Morgunblaðið - 03.12.1994, Blaðsíða 8

8 LAUGARDAGUR 3. DESEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Þingmenn Sjálfstæðisflokks

mdu utanríkisráðherra harðlega á Alþingi
„Segðu ekki nei, segðu kannski, kannski, kannski . . .“
Japönsk söfnun til
Þj óðarbókhlöðu
Tókýó. Morgunblaðið.
VINÁTTUFÉLAGIÐ Japan-ísland
er nú að hefja söfnun meðal félags-
manna vegna bókagjafar japan-
skra verka á frummálinu og á
ensku til Þjóðarbókhlöðu.
Þetta var ákveðið á aðalfundi
félagsins í Tókýó nýlega. Fram-
kvæmdastjóri þess, Yoshihiko
Wakita, sagði þar einnig í samtali
við blaðamann að áhugi léki á að
beina kröftum félagsins á við-
skiptasvið; að ferðamálum og fisk-
innflutningi frá íslandi. Þá væri
undirbúningur að sölu leirs úr Bláa
lóninu á japönskum markaði kom-
inn vel á veg.
Gagnkvæmar heimsóknir fólks
úr löndunum tvcimur eru þó að
sögn Wakita aðálmarkmið félags-
ins. Sigrún Eðvaldsdóttir, fiðluleik-
ari, kom fram á tónleikum eftir
aðalfundinn. Að þeim loknum hitt-
ust japanskir íslandsvinir og ýmsir
íslendingar búsettir í Tókýó í mót-
töku.
Vináttufélagið var stofnað fyrir
tveimur árum til að efla tengsl
þjóðanna á sviði menningar og
íþrótta. Forseti þess er Junichi
Watanbe, þekktur japanskur rit-
höfundur, og blaðaútgáfan Sports
Nippon er sérstakur styrktaraðili
félagsins. í því eru nú 500 félag-
ar; 200 einstaklingar og 70 fyrir-
tæki.
Heimsókn japanskra listamanna
til íslands í janúar á þessu ári og
ferð íslenska landsliðsins í fótbolta
til Japan í mars er meðal þess sem
vináttufélagið hefur staðið fyrir
að undanfömu.
Nýjar sendingar
af hornsófum
Hornsófi 2+3 aðeins kr. 79.800 stgr.
Hornsófi m/svefnsófa aðeins kr. 98.000 stgr.
OPIÐ í DAG TIL KL. 16.00.
SUNNUDAG FRÁ KL. 14.00-16.00.
IC1K3HHBE3
HÚSGAGNAVERSLUN
Reykjavíkurvegi 66, Hafnarfirði, sími 654 100
Fíkniefni
og þýfi
fannst við
handtöku
FÍKNIEFNADEILD lögreglunnar í
Reykjavík handtók á miðvikudag
mann með þýfi í Kópavogi. í fram-
haldi af handtökunni fundust fíkni-
efni og þýfi á tveimur stöðum.
Við leit í bíl mannsins fundust 3-4
grömm af amfetamíni, afsöguð
haglabyssa og stolin ávísanahefti.
Þá var gerð leit á heimili manns-
ins í Hafnarfirði og þar fundust um
300 grömm af hassi, 22 alsælutöflur
og þýfí, m.a. ávísanahefti, sjónvarps-
tæki og myndbandstæki.
Maðurinn, sem er í haldi vegna
málsins, hefur verið yfírheyrður af
Rannsóknarlögreglu ríkisins og
fíknjefnadeild.
Þýfí sem fannst hjá manninum
reyndist vera úr húsi í Hafnarfírði.
RLR hefur yfirheyrt tvo menn, grun-
aða um aðild að því máli og var
annar þeirra úrskurðaður í ellefu
daga gæsluvarðhald á fimmtudag.
Alþjóðadagur fatlaðra
Húsnæðismál
víða í ólestri
Friðrik Sigurðsson
ALÞJÓÐLEGUR dagur
fatlaðra er í dag, en
í lok áratugar fatl-
aðra, sem stóð frá 1980-
1991, skoruðu Sameinuðu
þjóðirnar á aðildarríki sín að
efna til sérstaks dags fatl-
aðra 3. desember ár hvert.
Friðrik Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri Landssamtak-
anna Þroskahjálpar, segir að
tilgangur dagsins sé ekki síst
að vekja athygli á ýmsum
brýnum hagsmunamálum
fatlaðra. Mörg verkefni sem
stuðla að bættum hag fatl-
aðra séu enn óunnin.
Er þetta ífyrsta skipti sem
haldið er upp á alþjóðlegan
dag fatlaðra hér á landi?
„Það var haldið upp á
þennan dag í fyrsta skipti
með formlegum hætti í fyrra.
Hann er að festa sig í sessi og
við erum að reyna að tengja við
hann ákveðna viðburði. I fyrra
afhentum við fyrirtæki viðurkenn-
ingu, sem að okkar mati hefur
rekið vinsamlega atvinnustefnu
gagnvart fötluðum. Þessa viður-
kenningu veitum við aftur í ár.
Verðlaunin eru listaverk eftir fatl-
aðan listamann."
Hvaða mál eru mest aðkallandi
að ykkar mati í dag?
„Það sem brennur mest á fötl-
uðum í dag eru húsnæðismálin,
en í þeim málum ríkir ákveðið
neyðarástand, sérstaklega á höf-
uðborgarsvæðinu. Margir fatlaðir
eru á biðlista eftir húsnæði.
Vandamálið er kannski ekki að
útvega húsnæðið því að það er
hægt að gera í gegnum félagslega
íbúðarlánakerfið. Vandamálið er
að það fást ekki auknir fjármunir
til að standa undir þeim rekstri
sem húsnæðið krefst. Það má ekki
ráða fólk til að þjónusta þá fötluðu
einstaklinga sem væri hægt að
koma í íbúðir."
Árið 1992 var samþykkt í
stjómarnefnd Ríkisspítala að
leggja niður Kópavogshæli í nú-
verandi mynd og flytja langflesta
þeirra sem þar hafa búið ígegnum
árin út. í sambýli og minni eining-
ar. Eru fatlaðir sáttir við þessa
stefnumörkun?
„Já, það hefur lengi verið á
stefnuskrá Landssamtakanna
Þroskahjálpar að leggja niður þess-
ar stóru stofnanir því við teljum
þær vera tímaskekkju. En því mið-
ur sjáum við þess ekki merki að
gert sé neitt átak í þessu efni. Það
er ekkert um þetta að fínna í fjár-
lagafrumvarpi fyrir árið 1995. Við
vitum ekki til þess að það sé nein
áætlun í gangi um þetta. Það er
ábyrgðarhluti af yfírvöldum að
taka svona ákvörðun og vekja með
henni vonir í bijósti heimilismanna
og aðstandenda þeirra ef það á
síðan ekki að vinda sér í það í
beinu framhaldi að gera
átak í því að fram-
kvæma þá ákvörðun
sem tekin hefur verið.
Annað stórt mál sem
brennur á fötluðum eru
vemduðu vinnustaðirnir. Það hef-
ur verið liðið í mörg ár á vernduð-
um vinnustöðum að starfsmenn
hefðu enga kjarasamninga. Þeir
sem þama vinna em án réttinda,
eru ekki í verkalýðsfélagi og borga
ekki í Iífeyrissjóði. Við leggjum
mikla áherslu á að það verði gerð-
ir einhvers konar kjarasamningar.
Síðan er annað mál hvemig þeir
samningar líta út, en við teljum
óþolandi að þessir starfsmenn hafí
enga kjarasamninga."
Eru menntamál fatlaðra ekki
ofarlega á baugi?
„Jú, við veltum t.d. fyrir okkur
► Friðrik Sigurðsson er
þroskaþjáifi að mennt. Hann
er fertugur að aldri og hefur
unnið að málefnurn fatlaðra í
yfir 20 ár. Friðrik tók við starfi
framkvæmdastjóra Landssam-
takanna Þroskahjálpar í sumar,
en áður var hann forstöðumað-
ur sambýlis á vegum Styrktar-
félags vangefinna. Friðrik er
kvæntur Þórdísi Guðmunds-
dóttur og eiga þau tvo syni.
hvaða afleiðingar grunnskóla-
fmmvarpið hefur fyrir fatlaða. En
við höfum ekki síður áhyggjur af
ástandinu í framhaldsskólunum.
Það segir sig sjálft að ef fötluðum
einstaklingum, sem em að ljúka
grunnskólaprófi 16 ára gamlir, er
ekki boðið upp á framhaldsnám,
verða þeir afskaplega illa úti í
samfélagi sem er með 5% atvinnu-
leysi. Fatlaður 16 ára einstakling-
ur, sem ekki á möguleika á að
komast inn í skóla, er í mikilli
klípu. Við teljum að samfélagið
eigi að mennta þessa einstaklinga.
Við teljum að það sé mjög góð
fjárfesting."
Hafa málefni fatlaðra ekki tek-
ið miklum framförum á seinni
árum, þó mörg verkefni séu óunn-
in eins og þú bendir á?
„Jú, okkur dettur ekki í hug
að draga úr því að margt hefur
áunnist. Við teljum að það hafí
ekki síst gerst fyrir tilstuðlan
svona hagsmunasamtaka eins og
Þroskahjálpar."
Hvernig stöndum við okkur í
samanburði við nágrannaþjóðim-
ar?
„Við stöndum okkur ekki nægi-
lega vel í samanburði við ná-
grannaþjóðir okkar. Þær eru
komnar lengra en við i því að
leggja niður þessar stóm sólar-
hringsstofnanir. Við höfum
kannski staðið okkur betur í at-
vinnumálunum, þó þetta ástand
sé á vemduðu vinnu-
stöðunum. Það gmnd-
vallast á þeirri stað-
reynd að það hefur ver-
ið meiri eftirspum eftir
vinnuafli en framboð.
Það er hins vegar ástæða til að
vera vel á verði nú þegar atvinnu-
leysi er að aukast. Það er ekkert
náttúmlögmál að fatlaðir séu
svona virkir á vinnumarkaði eins
og þeir hafa verið.
Fyrir ári samþykktu Sameinuðu
þjóðimar 22 gmndvallarreglur sem
þau beina til aðildarríkjanna. Þar
em ákvæði um réttindamál fatl-
aðra, sem við teljum ástæðu til að
minna á. Einnig em þama ákvæði
um rétt hagsmunasamtaka eins og
Þroskahjálpar til að hafa áhrif. Við
viljum kynna þessar gmndvallar-
reglur fyrir þjóðinni.“
Nágranna-
þjóðir okkar
feti framar