkaðir
á eldri lánum frá Byggingarsjóði
ríkisins og að greiðslujöfnunará-
kvæði laga verði afnumin til þess
að bjarga fjárhag sjóðsins. Hann
segir vera ljóst að eitthvað þurfi
að gera og að BSRB hafi bent á
að fjármagna megi framlög til
Byggingarsjóðs ríkisins með fjár-
magnsskatti.
„Það er ljóst að það þarf að grípa
til einhverra ráðstafana, því að for-
sendur húsnæðiskerfisins frá 1986
eru brostnar," segir Ögmundur. „í
BSRB höfum við ekki enn tekið af-
stöðu til þeirra leiða sem hafa verið
ræddar til bjargar húsnæðiskerfinu,"
segir hann. „En mér finnst. fráleitt
að hækka vexti afturvirkt, að hækk-
unin gildi um lán sem tekin voru fyrr
á tíð. Það finnst mér fáránlegt og
mér fínnst fáránlegt líka að nema
greiðslujöfnunarákvæði laganna úr
gildi, en hvað sem gert verður þá er
ljóst að það þarf að auka framlög til
húsnæðismála og BSRB hefur nefnt
Ijármagnsskatt sem mögulega fjár-
öflunarleið."
Hann segir BSRB ekki hafa tekið
afstöðu til þess,-hvort loka beri lána-
kerfinu frá 1986. „Við viljum skoða
allar þesar leiðir og endanlega viljum
við sjá til þess að hlutur launafólks,
og þá okkar félagsmanna, skerðist
ekki. Ég er hlynntur þeirri hugsun
að fara í auknum mæli inn á þá leið
að tekjutengja húsnæðisniður-
greiðslu, en ég vara við því að menn
setji mörkin of lág og gleymi því að
fólk er nauðbeygt til að vinna mjög
langan vinnudag til að standa straum
af húsnæðiskaupum og er þess vegna
með sæmilegri tekjur en ella og ég
óttast að þetta fólk fái síðan takmark-
aðar vaxtabætur fyrir vikið.“
Þjófnaður á hljóm-
tækjum upplýstur
Rannsóknarlögregla ríkisins hefur upplýst innbrot I hljómtækja-
verslun á Selfossi. Stolið var vörum fyrir tæpa eina milljón króna
og er þýfið allt fundið. Maður á þrítugsaldri hefur verið úrskurðaður
í gæsluvarðhald vegna málsins.
Nesjavallavirkjun:
20% af heildarorkunotkun
á Stór-Reykjavíkursvæðinu
ORKA sú er nú streymir frá Nesjavallavirkjun í hitaveitukerfi
borgarinnar jafngildir 100 megawöttum (MW) en orkuþörf Stór-
Reykjavíkursvæðisins er um 500 MW. Nesjavallavirkjun annar því
þegar fimmtungi af orkuþörf þessa svæðis. Virkjunin var gang-
sett 29. september síðastliðinn og sagði Gunnar Kristinsson hita-
veitustjóri að minna væri nú dælt úr borholum við Elliðaár og á
Reykjum í Mosfellsbæ.
Á Stór-Reykjavíkursvæðinu er
um 450 MW orka í borholum og
frá Nesjavallavirkjun hafa nú
bæst við 100 MW. Auk þess olíu-
kyndingarstöð í Árbæjarhverfi
sem gangsett er í neyðartilfellum
en orkan frá henni jafngildir 100
MW. Árið 1992 er ráðgert að
gangsetja annan áfanga Nesja-
vallavirkjunar og þá bætast við
100 MW inn á veitukerfið og verð-
ur þá hlutur virkjunarinnar í veitu-
kerfínu orðinn 40%. Heildarvirkj-
unargetan á Nesjavöllum er 500
MW. ' ■
Nokkuð hefur borið á sandi í
hitaveitukerfi borgarinnar og
sagði Gunnar að það kæmi alltaf
fyrir á haustin þegar skyndilega
kólnar í veðri og álag eykst á hita-
veituna. Þetta væri aðalléga sand-
ur upp úr borholunum en hins
vegar hefði nú bæst við ryð úr
æðinni frá Nesjavöllum til
Reykjavíkur sem er 27 km löng.
Það hefði komist í gegnum hita-
veitugeymana í Grafarholti og
þaðan á vissa staði á Stór-
Reykjavíkursvæðinu, einkum í
Hafnarfirði og Kleppsholti. „Þetta
var heldur meira núna en undan-
farin ár og það helgast náttúru-
lega af því að við erum að taka í
notkun nýja æð frá Nesjavalla-
virkjun. Það þarf'að hreinsa ryðið
úr henni og það má búast við því
að þetta komi næstu haust og
aukist jafnvel eitthvað í vetur það
rennslið eykst,“ sagði Gunnar.
Brotist var inn í hljómtækjaversl-
unina þann 1. nóvember. Nú hefur
komið í Ijós, að Reykvíkingur á
þrítugsaldri var þar að verki. Hann
er síbrotamaður og var látinn laus
úr fangelsi í lok október. Nokkrum
dögum síðar ók hann á stolinni bif-
reið til Selfoss og braust inn í hljóm-
tækjaverslunina.
Maðurinn hafði ekki komið þýf-
inu í verð, þegar hann var handtek-
inn. Þýfið fannst á ýmsum stöðum
í Reykjavík, þar sem maðurinn hafði
komið því í geymslu. Því verður
skilað aftur til verslunarinnar.
Morgunblaðið/RAX
Þýfið úr hljómtækjaversluninni á Selfossi, en rannsóknarlögregla
ríkisins liefur upplýst innbrotið þar. Vinstra megin á myndinni er
eigandi hljómtækjaverslunarinnar, Arnar Osterby, og við hlið hans
er Grétar Sæmundsson, rannsóknarlögreglumaður.