Morgunblaðið - 17.04.1996, Blaðsíða 17

Morgunblaðið - 17.04.1996, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 1996 17 ERLENT Jeltsín fær kuldalegar móttökur á kosningaferðalagi Verkamenn gera hróp að forsetanum og mótmæla snodar. Reuter. Reuter ORYGGISVERÐIR standa fyrir framan stuðningsmenn rússneska kommúnistaflokksins, sem efndu til mótmæla gegn Borís Jeltsín Rússlandsforseta í Krasnodar í gær. Andrés og Fergie skilja Lundúnum. Reuter. ANDRÉS prins, næstelsti sonur Elísabetar Bretadrottningar, og umdeild eiginkona hans, Sarah Ferguson, ætla að sækja um lög- skilnað, að sögn lögfræðinga þeirra í gær. Andrés og Fergie, eins og hún er nefnd í breskum fjölmiðlum, voru gefin saman með viðhöfn árið 1986 og fengu titlana hertog- inn og hertogaynjan af Jórvík. Þau skildu að borði og sæng árið 1992 og gætu fengið lögskilnað í lok næsta mánaðar, að sögn lög- fræðinganna. Tveimur mánuðum áður hafði eldri bróðir Andrésar, Karl krón- prins, og Díana prinsessa náð sam- komulagi um lögskilnað. Þau eru enn að semja um skilmála skilnað- arins en talið er að mál Andrésar og Fergie verði einfaldari úr- lausnar. Hertogahjónin eiga tvær dætur, sex og sjö ára, sem verða áfram hjá móður sinni í Sussex, nálægt Lundúnum. Fergie heldur titlinum hertogaynjan af Jórvík en verður ekki ávörpuð „yðar konunglega hátign“. Fergie var vel liðin innan kon- ungsfjölskyldunnar og naut hylli fjölmiðla í fyrstu, en brátt fór að halla undan fæti. Hún var sökuð um að lifa í of miklum munaði, höfð að háði og spotti vegna þrif- legs vaxtarlags og ósmekklegs klæðaburðar. Hermt er Elísabet drottning sé fegin að losna við hana úr fjöl- skyldunni. BORÍS Jeltsín Rússlandsforseti hóf í gær kosningaferðalag um suður- hluta landsins og fékk kuldalegar móttökur á fyrsta viðkomustaðnum, borginni Krasnodar. Forsetinn sagði að efnahagsumbætur hans væru farnar að bæta kjör landsmanna, en óánægðir verkamenn gerðu hróp að honum og púuðu á hann. Þegar Jeltsín steig út úr embættis- bifreið sinni í miðborg Krasnodar tóku verkamenn á móti honum og hrópuðu „drögum Jeltsín og lið hans fyrir rétt“. Aðrir héldu á mótmæla- borðum þar sem Jeltsín var sakaður um að stofna Rússlandi í stórhættu. Jeltsín lagði blómsveig við minnis- varða um þá sem létu lífið í síðari heimsstyrjöldinni og nokkrum öld- ungum, sem börðust í stríðinu, var boðið að heilsa upp á forsetann. Móttökur þeirra voru litlu betri en verkamannanna. „Þjóðinni til óþurftar“ „Við ráðleggjum þér að láta af embætti," sagði einn öldunganna, Alexej Zhíkarev, 72 ára, þegar Jelts- ín nam staðar til að ræða við hann. „Ég get ekki verið sammála þessu,“ svaraði forsetinn og hreinskilni gamla mannsins virtist koma honum í opna skjöldu. „Hvetjum myndir þú mæla með?“ „Við ætlum að kjósa einhvern yngri," sagði Zhíkarev. „Við erum báðir á eftirlaunaaldri en þú hefur verið þjóðinni til mikillar óþurftar."" Jeltsín tók gagnrýninni vel og hlustaði á umkvartanir öldunganna í 20 mínútur. Hann reyndi að sann- færa þá um að hann myndi gera ráðstafanir til að bæta kjör þeirra, sagði að ellilífeyrir þeirri yrði hækk- aður og verðbólgunni haldið í skeíj- um. „Erfiðasta skeiðinu er lokið,“ sagði forsetinn. „Þessi þijú eða fjögur ár eru liðin og við höfum þraukað. Nú fara kjörin að batna. Ég vil ekki að þið missið vonina. Þið fáið stuðning frá forsetanum." Jeltsín ræddi ennfremur við verka- mennina, sem gerðu hróp að honum. „Gerðu ráðstafanir til þess að við getum lifað eins og fólkið í útlönd- um,“ sagði miðaldra kona í stuttu samtali við forsetann. Jeltsín fór síðar í tvö þorp nálægt Krasnodar og fékk þar mun vinsam- legri móttökur. í öðru þorpanna lof- aði hann fjármagni til að reisa kirkju og afhenti rútu. Hann undirritaði þar einnig reglugerð um aukna ríkis- aðstoð við landbúnaðinn, helsta at- vinnuveginn á þessum slóðum. Neitar að ræða við Dúdajev Forsetinn sagði ennfremur á fundi með hermönnum í Krasnodar að ekki kæmi til greina að hann efndi sjálfur til friðarviðræðna við Dzhokhar Dúdajev, leiðtoga aðskilnðarsinna í Tsjetsjníju. Hann bætti við að Dúdajev hefði samþykkt að ræða við rússneska embættismenn fyrir milli- göngu ráðamanna í öðrum ríkjum. Haft var eftir forsetanum að Hassan II, konungur Marokkó, tæki þátt í tilraunum til að koma á friðarviðræð- um milli Rússa og Tsjetsjena. Klaus Kinkel, utanríkisráðherra Þýskalands, sagði í gær að Jeltsín yrði að „knýja herinn til hlýðni“ og framfylgja friðaráætlun sinni til að binda enda á stríðið í Tsjetsjníju. „Helsta krafan er að endi verði bund- inn á allar árásirnar og eyðilegging- una. Mannréttindi verða að vera höfð í heiðri," sagði Kinkel. Fyrsti áfangi brottflutnings rúss- neskra hermanna frá Tsjetsjníju hófst á mánudag en átökin héldu áfram og tsjetsjenskir aðskilnaðar- sinnar skutu niður rússneska þyrlu. Fjórir hermenn biðu bana. Zjúganov boðar umbætur „með öðrum aðferðum" Móttökurnar í Krasnodar þykja til marks um vanda Jeltsíns í kosninga- baráttunni vegna óánægju almenn- ings með efnahagsstefnu stjórnar- innar og slæm lífskjör. Stór hluti kjósendanna í borginni kaus komm- únista í síðustu þingkosningum og frambjóðandi kommúnistaflokksins, Gennadí Zjúganov, nýtur þar mikils stuðnings. Zjúganov er einnig á kosninga- ferðalagi og leggur áherslu á að efna- hagsstefna Jeltsíns hafi gert Rússa svo fátæka að þeir geti varla fram- fleytt fjölskyldum sínum. Hann sagði þó í Ufa, við sunnanverð Úral-fjöll, í gær að efnahagsumbæturnar væru „óafturkallanlegar“. Kommúnistar myndu halda áfram umbótum „en aðeins með öðrum aðferðum". í gær rann út sá frestur sem til- vonandi frambjóðendur fengu til að skila listum með að minnsta kosti milljón undirskriftum sem er skilyrði fyrir kjörgengi þeirra. Galina Starovojtova, sem á sæti í neðri deild þingsins, lagði fram tilskilinn fjölda undirskrifta á mánudag, en hún var einn af stofnendum hreyfingarinnar Lýðræðislegs Rússlands, sem barðist fyrir hagsmunum minnihlutahópa í Rússlandi og Sovétríkjunum fyrrver- andi. Hún kvaðst vonast til að fá atkvæði menntaðra launþega, kvenna og minnihlutahópa. Kúariðudeilunni verður skotið til Evrópudómstólsins Bretar í mál vegna útflutningsbanns London. Reuter. JOHN Major, forsætisráðherra Bretlands, skýrði breska þinginu frá því í gær að breska stjórnin myndi kæra útflutningsbann Evr- ópusambandsins á breskar naut- gripaafurðir til Evrópudómstólsins. „Ástæður útflutningsbanns Evr- ópusambandsins má fyrst og fremst rekja til hagsmuna annarra ríkja frekar en hagsmuna almenn- ings,“ sagði Major. Markaðurinn að taka við sér á nýjan leik Douglas Hogg landbúnaðarráð- herra ávarpaði einnig þingið og sagði ekki koma til greina að skera breska nautgripastofninn niður verulega vegna kúariðunnar. Ein- hverjum tugþúsunda nautgripa yrði líklega fargað en ekki hundruðum þúsunda, líkt og gefið hefði verið í skyn. Greiddar yrðu bætur til bænda fyrir þá nautgripi er slátra yrði vegna kúariðunnar. Hogg sagði breska nautakjöts- markaðinn vera að taka við sér á ný og væri nú kominn upp í 85% af því sem hann var áður en hann hrundi vegna ótta við kúariðu. Bændur reiðir ESB Breskir bændur hótuðu því einn- ig í gær að lögsækja framkvæmda- stjórn Evrópusambandsins ef alls- herjarbanni á útflutningi breskra nautgripaafurða verður ekki aflétt. Bannið var sett á vegna ótta um að kúariða gæti borist yfir til manna. Bresku bændasamtökin (NFU) sögðust íhuga málsókn eftir að Franz Fisehler, er fer með landbún- aðarmál innan framkvæmdastjórn- arinnar, lét þau ummæli falla að hann teldi persónulega að óhætt væri að borða breskt nautakjöt. Hins vegar hefði útflutningsbannið verið nauðsynlegt til að koma í veg fyrir allsherjarhrun á evrópska kjötmarkaðnum. „Ummæli Fischlers virðast stangast á við yfirlýsingar fram- kvæmdastjórnarinnar um að bann- ið hafi verið sett á til vernda heilsu almennings,“ sagði David Naish, formaður NFU. „Ég mun nú beita hann þrýstingi til að fá hann til að sannfæra samstarfsmenn sína um að aflétta banninu þar sem ekki er hægt að réttlæta það. Verði banninu ekki aflétt mun NFU reyna að hnekkja því með því að skjóta málinu til Evrópudómstólsins." Bann í mánuð Bannið var sett á í síðasta mán- uði eftir að breska ríkisstjórnin greindi frá því að ekki væri útilok- að að heilarýrnunarsjúkdómurinn Creutzfeldt-Jakob gæti borist til manna sem snæddu kjöt úr naut- gripum er væru sýktir af kúariðu. Framkvæmdastjórn ESB hafn- aði því að nýju sl. mánudag að aflétta banninu og sagðist vilja fá frekari upplýsingar fyrst um þær aðgerðir er Bretar hygðust beita til að útrýma sjúkdómnum. Aðild íslands að Schengen Þarf að breyta nokkr um lagaákvæðum BREYTA verður nokkrum atrið- um í íslenzkri löggjöf ef ísland gerist aðili að Schengen-vega- bréfasamkomulaginu, að því er fram kemur í skýrslu utanríkis- og dómsmálaráðherra, sem Þor- steinn Pálsson dómsmálaráðherra flutti á Alþingi í fyrradag. Samkvæmt skýrslu ráðherr- anna þarf að endurskoða lögin um útlendingaeftirlit í heiid, ásamt reglugerðum samkvæmt þeim. Breyta þarf nokkrum ákvæðum um framsal sakamanna og aðra aðstoð í sakamálum. Lítils háttar breytingar þarf að gera á lögum unr alþjóðlega samvinnu um fulln- ustu refsidóma. Þá þarf að setja lög eða reglugerðir um Iögreglu- skrár og eftirlit með þeim. Nefnd, sem nýlega hefur verið skipuð til að endurskoða lög um skráningu og meðferð persónuupplýsinga, hefur verið falið þetta verkefni. Jafnframt þarf að setja lög um alþjóðlega réttaraðstoð í sakamál- um, en í skýrslu ráðherranna kem- ur fram að slík lagasetning sé „ æskileg án tillits til þátttöku í Schengen-samstarfinu. Loks þarf að fullgilda samning Sameinuðu þjóðanna frá 1988 um ávana- og fíkniefni og í tengslum við það að breyta almennum hegningarlög- um og e.t.v. fleiri lagabálkum. I skýrslunni segir að fullgilda þurfi samninginn burtséð frá hugsan- legri Schengen-aðild og hafi þeg- ar verið gerðar ráðstafanir til þess. I skýrslunni er frá því greint að breytingar verði á reglum um veitingu vegabréfsáritunar, geri ísland samstarfssamning við Schengen-ríkin. Þannig eru nú í gildi samningar íslenzkra sljórn- valda um gagnkvæmt afnám vega- bréfsáritunar við nítján ríki, sem Schengen-ríkin krefjast vega- bréfsáritunar frá. Undanfarin tvö ár hafa alls 75 ríkisborgarar þess- ara rikja komið til íslands. Af þessum 19 ríkjum eru fimm á lista Evrópusambandsins sjálfs yfir ríki, sem krafizt er vegabréfsárit- unar frá. í skýrslunni kemur frain að Danir hafi nú þegar sagt upp samningum við öll ríki á báðum skránum, Finnar og Svíar hafi sagt upp samningum við ríki á ESB-listanum og málið sé í athug- un hjá norskum sljórnvöldum. Is- land þurfi því að segja upp samn- ingum við ríkin óháð þátttöku í Schengen vegna aðildar að nor- ræna vegabréfasambandinu. Þá verða breytingar á hlutverki kjörræðismanna. Samkvæmt Schengen-reglum hafa mega þeir ekki veita vegabréfsáritun og verður því að fella heimild 18 kjör- ræðismanna íslands til slíks niður.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.