Morgunblaðið - 13.01.1994, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. JANUAR 1994
Fundur Clintons, forseta Bandaríkjanna, og Jeltsíns Rússlandsforseta í Moskvu
Vestrænni efnahagsaðstoð
við Rússa verður hraðað
Rússneska utanríkisráðuneytið bregst vel við áætlun um „Samstarf í þágu friðar“
Moskvu. Reuter.
Reuter
Komu Clintons mótmælt
KONAN með spjaldið tók sér stöðu fyrir framan bandaríska sendiráðið í Moskvu í gær til að mót-
mæla komu Bills Clintons, forseta Bandaríkjanna, til borgarinnar. Er hún augljóslega þeirrar skoðun-
ar, að Borís Jeltsín, forseti Rússlands, sé aðeins strengjabrúða í höndum Bandaríkjamanna.
BILL Clinton, forseti Banda-
ríkjanna, mun flytja Borís
Jeltsín, forseta Rússlands,
þann boðskap á fundi þeirra
í Moskvu í vikunni, að aðstoð
vestrænna ríkja við Rússland
verði hraðað. Var það haft
eftir embættismanni í banda-
ríska fjármálaráðuneytinu,
sem sagði, að sjö helstu iðn-
veldi heims og alþjóðlegar
fjármálastofnanir væru að ná
samkomulagi um þetta.
Rússneska utanríkisráðuneyt-
ið brást í gær vel við áætlun
Clintons og Atlantshafsbanda-
lagsins, NATO, um „Samstarf
í þágu friðar“ í stað þess að
fjölga aðildarríkjum banda-
lagsins að sinni.
Fjármálaráðherrar iðnveldanna
sjö, Bandaríkjanna, Bretlands,
Frakklands, Ítalíu, Japans,
Kanada og Þýskalands, komu
saman í Frankfurt á sunnudag til
að ganga frá ýmsum formsatrið-
um vegna aðstoðarinnar við Rússa
en iðnríkin skrifuðu sig fyrir helm-
ingi þeirra 43 milljarða, sem Rúss-
um var heitið í fyrra. Obbinn af
því eða 15 milljarðar voru hins
vegar eftirgjöf af lánum, sem
Rússar gátu ekki greitt af.
Ástandið betra en virtist
Bandaríski embættismaðurinn
sagði, að betur gengi að taka upp
markaðskerfi í stað kommúnisma
í Rússlandi en flestir áttuðu sig á
og hann fullyrti, að efnahags-
ástandið í landinu væri skárra en
í fljótu bragði virtist. Hann kvaðst
þó viðurkenna, að erfið glíma
væri framundan og engin trygging
fyrir, að verðbólgan, sem hefði
þegar lækkað mikið, héldi áfram
að lækka. Sagði hann, að mestu
skipti hvemig gengi að hemja fjár-
lagahallann.
Georgíj Karasín, talsmaður
rússneska utanríkisráðuneytisins,
sagði í gær, að áætlun NATO um
„Samstarf í þágu friðar" væri
grundvöllur áframhaldandi, góðra
samskipta allra aðildarríkja RÓSE,
Ráðstefnunnar um öryggi og sam-
vinnu í Evrópu. Sagði hann, að
áætlunin gæti lagt grunn að sam-
starfi NATO við öll RÖSE-ríkin 53.
Atvinnuleysi vanáætlað
Aðstoðarvinnumálaráðherra
Rússlands, Vladímír Varov, sagði
í gær, að atvinnuleysi hefði ekki
aukist í landinu eins og spáð hefði
verið en hins vegar væri það í
raun meira en opinberar tölur
segðu. Þær gæfu upp eina milljón
en nær sanni væri að tala um fjór-
ar eða fímm milljónir. Væri ástæð-
an sú, að ailt að fjórar milljónir
manna ynnu hjá gjaldþrota fyrir-
tækjum en þægju áfram laun frá
ríkinu. Gengi rúblunnar féll í gær
og var þá skráð á 1.335 á móti
einum dollara. Var gengislækkun-
in rakin til ótta við, að slakað yrði
á umbótum og kynt undir verð-
bólgu með aukinni seðlaprentun.
Siðvæðingarstefna breska íhaldsflokksins
Hyggjast útskýra
markmiðin betur
London. Reuter.
FRAMMÁMENN íhaldsflokksins breska segja nú að útskýra
þurfi betur þá stefnu flokksins að horfið skuli á ný til hinna
gömlu grundvallargilda í siðferðisefnum. Nokkur hneykslismál
meðal ráðherra og þingmanna að undanförnu hafa grafið undan
málflutningi ráðamanna. „Við þurfum að útskýra hana betur,
snúa okkur aftur að því erfíða starfi að sljórna landinu", sagði
Virginia Bottomley heilbrigðisráðherra í sjónvarpsviðtali í gær
þar sem hún varði frammistöðu Johns Majors forsætisráðherra.
Major mælti með afturhvarfi til
gamalla gilda í haust en er nú
sakaður um að hverfa frá ýmsum
atriðum stefnunnar vegna þeirra
vandamála sem hafa komið upp,
hann er m.a. sagður rugla almenn-
ing í ríminu. „Það sem forsætis-
ráðherrann sagði í gær um gömlu,
góðu gildin var að þau snerust um
mannasiði og góða menntun. Við
héldum öll að það væri meira kjöt
á beininu", sagði fyrrverandi að-
stoðarráðherra, Edward Leigh, í
gær.
I flestum hneykslismálunum er
framhjáhald uppistaðan. Eigin-
kona Caithness lávarðar af Kata-
nesi, sem gegndi embætti aðstoð-
arsamgönguráðherra, fyrirfór sér
nýlega en samúð með lávarðinum
Glæpaverk snoðhausanna
MYNDIN er af 17 ára gamalli stúlku í Halle í Þýskalandi en á mánudag réðust
á hana þrír snoðhausar þegar hún var að koma út af salemi fyrir fatlaða í
hjólastólnum sínum. Ristu þeir hakakrossinn á kinn henni vegna þess, að hún
neitaði að hafa eftir þeim einhver nasistaslagorð. Hefur þessi atburður vakið
mjög hörð viðbrögð í Þýskalandi og er snoðhausanna leitað um allt landið.
hefur minnkað eftir að tengdafor-
eldrar hans fyrrverandi sögðu að
hann hefði haldið fram hjá.
Stærsta þekkta prímtalan
Eagan, Minnesota. Reuter.
VÍSINDAMENN sögðust á mánudag hafa uppgötvað nýja prím-
tölu, þá stærstu sem fundist hefur því hún er 286.716 stafa og
þyrfti átta síður í dagblaði til að prenta hana í heild.
Prímtölur em þær tölur sem
einungis eru deilanlegar með
sjálfri sér og tölunni einum. Ein-
föld dæmi em tölurnar 2, 3, 5, 7
og 11. Prímtölur eru óendanlega
margar en þar sem ekki er hægt
að segja fyrir um þær með form-
úlu verður að leita að þeim með
hjálp ofurtölvu.
Nýju prímtöluna fundu vísinda-
menn við Cray-rannsóknastofnun-
ina í Eagan í Minnesota með hjálp
ofurtölvu. Talan fannst með því
að margfalda töluna tvo með
sjálfri sér 859.433 sinnum og
draga töluna einn frá útkomunni.
Fram til þessa hefur stærsta
þekkta prímtala verið eignuð
reiknimeistumm í rannsókna-
stofnun AEA Technology í Harw-
ell í Englandi. Hún var 227.832
stafa.
Verða gerðar
loftárásir á
Serba?
BOUTROS Boutros-Ghali,
framkvæmdastjóri Sameinuðu
þjóðanna (SÞ), fól í gær sér-
stökum fulltrúa sínum í málefn-
um fyrrum Júgóslavíu, Yashusi
Akashi, að kanna kosti og galla
hugsanlegra loftárása Atlants-
hafsbandalagsins (NATO) á
Bosníu til þess að opna flugvöll-
inn í Tuzla og bjarga gæslu-
sveitum SÞ sem hafa verið inn-
lyksá þar. Bað hann um niður-
stöðu fyrir mánudag.
Vopnahlé í
Mexíkó
CARLOS Salinas Gortari Mexí-
kóforseti lýsti í gær yfir ein-
hliða vopnahléi til þess að
stöðva átök stjórnarhersins og
skæraliðasveita sem smábænd-
ur í Chiapas stofnuðu til að
fylgja eftir réttindabaráttu
sinni.
Mannskæð of-
beldisverk
PÓLITÍSK ofbeldisverk kost-
uðu 4.364 manns lífið í Suður-
Afríku í fyrra og er þar um að
ræða 25% aukningu frá árinu
1992, að sögn óháðrar mann-
réttindanefndar. Meirihlutinn
eru blökkumenn en a.m.k. 205
liðsmenn öryggissveita stjórn-
arinnar og 55 hvítir borgarar
biðu einnig bana.
Kortaflóði
linnir ekki
ENN berast kort til bresks
drengs, sem komst í heims-
metabækur fyrir rúmum tveim-
ur árum, er honum höfðu borist
16.000 kort þar sem honum var
óskað góðs bata en hann var
þá með krabbamein. Drengn-
um, Craig Shergold, sem er 14
ára, er nú batnað en kortaflóð-
inu linnir ekki. Á hvetjum degi
ber pósturinn í heimaborg Cra-
igs nokkra poka fulla af pósti
að heimili hans og bíður for-
eldra hans jafnan mikil vinna
að fara í gegnum ósköpin. Hef-
ur Craig verið úthlutað sér-
stöku póstnúmeri, en þau eru
aðeins ætluð borgum og bæj-
um.
„Prince of
Whales“ í stað
Wales
PRÓFARKALESURUM
kanadísku póstþjónustunnar
sást yfir meinlega villu í frí-
merkjabók sem hafin er sala
á. Þar er talað um „the Prince
of Whales" (prins hvala) í stað
„the Prince of Wales“ þ.e. er
ríkisarfa Breta. í bókinni er
fyallað um heimsókn „the
Prince of Whales" til Kanada
árið 1860. „Því miður fór þetta
um hendur margra manna og
þeim sást yfír þetta,“ sagði
talsmaður póstþjónustunnar.
„Þetta vom mannleg mistök og
enginn ætlaði að lítilsvirða
bresku konungsfjölskylduna
eða Bretaprins." Talsmaðurinn
sagði að villan yrði ekki leið-
rétt þar sem það væri of seint.
Mannrétt-
indabrot í
Kína
ÁSTANDIÐ í mannréttinda-
málum í Kína batnaði lítið sem
ekkert í fyrra, samkvæmt
óbirtri skýrslu bandaríska ut-
anríkisráðuneytisins, að sögn
blaðsins New York Times.