Morgunblaðið - 18.01.1996, Qupperneq 34

34 FIMMTUDAGUR 18. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ •''
DUNDUR
ÚTSALA
25-70% afsláttur
\ pósdtfö'U
OPIÐ
MÁNUDAG - FÖSTUDAG
frákl. 10-18
LAUGARDAG
frá kl 10 - 16
Gísli
Ferdinandssonfif
SKOVERSLUN
Lækjargötu 6a • 101 Reykjavík
Sími 551 471 I
iKÓLINN

laiMtSjSCtfit
Peter Chadwick
Enska II frh.þri.kl. 18:30 - 20:00
Enska lll þri. kl. 20:10-21:40
Enska-talmál fi. kl. 20:10 - 21:40
Franska I mi. kl. 20:10-21:40
Franska II fi. kl. 20:10 - 21:40
Ann Sigurjónsson
Reiner Santuar
Þýska I má. kl. 18:30 - 20:00
Þýska II má. kl. 20:10 - 21:40
Þýska III þri.kl. 18:30 - 20:00
Þýska IV þri. kl. 20:10 - 21:40
Hilda Torres
Spænska I fi. kl. 18:30 - 20:00
Spænska II þri. kl. 18:30 - 20:00
Spænska III má. og mi.
kl. 18:30 - 20:00 (5 vikur)
Spænska-talmál þri. kl. 20:10 - 21:40
Carmen Ortuho
Paolo Turchi
ísamvinnu við Stofnun Dante Alighieri á Islandi
ítalska I má. og fi. kl. 20:30 - 22:00 (5 vikur)
ítalska II má. og fi. kl. 20:30 - 22:00
(5 vikurfrá 29. feb.)
Kennsla hefst 24. janúar
Innritun er þegar hafin
Sími 588 22 99
Kennsla fer fram í gamla Stýrimannaskólanum Öldugötu 23
Skrifstofa, Grensásvegi 16A.
AÐSENDAR GREINAR
Fjárveitingar
til háskóla
VIÐ afgreiðslu fjár-
laga verður ætíð nokk-
ur opinber umræða um
fjárveitingar til hinna
ýmsu þátta í ríkis-
rekstrinum. Sýnist þá
sitt hveijum og ber
mest. á kvörtunum frá
þeim sem eru tengdir
ríkisrekstri og teija
sína stofnun hlunn-
farna. Að þessu sinni
hefur mest verið fjallað
um tjárveit'ngar innan
heilbrigðis- og mennta-
kerfisins enda fara um
75% útgjalda ríkisins
til þessara málaflokka.
I velferðarkerfi okk-
vilja menn fá góða
_ Þórir
Olafsson
ar
og helst
ókeypis þjónustu frá opinberum
aðilum en borga sem minnsta
skatta. í viðleitni stjórnvalda til að
veita góða þjónustu en draga jafn-
framt úr halla á ríkissjóði þarf sem
nákvæmasta greiningu á því hvern-
ig ríkisstofnanir veija sínu fé. Fag-
ráðuneytin og fjármálaráðuneytið
hafa á undanförnum árum unnið
markvisst að því í samvinnu við
ríkisstofnanir að skiigreina megin-
markmið og verkefni hverrar stofn-
unar og áætla eftir föngum kostnað
við hvert verkefni um sig. Slík vinna
er forsenda hagræðingar, aðhalds
og sparnaðar í ríkisrekstri án þess
að slakað sé á kröfum um gæði. I
kjölfar slíkra úttekta er unnt að
veita ríkisstofnunum meiri fjár-
hagslega ábyrgð sem mun tvímæla-
laust gera rekstur þeirra markviss-
ari og hagkvæmari.
Sjöunda janúar sl. birtist ágæt
grein í Morgunblaðinu um nám á
háskólastigi hér á landi, unnin af
einum af blaðamönnum blaðsins.
Þar er m.a að finna töflur yfir fjölda
innritaðra nemenda á haustmisseri
og rekstrarkostnað samkvæmt íjár-
lögum í nokkrum skólum á háskóla-
stigi. Rangtúlka má slíkar töflur
ef eigi er ljóst hvað að baki liggur.
Það er t.d. misvísandi að reikna
rekstrarkostnað á hvern nemanda
í Kennaraháskóla Islands út frá
þeim tölum sem voru í töflunni.
Undanfarin ár hafa stórir námshóp-
ar hafið nám í KHÍ við upphaf vor-
misseris (í janúar) og afar lítið
brottfall stúdenta verður um ára-
mót eins og t.d. í Háskóla ísiands.
í töflunni, sem var birt um rekstrar-
kostnað KHÍ, er kostnaður vegna
margskonar þjónustu sem er óvið-
komandi kennslu í grunn- og fram-
haldsnámi við skólann
svo sem endurmenntun
kennara, kennslumið-
stöð og lestrarmiðstöð
sem báðar veita fag-
lega ráðgjöf, hvor á
sínu sviði. Þessar
stofnanir þjóna fyrst
og fremst hópum utan
Kennaraháskólans og
rekstrarkostnaður
þeirra getur því ekki
talist hluti af kostnaði
við kennslu stúdenta
við skólann.
Við afgreiðslu fjár-
laga fyrir fjórum árum
birti Háskóli íslands
súlurit sem átti að sýna
rekstrarkostnað á hvern nemanda
í nokkrum skólum hér á landi. Því
árum. Því miður virðast reiknifor-
sendur svipaðar og þá, a.m.k. hvað
KHÍ varðar. Að beiðni undirritaðs
hefur ijármálastjóri Kennaraháskól-
ans gert samanburð um kostnað á
nemanda við HÍ og KHÍ á sömu
forsendum og fjármálastjórar skól-
anna gerðu fyrir fjórum árum. Nið-
urstaðan er sú sama og þá, eða svip-
aður kostnaður á hvem nema við
þessa skóla.
Kennslukostnaður háskóladeilda
er afar misjafn eftir greinum og
þarf að hafa það í huga við saman-
burð milli ólíkra deilda og skóla. Sú
aðferð að telja einungis innritaða
nemendur getur einnig verið misvís-
Háskóli íslands hefur
góðan málstað að verja,
miður byggðist súluritið á röngum
forsendum. Margir gerðu þá at-
hugasemdir við útreikninga Há-
skóla íslands, m.a. undirritaður í
bréfi til háskólaráðs. í kjölfar þess-
ara athugasemda_ voru Ijármála-
stjórar HI og KHÍ beðnir að bera
saman gögn um kostnað. í súlurit-
inu sem hafði verið dreift til ijár-
laganefndar og fréttamanna var því
haldið fram að kostnaður á hvern
stúdept væri all miklu hærri í KHÍ
en HÍ, en fjármálastjórar skólanna
komust að þeirri niðurstöðu að hann
væri svipaður. Háskóli íslands leið-
rétti fyrri útreikninga sína, m.a. í
bréfi til ijárlaganefndar Alþingis
og fréttastofu útvarps.
Níunda janúar sl. birtist gi’ein í
Morgunblaðinu undir heitinu „Há-
skólastefna á villigötum" eftir Jónas
Elíasson prófessor við Háskóla ís-
lands. Þetta er ein af mörgum grein-
um sem hafa birst undanfarið um
fjárveitingar til Háskólans. Fjár-
hagsvandi hans er vissulega mikill
enda er skólanum gert skylt að veita
öllum stúdentum inngöngu án tillits
til íjárveitinga. Meginniðurstöður
íyrrnefndrar greinar eru að háskólar
á íslandi séu alltof margir og að litlu
skólamir (allir nema HÍ) séu alltof
dýrir. Fyrra atriðinu get ég verið
sammála enda þótt „háskólamir"
geti varla talist 30-40 eins og grein-
arhöfundur telur. í samstarfsnefnd
háskólastigsins em nú fulltrúar 13
" skóla og í menntamál aráðuneytinu
er unnið markvisst að því að sam-
eina 7 þeirra í 2 háskóla. En til að
rökstyðja síðari niðurstöðuna birtir
greinarhöfundur svipað súlurit og
Háskóli íslands lagði fyrir fjárlaga-
nefnd og fréttamenn fyrir fjórum
segir Þórir Ólafsson,
en talsmenn hans
verða að túlka tölur
rétt í umfjöllun um
aðra skóla.
andi. Eðlilegt er að telja jafnframt
útskrifaða nemendur hvers árs og
meta vægi námsins sem þeir hafa
að baki. Fjárveitingar til háskóla
víða erlendis, t.d. í Danmörku, era
m.a. reiknaðar með hliðsjón af síð-
ari aðferðinni.
Háskóli íslands hefur góðan mál-
stað að veija í baráttu fyrir traustri
háskólamenntun. En í umræðu um
þessi mál verður að gera þá kröfu
til sérfræðinga hans að tölur séu
rétt túlkapar í umfjöllun um aðra
skóla á íslandi. Markvisst skóla-
starf, allt frá leikskóla til háskóla,
ásamt öflugum rannsóknum og sí-
menntun, er undirstaða þekkingar-
innar. Ný lög um grannskóla, fram-
varp til laga um framhaldsskóla og
undirbúningur nýrra laga fyrir há-
skóla endurspegla skilning _ stjórn-
valda á þýðingu menntunar. í lögum
þessum er m.a. gert ráð fyrir reglu-
bundnu mati á skólastarfi í anda
þess sem var rætt í upphafí þessar-
ar greinar. En fleira þarf að koma
til. Ohjákvæmilegt verður að hækka
íjárveitingar til menntamála. Besta
fjárfesting okkar á næstu áram er
í menntun og rannsóknum, því þekk-
ingin verður okkar helsta auðlind
og veganesti á næstu öld.
Höfundur er rektor KHÍ.
fctr osdct
Fyrirlestraröð: Fullkomið heilbrigði

/ 19.-22. janúar.
írskur læknir sem sérþjálfaður er í Maharishi Ayur veda - elstu náttúrulækningahefð
heims - flytur fyrirlestra og veitir fólki einkaráðgof.
Nánari upplýsingar og skráning í síma 588 8178.
Plhuqamannahónur um Maharie>hí fíuur oecía.
VEGGBORÐAR