Morgunblaðið - 17.04.1996, Blaðsíða 34

34 MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Sigurlaug
Ragnheiður
Karlsdóttir (Silla)
fæddist í Reykjavík
20. júní 1943. Hún
lézt á St. Jósefsspít-
ala í Hafnarfirði, á
páskadagsmorgun,
hinn 7. apríl síðast-
liðinn. Foreldrar
~ hennar voru hjónin
Karl Guðmundsson,
lögreglumaður, f.
16. júní 1895, d. 13.
febrúar 1971, og
Gunnlaug Charlotte
Eggertsdóttir
(Karlotta), f. 14. maí 1905, d.
6. desember 1990. Börn þeirra
Karls og Karlottu, auk Sigur-
laugar, eru: 1) Snorri, f. 15.
október 1930, fyrrum
tollgæzlumaður, búsettur í
Kópavogi, maki Sigríður Guð-
mundsdóttir. 2) Hörður, f. 24.
júlí 1933, listmálari, áður í for-
svari og yfirmaður grafíkhönn-
unardeildar Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins í Washington, Banda-
ríkjunum, búsettur í Washing-
ton, maki Maria Karlsson. 3)
Rósa Björg, f. 27. október 1941,
starfsmaður Gjaldheimtunnar í
Reykjavík, búsett í Reykjavík,
msdd Hjörtur Hjartarson, lög-
fræðingur.
Hinn 7. apríl 1962, giftist
Sigurlaug eftirlifandi manni
sínum, Páli B. Helgasyni, lækni,
f. 22. júní 1938, búsettur í
+ Garðabæ. Foreldrar hans eru
Líney Jóhannesdóttir, frá
Laxamýri, f. 5. nóvember 1913
og Helgi Bergsson, hagfræð-
ingur, f. 25. janúar 1914,'d. 23.
ágúst 1978.
Börn Sigurlaugar og Páls
eru: 1) Arna Hrönn, f. 13. marz
1961 í Reykjavík, fatahönnuð-
ur, sambýlismaður
Kamal Mustafa,
iðnrannsóknafræð-
ingur, ættaður frá
Kúrdistan. Þau eru
búsett í Kaup-
mannahöfn. 2)
Gunnlaug Dröfn, f.
20. ágúst 1969 í
Reykjavík, nemi í
bókmenntafræðum
við Háskólann,
sambýlismaður
Þyrnir Hálfdanar-
son, frá Hjarðar-
bóli, S-Þing. Þau
eru búsett um
stundarsakir i Kaupmanna-
höfn. 3) Ragnheiður Líney, f.
27. nóvember 1972 í Rochester,
Minnesota, Bandaríkjunum,
nemi í sænsku við Háskólann,
búsett í Garðabæ, sambýlismað-
ur Ólafur Sigurðsson, raf-
virkjanemi, frá Reykjavík. 4)
Snorri Karl, f. 8. júlí 1975 í
Reykjavík, nemi og starfsmað-
ur við Skálatúnsheimili, búsett-
ur í Garðabæ.
Sigurlaug ólst upp á heimili
foreldra sinna við Hrefnugötu
í Reykjavík, en skömmu síðar
fluttust þau öll að Kársnesbraut
í Kópavogi. Þar bjó Sigurlaug
allt til þess tíma er hún gifti
sig. Hún gekk í bama- og ung-
lingaskóla í Kópavogi, en fór
síðan í Gagnfræðaskóla verk-
náms í Reykjavík og lauk þaðan
prófi árið 1960.
Að skólanámi loknu hóf Sig-
urlaug störf, m.a. hjá G. Þor-
steinsson og Johnson og fleir-
um, en eftir að hún gekk í
hjónaband, starfaði hún bæði
sem húsmóðir og utan heimilis.
Lengstan tíma vann hún hjá
leikvöllum Reykjavíkurborgar
frá um 1962 til vorsins 1966.
Um svipað leyti og hún hætti
þar, hóf hún nám í söng hjá
Maríu heitinni Markan, ópem-
söngkonu og hélt því námi
áfram til vorsins 1970. Sigur-
laug tók nokkurn þátt í kór-
söng, m.a. var hún í kór óper-
unnar Astardrykkurinn eftir
Donizetti, sem fluttur var í
Tjarnarbíói.
Vorið 1970 flutti Sigurlaug
með fjölskyldu sinni til Vest-
mannaeyja en sama haust var
lialdið enn lengra. Þá var flutt
til Rochester, Minnesota, í
Bandaríkjunum, er eiginmaður
hennar hóf framhaldsnám í
endurhæfingarlækningum við
Mayo Clinic. Sigurlaug tók þátt
í kvennakór eiginkvenna lækna
þar við allmörg tækifæri. Jafn-
framt hóf hún nám í japanskri
Ikebana-blómaskreytingar-
tækni undir leiðsögn Ingrid
Schliiter, sem hafði búið í Japan
og lært þessa list skv. skóla
Haoun OHara. Námið stóð í
hartnær fjögur ár og var Sigur-
laug nánast að ná kennararétt-
indum, og vantaði aðeins
herzlumuninn á. Hún stundaði
einnig sölumennsku fyrir Avon
snyrtivörufyrirtækið.
Eftir komuna aftur til Is-
lands, haustið 1974, tók við
húsmóðurstarf og uppeldi fjög-
urra barna. Hún hélt ekki
áfram söngnámi.
Sigurlaug veiktist alvarlega
árið 1984 og var vart hugað
líf, en hún náði sér ótrúlega
vel. Hún fór lítillega aftur inn
á vinnumarkaðinn að nýju við
verslunarstörf, m.a. í Blóma-
verzluninni Burkna í Garðabæ.
Síðustu störf hennar voru hjá
Globus h.f. við símamóttöku á
árabilinu 1989 til 1990 en þá
varð hún að hætta vegna veik-
inda sinna, sem höfðu tekið sig
upp að nýju. Eftir þetta fór hún
um skamman tíma til að læra
gerð glermynda, en varð að
hætta vegna veikinda sinn.
Útför Sigurlaugar fer fram
frá Garðakirkju á Alftanesi í
dag og verður jarðsett þar.
Athöfnin hefst klukkan 15.
SIGURLAUG
RAGNHEIÐUR
KARLSDÓTTIR
Eiginkona mín, Sigurlaug Ragn-
heiður Karlsdóttir, betur þekkt und-
ir gælunafninu Silla, er lögð til
hinztu hvílu í dag. Mig langar til
að senda henni kveðju frá börnum
okkar, ættingjum, vinum og mér
sjálfum. Það hefði kannski farið
betur, að aðrir sendu henni kveðju-
* brð. Ég hygg samt, að ég muni
best þekkja stærsta hluta lífshlaups
hennar, því að við kynntumst mjög
ung, hún þá tæpra sextán ára göm-
ul, en ég sjálfur fimm árum eldri,
á síðasta menntaskólaári, kominn
að stúdentsprófi.
Það er einkennileg tilhugsun, að
Silla kvaddi þennan heim á 34 ára
brúðkaupsafmæli okkar, nánast á
sama slagi og við vorum gefin sam-
an í Neskirkju. Hvort hér voru örlög
að verki eða tilviljun veit enginn,
en óneitanlega kom upp sú tilfinn-
ing, að hér hefðu verið viss skilaboð
á ferðinni, enda samband okkar
náið, ekki síst fyrr á árum. Það er
Erfidrykkjur
Glæsileg kaffi-
hlaðborð, fallegir
salir og mjög
góð þjónusta
Upplýsingar
í síma 5050 925
og 562 7575
FLUGLEIÐIR
HIÍEi MFTLEIÍIR
ekki hár aldur að falla frá, aðeins
53 ára á besta aldri. Hins vegar
voru veikindi og þjáningar hennar
komnar á það hátt stig, að hvíldin
var á sinn hátt ekki versta lausnin.
Þótt aldurinn hafi ekki orðið hár,
varð hann ef til vill í samræmi við
vilja hennar sjálfrar. Ég minnist
þess, að fyrir löngu hafði Silla á
orði við mig, að hún vildi ekki verða
gömul. Vilji hennar hefur því rætzt.
Silla ólst upp við hlýju og um-
hyggju foreldra og systkina í fögru
umhverfi í Kópavoginum. Foreldrar
hennar höfðu fengið erfðafestuland
þar og voru því meðal frumbýlinga
á þeim árum. Miklar breytingar
hafa orðið á Kópavogi frá þessum
tíma. í bernsku Sillu bjuggu foreldr-
ar hennar á stóru, opnu svæði, sem
náði alveg niður að Fossvogi, og
ekkert skyggði á hafið né sólarlag-
ið, sem á fögrum dögum gat dá-
leitt langtímum saman. Þarna komu
þau hjón sér upp fallegum garði
og faðir Sillu var bæði með kindur
og hænsni. Fystu árin gátu hænsn-
in vappað um, jafnvel upp í íbúðar-
: mmmMmmmmmmimm
BLÓMABÚÐ
i MICHELSEN
j HÓLAGARai | 557 3460.
: AÐEÍNS I>AÐ BESTA
I ÍGLEÐIOGSORG.
' ‘ 35 ÁRA
STARFSRJEYNSLA
í UTFARAR'
SKREYTINÍGUM.
MICHELSEN
HÓLAGARÐI.
hús til að sníkja og forvitnast. Karl
var mikill atorkumaður, sem breytti
ógrónu holti í besta tún. Einnig
átti hann bát á fyrri árum og reri
stundum til fiskjar. Karlotta var
hins vegar myndarleg, útsjónarsöm
og natin bústýra. Á það heimili var
ávallt gótt að leita. Silla erfði marga
eiginleika foreldra sinna, þó fleiri
frá föður sínum, sem voru, m.a.
óvenjudökkt hár, og nokkuð suð-
rænt yfírbragð. Eins erfði hún frá
honum líkamlegan kraft og ákveðni
í skoðunum, en frá móður sinni
fékk hún á móti að gjöf vissa við-
kvæmni, ást á ljóðum og fögrum
bókmenntum, skaplyndi hringhug-
ans og tvíburans. Vissulega blönd-
uðust eiginleikar foreldranna sam-
an í dótturinni, enda bæði vel gerð.
Hins vegar var alltaf ljóst að mjög
sterk bönd voru milli föður og dótt-
ur. Viðskilnaður þeirra feðgina var
mjög sár, er Silla fór til Ameríku
haustið 1970. Karl var þá orðinn
sjúkur maður, og þau vissu, að þau
mundu ekki sjást aftur. Hann lést
tæpu hálfu ári síðar og komst Silla
því miður ekki til að kveðja hann.
Sem barn undi Silla sér gjarnan
við leik í fjörunni við Fossvog eða
holtunum í kring, oft með systur
sinni, enda af nægu að taka. Hún
átti sér mjög góðar minningar um
æskustöðvar sínar. Lífíð í Kópavogi
á þessum árum var mun erfiðara
en í dag. Samgöngur voru stijálar
og aðföng varð að sækja langt. Það
var langt að fara í skóla, og alla
framhaldsmenntun varð að fá utan
Kópavogs eftir unglinganám.
Fyrstu kynni mín af Sillu voru
þannig, að við sátum hvort sínu
megin við borð á kaffihúsi. Ég varð
strax heillaður af glaðlegri fram-
komu hennar og sálarhlýju, en þeg-
ar hún stóð upp og gekk út, varð
ég gagntekinn af, hversu hávaxin
og glæsileg hún var í framkomu.
Hún var ákaflega hraðstíg og mikil
göngukona. Síðar var ég oft í vand-
ræðum með að vera henni sam-
stiga, án þess að vera neitt sérstak-
lega fótfúinn. Á þessum árum var
hún ákaflega opin og ákveðin í
skoðunum og fór ekkert leynt með,
enda mun hún hafa fengið þau
ummæli eins kennara síns í gagn-
fræðaskóla, hvort hún vildi ekki
stefna á Alþingi. Þrátt fyrir ákveðn-
ar skoðanir, var hún viðkvæm sál
í sér og vildi öllum vel. Ef henni
fannst gert á sinn hlut á ósann-
gjarnan hátt að eigin mati, sat slíkt
gjarnan í henni og hún átti of erf-
itt með að gleyma. Hvemig við
geymum eða gleymum orðum eða
atvikum er auðvitað einstaklings-
bundið, en stundum getur verið
gott, ef ekki nauðsynlegt að hafa
ekki minni á milli dyra. Silla var
ákaflega glögg og minnisgóð á já-
kvæða þætti og vinur vina sinna,
ekki síst meðan hún var hraust.
Hún naut þess líka að gefa og gleðja
aðra þegar þannig stóð á.
Hinni tvíþættu skaphöfn sinni
gerði Silla sér vel grein fyrir. Oft
gerði hún grín að þessum eiginleika
og kallaði hann tvíburann í sér,
enda fædd í tvíburamerkinu. Hvern-
ig ber hins vegar að túlka slíkt,
má ef til vill deila um, en eitt er
víst, að stjörnuspeki og stjörnu-
merkjahringurinn er hluti af æva-
fornri menningu. Þrátt fyrir vissa
tvískiptingu í skaphöfn var hlýleik-
inn og mikil hláturmildi frekar ráð-
andi, enda var hún fljót að laða að
sér fólk og eignast vini, hver sem
í hlut átti. Hlátrasköll hennar voru
með endemum fræg og af einlægni
enda var hún snögg að fínna hinar
skoplegu hliðar á hveiju máli og
átti til að hlæja upp úr þurru að
verulega fyndnum atvikum, án þess
að óeðlilegt væri. Hins vegar varð
viðkvæmnin stundum fullmikil, eins
og oft gerist hjá skapríku fólki.
Silla var mörgum hæfileikum
gædd. Hún hafði mjög næmt tón-
eyra og var fljót að læra tónlist
eftir eyranu ef þess þurfti með. Hún
hafði sérkennilega djúpa og fagra
mezzosópranrödd, sem vafalaust
hefði mátt rækta langt, við hag-
stæðar aðstæður, og var sísyngj-
andi heima og heiman. Snemma
kom hún fram opinberlega sem
söngkona með danshljómsveitum,
en síðar eftir að hún hóf eiginlegt
söngnám, var sótzt eftir henni í
kórsöng bæði hérlendis og erlendis.
Hún hafði einnig til að bera óvenju-
næman smekk fyrir formi, litum
og listum, eins var hún afburða-
handlagin, ekki sízt við hannyrðir
meðan henni entist heilsa. Form-
skynið nýttist henni vel þegar hún
stundaði nám í Ikebana-blóma-
skreytingum í Ameríku, en í þeirri
list er mikil áherzla lögð á jafnvægi
hins einfalda forms, þar sem aðal-
atriði og aukaatriði verða að falla
í fullkomið jafnvægi. Mér fannst
einnig að hún hefði' sérskyn fyrir
lögmálum stærðfræðilegrar óreiðu
án þess að hafa kynnt sér hina
fræðilegu hlið, sem nú er í þróun.
Einnig var hún glögg íjármálakona.
Eftir að fjölskyldan sneri aftur
til íslands haustið 1974 eftir fjög-
urra ára óslitna dvöl, tók við nýr
kapítuli í lífínu. Lífsbaráttan tók á
sig nýja mynd við aðstæður, sem í
raun voru gleymdar og framandi.
Börnunum, Sillu og mér sjálfum,
fannst á vissan hátt, að við værum
orðnir útlendingar í eigin landi, og
farin að hugsa á alít annan hátt
en áður. Við höfðum tileinkað okk-
ur aðra menningu, sem átti ekkert
sérstaklega vel við íslenzkan hugs-
anagang, hvorki þá og jafnvel ekki
enn í dag. Þannig vorum við í raun
í ókunnu umhverfi. Sumar hug-
myndir, sem við komum með er-
lendis frá, mátti aðlaga á vissan
hátt, aðrar ekki. Því miður mun
hafa skapast ágreiningur um sum-
an skoðanamun, jafnvel svo, að til
fáeinna vinslita kom. Þegar litið er
aftur, tel ég þessi tímamót hafa
verið Sillu erfiðari en margan grun-
ar, enda fór hún og kom aftur með
hugarfar og væntingar, sem ekki
gengu eftir. Þar gætu hafa mynd-
ast viss sár og ör, sem ekki greru.
Þetta skilja engir nema þeir, sem
hafa gengið í gegnum sömu lífs-
reynslu og geta staðfest sömu til-
finningar. Eitt er víst, að eftir heim-
komuna hljómaði söngurinn sjaldn-
ar og sjaldnar og fyrri lífsgleði varð
ekki söm og áður.
Hugur Sillu stóð til frekara náms,
en það var eins og hún gæti ekki
lengur gert upp við sig, á_ hvern
hátt skyldi ganga til verks. Áhuga-
málin voru mörg en tæknilega var
ekki eins auðvelt að koma þeim í
framkvæmd. Þannig tókst henni
ekki að tengjast aftur fyrri störfum
og áhugamálum. Oftsinnis sagði
hún mér, að sér fyndist hún ekki
vera með íslenzkt blóð í æðum,
heldur eitthvað framandi og suð-
rænt, þar sem meiri léttleiki ríkti,
með betra veðri og meiri gróðri.
Þannig fannst henni eins og viss
suðurlandabúi væri í sér. Blóm og
allur gróður var henni kær, en ekki
lengur á sama hátt aðgengilegur
og áður. Best mun hún hafa unað
sér í ægifögrum erlendum skrúð-
görðum, þegar kostur gafst.
Að loknu námi mínu í Háskólan-
um, vissi ég ekkert, hvert skyldi
verða næsta skref. Silla sagði þá,
að menn yrðu að fínna sér stefnu-
mark í lífínu, sem mér tókst á viss-
an hátt. Ég mun vissulega aldrei
gleyma þessum orðum hennar. Þótt
hún sjálf hafí síðustu árin ekki bor-
ið gæfu til að tileinka sér eigin heim-
speki, reyndi hún að koma henni
áfram til bama sinna. Henni var
mjög annt um, að þau kæmust til
manns og þroska, og lagði mikið
af mörkum með hvatningu og ann-
arri hjálp. Vonandi skilja börnin síð-
ar, hvað mömmu þeirra gekk til,
þegar þau þroskast, eldast og öðlast
sína lífsreynslu. Sjálfum mér var hún
mikill styrkur í starfí á ýmsan hátt,
enda ekiri léttasta staða í heimi að
vera maki læknis. Þegar mér var
falið að vera með í þróunarstarfi
íþrótta fyrir fatlaða á Islandi, eign-
uðumst við marga góða félaga og
samstarfsmenn, sem sumir hvetjir
halda enn saman. Þessar íþróttir
hafa síðan spunnið upp á sig með
ótrúlegum hraða, og nutum við þess
að fylgjast með ánægjulegri þróun
mála, enda þótt við værum ekki
lengur í framlínu, enda hlutverk
annarra að halda þeirri starfsemi
áfram. Silla lagði margt af mörkum,
en því miður naut hún þess ekki að
fá að vera eins mikið með við sum
tækifæri erlendis, eins og hefði
kannski verið skemmtilegra. Hins
vegar heyrði ég aldrei nein kvörtun-
arorð um þann þátt.
Elsku mamma og eiginkona. Við
erum þakklát fyrir samfylgd þína
og það sem þú gafst okkur. Því
miður varstu orðin svo veik að lok-
um, að samverustundirnar voru að
verða slitróttari og innihaldsminni,
en hugur okkar var sá sami, og von
okkar um bata var fyrir hendi í
langan tíma, þar til allir sáu að
endalokin voru á næsta leiti og að
ekki yrði aftur snúið.
Nú ertu horfin frá okkur í lönd
forfeðranna yfír móðuna miklu.
Ferðalagið langa er hafið, og von-
andi líður þér vel á því, eins og þér
fannst áður gaman að ferðast, með-
an þú varst meðal okkar. Við mun-
um, er þú sagðir okkur fyrir löngu,
hvernig móðir þín innrætti þér
fölskvalausa og innilega barnatrú
og kenndi þér fagrar bænir, sem
vonandi eru enn í minni. Við vitum
og vonum, að þetta upphaflega
veganesti móður þinnar fylgi þér
og okkur æ síðan í blíðu og stríðu
þér til minningar.
Hvað bíður okkar eftir þetta líf
veit enginn með vissu, en við vonum
að minnsta kosti, að okkur muni
takast það hlutverk, sem við sórum
tryggð við, er við gengumst undir
fermingu. Það er að fylgja kristnu
hugarfari og reyna að skila lífinu,
sem okkur var gefið þannig, að við
getum horfið frá því að lokum sátt
við guð og menn.
Far þú í friði okkar kæra. Pax
tecum, amica nostra cara.
Astarfaðir himinhæða,
heyr þú bama þinna kvak,
enn í dag og alla daga
í þinn náðarfaðm mig tak.
(Steingr. Thorst.)
Páll B. Helgason og börn.