Morgunblaðið - 14.04.1994, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. APRÍL 1994
45
mann en mjög kæran vin minn,
Albert Guðmundsson, þegar hann
er nú kvaddur sjötugur að aldri -
en þó langt fyrir aldur fram. Hversu
dásamlegt hefði það ekki verið að
njóta enn um sinn hæfileika AI-
berts til mótunar auðugra lífs og
betri aðstæðna fyrir þá þjóð, sem
hann ávallt dáði og elskaði og kaus
að helga sitt ævistarf, þó ýmsir
aðrir kostir stæðu honum opnir.
Hann var einstakt valmenni, ein-
lægur, velviljaður, trygglyndur og
í einu orði sagt „góður drengur" í
þeirri bestu merkingu sem íslensk
tunga felur þessum tveimur orðum.
Þessir kostir mótuðu hann á litrík-
um ferii hans sem íþróttastjörnu,
íþróttaleiðtoga, borgarfulltrúa, al-
þingismanns, ráðherra og sendi-
herra. Hann var alla tíð, og hvaða
titil sem hann bar, einlægur mann-
vinur.
Ég ætla ekki að rekja allan góð-
verkaferil Alberts Guðmundssonar,
sem mér er kunnugt um. En minn-
ingu um tvö atvik - tvenn viðbrögð
hans - langar mig að leggja á leiði
hans sem hinsta þakklæti til dáðs
vinar.
Síðla á sjötta áratugnum var
spjótum beint að mér að taka við
formennsku í íþróttafélagi Reykja-
víkur. Ég færðist undan helst vegna
stöðu minnar sem íþróttafréttarit-
ara Morgunblaðsins, því mér fannst
þá sem nú, að maður í slíkri stöðu
gæti ekki verið formaður eins af
þeim íþróttafélgum sem skrif hans
fjölluðu um. Ég bauðst hins vegar
til að leita að nýjum formanni - og
sneri mér að Albert. Eftir að við
höfðum setið yfir tafli nánast næt-
urlangt og rætt um málefnið lét
hann til leiðast. Þar með hófst giftu-
ríkur ferill hans sem forystumanns
í íslenzkri íþróttahreyfingu.
Albert fékk að kjósa sér sam-
starfsmenn í stjórn ÍR og var ég
einn af þeim sem hann valdi sér
við hlið til að hefja endurreisnar-
starf innan félagsins, en fjárhagur
þess var þá (eins og annarra íþrótta-
félaga á þeim tímum) afar bágbor-
inn. Hann ákvað stjórnarfund kl. 5
daginn eftir aðalfundinn. Þegar ég
mætti fyrstur stjórnarmanna til
þess fundar varð honum að orði:
„Þú getur ekki ímyndað þér hvaða
óleik þú hefur gert mér,“ og sagði
að rukkarar ýmissa fyrirtækja
hefðu staðið vörð um skrifstofur
hans, sem þá voru á Smiðjustíg,
þegar hann kom til vinnu sinnar
og stöðugur straumur þeirra verið
allan daginn. Ég gat ekki svarað
öðru til en ég hefði tjáð honum, að
fjárhagur félagsins væri erfiður og
það væri langtímaverkefni nýrrar
stjórnar að leysa þann vanda.
„Heldurðu að ég geti haft þessa
rukkara snuðrandi um nágrennið
vikum og mánuðum saman,“ sagði
hann og rétti mér bunka af reikn-
ingum í bréfaklemmu. „Ég varð að
borga þetta.“
Það kom í ljós að þama voru
alls konar reikningar upp á rúmar
52 þúsund krónur. Ég var í raun
og veru orðlaus, en stautaði eitt-
hvað á þá leið, að félagið myndi
auðvitað endurgreiða honum þessa
upphæð svo fljótt sem verða mætti.
Hann hlustaði á fátæklegar útskýr-
ingar mínar en sagði svo: „Þetta
fæ ég aldrei borgað," reif bunkann
og lét falla í ruslakörfuna!
Á þessum tíma vom góð blaða-
mannalaun hjá Morgunblaðinu
8.000 krónur, svo þarna var um að
ræða rúmlega hálfs árs góð laun.
Þetta er eitt af mörgum góðverkum
Alberts, sem unnin voru í kyrrþey
en af ótæmandi kærleik til þess
málefnis sem hann taldi rétt að
leggja lið.
Aldarfjórðungi síðar gengum við
þrír forsvarsmenn nýstofnaðs Fé-
lags fréttamanna á fund Alberts
sem þá var fjármálaráðherra. Hann
hlýddi á rök okkar fyrir kröfum um
hærri laun, sá að þarna var úrbóta
þörf og fékk því til leiðar komið,
að veruleg bót var á gerð. Fram
að þeim tíma hafði það ekki árang-
ur borið að ræða þessi mál á þessum
vettvangi. Skilningur Alberts á
störfum fréttamanna bætti hag
þeirra allra verulega á fyrri hluta
níunda áratugarins og í sumum til-
fellum um nær helming. Það er
langt í frá að þessi ákvörðun Al-
Um borð í Gullfossi árið 1950, kominn heim í frí frá knattspyrnuvöll-
um Evrópu, ásamt Helenu dóttur sinni og Brynhildi konu sinni.
þeir að vera i sambandi um þessi
mál.
Eftir þennan fund vorum við
sannfærðir. Albert var sanntrúaður
maður, hann trúði á boðskap Jesú
Krists frelsara okkar. Afstaða Al-
berts var skýr og fór að öllu leyti
saman við það sem Kristileg stjórn-
málahreyfíng boðar og lýsti hann
stuðningi við grundvallarstefnuna.
Guð elskar mannkynið, ekki síst
þá sem minna mega sín, og þeim
sem á hann trúa er skylt að fram-
fylgja boðskap hans, því kærleikur
Guðs fer ekki í manngreinarálit.
Þeir sem gefa sig að stjórnmálum
verða að þjóna Guði, vera hreinir
og auðmjúkur þjónar fólksins, játa
syndir sínar, vinna gegn öllu rang-
læti meðal fólksins. Lýðræðið sem
er hönd réttlætisins verði virkt
meðal manna, með fulltrúakosning-
um í litlum einingum, vinna gegn
hvers konar valdakerfum, með
hamingju fólksins að markmiði, því
sameiginlega leysum við vandamál-
in og útrýmum fátækt meðal þjóð-
arinnar.
Albert annar frá vinstri í liði ítalska stórliðsins AC Milan á San Siro leikvellinum í Mílanó.
berts hafi verið metin sem skyldi
af stéttinni.
Albert kynnti sér ætíð rök allra
mála sem fyrir hann voru lögð.
Hann tók rökum, og þegar hann
sá að einhver eða einhverjir voru
misrétti beittir vildi hann bæta þar
úr. Hann var ekki feiminn að kalla
sig „vin litla mannsins", en það er
lýsing á þeim manni sem er mann-
úðlegri og oftast réttsýnni en aðrir
menn.
í huga mér ljóma ótal minningar
um samstarf við Albert Guðmunds-
son innan fR, innan FH þar sem
hann gerði undursamlegt krafta-
verk, sem vert væri að gefa langa
lýsingu á, og innan Knattspymu-
sambands íslands, þar sem hann
skildi eftir sig spor sem aldrei mást
út - eins og raunar alls staðar þar
sem hann fór.
Hann varð snemma stórmenni
og þó jarðvistarlífi hans sé nú lok-
ið, mun ferill hans sem íþrótta-
manns lengi verða hvatning nýjum
sonum íslands, og mörg verk hans
á stjórnmálasviðinu eru fögur for-
dæmi sem mörkuðu tímamót og
verða seint fullþökkuð.
Við Anna sendum Brynhildi eig-
inkonu hans og ástvinum öllum
innilegar samúðarkveðjur úr fjar-
lægð. Brynhildur á sinn mikla þátt
í lífsstarfi Alberts og hefur óendan-
lega sæmd af.
Atli Steinarsson.
Eitt hið dýrmætasta í lífi hvers
manns er að eignast góða og
trausta vini. Ég get sagt með sanni
að hafa átt samleið með Albert
Guðmundssyni fæ ég aldrei nóg-
samlega þakkað. Nú þegar þessi
góði drengur hefir lokið sinni jarð-
vist sé ég ennþá betur hve mikið
hann gaf mér og má þar færa til
að enginn veit hvað átt hefir fyrr
en misst hefir.
Það hafa sjálfsagt ekki margir
íslendingar kynnst eins mörgum
hliðum lífsins eins og minn tryggi
vinur, enda varð vettvangur hans
þar sem þörfin var mest. Það var
talað um hann sem vin „litla manns-
ins“ og vissulega voru það sann-
mæli og svo hitt, að öllu sem Al-
bert gekk fylgdi hugur, hönd og
hjarta með og hann vissi „að skilj-
ast við ævinnar æðsta verk, í ann-
ars hönd, það er dauðasökin“. Og
að Albert hafi hætt við hálfklárað
verk heyrði ég ekki minnst á.
Drengskapur hans kom fljótt í ljós.
Sem íþróttamaður var hann fyrir-
mynd og sem þjóðfélagsþegn einn-
ig. Hann átti ekki bágt með að
syngja fullum rómi: Ég vil elska
mitt land, enda hugurinn bundinn
landi og þjóð og gleði hans yfir
velgengni landsins var ótvíræð.
Guði sé lof fyrir hversu ég naut
hans í orði og athöfnum, hversu
ætíð við gátum rætt saman tæpi-
tungulaust. Það er svo margt sem
hrannast upp í hugann nú við hér-
vistarleiðarlok Alberts með sól úti,
sól inni, sól bara sól.
Guð blessi þína góðu minningu
og þá sérstaklega samtalið á mínum
heiðursdegi og mín sterkasta ósk í
dag mínu landi til blessunar er að
gæfan gefi því marga Alberts líka
með því hugarfari sem „aldrei má-
ist af skildi".
Um leið og ég þakka liðna daga
minnist ég hans góðu konu og fjöl-
skyldu, sendi þeim kveðjur og sam-
úð okkar hjóna, minnugur alls og
bið þeim allrar blessunar.
Guð blessi þig, kæri vinur. Við
trúðum báðir á frelsarann og vitum
hvað hann sagði um vistaskiptin
og á landi. lífsins munu hittast vinir
í varpi.
Árni Helgason,
Stykkishólmi.
Það var mikil harmafregn er rík-
isútvarpið skýrði frá láti Alberts
Guðmundssonar. Við vorum mjög
slegnir og það fyrsta sem kom í
liuga okkar var: Guð minn góður,
er þetta virkilegt? Persóna hans er
svo ljóslifandi í huga okkar.
Um síðustu áramót höfðum við
samband við Albert og buðum hon-
um að kynna sér hugmyndir okkar
um Kristilega stjórnmálahreyfingu.
Tók hann því vel og var fundur
ákveðinn á Hótel Borg með Árna.
Sá fundur er Árna ógleymanlegur.
Árni las af blöðum sínum hugmynd-
ir sínar og hugsjónir og Albert lýsti
ánægju sinni með hvatningarorðum
um að halda þessu áfram og ákváðu
Albert hafði mörg orð um hvað
fátækt væri orðin almenn hér á
landi og væri það brýnasta verkefni
Kristilegs stjórnmálaafls að útrýma
slíkum vágesti úr íslensku þjóðfé-
lagi. Á þeim fundum sem við áttum
með Albert um þessi mál kom skýrt
fram það álit, að núverandi flokka-
kerfí væri úr sér gengið og að hann
hefði fullan hug á að standa með
og styðja við hreyfingu sem byggði
á kristilegum grunni og hefði ítök
á landsvísu. Hafði hann hug á að
vinna að því máli hið fyrsta.
Á fundum okkar Alberts áttum
við yndislegar bænastundir með
miklum einhug og eftirvæntingu,
allir sem voru á þessum fundum
skynjuðu kærleika hans.
Hinn kraftmikli, heilbrigði hugs-
unarháttur og hreinskilni hans hafði
mikil áhrif á alla. Það rann upp
fyrir okkur ljós er við fórum yfír
það sem við minntumst af ferli Al-
berts, að nú þekktum við hann.
Hann var mikilmenni sem hafði
boðskap til fólksins sem er réttlæti
Guðs handa mönnum. Hann var
okkur samhuga um að byija ætti
hvern þingfund Alþingis íslendinga
með bæn og þakkargjörð til Guðs.
Við eigum þá von að merki Al-
berts Guðmundssonar verði haldið
á loft um ókomna framtíð og þökk-
um honum þann stuðning er hann
sýndi Kristilegri stjórnmálahreyf-
ingu.
Við vottum eftirlifandi konu
hans, börnum og barnabörnum
dýpstu samúð. Guð blessi þau öll í
Jesú nafni.
Son minn ef þú veitir orðum mfnum
viðtöku og geymir boðorð mín hjá
þér þá munt þú skilja hvað réttlæti
er og réttur og ráðvendni, í stuttu
máli: sérhveija braut hins góða.
(Orðskv. 2: 1 og 9.)
Fyrir hönd Kristilegs stjórnmála-
afls:
Árni Björn Guðjónsson,
Kristján Árnason.
Foringi er fallinn, Albert er all-
ur. Á besta aldri og hafði hratt á
hæli eins og hans var vandi. Átti
engan sinn líka og þjóðin átti ekki
annan eins son. Áfreksmann til
íþrótta og eljumann til allra verka.
Óx af sjálfum sér.
Áran var stór og skugginn oft
líka, því hjartað var stórt en skapið
oft stærra. Albert Guðmundsson lét
flest til sín taka og leið hans lá
víða. Gerði mörgum greiða en aldr-.-
ei upp á milli manna. Maður fólks-
ins, vinur litla mannsins. Drjúgt
liggur dagsverk við sólarlag.
Ég kveð vin minn og vopnin, en '
seinna tökum við upp þráðinn hin-
um megin. Alfaðir blessar ættingja
og vini, styrkir vinkonu mína Bryn-
hildi og börnin öll. Guðs í friði.
Ásgeir Hannes.
Kveðja frá Fimleikafélagi
Hafnarfjarðar
Það var hringt af skrifstofu
Heildverzlunar Alberts Guðmunds-
sonar fímmtudagsmorguninn 7.
apríl sl. og sagt: „Vinur okkar er
látinn." Það setti að manni þunga
við þessa sviplegu frétt.
Síðar reikaði hugurinn aftur í
tímann og kallaði fram margar eft-
irminnilegar stundir í starfi og leik.
Reyndar vorum við búnir að ákveða
að hittast nú næsta daga í „Krikan-
um“, til myndbandsupptöku og
ræða þar ýmislegt, er á dagana
hefur drifið.
Eitt af því sterka, sem eftir situr
úr samstarfi við Albert Guðmunds-
son, er setning, sem hann hafði oft
yfir í sambandi við þjálfun í knatt-
spyrnu hér áður fyrr. Hún hljóðaði
svo: „Taktu boltann við fyrstu
mögulegu snertingu, láttu hann
ekki lenda, því ef þú bíður, er and-
stæðingurinn búinn að taka hann.“
Þetta voru viðhorf Alberts „til
boltans“. Hann leitaðist við að
framkvæma þetta sjálfur á vellinum
og tókst vel. Þaulæfði stílinn svo í
smáatriðum að ekki sást „flottari
meðferð" eða betur framkvæmd,
þegar bezt lét. Leikgleðin var alltaf
til staðar, maðurinn var listamaður
á við þá beztu í heiminum. Hann
var „Hvíta perlan“ eins segir í bók-
um hann. Þessi lýsing á „Monsieur
Alberti" eins og við strákarnir köll-
uðum hann lengi vel, speglast svo
í lífshlaupi hans og þjóðmálabar-
áttu. Aldrei ragur við að slást við
hið óvænta, tók ákvarðanir og stóð
við þær. Heill í að halda fram góð-
um málstað lítilmagnans og þjóðar-
heillar; fyrirgreiðslumaður fyrir þá,
sem hann taldi að þyrftu hjálpar
við, alltaf til reiðu að leggja jákvæð-
um málstað lið.
Framgreint er reynsla okkar af
„Monsieur Alberti". Hann var
drengur góður. Við í Hafnarfirði
og FH þekktum hann af löngu og
miklu starfi hér í smáu sem stóru.
Fyrst kom hann hér til að þjálfa
FH 1943, rétt áður en hann hvarf
til útlanda til náms og knattspyrnu-
iðkunar, sem öll íslenzka þjóðin
þekkir svo vel. Sá árangur er glæsi-
legur og einstakur.
Hann kom aftur 1955 og þjálfaði
og lék með liði ÍBH í nokkur ár og
síðar FH, er félagið hóf sjálfstæða
iðkun knattspyrnu aftur. Avallt síð-
an hefur hann verið viðloðandi fé-
lagið í starfí, enda hlaut hann 25
ára gullmerki FH með lárviðarsveig
fyrir keppni og frábær störf fyrir
félagið.
Nú á vordögum vorum við farnir
að hlakka til að sjá hann hér á leikj-
um í sumar. Sitjandi í Benzinum
sínum uppi á „kantinum", eins og
á árum áður. En fljótt skipast veð-
ur í lofti. Örlögin taka í taumana.
Vinurinn er horfinn.
Með þessum fáu orðum viljum
við kveðja kappann Albert og þakka
honum tryggð og mikið starf. Við
sendum eiginkonu hans, frú Bryn-
hildi, og bömum þeirra innilegar
samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning Alberts Guð-
mundssonar.
F.h. Fimleikafélags Hafnai’fjarðar
B.J. og Á.Á.
Kveðja frá Knattspyrnu-
sambandi íslands
Fallinn er í valinn mesti knatt-
spyrnusnillingur sem ísland hefur
alið. Albert Guðmundsson er án efa
frægasti íþróttamaður íslands frá
upphafi.
Innan knattspyrnuhreyfingar-
&IÁ NÆSTU SÍÐU