Morgunblaðið - 29.02.1992, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. FEBRÚAR 1992
Minning:
Jakob O. Olafsson,
Vestmannaeyjum
Fæddur 18. ágúst 1915
Dáinn 18. febrúar 1992
18. febrúar sl. andaðist í Vest-
mannaeyjum Jakob Óskar Ólafsson,
Jjýskur konsúll og skrifstofustjóri
Útvegsbankans í Vestmannaeyjum
um áratuga skeið.
'Jakob fæddist á Brekku í Fljóts-
dal, Norður-Múlasýslu, 18. ágúst
1915. Faðir hans, Ólafur Óskar
Lárusson, var þar starfandi héraðs-
læknir. Við andlát Halldórs Gunn-
laugssonar læknis, sótti Ólafur um
héraðslæknisembættið í Vest-
mannaeyjum og hlaut það. Var
hann héraðslæknir Eyjamanna ára-
tugum saman við mjög góðan orð-
stír. Hann var kvæntur Sylvíu Guð-
mundsdóttur ísleifssonar frá Eyrar-
bakka og eignuðust þau tíu börn.
Jakob sem hér er kvaddur var sjö-
undi í röðinni og við andlát hans
eru þau öll látin og hafa kvatt lífið.
Ólafur faðir Jakobs fæddist á
Sjónarhóli á Vatnsleysuströnd og
var sonur Lárusar smáskammta-
læknis Pálssonar frá Amardrangi
í Landbroti í Vestur-Skaftafells-
sýslu. Þegar Ólafur byggði stórhýsi
sitt við Hilmisgötu í Vestmannaeyj-
um, sem einnig var sjúkrahús, þá
kallaði hann það Arnardrang og
hélt þannig upp á sín feðratún.
Jakob var vel af Guði gerður,
átti gott með að læra. Brautskráð-
ist hann frá Verslunarskóla íslands
tvítugur að aldri, árið 1935. Hélt
hann síðan til framhaldsnáms í
Þýskalandi og náði við það góðum
tökum á þýskri tungu. Árið 1938
varð hann hafnargjaldkeri í Vest-
mannaeyjum. Sem símsendill kom
ég oft á skrifstofu hans. Man ég
Jakob fyrir háttvísi hans og ljúfa
framkomu, sem aldrei gerði manna-
mun. Starfaði Jakob þarna í átta
ár. Þaðan réðst Jakob til Útvegs-
bankans í Vestmannaeyjum, fyrst
sem féhirðir, síðan aðalbókari og
skrifstofustjóri. Þarna við eitt
stærsta útibú landsins réðu þeir
ríkjum áram saman, Baldur Ólafs-
son og hægri hönd hans, Jakob
Ólafsson.
Árið 1956 er við Óskar bróðir
keyptum bát okkar af Útvegsbanka
íslands á Seyðisfirði, áttum við
mikil og góð samskipti við þá Bald-
ur og Jakob. Þar bar aldrei skugga
á. Hugljúfar minningar áttum við
bræður um þá báða. Kynntumst við
þar lipurð og sanngirni, spm
ógleymanleg er.
í einkalífi sínu var Jakob mikill
gæfumaður. Hann giftist Jóhönnu
Bjamasen og eignuðust þau þijú
mannvænleg börn. Elst er Guðrún
Jóhanna, gift Sigurði Á. Tómas-
syni. Þeirra sonur er Jakob Óskar,
handboltahetja með Val, og er hann
faðir eina bamabarns Jakobs Ólafs-
sonar, en unnusta hans er Fjóla
Sigurðardóttir. Önnur er Sigríður
Sylvía, gift Eyjólfi Martinssyni.
Eiga þau tvö börn, Jóhönnu Maríu,
unnusti hennar er Albert Pálsson,
og Martin. Þriðja bam þeirra er
Ólafur Óskar, kvæntur Sigríði Þór-
arinsdóttur og eiga þau fjögurbörn,
Þórarin Jóhannes, Jakob Óskar,
Sigurð Anton og Hönnu Lísu.
Ólafi syni Jakobs kynntist ég vel
strax á unglingsáram hans, þar sem
hann tók einarðlega jákvæða af-
stöðu til fagnaðarerindis Jesú Krists
og gerðist virkur liðsmaður í Hvíta-
sunnusöfnuðinum. Þegar ég heim-
sótti Jakob sjúkan á Landspítalann
í nóvember sl. opnaði sig fyrir mér
þessi orðvari og oft duli maður.
Kvað hann því ekki að leyna, að
áhyggjur hefði hann haft af þessum
einkasyni sínum. Áhyggjumar juk-
ust við það, að Ólafur spilaði með
unglingahljómsveit og hafði verið
beðinn um að spila í danshljómsveit
í Reykjavík, sem ekki varð af. Jak-
ob vissi af sárri raun, að þar hefði
Bakkus getað orðið með í för. Jak-
ob horfði nú fast á mig og mælti:
„Ég vil nú þakka þér hvað þú varst
fyrir hann Öla minn. Allar áhyggjur
og kvíði hurfu, þegar Óli varð liðs-
maður ykkar. Hann á í dag góða
konu, yndislegt heimili og myndar-
böm. Það er öryggi fyrir mig að á
heimili þeirra kemur áfengið aldrei
inn.“
Eftir þetta samtal lá opin leið til
bæna og fól Jakob sig í hendur
frelsara Jesú Krists. Hann var tilbú-
inn að ganga á Drottins fund, þeg-
ar kallið kom.
Blessuð veri minning Jakobs
Óskars Ólafssonar.
Einar J. Gíslason.
Mig langar til þess að kveðja
elskulegan afa minn með örfáum
orðum, en hann lést eftir stutta
sjúkdómslegu á Dvalarheimili aldr-
aðra i Vestmannaeyjum 18. febrúar
sl.
Það er ekki í mannlegu valdi að
breyta gangi lífsins og dauðinn er
hluti af tilveranni. Það eina sem
við vitum með fullri vissu í lífínu
er að einhvem tíma deyja allir, lífíð
hér á jörðinni er ekki endalaust.
Það kemur manni þó alltaf jafn
mikið á óvart er ástvinur hverfur
skyndilega úr jarðnesku lífí. Þannig
var um mig þegar ég frétti skyndi-
legt andlát afa míns. Frá því ég
man fyrst eftir mér hefur afí aldrei
verið langt undan og mér fannst
hann alltaf vera einn af föstu punkt-
unum í tilverunni. Því bregður mér
nú við þegar ég veit að ég á ekki
eftir að hitta hann aftur í þessu lífí.
Við vorum mjög góðir vinir og
ræddum oft saman um lífíð og til-
veruna. Afí lét sig alltaf miklu varða
hvað afabörnin hans væru að aðhaf-
ast og fýlgdist vel með okkur öllum,
bæði í námi og starfí. Það var þessi
áhugi afa á hvað við værum að
gera og hvað við ætluðum okkur í
framtíðinni, sem sýndi svo vel um-
hyggju hans.
Það streyma ótal minningarbrot
fram í huga mér þegar ég hugsa
um stundimar sem ég átti með afa
gegnum tíðina. Ég minnist vetrar
þegar afí dvaldi hjá fjölskyldu minni
í Eyjum, okkur til mikillar gleði.
Hann var óþreytandi við að hjálpa
okkur systkinum við námið og spila
við okkur. Ég minnist ótal kvöld-
stunda á Háaleitisbrautinni í gegn-
um árin, þar sem við áttum notaleg-
ar viðræður um lífsins gagn og
nauðsynjar. Afí var bæði skynsam-
ur og gáfaður maður og hafði frá
mörgu að segja. Ég fæ seint full-
þakkað þau góðu ráð og þá miklu
speki sem hann miðlaði mér í gegn-
um tíðina.
Fyrir tveimur árum flutti ég í
sama hús og afí bjó í. Ég hefði
hvergi annars staðar kosið að hefja
búskap en á hæðinni fyrir neðan
afa og það að vita af honum í grend-
inni var mér mikið öryggi. Það
tengjast margar minningar þessum
tíma, sem í dag er mér svo dýrmæt-
ur. Upp kemur í hugann sólríkur
sumardagur sem við eyddum saman
í garðinum bak við hús, heimsóknir
sem afi kom í á neðri hæðina til
mín og nú síðast stundirnar sem
ég átti með honum á Landspítalan-
um. Þar bar ýmislegt á góma sem
ég geymi djúpt í hjarta mínu og
verður mér að leiðarljósi um
ókomna tíð.
Minninguna um yndislegan afa,
sem ég mat svo mikils, fær enginn
tekið frá mér og verður mér hugg-
un í sorginni og söknuðinum. Eg
bið algóðan Guð að geyma afa
minn, sem var mér svo mikils virði.
Jóhanna María.
Mig langar að minnast tengda-
föður míns, Jakobs Óskars Ólafs-
sonar, í stuttu máli hér á kveðju-
stund. Það er alltaf erfítt að kveðja
vin og er söknuður mér ofarlega í
huga á þessari stundu.
Það var alla tíð mjög kært á
milli okkar Jakobs og bar þar aldr-
ei nokkum skugga á. Margs er að
minnast, þegar farið er yfír rúmlega
tveggja áratuga skeið. Tíminn flýg-
ur hratt hjá og ævi mannsins er
ekki Iöng. „Öllu er afmörkuð stund,
og sérhver hlutur undir himninum
hefír sinn tíma. Að fæðast hefír
sinn tíma og að deyja hefir sinn
tíma.“ Þannig kemst Prédikarinn
að orði í Heilagri ritningu.
Mér er minnisstætt, er ég kom
í fyrsta skipti til Vestmannaeyja á
undurfögram eftirmiðdegi í ágúst-
mánuði fyrir tæplega tuttugu og
tveimur árum. Eyjarnar skörtuðu
sínu fegursta og ég var frá mér
numinn. Þá sá ég tengdaföður minn
í fýrsta skipti og fór strax vel á
með okkur. Þá hafði ég þegar
kynnst eiginkonu hans og tengda-
móður minni, Jóhönnu M. Bjarna-
sen, hér í Reykjavík, en þau kynni
vora mér mjög dýrmæt. Var hún
langdvölum í höfuðborginni síðustu
árin, sem hún lifði til að leita sér
lækninga við alvarlegum sjúkdómi.
Þá annaðist hún einnig aldraða
móður sína og hélt heimili fyrir son
sinn, sem var við nám í Verslunar-
skóla íslands. Höfðu þau hjónin
búið sér heimili á Háteigsvegi 8 í
Reykjavík, en þeirra aðalheimili var
reyndar ætíð í Vestmannaeyjum,
meðan Jóhönnu naut við, en hún
lést langt um aldur fram, 15. júlí
1972. Þá um haustið fluttist Jakob
til Reykjavíkur í íbúð þeirra á Há-
teigsveginum og bjó þar ein í tutt-
ugu ár, eða þar til hann fluttist að
Hraunbúðum í Vestmannaeyjum
10. janúar sl. Þar hafði hann aðeins
dvalið í rúman mánuð, þegar dagar
hans voru allir. Hann andaðist þar
18. febrúar sl.
Jakob missti mikið við fráfall
sinnar yndislegu konu og var hann
'aldrei samur maður eftir lát henn-
ar. 'Stuttu eftir að hann fluttist al-
farinn til Reykjavíkur braust út eld-
gos í Vestmannaeyjum í janúar
1973. Gat hann því með mikilli gleði
hýst báðar dætur sínar, tengdasyni
og barnaböm í íbúðinni, sem þau
hjónin höfðu fest kaup á nokkrum
t
Bróðir okkar,
LÁRUS GUÐMUNDSSON,
lést í Vífilsstaðaspítala þann 24. febrúar.
Gunnar Guðmundsson
og systkini.
t
Eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir, afi og langafi,
HERMANN GUÐMUNDSSON
fyrrv. framkvæmdastjóri,
Langeyrarvegi 5,
Hafnarfiröi,
lést í Borgarspítalanum fimmtudaginn 27. febrúar.
Guðrún Ragnheiður Erlendsdóttir,
Baldvin Hermannsson, Etsa Kristín Jónsdóttir,
Auður Hermannsdóttir, Anders Englund,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Móðir okkar,
MARGRÉT JAKOBSDÓTTIR,
Garðaflöt 37,
Garðabæ,
lést í Vífilsstaðaspítala fimmtudaginn 27. febrúar.
Páll Gíslason,
Albert Albertsson,
Steinunn Gísladóttir,
Ingibjörg Gísladóttir.
t
Faðir okkar og tengdafaðir,
EINAR H. PÁLSSON,
Dalbraut 27,
Reykjavík,
er látinn.
Hörður Einarsson, Steinunn H. Yngvadóttir,
Edda Einarsdóttir, Einar Már Magnússon,
Kristfn Einarsdóttir, Sveinn G. Scheving.
t
Móðir okkar og tengdamóðir,
HALLDÓRA MAGNÚSDÓTTIR,
Sólvallagötu 53,
sem lést 23. febrúar, verður jarðsungin frá Dómkirkjunni þriðju-
daginn 3. mars. Athöfnin hefst kl. 13.30.
Magnús Þórðarson,
Ragnheiður Þórðardóttir, Magnús Hjálmarsson,
Guðrún Þórðardóttir, og Einar Þorláksson.
árum áður, sem augljóslega kom
sér mjög vel á slíkum neyðartímum.
Jakob var alltaf mjög greiðvikinn
og naut þess að gleðja aðra. Alla
tíð var hann sérstaklega barngóður
og nutu barnabörnin ætíð góðvildar
hans. Tími óvissu fór í hönd eftir
Heimaeyjargosið og þurfti fólk að
taka ákvarðanir um framtíðarbú-
setu, annað hvort „uppi á landi“,
eins og Eyjamenn segja, eða flytja
aftur til Eyjanna fallegu. Tímar liðu
og hagir fólks breyttust á ný. Jakob
varð aftur einn í íbúð sinni, en ekki
leið á löngu þar til Guðrún eldri
dóttir hans og eiginmaður hennar,
Sigurður Tómasson, keyptu íbúð í
næsta húsi og hafa búið þar í hálf-
an annan áratug.
Mörg undanfarin ár önnuðust
þau hann daglega og báru mikla
umhyggju fyrir honum. Sigríður,
yngri dóttir hans, fluttist aftur til
Eyja ásamt eiginmanni sínum Eyj-
ólfi Martinssyni og börnum þeirra.
Sigríður hefur þó dvalið hér í borg
oft á undanförnum áram til lengri
eða skemmri tíma og notaði hvert
tækifæri til að annast föður sinn
og vera samvistum við hann. Jakob
gat einnig notið samvista við Eyjólf
tengdason sinn, þar sem hann heim-
sótti hann nær alltaf í sínum stuttu
en tíðu ferðum til borgarinnar. Son-
ur Jakobs, Ólafur, yngstur barna
hans, býr hér í Reykjavík ásamt
fjölskyldu sinni og er ég undirrituð
gift honum. Þess er skemmst að
minnast að við lögðum land undir
fót sumarið 1990 og buðum Jakobi
með okkur. Fórum við austur á
Fljótsdalshérað og dvöldum þar í
vikutíma og skoðuðum m.a. æsku-
stöðvar Jakobs, en hann fæddist
að Brekku í Fljótsdal, þar sem fað-
ir hans var héraðslæknir um 13 ára
skeið. Ferðin var í alla staði ógleym-
anleg fyrir okkur öll og mynduðust
alveg sérstök tengsl milli afa Jak-
obs og Hönnu Lísu dóttur okkar,
sem þá var aðeins 13 ára gömul,
og kallaði hún hann alltaf kærast-
ann sinn upp frá því.
Foreldrar Jakobs vora hjónin
Sylvía Guðmundsdóttir frá Háeyri
á Eyrarbakka og Ólafur Lárusson
fæddur á Sjónarhóli á Vatnsleysu-
strönd. Fjölskylda Ólafs Lárussonar
fluttist til Vestmannaeyja, þegar
Jakob var ungur að árum, er faðir
hans tók við embætti héraðslæknis
þar í bæ. Jakob ólst upp í stóram
hópi systkina, sem nú öll eru látin.
Kvaddi hann síðastur þeirra.
í næstum hálfa öld bjó Jakob í
Vestmannaeyjum. Hans aðalstarfs-
vettvangur var á sviði bankamála,
en hann starfaði í Útvegsbanka
íslands um áratuga skeið. Jafn-
framt lét hann til sín taka á hinum
ýmsu sviðum félagsmála og þar
vora líknarmál of'arlega á baugi.
Jakob var fróður um menn og mál-
efni, víðlesinn og lét sér annt um
velferð samferðarmanna sinna.
Hann var hæglátur maður, dulur
og flíkaði ógjarnan tilfinningum
sínum, sem hann var þó ríkur af.
Þeir sem vel til þekktu. vissu að
inni fyrir sló viðkvæmt hjarta
manns, sem hafði næmni fyrir
margvíslegum hliðum mannlegs
lífs. Jakob var listhneigður og hafði
næmt auga fyrir fegurð ýmiskonar.
Tónlist var hans yndi og hafði hann
sem ungur maður lært á píanó hjá
Önnu Jesdóttur frá Hóli í Eyjum
og stuðlaði.að menntun bama sinna
í þeim efnum. Stuðlaði hann jafn-
framt að tónlistarmenntun og var
einn þeirra, sem glæddi áhuga Eyj-
amanna fyrir tónlist, því að hann
var einn af stofnendum Tónlistarfé-
lags Vestmannaeyja og í stjórn
þess um áratuga skeið.
Oft slógum við á létta strengi
hér á heimili okkar í orðsins fyllstu
merkingu, við söng og hljóðfæra-
slátt. Þar lék hann á als oddi, og
áttum við margar slíkar góðar
stundir, sem ylja um hjartarætur.
Jakob gerði sér glögga grein fyrir
því að langt var liðið á ævikvöldið
í þessum forgengilega heimi, en
hann átti sér eilífðarvon. Þar kom
vel fram á samveru- og bænastund-
um, sem hann átti með syni sínum.
Hann hafði öðlast himeskan frið í
drottni okkar og frelsara Jesú
Kristi.*
Drottinn blessj alla aðstandendur
og vini Jakobs Óskars Ólafssonar.
Sigríður Þórarinsdóttir.