Morgunblaðið - 17.04.1996, Blaðsíða 32
32 MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
ÁSLA UG
JÓNSDÓTTIR
+ Áslaug Jóns-
dóttir fæddist í
Reykjavík 5. maí
1948. Hún lést í
Reykjavík 5. apríl
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
hjónin Anna
Bjarnadóttir, f. 23.
júlí 1927,_ dóttir
lijónanna Áslaugar
Ágústsdóttur og
séra Bjarna Jóns-
sonar vígslubisk-
ups, og Jón Eiríks-
son, f. 29. septem-
ber 1925, sonur
hjónanna Maríu Bjarnadóttur
og Eiriks Jónssonar járnsmiðs.
Anna og Jón skildu og er núver-
andi kona Jóns Áslaug Sigurð-
ardóttir.
Árið 1967 giftist Áslaug
Gunnlaugi Stefáni Gíslasyni,
myndlistarmanni, en þau
skildu. Áslaug læt-
ur eftir sig tvo syni,
Bjarna, f. 10.
nóvember 1982,
faðir hans er Jón
Rafn Jóhannsson,
og Andrés Jón, f.
29. nóvember 1986,
faðir hans er Esra
Pétursson.
Fyrst eftir að
skólagöngu lauk
starfaði Áslaug sem
kortateiknari hjá
Landmælingum Is-
lands en árið 1981
hélt hún burtfarar-
tónleika á píanó frá Tónlistar-
skóla Garðabæjar. Að loknu
prófi hóf hún störf sem píanó-
kennari við sama skóla og
kenndi þar allt til dauðadags.
Utför Áslaugar fer fram frá
Dómkirkjunni í dag og hefst
athöfnin kl. 13.30.
Sum blóm eru öðrum fegurri og
skarta sínu fegursta Guði til dýrðar
og öllum til yndis. Eðli slíkra
skrautjurta er að vera viðkvæmari
en lággróðursins í kalviðri og hreti
mannlífsins.
Vinkona mín, Áslaug Jónsdóttir,
var slík skrautjurt í víngarði Skap-
arans allra gæða og öllum til gleði.
Hún var góðum gáfum gædd, mikl-
um listrænum hæfileikum, fáguð í
framkomu og kímnigáfan óbrigðul.
En umfram allt annað var það
hjartahlýjan sem streymdi út frá
henni sem var öllum svo minnisstæð
sem áttu því láni áð fagna að kynn-
ast henni.
Hún umvafði dregina sína tvo í
þessari hjartahlýju svo einstætt má
telja. Allt hennar líf snerist um það
eitt að hlúa sem best að þeim og
búa þeim öruggt heimili og því
fylgdu miklar fórnir af hennar
hálfu, hún lagði allt í sölurnar fyrir
velferð þeirra.
Um síðastliðin jól dvaldist hún
ásamt þeim í Noregi og skömmu
eftir heimkomuna veiktist hún af
illkynja lungnasýkingu. Hún reyndi
af veikum mætti að gegna starfi
sínu við Tónlistarskóla Garðabæjar
þar sem hún hafði starfað um ára-
bil sem píanókennari, en nú var
þrek hennar að þrotum komið.
' Veikindi hennar ágerðust en hún
hélt þeim leyndum fyrir okkur vin-
um sínum með glaðværð sinni og
elsku. Einungis örfáum dögum fyr-
ir hið sviplega fráfall hennar heyrði
ég hina þýðu og mildu rödd hennar
hljóma úr símtækinu hinsta sinn.
Þá gerði hún lítið úr veikindum sín-
um og var full vonar. Vorið var í
nánd og hún vænti heimsóknar
unnusta síns frá Noregi og ferming
eldri drengsins hennar stóð fyrir
dyrum.
Það sem lá henni þyngst á hjarta
í þessu síðasta samtali okkar var
það niðurlægingarskeið sem kristin
kirkja hefur orðið að ganga í gegn-
.um á umliðnum mánuðum, sú kirkja
sem afi hennar, séra Bjarni Jónsson
vígslubiskup, hafði þjónað af svo
mikilli trúmennsku um áratuga
skeið. Allt þetta mál hafði sært
hana djúpum sárum enda var hún
djúptrúuð í fyllstu merkingu þess
orðs. Hún hafði einnig þungar
áhyggjur af velferð drengjanna
sinna. Hún stóð í sömu sporum og
tugþúsundir annarra þegna þessa
lands. Þrátt fyrir að hún legði sig
alla fram við starf sitt hrukku laun-
in ekki lengur til brýnustu nauð-
þurfta. Mikil er ábyrgð þeirra þjóð-
félagsafla sem í kalhyggju blindrar
gróðahyggju höggva að rótum lífst-
ilvistar þessa lands og við hljótum
að biðja algóðan Guð að miskunna
þeim.
Áslaug mín. Eg veit að þær fimm
vikur sem þú háðir vonlaust dauða-
stríð þitt varst þú umvafin bænum
hinnar stríðandi kirkju á jörðu og
þetta samfélag mun halda áfram
að biðja þess að þú fáir notið hins
eilífa ásæis augliti til auglitis og
ganga frá dýrð til dýrðar í hinni
sigrandi kirkju á himnum, þess
ásæis sem þú þráðir svo mjög og
hinir heilögu feður lýsa með svo
fögrum orðum og var þér svo hjart-
fólgið.
Nú er runnin upp stund skamm-
vinns aðskilnaðar, tími djúprar
hryggðar og saknaðar, en jafnramt
hillir undir gleðiríka endurfundi. Líf
okkar hér á jörðu er einungis
skammvinn bið og við hlökkum öll
til þess að hitta þig aftur glaða og
káta í dýrðarlíkama upprisunnar.
Ský hefur dregið fyrir sólu um
stund en máttur páskaleyndar-
dómsins hefur kennt okkur að horfa
lengra og ofar. Að baki skýjanna
heldur sólin áfram að ljóma í allri
sinni dýrð. Sorgin og söknuðurinn
eru vissulega mikil meðal fjölskyldu
þinnar og vina, einkum drengjanna
þinna og foreldra. Hversu huggun-
arríkt er því ekki að sjá ljósið birt-
ast í þessu myrkri í kærleika þeim
sem frænkurnar þínar tvær í Star-
haganum hafa auðsýnt drengjunum
þínum með því að búa þeim nýtt
heimili og umvefja þá í umhyggju
sinni og blíðu.
Kæra systir. Á þessari stundu
er mér efst í huga þakklæti, þakk-
læti fyrir vináttu þína sem var mér
afar dýrmæt. Nú á kveðjustundinni
kveð ég þig með orðum bræðra
okkar og systra í frumkirkjunni
þegar þau lögðu hina heilögu til
svefns í katakombum Rómarborg-
ar: Paz Tecum Filumena (Friður sé
með þér, ástvinur). Megi Guð og
Faðir Drottins vors Jesú Krists,
okkar miskunnsami Faðir sem er
Guð allrar huggunar styrkja okkur
og alla sorgmædda. Hann, sem er
uppspretta alls lífs. Sofðu vært,
kæra systir, uns gleðidagur fullsælu
hinnar miklu Sjödægrasólar ljómar
af ásjónu þinni.
Jón Rafn Jóhannsson.
í dag verður jarðsungin frænka
mín og vinkona Áslaug Jónsdóttir.
Hún Iést á föstudaginn langa, dag-
inn sem okkur fannst sem börnum
svo óendanlegur og eyddum oftast
saman. Við Áslaug vorum systk-
inadætur og það var aðeins eitt ár
á milli okkar. Við vorum því mikið
saman strax í æsku en vináttan óx
með aldrinum og síðustu 15 árin
höfum við verið meira eins og syst-
ur en frænkur. Við höfum deilt líf-
inu, sorgunum og gleðinni. Ég naut
þess að fylgjast með henni ná sér
upp úr erfiðum veikindum og halda
burtfararpróf í píanóleik. Hún var
óvenju músíkölsk eins og margir
aðrir í móðurljölskyldu hennar og
þar að auki mjög listræn. Strax um
fermingu var hún farin að mála
myndir og teikna af mikilli snilld
en tónlistin hafði betur og hún helg-
aði sig henni. Henni fannst mjög
gaman og gefandi að kenna á píanó
og talaði oft um það hve mikið lán
það hefði verið fyrir hana að fá
starf hjá Tónlistarskóla Garðabæjar
því það væri einstakur vinnustaður
bæði hvað varðar vinnufélaga og
nemendur.
Ég naut þess einnig að fylgjast
með henni á stærstu stundum lífs
hennar þegar hún eignaðist dreng-
ina. Hún var óvenjulega barngóð
og á meðan heilsan leyfði var hún
óþreytandi við að tala við þá og
skemmta þeim. Hún fór með þá
hvert sem hún fór og naut móður-
hlutverksins betur en flestir. Hún
hló og gladdist og drengirnir dáðu
hana. Við erum lítil fjölskylda og á
öllum hátíðum og tyllidögum komu
Áslaug, drengirnir, pabbi hennar
og Áslaug kona hans heim til mín
og móður minnar og við gerðum
okkur glaðan dag saman.
Það liðu sjaldan margir dagar
milli heimsókna og ef svo var þá
var haft símasamband. Við fórum
einnig víða saman með drengina,
innanlands og utan, og endurminn-
ingarnar eru margar og góðar.
Síðast liðið sumar endurnýjaði
Áslaug samband sitt við norskan
vin sinn, Erling. Hún dvaldi með
drengjunum hjá honum í Noregi um
jólin og hlakkaði til að fara aftur
og dveljast þar með þá í sumar í
sól og blíðu.
Áslaug var alin upp í mikilli guð-
rækni og hafði alla tíð óbilandi trú
á Guði og miskunnsemi hans. Sem
leikmaður var hún einkar vel lesin
í kristilegum fræðum og því meira
sem hún las því meira styrktist trú-
in.
Við höfum öll misst mikið við
fráfall Áslaugar en þó engir meira
en drengirnir hennar, Bjarni og
Andrés Jón. Ég og móðir mín þökk-
um að Ieiðarlokum kærleikann og
vinnáttuna og biðjum góðan Guð
að blessa minningu Áslaugar.
Inga.
í dag er frænka mín, Áslaug
Jónsdóttir, borin til grafar. Tónlist-
in hennar er þögnuð og strengur
er brostinn. Anna Bjarnadóttir móð-
ir hennar og frænka mín hefur
misst einkadóttur sína og drengirn-
ir hennar, Bjarni og Andrés Jón,
móður sína. Jón faðir Áslaugar og
systir hans Helga og dóttir hennar
Ingibjörg hafa misst mikið. Samúð
okkar er með þeim öllum.
I Lækjargötu 12b bjuggu afi
okkar Áslaugar og amma og lang-
amma líka. Þar fæddumst við þrjú
barnabörnin á tæpum fjórum árum;
fyrstur Bjami bróðir minn, svo ég
og ári síðar Áslaug. Áslaug Jóns-
dóttir fæddist 5. maí, skömmu áður
en krían kom í Tjarnarhólmann,
árið 1948. Áslaug var fallegt barn,
það sáu allir og hún sýndi fljótt
mikla hæfileika á flestum sviðum.
Okkur systkinunum fannst hún
gera allt best; að klifra, að teikna,
að mála, allt. Tónlistargáfan sem
fjölskyldan ræktaði með sér, og
gengur stundum í arf, lenti hjá
Áslaugu í ríkum mæli. Hún var líka
hugmyndarík með afbrigðum og
leikir hennar voru aldrei hversdags-
legir. Hún lagði rækt við tónlistar-
gáfu sínu - lærði á píanó eins og
mamma hennar, amma hennar og
langamma og varð píanóleikari.
Hún kenndi á píanó um langt ára-
bil. Og það hefur verið ánægjulegt
að heyra það frá nemendum henn-
ar, hvað þeim þótti vænt um hana
og hvað þau mátu mikils og meta
mikils leiðsögn hennar og stuðning.
Það á reyndar ekki aðeins við um
nemendur hennar heldur einnig for-
eldra nemendanna, sem sakna
hennar nú á þessum degi.
í húsinu Lækjargötu 12b ólst
Áslaug upp, fyrst hjá foreldrum
sínum báðum - þar til þau skildu -
og hjá afa og ömmu og langömmu,
sem var fædd þjóðhátíðarárið 1874
og tengdi saman tímana tvenna eða
þrenna. Allt var á sömu þúfunni;
barnaskólinn handan götunnar,
landsprófið fyrir utan svefnher-
bergisgluggann, aðeins þröngt
Vonarstrætið á milli. Engin fjar-
lægð, nema helst upp í Tónlistar-
skóla og einhvern veginn aldrei
hægt að hverfa í fjöldann sem er
þó svo nauðsynlegt. Og Áslaug
þurfti svigrúm og andrými. Hún
flutti snemma að heiman. Giftist
Gunnlaugi Stefáni Gíslasyni list-
málara 1967 og bjó þá um skeið í
Hafnarfirði. Þau skildu nokkrum
árum síðar og eftir það áttu þær
meira og minna heimili saman þijár,
Áslaug, mamma hennar og amma,
þar til amma lést árið 1982.
Áslaug eignaðist Bjarna eldri son
sinn árið 1982 og varð hann sann-
kallaður sólargeisli í lífi hennar.
Og annan sólargeisla, hann Andrés
Jón, eignaðist hún svo fjórum árum
síðar.
Áslaug var aldrei vel hraust eftir
að hún komst á fullorðinsár. Það
var þess vegna ekki alltaf einfalt
að sameina starfið og listina og þær
margbreytilegu skyldur sem fylgja
lífi kvenna á okkar dögum. En son-
um sínum var hún góð, skemmtileg
og hlý móðir og við uppeldi þeirra
naut hún stuðnings Onnu móður
sinnar.
Áslaug frænka mín fór ekki allt-
af alfaraleið. En hún var eins og
við hin hluti af fjölskyldu sem lengi
bjó saman í húsi við Lækjargötu.
Þegar amma okkar gekk til messu
í Dómkirkjunni fengum við Áslaug
stundum að trítla með henni. Sex
fætur sáust undan möttlinum henn-
ar og vegfarendur ráku upp stór'
augu. En þannig áttum við einmitt
lengi samleið framan af ævinni þar
sem amma okkar og afi voru mið-
punktur tilverunnar. Svo fórum við
nokkuð hvor sína leið; vissum þó
alltaf vel hvor af annarri. Að leiðar-
lokum Áslaugar finnum við öll að
við ættum kannski oftar að reyna
að verða samferða.
Áslaug Jónsdóttir frænka mín
dó á föstudaginn langa - tæpum
mánuði fyrir 48nda afmælisdaginn
sinn. Þegar Áslaug fellur frá langt
um aldur fram verður eftir hana
stórt skarð í fjölskyldu okkar.
Blessuð sé minningin um frænku
mína Áslaugu Jónsdóttur.
Guðrún Ágústsdóttir.
Elskuleg vinkona mín Áslaug
Jónsdóttir lést í Reykjavík 5. apríl.
Minningar æskuáranna væru fá-
tæklegar án Áslaugar, því við vor-
um óaðskiljanlegar vinkonur öll
æskuárin og fram til þessa dags.
Áslaug ólst upp hjá móður sinni
á miklu menningarheimili í húsi
ömmu sinnar og afa í Lækjargötu
12b.
í endurminningunni er æsku-
heimili Áslaugar í Lækjargötu fullt
af tónlist og blómum, Afi hennar,
séra Bjarni Jónsson, gaf oft saman
brúðhjón eða skírði börn í stofunni
uppi á lofti og kona hans Áslaug
spilaði sálmana á píanóið. Þegar
fáir gestir voru viðstaddir sótti hún
okkur vinkonurnar til að syngja
með.
Á milli heimila okkar var gott
samband nágranna og við vinkon-
umar gengum inn og út hvor heima
hjá annarri.
Leiksvæði okkar barnanna í mið-
bænum var barnagarðurinn við
Lækjargötu og tjörnin og umhverfi
hennar og þar liðu dagarnir við leik.
Á sumrin veiddum við hornsíli í
Tjörninni og á veturna lékum við
okkur á skautum. Áslaug var dug-
legt og kraftmikið barn, ég gleymi
aldrei af hve miklum ákafa hún
lærði á skautum og ég held að hún
hafí náð góðu valdi á þeim á einum
degi. Sama var að segja um hjól-
reiðamar, hún gafst ekki upp og
lærði að hjóla á mettíma. Áslaug
var einkabarn og heima hjá henni
gátum við leikið okkur í öllu húsinu
og gátum breitt úr okkur í dúkku-
lísuleik án þess að fundið væri að.
Áslaug var bæði falleg og greind
og ófeimin. Ég var stolt af vinkonu
minni, sem hafði svo marga hæfi-
leika til að bera sem mig skorti.
Áslaug ólst upp á tónlistarheim-
ili og var mjög músíkölsk. Hún hóf
snemma nám í píanóleik og lauk
einleikaraprófi frá Tónlistarskóla
Garðabæjar vorið 1981. Hún starf-
aði þar sem píanókennari síðan.
Hún var góður og afar vinsæll kenn-
ari, var vinur nemenda sinna og
bar hag þeirra fyrir brjósti. Þau eru
ófá bömin sem lærðu á píanó hjá
Áslaugu og minnast hennar, ékki
síst börnin mín tvö sem minnast
hennar með þakklæti. Áslaug eign-
aðist drengina sína tvo þegar hún
var komin yfir þrítugt og frá þeim
degi að hún varð móðir snerist líf
hennar um börnin. Velferð þeirra
var henni efst í huga og hún var
óþreytandi að leika við þá og fylgj-
ast með því sem þeir voru að fást
við hveiju sinni.
Eins og hjá öðmm einstæðum
mæðmm var ærið nóg að starfa,
að vinna fulla vinnu og hugsa um
drengina. En með góðri hjálp Önnu
móður hennar, föður hennar og fjöl-
skyldu hans gekk það allt saman
vel.
Nú þegar Áslaug er farin, minn-
ist ég með þakklæti vináttu okkar
sem aldrei bar skugga á og bið Guð
að varðveita hana.
Drengjunum hennar, foreldrum
og frænkum sendi ég innilegar sam-
úðarkveðjur.
Auður.
Við Áslaug hófum okkar vinskap
komungar. Hún var ekki nema
þrettán ára og hálfgerður ærsla-
belgur. Ég var sextán ára og þótt-
ist vera fullorðin. Hún átti heima í
tignarlegu gömlu timburhúsi við
Lækjargötuna. Mér fannst það risa-
stórt og dularfullt. Málverk þöktu
veggina og aragrúi var af fjöl-
skyldumyndum í fallegum gömlum
römmum. Ég kunni sérstaklega vel
við mig í þessu hefðbundna um-
hverfi. Þarna bjuggu þrjár kynslóð-
ir. Langamma bjó neðst. Hún var
orðin öldruð en virðuleg_ og falleg
í peysufötunum sínum. Áslaug var
uppfull af fjöri og átti til að kippa
í aðra fléttuna í stríðni þegar hún
skoppaði um húsið. Mér fannst hún
svo djörf.
Það var alltaf svo gaman að
heimsækja Áslaugu. Við sátum oft
niðri í stofu og grúskuðum í lista-
verkabókum sem voru fjölmargar á
heimilinu og Auður nágrannakona
og vinkona beggja slóst oftast í
hópin, enda var það hún sem kom
okkur saman. Þessi þrenning varð
sterkari með árunum þótt við tvístr-
uðumst í allar áttir. Fyrst Áslaug
til Noregs. Síðan Auður til Þýska-
lands í nokkur ár og svo ég til Bret-
Iands þessi síðustu 25 ár. Anna
móðir Áslaugar var líka hluti hóps-
ins. Sérstaklega eftir að þær fluttu
á Hjarðarhaga ásamt frú Áslaugu
móður Önnu. Hún var ákaflega
glæsileg og tignarleg kona. Var
mikil virðing borin fyrir henni. Það
var oft glatt á hjalla hjá okkur og
mikið rökrætt og hlustað á góða
tónlist, enda skorti ekki hæfileikana
á því sviði í fjölskyldunni.
Oft snerist talið um framtíðina.
En ekkert hefði getað undirbúið
mig fyrir þennan snögga endi. Ef
aðeins ég hefði getað verið með
henni örlítið lengur. Við áttum svo
margt eftir ósagt. Svo ótal margt
ógert. En nú er tíminn runninn út.
Of seint að segja henni hversu mik-
ið eg mat okkar vinskap. Hvað ég
fékk mikið út úr öllum þeim bókum
sem hún gaf mér. Hve ég naut
samvista við hana. Hvað það er
erfitt að kveðja núna. Hve mikið
ég finn til með þeim sem eftir
standa.
Vertu sæl, elsku Áslaug. Þú
gleymist aldrei.
Þín vinkona,
Berta.
Nú þegar sól hækkar á lofti og
vorið er í nánd með nýju lífi og
fuglasöng, daprast hjörtu náinna
ástvina, samkennara og nemenda
Áslaugar Jónsdóttur píanókennara.
Hún lést að morgni föstudagsins
langa, langt um aldur fram.
Áslaug kynntist ég fyrst fyrir
rúmum 20 árum er ég varð kenn-
ari hennar í píanóleik. Hún var
þegar komin vel á veg í listinni,
hafði stundað nám við Tónlistar-
skólann í Reykjavík um nokkurra
ára skeið, en gert hlé á náminu um
stundarsakir. Tónlistargáfur henn-
ar voru ótvíræðar, framfarir örar