Morgunblaðið - 17.04.1996, Blaðsíða 6

6 MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETT6R
Hart deilt um fjármagnstekjuskatt á Alþingi
Tekjujöfnun eða gjafir
til fjármagnseigenda
FYRIR Alþingi liggja tvö frumvörp
um fjármagnstekjuskatt. Annað er
lagt fram sem stjórnarfrumvarp en
var samið af nefnd sem fulltrúar
allra þingflokka og aðila vinnu-
markaðar áttu sæti í, en hitt var
lagt fram af formönnum Alþýðu-
flokks, Alþýðubandalags og Þjóð-
vaka.
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra mælti fyrir stjórnarfrum-
varpinu í gær, en í kvöld verða
útvarpsumræður um hitt frumvarp-
ið að ósk Alþýðuflokksins.
Friðrik sagði að stjórnarfrum-
varpið væri málamiðlun nefndar
allra þingflokka og aðila vinnu-
markaðarins og yrði að skoða það
í því ljósi. Þess vegna sagðist Frið-
rik hafa barist gegn því að gerðar
yrðu breytingar á frumvarpinu í
þingflokkum stjórnarinnar áður en
það var lagt fram á Alþingi,
þótt einstakir þingmenn
stjómarflokkanna hefðu ef
til vill viljað fara aðrar leið-
ir.
10% skattur
Samkvæmt frumvarpinu
verða vaxtatekjur skattlagðar
með flötum 10% skatti en þessar
tekjur eru nú skattfrjálsar.
Aðrar fjármagnstekjur, arð-
ur, söluhagnaður og leigu-
tekjur, verða skattlagðar á
sama hátt, en í því felst
veruleg skattalækkun frá
því sem nú er. Fjármálaráðu-
neytið áætlar að skattlagning
fjármagnstekna geti skilað ríkinu
1 milljarðs króna tekjum.
Friðrik sagði tillögur frumvarps-
ins endurspegla þá staðreynd, að
aðeins gæti náðst samstaða um að
skattleggja vexti ef skatturinn yrði
einfaldur í framkvæmd og skatt-
hlutfallið lágt.
„Það getur skipt sköpum fyrir
eiginfjármyndun í landinu, að fólk
fjárfesti í hlutafé. í því sambandi
er sérstaklega mikilvægt að þeir
sem hafa mikið fé umleikis taki
þátt í hlutafjárkaupum. Af þessum
ástæðum er mikilvægt að allar fjár-
magnstekjur einstaklinga séu
skattlagðar með svipuðum hætti,“
sagði Friðrik.
Friðrik sagði að stjórnarfrum-
varpið fæli í sér tekjujöfnun þar
sem þeir tekjuhærri greiddu mun
hærri skatt en þeir tekjulægri. Um
þetta hefði ekki verið ágreiningur
í nefndinni sem samdi frumvarpið
og því væri rangt að halda því fram,
eins og formennirnir þrír gerðu,
að skattlagning fjármagnstekna
lenti fyrst og fremst á þeim sem
hefðu minnstar fjármagnstekjur.
Þá væri ekki verið að búa til
nýtt skattkerfi, eins og haldið hefði
verið fram, heldur væri fjármagns-
tekjuskattur felldur inn í tekju-
skattskerfið.
Gjafir til
fjármagnseigenda
Jón Baldvin Hannibalsson, Al-
þýðuflokki, sagði ámælisvert að
hvorki í framsöguræðu fjármála-
ráðherra né í greinargerð frum-
varpsins, hefði verið vikið orði að
skattalegum áhrifum frumvarps-
ins. Þau áhrif yrðu til þess að lækka
skatta svo næmi hundruðum millj-
óna króna, sumir segðu milljörðum,
á þeim tíunda hluta fjármagnseig-
enda sem ætti um 60% af fjár-
magnstekjum í landinu.
Jón Baldvin sagði að einnig ætti
að rýmka verulega heimildir hluta-
Mjög mismunandi viðhorf til fiármagnstekju-
skatts komu fram á Alþingi í gær og fylgdu
ekki flokkslínum.
m
SKATTFRAMTAL
é
félaga til að uppfæra nafnverð
hlutabréfa, sem þýddi að skatt-
fijáls 10% arður til eigenda hlutafé-
laga yrði aukinn umtalsvert. Það
hefði m.a. í för með sér, að sjálf-
stæðir atvinnurekendur myndu í
stórum stíl breyta atvinnurekstri
sínum í einkahlutafélög, færðu
tekjur sínar yfir í arð, og spöruðu
sér skattlagningu. „Ríkisstjórnin
er að gera þeim tilboð, sem þeir
hafa ekki efni á að hafna,“ sagði
Jón Baldvin.
Hann bætti við, að frumvarpið
væri eitt mesta tekjuójafnaðar-
skattafrumvarp sem komið hefði
fram í háa herrans tíð. Með því
væri verið að færa fjármagnseig-
endum gjafir og eyrir ekkjunnar
skattlagður í staðinn til að gera
þetta kleift.
Aukaatriði
Frumvarp formanna Alþýðu-
flokks, Alþýðubandalags og Þjóð-
vaka miðast í stórum dráttum við
að fjármagnstekjur verði skattlagð-
ar eins og aðrar tekjur launþega.
Friðrik gagnrýndi formennina
harðlega fyrir að leggja fram frum-
varpið og sagði, að fulltrúar þess-
ara flokka hefðu skrifað undir
nefndarálit með öðrum nefndar-
mönnum. Því hlytu formennirnir
annaðhvort að vera ósammála full-
trúum flokka sinna í nefndinni eða
þeim hefði snúist hugur.
Guðmundur Árni Stefánsson,
Alþýðuflokki, sem sat í umræddri
nefnd, benti á að í sérstakri bókun
hefðu fulltrúar stjómarandstöðu-
flokkanna tekið fram að þeir
áskildu sér rétt til þess á Alþingi
að styðja breytingartillögur sem
gætu talist til bóta. Hvort breyting-
arnar væru í formi breytingartil-
lagna eða frumvarpa væri hreint
aukaatriði þessa máls. Friðrik sagði
að aldrei hefði komið fram, að
flokkarnir ætluðu að flytja nýtt
frumvarp, og á því væri grundvall-
armunur.
Kristín Ástgeirsdóttir, Kvenna-
lista, sagði að í nefndinni hefði það
verið afstaða flokksins að það væri
þýðingarmeira að koma á fjár-
magnstekjuskatti en að útfærsla
hans væri nær eða fjær þeim hug-
myndum sem Kvennalistinn hefði.
Þótt sú útfærsla sem kæmi fram í
frumvarpi formannanna þriggja
væri nær sjónarmiðum Kvennalist-
ans myndi hann standa að þeim
tillögum sem málamiðlun náðist um
í nefndinni.
Vond vinnubrögð
Kristín sagðist mjög ósátt við
vinnubrögð hinna stjórnarand-
stöðuflokkanna í þessu máli og
sagðist ekki muna eftir því á sínum
pólitíska ferli að hafa fyrr orðið
vitni að slíku.
Svavar Gestsson, Alþýðubanda-
lagi, sagðist telja, að sá fyrirvari,
sem fulltrúar stjórnarandstöðu-
flokkanna settu fram í nefndarálit-
inu, hefði opnað fyrir það að flokk-
arnir gætu staðið að flutningi þing-
mála á þessu sviði og vísaði hann
brigðum um óheilindi þingflokks
Alþýðubandalagsins á bug.
En Kristinn H. Gunnarsson, Al-
þýðubandalagi, sagði einboðið að
standa á bak við það tækifæri sem
nú hefði gefist til að koma á fj'ár-
magnstekjuskatti, og því væri hann
tilbúinn til að styðja málið eins og
það kom frá nefndinni í búningi
stjórnarfrumvarpsins.
Brýnt að koma skattinum á
Bryndís Hlöðversdóttir, Alþýðu-
bandalagi, sem einnig sat í nefnd-
inni, sagði mjög brýnt að koma fjár-
magnstekjuskatti á, og þótt sú leið
sem nefndin lagði til væri ekki sú
besta, þá væri hún þó betri en eng-
in. Það hefði raunar verið ljóst að
stjórnarflokkarnir væru ekki til-
búnir til að stíga stærra skref.
Ágúst Einarsson, Þjóðvaka,
sagðist telja að ýmsir veikleikar
væru í tæknilegri útfærslu
stjórnarfrumvarpsins og hægt væri
að betrumbæta þá hugsun sem þar
kæmi fram'. En áríðandi væri að
afgreiða málið í vor og stjórnarand-
staðan væri fús til að liðsinna við
þær breytingar sem gera þyrfti.
Sagðist Ágúst telja að greiða
ætti leið stjórnarfrumvarpsins,
að teknu tilliti til frumvarps
flokksformannanna svo hægt
væri að lögfesta skynsam-
lega útfærslu á fjármagns-
tekjuskatti.
Misjafnar skoðanir
Mjög skiptar skoðanir komu
fram frá fulltrúum stjórnarflokk-
anna um stjórnarfrumvarpið. Pétur
Blöndal, sem sat í margumræddri
nefnd fyrir Sjálfstæðisflokk, sagð-
ist telja að afleiðingar frumvarpsins
yrðu þær að velta á hlutafjármark-
aði mundi stóraukast og þar með
kæmi meira áhættufé inn í atvinnu-
lífið.
Guðjón Guðmundsson, Sjálf-
stæðisflokki, sagði að sér fyndist
niðurstaðan af málamiðlun nefnd-
arinnar ekki nógu góð. Ekki mætti
gleymast að verulegur hluti sparn-
aðar landsmanna væri geymdur á
bankabókum, sem bæru 1% vexti
eða lægri vexti en verðbólgan er.
Því væri fráleitt að skattleggja
slíka vexti og í frumvarpinu væri
hagsmunum sparifjáreigenda fórn-
að fyrir hlutafjáreigendur.
Guðjón sagði að í ljósi þess að
samstaðan í nefndinni, sem leiddi
til frumvarpsins, væri rokin út í
veður og vind, þá vænti hann þess
að frumvarpið tæki verulegum
breytingum í meðförum efnahags-
og viðskiptanefndar Alþingis.
Fram kom hjá Árna M. Mathie-
sen, þingmanni Sjálfstæðisflokks,
að hann væri á móti fjármagns-
tekjuskatti og teldi nánast öruggt
að hann myndi leiða til hærri vaxta.
Hann sagðist þó hafa fallist á að
stjórnarfrumvarpið yrði lagt fram
á Alþingi, og þannig sýnt ákveðið
umburðarlyndi þar sem verið var
að reyna að ná samstöðu um mál-
ið. En nú teldi hann sig ekki þurfa
að sýna slíkt umburðarlyndi leng-
ur, þar sem málamiðlunin væri úr
sögunni eftir að frumvarp flokks-
formannanna þriggja kom fram.
En Gunnlaugur Sigmundsson,
Framsóknarflokki, sagðist sæmi-
lega sáttur við þær breytingar sem
frumvarpið hefði í för með sér.
Tillögur um flatan 10% skatt á öll
sparnaðarform og að fella niður
sérstök frítekjumörk af arðgreiðsl-
um, væru óvenju róttækar af
skattafrumvarpi að vera, og bæru
jafnvel í sér vott af víðsýni.
Breskt
gæludýra-
fóður
bannað
BRYNJÓLFUR Sandholt yfir-
dýralæknir segir embættið
hafa bannað innflutning
gæludýrafóðurs frá Bretlandi,
þótt það hafi átt að innihalda
sláturafurðir sem fluttar voru
inn til Bretlands.
Evrópusambandið hefur
bannað útflutning á naut-
gripaafurðum og unnum vör-
um með sláturafurðum frá
Bretlandi vegna ótta við riðu-
smit og segir Brynjólfur að
umsækjandinn hafi ætlað
flytja til landsins breskt dýra-
fóður með innfluttum slát-
urafurðum.
Verður skoðað nánar
„Þar sem bann ESB nær
ekki til þessara afurða viljum
við skoða þetta nánar áður
en innflutingur verður leyfð-
ur. Bretar eru byijaðir að
flytja inn sláturúrgang er-
lendis frá til að nota meðal
annars í gæludýrafóður heima
fyrir og til útflutnings. Við
viljum fá frekari upplýsingar
um uppruna þessa sláturúr-
gangs, hvernig hann er unn-
inn í Bretlandi, hvaða hita-
meðferð hann hefur fengið og
fleira áður en við veitum und-
anþágu til innflutnings," segir
Brynjólfur að lokum.
Jafnréttisráðgjafi
Sextán um-
sækjendur
SEXTÁN söttu um starf jafn-
réttisráðgjafa Reykjavíkur-
borgar.
Umsækjendur eru: Aldís
Sigurðardóttir, Anna J. Guð-
mundsdóttir, Guðrún Á. Guð-
mundsdóttir, Guðrún Hálf-
dánardóttir, Guðrún Jónsdótt-
ir, Hildur Jónsdóttir, Hólm-
fríður Sveinsdóttir, Hreinn
Hreinsson, Jakobína I. Ólafs-
dóttir, Jón G. Jónsson,
Magnea Marínósdóttir, Mar-
grét Sæmundsdóttir, Sigrún
E. Egilsdóttir, Sigrún Val-
garðsdóttir, Steingerður
Steinarsdóttir og Valgerður
K. Jónsdóttir.
Borgarráð
Samkomu-
lag sam-
þykkt
BORGARRÁÐ hefur sam-
þykkt samkomulag um störf
slökkviliðsmanna við símsvör-
un fyrir neyðarsíma 112.
Samkomulagið gerir ráð
fyrir að tveir slökkviliðsmenn
frá Slökkviliði Reykjavíkur
starfi að jafnaði á hverri vakt.
Samninginn skal taka til end-
urskoðunar eigi síðar en 1.
september 1997. Fram kemur
að samningurinn sé liður í að
ná sátt við starfsmenn
Slökkviliðsins um fyrirkomu-
lag á þjónustu Neyðarlínunn-
ar hf.