Morgunblaðið - 03.06.1994, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 3. JÖNÍ 1994 23
AÐSEIMDAR GREINAR
Þarf að setja ný lög um
framhaldsskóla?
avegi 83
EINSÁRS-1AFMÆLISSKAPI
-

s

í Súlnasal Hótel Sögu á
Sj ómannadaginn 5. júní.
N
E Skemmtidagskrá:
s "Þjóðhátíó á Sögu"
Harmonikkuleikur,
Jóna EinarsdÓttir leikur meðan
borðhald stendur.
Húsið opnað kl. 19.00.
SEINNI GREIN
Á UNDANFÖRNUM árum hefur
aðsókn að framhaldsskólum aukist
mjög mikið. Fyrir 30 árum var inn-
an við fjórðungur 19 ára unglinga
í skóla. Nú er meirihluti 19 ára
unglinga við nám. Á þessum tíma
hefur framhaldsskólum fjölgað
mikið og nú eru þeir meira en 50
talsins, þar af munu um 20 út-
skrifa stúdenta.
Vöxtur framhaldsskólanna hefur
haldist í hendur við síauknar kröfur
almennings og atvinnulífs um
menntun og skólagöngu. Þessi
vöxtur hefur ekki verið mjög skipu-
legur og það er stundum dálítið
erfitt að henda reiður á því sem
er að gerast í skólamálum. Skólarn-
ir hafa lagað sig að breyttum að-
stæðum án þess sú aðlögun fylgdi
neinu heildarskipulagi. Kennarar
og skólastjórnendur hafa séð nýjar
þarfir verða til og yfirleitt haft
svigrúm til að bregðast við og tek-
Skólarnir þurfa að vera
sveigjanlegir til að geta
mætt þörfum nemenda
og samfélagsinsjafn-
óðum og þær verða til
segir Atli Harðarson.
ist nokkuð vel að svara kalli tímans.
Árið 1988 var í fyrsta sinn sett
heildarlöggjöf um framhaldsskóla-
stigið. Þessi lög voru fyrst og
fremst staðfesting á því sem orðið
var. Um þau var góð sátt og þau
hafa dugað vel.
Þótt lögin frá 1988 séu góð og
starf íslenskra framhaldsskóla á
margan hátt til fyrirmyndar þá er
kerfið ekki laust við vandamál. Sum
þessara vandamála má rekja til
þess að nemendur sem gengur illa
að læra sækja í auknum mæli í
framhaldsnám, sum stafa af niður-
skurði á fjárveitingum og lágum
launum kennara og sum af breyt-
ingum á samfélaginu og vinnu-
markaðinum. Kennarar og stjórn-
endur skólanna gera sér yfirleitt
fulla grein fyrir þessum vandamál-
um og reyna eftir föngum að leysa
þau. En eins og mörg önnur vanda-
mál mannlífsins verða þau ekki
leyst með neinum einföldum hætti.
Það þarf að fikra sig áfram, taka
mið af aðstæðum á hverjum stað
og miðla málum andstæðra hags-
muna og sjónarmiða. Þetta eru
framhaldsskólakennarar um allt
land að gera. Þeir eru að fikra sig
áfram með fornám handa nemend-
um sem hafa náð slökum árangri
í grunnskóla, samvinnu við fyrir-
tæki, nýjar námsbrautir, markviss-
ari undirbúning fyrii háskólanám,
gæðamat og bætt faglegt eftirlit,
kennslu á sumrin fyrir þá sem ekki
fá vinnu og margt, margt annað.
Allt þetta starf fer fram í skólunum
án þess því sé miðstýrt frá neinum
einum stað. Kerfið virkar eins og
japönsk fyrirtæki sem hafa tileink-
að sér altæka gæðastjórnun.
Breytingar og endurbætur á
framhaldsskólunum koma að mestu
neðan frá — frá kennurunum en
ekki frá fámennum
hópi „sérfræðinga"
eða valdamanna - og
einmitt þess vegna eru
skólarnir nógu sveigj-
anlegir til að geta
mætt þörfum nemenda
og samfélagsins jafn-
óðum og þær verða til.
En fyrir vikið er skóla-
kerfið líkara villiskógi
með krókaleiðum og
krákustígum en skipu-
legri garðrækt þar sem
allar línur eru eins og
þær hafi verið dregnar
með reglustiku.
Undanfarin misseri
hefur töluvert verið fundið að fram-
haldsskólunum. M.a. hefur verið
kvartað undan því að of fáir sæki
verknám, lítið sé gert fyrir nemend-
ur sem illa gengur og stúdentar
séu ekki nógu vel búnir undir há-
skólanám. Sumar þessar aðfinnslur
eiga við rök að styðjast enda er
skólakerfið ekki fullkomið fremur
en önnur mannanna verk. En samt
eru flestir sammála um að þótt
kostnaður við rekstur framhalds-
skóla sé lægri hér á landi en víðast
annars staðar eru íslenskir ungling-
ar ekki verr menntaðir en jafnaldr-
ar þeirra í nágrannalöndunum.
Þeir sem til þekkja hljóta líka að
viðurkenna að skólunum hefur tek-
ist ótrúlega vel að laga sig að hröð-
um samfélagsbreytingum og auk-
inni eftirspurn eftir menntun.
í frumvarpi til nýrra framhalds-
skólalaga, sem menntamálaráð-
Atli Harðarson.
herra hefur kynnt fyrir
þingmönnum, eru boð-
aðar miklar breytingar
á framhaldsskólunum.
Þetta frumvarp er ekki
staðfesting á því sem
orðið er, eins og lögin
frá 1988 voru, heldur
virðist því ætlað að
umbreyta skólakerfinu
— breyta því úr villi-
skógi í skipulega garð-
rækt þar sem allar lín-
ur eru beinar og allir
fletir ferkantaðir.
Breytingarnar sem
frumvarpið boðar eiga
að koma til fram-
kvæmda á 4 árum (1995 til 1999)
og m.a. að leysa þau vandamál
skólakerfisins sem helst er fundið
að og getið var um hér að framan.
En lausnir á þessum vandamálum
rúmast ágætlega innan ramma
gildandi laga og í mörgum tilvikum
er nú þegar unnið að þeim með
góðum árangri. Þær róttæku breyt-
ingar sem verða ef Alþingi sam-
þykkir frumvarp menntamálaráð-
herra eru meira en líklegar til að
trufla margt af því umbótastarfi
sem fram fer í skólunum. Ný lög
sem eiga að leysa vandamál fram-
haldsskólanna á fáeinum misserum
eru því miður vís til að tefja fyrir
lausn þeirra.
Höfundur er kemmri við
Fjölbrautaskóla Vesturlands á
Akranesi.
Fordrykkur við komu gesta.
Veislukvöldverður:
Bleikjufrauð og reyktur laxfrumreitt
rnet) hutnri í sóUauksvinaigrette.
Lambaliryggsvöövi og nautahnappur
(tournedos) með piparsósu.
Möndlukarfa með sumarberjum,
súkkulaði og rifsberjaís.
Kl. 23.00, að loknu borðhaldi,
hefst oþinn dansleikur. Hin vinsæla
hljómsveit SAGA KLASS og
söngvararnir Berglind Björk og
Reynir leika og syngja.
Miðaverð kr. 4000,-
Verð « dansleik kr. 850,-
SJOMANNA
DAGURINN
I HAFNARFIRÐI
- lofar góðu!
Húseigendur ath!
MIXOLiTH
einangrunarmúrinn er ódýr
og varanleg
utanhússklæðning, t.d. á
steypuskemmdir.
Litaúrval
Símar91-870102/985-31560. Fax91-870110.