Morgunblaðið - 25.02.1992, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. FEBRÚAR 1992
Um skoðanafrelsi
og GATT-samningíi
eftir GunnlaugA.
Júlíusson
í Morgunblaðinu 29. janúar er
viðtal við utanríkisráðherra, Jón
Baldvin Hannibalsson, þar sem
hann beinir til undirritaðs nokkrum
orðum vegna þeirrar umræðu sem
spunnist hefur út frá fundaherferð
hans um landið nýlega. í útvarps-
viðtali föstudaginn 24. janúar líkti
hann bændasamtökunum og starf-
semi þeirra við „Stalínískan flokk
og stalínísk vinnubrögð", málfiutn-
ingur þeirra „væri svona Suður-
Afríka" og „skipuleg ófrægingar-
herferð væri í gangi gegn honum“.
Hér talar utanríkisráðherra Íslands.
Utanríkisráðherra endurtekur
áþekkar fúllyrðingar í Morgunblað-
inu 29. janúar og talar þar um að
undirritaður ætti að biðjast afsök-
unar á að hafa „skipulagt óhróður
og dylgjur um utanríkisráðherra og
utanríkisráðuneytið“ og umrædd
'blaðagrein sé „dæmi um rangfærsl-
ur og dylgjur í sinn garð“. Einnig
er talað um að „órökstuddar dylgjur
hafi verið settar fram af hagfræð-
ingi Stéttarsambandsins", minnst á
„dylgjur hagfræðingsins" og að síð-
ustu „skipulagðar dylgjur sem sé
ósæmilegt fyrir hagfræðinginn að
koma á kreik“. Nú syndum við fisk-
arnir, sögðu hornsílin.
Hin hræðilega blaðagrein
Ég hef gert nokkuð af því á
■ undanförnum árum að rita blaða-
greinar, bæði í upplýsingaskyni fyr-
ir þá sem málið varðar hveiju sinni
og síðan til að koma pesónulegum
skoðunum á framfæri, ef mér þykir
svo henta. Mun ég halda þvi áfram
meðan mér þykir ástæða til. Þar
sem grein sú sem ég birti í Tíman-
um 21.1. ogDegi 22.1. ogutanríkis-
ráðherra hefur gert mest veður út
af, hefur ekki birst í Morgunblað-
inu, læt ég hér fylgja hér með sam-
anþjappað innihald hennar, lesend-
um til glöggvunar og til viðmiðunar
við orðaval utanríkisráðherra. I
AFGASRULLUR
fyrir bilaverkstæöi
m______
trr
Olíufélagið hf
603300
greininni er gerður samanburður á
ýmsum atriðum í tillögu Dunkels
og tilboði ríkisstjómarinnar frá ár-
inu 1990.
í upphafi tek ég það fram að
mér þykir það undarleg yfirlýsing
af hálfu utanríkisráðherra að telja
tillögu Dunkels hagstæðari tilboði
ríkisstjórnarinnar, þar sem stað-
reyndir séu allt aðrar og í raun
þveröfugar að mínu mati. Síðan
geri ég eftirfarandi samanburð:
1. I tilboði ríkisstjórnarinnar var
tekið fram að ekki verði hvikað frá
magntakmörkunum á innflutningi,
í tillögu Dunkels er lagt til að þær
-hverfi með öllu, en stiglækkandi
jöfnunartollar komi í staðinn.
2. I tilboði ríkisstjórnarinnar var
rætt um að leyfa innflutning á unn-
um mjólkur- og kjötvörum, sem á
verði lögð breytileg jöfnunargjöld,
þannig að samkeppni verði einungis
á gæðagrunni. Rætt var um 1-2%
af innanlandsneyslu í þessu sam-
hengi. I tilboði Dunkels er lagt til
að opna fyrir 3-5% þvingaðan inn-
flutning, sem á yrðu lagðir mjög
lágir eða lágmarks tollar.
3. í tilboði íslands var gerð krafa
um að allar viðmiðanir verði verð-
tryggðar með öllu, í tillögu Dun-
kels er einungis talað um að taka
megi tillit til „óðavet'ðbólgu".
4. I tilboði Islands var boðið að
draga úr útflutningsbótum um 65%
en í tillögu Dunkels um 36% á samn-
ingstímanum. A Islandi hefur nú
verið tekin ákvörðun um að hætta
greiðslu útflutningsbóta á landbún-
aðarafurðir. Með tillögu Dunkels
yrðu fluttar til landsins búvörur,
sem nytu stórfelldra útflutnings-
bóta, og myndu á vissan hátt verða
verðleiðandi fyrir íslenska búvöru-
framleiðslu.
5. í tilboði íslands var gerð sú
krafa að hvert land geti mótað sína
landbúnaðarstefnu óáreitt, enda
þótt eilítið væri opnað fyrir inn-
flutning búvara. Með tiilögu Dunk-
els er stefnt að því að framleiðsla
búvara flytjist með tímanum til
þeirra svæða sem af náttúrunnar
hendi geta framleitt hana ódýrt.
6. í tilboði íslands var gert ráð
fyrir að heilbrigðisreglur yrðu
óbreyttar, en í tillögum Dunkels er
gert ráð fyrir gjörbreytingu á þessu
fyrirkomulagi, m.a. með sönnunar-
skyldu innflutningslands, ef það
vill banna innflutning einhverra
búvara af heilbrigðisástæðum.
í lok greinarinnar segir síðan
orðrétt:
„í GATT-samningunum eins og
öðrum er það meginatriði að báðir
★ Pitney Bowes
Frímerkjavélar
OTTO B. ARNAR HF.
Skipholti 33 • 105 Reykjavfk
Símar 624631 / 624699
Hreyfilistahúsið býður Taijiquan námskeið
með íslenskum leiðbeinendum. Taijiquan er
kínversk leikfimi sem byggir upp líkama og sál,
veitir hugarró og eykur líkamsorku. Taijiquan er
tilvalin heilsurækt fyrir fólk á öllum aldri.
HREYFILISTAHUSIÐ
Vesturgötu 5, sími 62 94 70
c
Kennsla fer einnig fram í
Gallerí Sport, Mörkinni 8, Rvk.
„Eins og kemur fram í
þessum útdrætti, þá er
ég ósammála utanríkis-
ráðherra í mati á til-
lögu Dunkels hvað
varðar hag bænda. Ég
tel mig hins vegar hafa
sama rétt og aðrir þjóð-
félagsþegnar til að láta
skoðanir mínar í ljós,
bæði sem einstaklingur
og einnig starfs mín
vegna.“
aðilar geti sætt sig við niðurstöð-
una, annars er ekki hægt að tala
um samninga. Þegar fyrrgreindur
samanburður er skoðaður er ekki
nema von að velt sé fyrir sér hvað
liggi á bak við þær fullyrðingar
utanríkisráðherra að tillögu Dunk-
els séu hagstæðari íslenskum bænd-
um en tilboð það sem sett var fram
af hálfu ríkisstjórnarinnar á haust-
dögum 1990. Það verður einnig að
umhugsunarefni, þegar slíkum full-
yrðingum er haldið fram og maður
þekkir staðreyndir málsins, sem eru
þveröfugar, hvað standi á bak við
málflutning um önnur umfangsmik-
il og flókin erlend samskipti, svo
sem EES-samningana.“
Eins og kemur fram í þessum
útdrætti, þá er ég ósammála utan-
ríkisráðherra í mati á tillögu Dunk-
els hvað varðar hag bænda. Ég tel
mig hins vegar hafa sama rétt og
aðrir þjóðfélagsþegnar til að láta
skoðanir mínar í ljós, bæði sem ein-
staklingur og einnig starfs mín
vegna. Ég taldi það eðlilegt að reifa
sjónarmið mín og koma því sem
mér fannst mestu varða í umræðu
um GATT málin í blaðagreinum,
m.a. til upplýsingar fyrir bændur
lansins sem málinu tengjast á ótví-
ræðan hátt. Utanríkisráðherra hef-
ur einnig komið sínum sjónarmiðum
um þessi mál á framfæri m.a. í fjöl-
miðlum og á fundum víða um land.
Viðbrögð við andsvörum
Nú er það svo að sem betur fer
er það ekki einsdæmi í þjóðfélaginu
að menn greini á afstöðu til ein-
stakra málefna og geta þar valdið
bæði mismunandi hagsmunir og
ólík þjóðfélagssýn. Rétt manna til-
þess ber að virða, enda er skoðana-
frelsi einn af hornsteinum þess þjóð-
félags sem við byggjum. Því hafa
mér komið afar mikið á óvart hin
ofsafengnu viðbrögð utanríkisráð-
herra við þessu greinarkomi. Að
telja einfalda blaðagrein, sem birtist
í Tímanum og Degi, sem er varla
hægt að telja til áhrifamestu ijöl-
miðla hérlendis jafnvel þótt báðir
væru lagðir saman, vera dæmi um
„skipulagðan óhróður og dylgjur
um ráðherra og ráðuneytið“, „skip-
ulagt kerfi sem minnir á Stalínískan
flokk og Stalínísk vinnubrögð", að
„menn séu sendir með skrifaða
heimastíla, þar sem ófræging á ein-
staklinginn sé aðalatriðið" og „mál-
flutningurinn sé svona Suður-Afr-
íka“ er ósköp einfaldlega langt fyr-
ir utan og ofan minn skilning. Þeg-
ar sr. Halldór Gunnarsson afhendir
utanríkisráðherra ómerkt afrit af
þessari blaðagrein sem ég sendi
honum samkv. beiðni, þá veit ég
það með vissu að presturinn lét
þess glögglega getið við ráðherra
Gunnlaugur A. Júlíusson
að hér væri um að ræða grein eftir
undirritaðan, þannig að þar fór
ekkert á milli mála um uppruna
textans. Engu að síður kýs ráð-
herra að halda því fram að stungið
hafi verið að honum „umburðar-
bréfi nafnlausu, sem dreift hafi
verið um sveitir“. Ráðherra kveðst
síðan í viðtali við fréttamann út-
varps hafa verið beðinn af viðkom-
andi bónda um að sýna ekki nokkr-
um manni greinina, vegna þess að
bóndinn óttaðist um sinn hag ef
kæmist í hámæli hver hann væri.
Hér er ekki lítið sagt.
Af afsökunarbeiðnum
Skagfirskir bændur báðu utan-
ríkisráðherra afsökunar á þeim orð-
Skagafirði. Ráðherranum finnst
það aftur á móti firnamikil ósvífni
hjá Stéttarsambandi bænda þegar
það fer fram á að utanríkisráðherra
biðjist afsökunar á því að hafa sak-
að það um Stalínísk vinnubrögð,
líkja því við Stalínískan flokk og
segja að það sé kerfi sem sé svona
Suður-Afríka. Ég læt öðrum eftir
að meta hverra viðbrögð eru ris- .
hærri.
Þegar undirritaður er krafinn um
afsökunarbeiðni vegna þess að hann
hefur látið skoðanir sínar í ljós í
blaðagrein í Tímanum og Degi, án
þess að efnisatriði greinarinnar
hafi verið hrakin, heldur er einvörð-
ungu þrástagast á að í henni sé
farið með dylgjur, alið á ósannind-
um og hamrað á ósönnum upplýs-
ingum, er ekki hægt að líta á slíkan
málflutning sem efnisiega gagnrýni
heldur nauðvörn.
E.s. Ráðherra segir í lok viðtals
í Morgunblaðinu 29. janúar að hann
hirði ekki um að svara öðru því sem
sr. Halldór spyr um. í því sambandi
er rétt að minna á að sr. Halldór
spurði ráðherra m.a. að því hvers
vegna hann harðneitaði því austur
á Hvoli að hafa gefið íslensku samn-
inganefndinni í GATT-viðræðunum
fyrirmæli um að samþykkja málam-
iðlunartillögu sænska landbúnaðar-
ráðherrans sem lögð var fram í
Brussel í desember 1990, þegar
hann í viðtali við DV þann 8. des.
1990 segist hafa gefið íslensku
sendinefndinni fyrirmæli um að
samþykkja fyrrgreinda tillögu án
fyrirvara.
Höfundur er hagfræðingur
Stéttarsambands bændn.
Eitt atriði úr leikverki MH.
Leikfélag MH sýn-
ir verk eftir Brecht
LEIKFÉLAG Menntaskólans við
Hamrahlíð frumsýnir í kvöld,
þriðjudaginn 25. febrúar, óper-
ettuna „Upphaf og endir Mahag-
onny-borgar“ eftir Brecht og
Kurt Weill í þýðingu Böðvars
Guðmundssonar. Verkið var
fyrst sett upp árið 1939 í Þýska-
landi og vakti þá hneykslan
margra vegna innihalds síns.
í stuttu máli ijallar leikritið um
gleðiborgina Mahagonny sem er
stjórnað af ekkjufrú Begbick og
skósveinum hennar, þeim Fatty og
Þrenningar-Móses. Til Mahagonny
flykkist lýðurinn úr öllum heims-
hornum til að flýja hversdagsleik-
ann og gera sér glaðan dag. Þar
eru bæði stúlkur og vín sem hvort-
tveggja fæst fyrir lítinn pening.
Til Mahagonny koma fjórar kemp-
ur frá Alaska með Jimmy Mahoney
í broddi fylkingar. Jimmy er mikill
uppreisnarseggur og hristir upp í
„friðsömu" stjórnskipulagi
ekkjufrúarinnar og hefnist að lok-
um fyrir það.
Halldór E. Laxness leikstýrir
verkinu og Guðni Franzon stjórnar
35 manna hljómsveit sem skipuð
er ýmsum hljóðfærum. Þýski dans-
höfundurinn Sylvia von Kospoth
sér um hreyfistjórnun og Égill
Ingibergsson um lýsingu. Sýningar
verða í hátíðasal Menntaskólans
við Hamrahlíð þriðjudaga, fimmtu-
daga, laugardaga og sunnudaga.
(Fréttatilkynning)
------♦ ♦ »------------
Macintosh fyrir byqendur
Grunnatriði Macintosh, Works - ritvinnsla, gagnasöfnun, teikning,
töflureiknir og stýrikerfi á 15 klst námskeiði fyrir byrjendur.
Tölvu- og verkfræðiþjónustan '&
Verkfræðistofa Halldórs Kristjánssonar
Grensásve^i 16 • stofnuð 1. mars 1986 ^ ’
Leiðrétting:
Verð miðað-
ist við þriggja
vikna ferð
VEGNA fréttar í Morgunblað-
inu á sunnudag, um verð á sólar-
landaferð fjögurra manna fjöl-
skyldu, vildi Ferðaskrifstofa
Reykjavíkur koma á framfæri
leiðréttingu.
Samkvæmt upplýsingum ferða-
skrifstofunnar voru gerð þau mis-
tök þar, að reikna með þriggja
vikna ferð fyrir fjölskylduna, í stað
tveggja vikna, eins og Morgun-
blaðið hafði farið fram á
. Tveggja vikna ferð íjölskyld-
unnar til Spánar í júlí kostar
180.505 krónur staðgreitt og eru
þá öll gjöld, s.s. flugvallaskattur,
innifalin.