Morgunblaðið - 03.12.1994, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 3. DESEMBER 1994 35
AÐSENDAR GREINAR
Þeir sem
minnst mega sín
Athugasemd við
opið bréf Helgu
Garðarsdóttur til
Ólafs Þ.
Stephensens
í MORGUNBLAÐINU hinn 25.
nóvember sl. ræðir Helga Garðars-
dóttir í opnu bréfi til Ólafs Þ.
Stephensens m.a. um, að ályktun
á nýafstöðnum landsfundi Kvenna-
listans um stöðu ungra atvinnu-
lausra lítið menntaðra einstæðra
mæðra, hafi verið sleppt frekar en
að fara rengt með, eftir að kona
úr Reykjavík hafi fullyrt að tölur
í ályktuninni væru rangar. Hér er
ekki ætlunin að fjalla um af-
greiðslu landsfundarins, heldur vil
ég, þar sem málið er mér skylt,
koma réttum upplýsingum á fram-
færi, er varða niðurstöður viðhorfs-
könnunar Rauða kross íslands
(RKÍ) um þá sem minnst mega sín.
Forsendur ályktunarinnar
Ályktunin byggði á niðurstöðum
nýrrar viðhorfskönnunar vinnu-
hóps RKÍ um þá sem minnst mega
sín í íslensku þjóðfélagi. Enda þótt
viðhorfskönnun þessi hafi ekki enn
birst opinberlega í heild sinni, hef-
ur engu að síður verið vitnað títt
í einn þátt í niðurstöðum hennar.
Það er staða ungra atvinnulausra
lítið menntaðra einstæðra mæðra,
en samkvæmt niðurstöðum flestra
viðmælenda í könnunni er það sá
hópur sem hlutfallslega má sín
minnst í íslensku þjóðfélagi í dag.
í því sambandi má t.d. nefna, að
þriðja hver einstæð reykvísk móðir
þurfti að leita aðstoðar Félags-
málastofnunar Reykjavíkurborgar
á árinu 1993.
Hæpin blaðamennska í
Tímanum ástæða misskilnings
Mikilvægt er að leiðrétta þann
misskilning sem komst á kreik í
kjölfar fréttar í Tímanum síðsum-
ars og náði m.a. að teygja sig inn
á nýafstaðinn landsfund Kvenna-
listans. Umrædd frétt byggði á
túlkun tölulegra upplýsinga úr
skýrslu Félagsmálastofnunar
Reykjavíkurborgar fyrir árið 1993.
Blaðamaður tekur fjþlda ein-
hleypra karla sem nutu aðstoðar
stofnunarinnar á árinu 1993 (alls.
1.520) og ber saman við heildar-
fjölda einhleypra karla á þjóðskrá
(alls 16.545). útkoman er fjögurra
dálka fyrirsögn: „Nær 10. hver
einhleypur karl fær aðstoð.“ Þessi
fyrirsögn olli því m.a. að sumir
meðtóku yfirskrift fréttarinnar
gagnrýnislaust og báru í sömu
andrá brigður á áreiðanleika niður-
stöðu vinnuhóps RKÍ, þ.e. að ung-
ar atvinnulausar lítið menntaðar
einstæðar mæður væru í raun sá
hópur sem mætti sín minnst í ís-
lensku þjóðfélagi.
Ef blaðamaður Tímans hefði við-
haft vönduð vinnubrögð hefði hann
komist að raun um að það er næst
fjölmennasti hópur aðstoðarþega
sem réttilega hefði átt að koma
fram í fyrirsögn fréttarinnar, þ.e.
einstæðar mæður sem reyndust
vera alls. 1.114 (af 1.172 einstæð-
um foreldrum). Þegar þessar 1.114
einstæðu mæður eru bomar saman
við heildarfjölda einstæðra reyk-
vískra mæðra á þjóðskrá (alls
3.553), kemur fram að þriðja hver
einstæð móðir fær aðstoð. Fer því
ekki á milli mála hvor hópurinn
er bágstaddari í Reykjavík; það eru
einstæðu mæðurnar. Frétta-
mennska af því tagi sem hér hefur
verið greint frá verður að teljast
ámælisverð þar sem hún gefur
fólki ranga mynd
raunveruleikanum.
af
Helga María
Bragadóttir
Ungar
atvinnulausar lítið
menntaðar
einstæðar mæður
og börn þeirra
í grein Helgu Garð-
arsdóttur segir orð-
rétt: „Ég undirstrika
hér að það búa fleiri
atvinnulausir við
kröpp kjör en einstæð-
ar mæður, bæði konur
og karlar. Stöðu alls
þess fólks þar að
bæta.“ Ég er í sjálfu
sér sammála Helgu
Garðarsdóttur um að fleiri hópar
búi við kröpp kjör, þótt ég telji
ekki eðlilegt að setja einhleypa
konur og einhleypa karla undir
sama hatt og einstæðar mæður,
því einstæðar mæður þurfa að bera
ábyrgð á bömum sínum. Það má
ekki gleyma því að baki einstæðu
mæðranna sem leita þurftu til fé-
lagsmálastofnunar borgarinnar á
árinu 1993 voru a.m.k. 2.000 börn.
Niðurstöður viðhorfskönnunar
vinnuhóps RKÍ em jafnframt í þá
veru, að fleiri eigi um sárt að binda
en ungar atvinnulausar lítið
menntaðar einstæðar mæður. Aðr-
ir hópar koma einnig til, svo sem
lítið menntaðir karlar á öllum aldri,
geðfatlaðir, vegalausir unglingar
og ýmiskonar fólk sem lent hefur
í fjárhagserfiðleikum. Engu að síð-
ur kom það fram hjá flestum við-
mælenda í viðhorfskönnun RKÍ,
að ungu atvinnulausu lítið mennt-
Það er skylda stióm-
valda, segir Helga
María Bragadóttir,
að láta sig varða hags-
muni ungra atvinnu-
lausra lítt menntaðra
einstæðra mæðra.
uðu einstæðu mæðurnar ættu erf-
iðast. Flestir viðmælenda höfðu
einnig verulegar áhyggjur af
ótryggri framtíð bama þessara
mæðra, vegna þess hve mikil hætta
er á að þessi böm verði undir í
þjóðfélaginu ef ekkert verður að-
hafst.
Sú staðreynd, að þriðjungur ein-
stæðra mæðra í Reykjavík leitaði
til félagsmálastofnunar borgarinn-
ar á síðastliðnu ári undirstrikar
þörfina. Þá má geta þess að sam-
kvæmt mánaðarlegum skýrslum
Vinnumiðlunar Reykjavíkur (sem
eru sundurliðaðar eftir starfsheit-
um) fyrir tímabilið janúar til júlí
1994 reyndust að meðaltali 85%
kvenna sem þá vom skráðar at-
vinnulausar í Reykjavík, ófaglærð-
ar.
Hjálpum þeim til að
bjálpa sér sjálfum
Kröfur um menntun í tækni-
væddu þjóðfélagi nútímans hafa
stöðugt aukist á undanfömum ára-
tugum. Nú hefur bæst við vanda-
mál sem gerir skort á menntun enn
tilfinnanlegri, sem er atvinnuleys-
ið. Það er því brýn nauðsyn að
koma fyrrgreindum hópum til
hjálpar með því að hjálpa þeim að
hjálpa sér sjálfir. Það má t.a.m.
gera það með því að auðvelda
þessu fólki að afla sér menntunar.
Ekki síst á það við ungar atvinnu-
lausar lítið menntaðar einstæðar
mæður, því ef þörfum þeirra verð-
ur ekki sinnt, þá munu
þær ekki einar líða
fyrir það, heldur einn-
ig börn þeirra og þjóð-
félagið í heild. Banda-
lag íslenskra kvenna
hefur nú gengið á und-
an í þessum málum,
en á haustfundi þess
var samþykkt að
stofna starfsmenntun-
arsjóð ungra kvenna
eftir að stjórnarkona
hlýddi á útvarpskynn-
ingu á fyrstu niður-
stöðum úr könnun
RKÍ.
ALMANNATRYGGINGAR, helstu bótaflokkar
1. desember 1994 . Mánaðargreiðslur
Elli / örorkulífeyrir (grunnlífeyrir) 12.329
'/2 hjónalífeyrir 11.096
Full tekjutrygging ellilífeyrisþega 35.841
Full tekjutrygging örorkulífeyrisþega 36.846
Heimilisuppbót 12.183
Sérstök heimilisuppbót 8.380
Barnalífeyrirv/ 1 barns 10.300
Meðlag v/1 barns 10.300
Mæðralaun/feðralaun v/ 1 barns 1.000
Mæðralaun/feðralaun v/ 2ja barna 5.000
Mæðralaun/feðralaun v/ 3ja barna eða fleiri ... 10.800
Ekkjubætur / ekkilsbætur 6 mánaða 15.448
Ekkjubætur/ekkilsbætur12mánaða 11.583
Fullur ekkjulífeyrir .' 12.329
Dánarbætur í 8 ár (v/slysa) 15.448
Fæðingarstyrkur 25.090
Vasapeningarvistmanna 10.170
Vasapeningarv/sjúkratrygginga 10.170
Daggreiðslur
Fullirfæðingardagpeningar 1.052,00
Sjúkradagpeningareinstaklings 526,20
Sjúkradagpeningarfyrir hvert barn á framfæri 142,80
Slysadagpeningareinstaklings 665,70
Slysadagpeningarfyrir hvert barn á framfæri . 142,80
I desember er greiddur 58% tekjutryggingarauki á tekjutryggingu,
heimilisuppbót og sérstök heimilisuppbót, 30% vegna desember-
uppbótar og 28% vegna láglaunabóta. Tekjutryggingaraukinn er
reiknaður inn í tekjutrygginguna, heimilisuppbótina og sérstöku
| heimilisuppbótina og skerðist á sama hátt.
Skylda stjórnvalda
Það er skoðun mín sem kvenna-
listakonu í Reykjavík að það sé
skylda stjórnvalda að láta sig varða
hagsmuni ungra atvinnulausra lítið
menntaðra einstæðra mæðra. í því
sambandi má nefna, að nauðsyn-
lega þarf t.a.m. að breyta gildandi
reglum í þá veru að fólk á atvinnu-
leysisstyrk missi ekki atvinnu-
leysisbæturnar við það að sækja
sér dagskólamenntun. Kvennalist-
inn hefur lagt fram á Alþingi þing-
sályktunartillögu um málið, en við
litlar undirtektir. Slíkt lýsir skiln-
ingsleysi þingmanna annarra
flokka á þörfum atvinnulausra,
vegna þess að það hlýtur að teljast
til grundvallar mannréttinda að
fólki sé gert kleift að bæta við
menntun sína til þess að verða
samkeppnishæft á vinnumarkaðn-
um. Þingmenn, vaknið og gerið
skyldu ykkar!
Höfundur starfar sjálfstætt við
rekstrar- og markaðsráðgjöf.
Olíuverð á Rotterdam-markaði, 22. sept. til 1. des.
BENSIN, dollarar/tonn
180
160
140
120
Súper 168,0/
166,0
Blýlaust 158,0/ 155,0
23. 30. 7.0 14. 21. 28. 4.N 11. 18. 25.
r
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
)EKDl(
/leðor\
Kuldaskór í miklu úrvali
Tegund: ANDIAMO 4228
Verð: 5.995,-
Stærðir: 36-41
Iitir: Svartur og brúnn
Tegund: PRIME LONDON 708
Verð: 5.495,-
Staerðir: 36-41
Litir: Svartur og brúnn
Tegund: 2778
Verð: 3.995,-
Stærðir: 36-42
Iitur: Svartur
Tegund: 3120
Verð: 6.995,-
Stærðir: 36-48
Litín Brúnn og svartur
Tegund: OUTDOOR 21513
Verð: 6.995,-
Stærðin 36-46
Litir: Brúnn og svartur
Tegund: 1336
Verð: 6.995.-
Stærðir: 36-42
Litin Svartur og brúnn
Ath: Allar verslanirnar verða opnar á sunnudag firá kl. 13-17
POSTSENDUM SAMDÆGURS 5% STAÐGREIÐSLUAFSlATTUR
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
SÍMI 18519 <P
&
STEINAR WAAGE >
------:------------ -CsT
f
i
I
I
SIMI 689212
i
J