Morgunblaðið - 03.12.1994, Blaðsíða 22

22 LAUGARDAGUR 3. DESEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
Sáralítil loðnuveiði í haust
Loðnuleysið hefur víða
mikil áhrif á atvinnulífið
_____FRÉTTIR: EVRÓPA_
Kanadamenn vilja
fríverzlunarsamn-
ing NAFTA og ESB
París. Reuter.
JEAN Chrétien, forsætisráðherra
Kanada, stakk upp á því í gær að
aðildarríki Fríverzlunarsamnings
Norður-Ameríku (NAFTA) og Evr-
ópusambandið gerðu með sér samn-
ing um aukið frelsi í viðskiptum.
„Við verðum að yfirstíga við-
skiptadeilurnar, sem eru Þrándur í
Götu góðra samskipta og skapa
ónauðsynlegan ótta og fordóma,"
sagði Chrétien í ræðu, sem hann
hélt á fundi franska verzlunarráðsins
í París í gær.
Varar við verndarstefnu
„Ég held til dæmis að við ættum
að íhuga vandlega þá hugmynd að
gera altækan samning um aukið
frelsi í viðskiptum milli NAFTA og
Evrópusambandsins," sagði for-
sætisráðherrann.
Hann varaði við því að svæðis-
bundið efnahagssamstarf gæti dreg-
ið úr viðskiptum milli svæða og
heimsálfa og gat þess að stöðnun
virtist nú ríkja í viðskiptum Kanada
og Evrópu. „Hvað sem það kostar,
verðum við að koma í veg fyrir að
þessar viðskiptablokkir taki upp
verndarstefnu," sagði Chrétien.
Hann sagðist ekki hafa neina
tímaáætlun í huga varðandi samn-
ingsgerð milli ESB og NAFTA.
Diplómatískar viðræður um svo
vandasamt verkefni væru ekki einu
sinni hafnar. Hann minnti hins veg-
ar á að Kanada og Frakkland hefðu
tækifæri til að hleypa nýju lífi í við-
skipti milli Norður-Ameríku og Evr-
ópu; Kanadamenn sem gestgjafar á
næsta fundi sjö helztu iðnríkja heims
og Frakkar sem næsta formennsku-
land í ráðherraráði Evrópusam-
bandsins.
ÖRNINN KE landaði 180 tonnum
af loðnu á Siglufirði í gærmorgun,
en annars hefur loðnuveiði verið
treg þar eins og annars staðar í
haust. Sáralítil loðna hefur veiðst í
október og nóvember og óvíst hvort
hún birtist snögglega nú í desem-
ber. í fyrra veiddust hins vegar
yfir 70.000 tonn af loðnu síðustu
þijá mánuði ársins og meðaltals-
loðnuveiði fyrir sama tímabil síð-
ustu fjögur ár er nærri 90.000 tonn.
„Þetta hefur verið voðalega
tregt,“ sagði Þórður Jónsson,
rekstrarstjóri hjá SR-Mjöli á Siglu-
firði. „Sú loðna sem hefur borist
hefur verið mjög misjöfn. Sumt
hefur verið bæði smátt og horað
en annað hefur verið ágætis loðna,
stór og feit. En þetta hafa nánast
verið bara sýnishorn.“
Þórður sagði að það væri lítið
að gera hjá SR-Mjöli á Siglufirði
nema stunda viðhald og tiltektir og
því miður hefði þurft að fækka
starfsmönnum verulega. „Maður
verður alltaf að standa klár á því
að annaðhvort sé allt yfirfullt af
loðnu eða nánast ekkert af henni.
Við trúum að loðnan komi af krafti
þegar henni hentar og við reynum
bara að vera tilbúnir," sagði hann.
Engin loðna í rúma 3 mánuði
„Það hefur nær engin loðna
veiðst síðan fyrripartinn í ágúst,“
sagði Finnbogi Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Síldarvinnslunnar á
Neskaupstað. „Þetta er að verða
mjög langur tími sem engin loðnu-
veiði hefur verið og það bólar ekk-
ert á henni ennþá. Þetta er mikil
breyting sérstaklega frá því í fyrra,
þegar var mjög góð veiði. Þetta er
með því daprara sem við höfum
séð.“
Finnbogi sagði að loðnuleysið
hefði auðvitað mikil áhrif á atvinnu-
lífið í Neskaupstað. Bræðslan hjá
Síldarvinnslunni hefði auðvitað
sáralítið að gera og annað af tveim-
ur loðnuskipum hefði verið sett á
bolfisk.
Loðnuleysið hefur þó ekki lamað
atvinnulíf í Neskaupstað. Síldar-
vinnslan er með fjögur önnur skip
í gangi, rækjuveiði hefur verið ágæt
og svo hafa verið saltaðar yfir
30.000 tunnur í haust, sem er al-
gjört met hjá fyrirtækinu, að sögn
Finnboga. „Það má eiginlega segja
að síldin hafi haldið uppi atvinnulíf-
inu hér í landi í Neskaupstað á
þessum haustmánuðum," sagði
hann.
„Við höfum samt trú á því að
loðnan komi, að hún sé ekki alveg
horfin. En hún birtist væntanlega
ekki fyrr en einhvern tíma eftir
áramót úr því sem komið er, þó
enginn geti sagt um það. Það er
náttúrulega mikill skaði að Haf-
rannsóknastofnun skuli ekki hafa
fjármagn í að stunda loðnurann-
sóknir af meiri mætti en raun ber
vitni,“ sagði Finnbogi.
Dautt í Smugunni en góð
veiði á Svalbarðasvæðinu
SNORRI Sturluson er á heimleið
úr Smugunni eftir rúmlega tveggja
mánaða veiðiferð. Kristinn Gests-
son skipstjóri sagði í samtali við
Morgunblaðið að það hefði mestall-
an tímann verið dautt á miðunum.
Snorri Sturluson er væntanlegur til
Reykjavíkur í dag með 220 tonn
upp úr sjó. 13-14 skip voru í Smug-
unni, Hágangarnir, Siglir og Arnar
II eru þar enn og ætla að vera til
jóla.
„Það er búið að vera fremur lítið
að fá.. Það var héma fjöldi skipa,
13-14 áður við lögðum af stað heim,
þar af fimm íslendingar, en afgang-
urinn var Færeyingar," sagði Krist-
inn Gestsson.
Kristinn ráðgerði að vera að vera
kominn til Reykjavíkur á laugar-
dagsmorgunn. „Það verða allir guðs
lifandi fegnir að komast heim. Þetta
tekur á en annars hefur þetta nú
verið rólegt. Það er skemmtilegra
þegar eitthvað veiðist. En ég á ekki
von á því að við förum aftur í
Smuguna. Það er ekki hægt að
stunda þessar veiðar hér þegar við
megum ekki fara inn á Svalbarða-
svæðið í Ieiðinni. Þar er fískurinn.
Þeir voru að fá hann þarna Rúss-
amir og Norðmennirnir þegar við
keyrðum fram hjá þeim. Við verðum
að semja við Norðmennina og þeir
verða að fara að alþjóðalögum,"
sagði Kristinn.
HANDVERKS-
MARKAÐIIR
..I KOLAPORTINU UM HELGINA
íslenskir handverksaðilar
bjóða þessa helgi upp á mikið úrval af íslenskum listmunum, fatnaði,
jólaskreytingum og öðru á sérstökum markaði í austurenda hússins.
Kjörid tækifæri fyrir þa sem vilja gefa íslenska jólagjöf!

AVUIIAUL . .. .....
Nokkur sölupldss laus
á handverksmarkaðnum
17-18 desember.
KOLAPORTIÐ
Opið laugardag kl. 10-16 og sunnudag kl. 11-17
Austurríki
styður að-
ild Möltu
• FRANZ Vranitsky, kanzlari
Austurríkis, sagði eftir fund sinn
með Fenech Adami, forsætisráð-
herra Möltu, á fimmtudag að Aust-
urríkismenn styddu ESB-aðild
Möltu og myndu beita sér fyrir
því að aðildarviðræður við ríkið
yrðu hafnár. Malta, 345.000
manna eyríki í Miðjarðarhafi, hef-
ur undanfarin ár aðlagað löggjöf
sína og efnahagslíf einhliða af
kröfum ESB til þess að vera betur
undir aðild búin. „Malta hefur
ekki aðeins náð góðum árangri í
efnahagsmálum, heldur er eyjan
hernaðarlega mikilvæg," sagði
Vranitsky í samtali við fréttastof-
una APA. Hann bætti við að ESB
væri nú að auka tengsl sín við
Austur-Evrópuríkin og hann sæi
ekki hvers vegna það sama ætti
ekki við um Möltu.
• LÖGÞING Álandseyja sam-
þykkti í gær með 26 atkvæðum
gegn fjórum að fylgja Finnlandi
inn í Evrópusambandið, en sjálf-
stjórnarsvæðið hefði getað kosið
að standa fyrir utan. Hinn 20.
nóvember var þjóðaratkvæða-
greiðsla um ESB-aðiid Álandseyja
og voru 73,7% kjósenda henni
hlynntir.
• LEON Brittan, sem fer með
utanrikisviðskiptamál í fram-
kvæmdastjórn ESB, fagnaði því í
gær að Bandaríkjaþing hefði sam-
þykkt GATT-samkomulagið.
Hann sagðist eiga von á að öll
aðildarríki GATT myndu sam-
þykkja á fundi í Genf í næstu viku
að standa við það að samningurinn
taki gildi 1. janúar næstkomandi.
Lúxemborg staðfesti samkomu-
lagið á fimmtudag, fyrst ESB-
ríkja.
• DÓMSMÁLARÁÐHERRAR
ESB-rílyanna hafa samþykkt að
leggja til á leiðtogafundi sam-
bandsins í Essen að svindl á sjóð-
um sambandsins verði skilgreint
sem glæpur og viðeigandi refsins
Reuter
Misheppnað
Ariane-skot
ARIANE-eldflaug Evrópsku
geimferðastofnunarinnar var
skotið á loft frá frönsku Guy-
ana í Suður-Ameríku aðfara-
nótt föstudagsins. Flaugin átti
að koma bandarískum gervi-
hnetti á sporbraut sína en
hrapaði í sjóinn fimmtán mín-
útum eftir flugtak. Þetta er í
annað skipti á þessu ári sem
það gerist.
lögð við því að svikja fé út úr
ESB. Þessi tillaga siglir í kjölfar
skýrslu endurskoðenda ESB, þar
sem fram kom að misnotkun fjár
úr sjóðum Evrópusambandsins
væri útbreidd.
• FRAMKVÆMDASTJÓRN Evr-
ópusambandsins hyggst leggja
fyrir leiðtogafundinn í Essen í
næstu viku tillögur um breytingar
á upprunareglum, sem eiga að
auðvelda innflutning frá Austur-
Evrópuríkjum. Búizt er við að leið-
togarnir samþykki tillögurnar, en
þær hafa þó mætt andstöðu í
Frakklandi og Portúgal, þar sem
þrýstihópar hafa haldið því fram
að ódýr innflutningur auki at-
vinnuleysi.
Rætt um ESB-aðild í Sviss
Parls. Reuter.
FLAVIO Cotti, utanríkisráðherra
Sviss, segir að innganga hlutlausu
ríkjanna Austurríkis, Svíþjóðar og
Finnlands í Evrópusambandið verði
vonandi til þess að Svisslendingar
íhugi inngöngu í ESB.
Cotti segir þetta í viðtali við
franska blaðið Le Monde. Þar segir
hann einnig að hlutleysi Sviss hafi
þróazt og sé ekki ósamrýmanlegt
ESB-aðild.
Svissiendingar höfnuðu EES-
samningnum í þjóðaratkvæða-
greiðslu fyrir tveimur árum, en
Cotti segir að Sviss sé eitt helzta
viðskiptaríki ESB og geti betur
varið hagsmuni sína með því að
ganga í sambandið.
Utanríkisráðherrann segir að af-
staðan til ESB kljúfi svissnesku
þjóðina, en báðar fylkingarnar telji
þó nauðsynlegt að ræða málið.