Morgunblaðið - 17.04.1996, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 1996 23
I Keflavík er
ekki lengur allra
veðra völlur
í Morgunblaðinu
28.3. sl. birtist grein í
miðopnu blaðsins.
Varnarstöðin á Kefla-
víkurflugvelli nefnist
greinin, og er eftir
Olaf Þ. Stephensen.
Þar er sagt frá sam-
komulagi íslands og
Bandaríkjanna um
framkvæmd ríkjanna,
og ákvæði þessa sam-
komulags, um að
reyna að draga úr
kostnaði við rekstur
varnarstöðvar á Kefla-
víkurflugvelli. Nefnd
háttsettra embættis-
manna, sem í greininni
er nefnd kostnaðarlækkunarnefnd,
mun halda áfram störfum. „Lokun
einnar flugbrautar á Keflavíkur-
flugvelli hefur þegar sparað varna-
liðínu stórfé. Þá hefur verið ákveð-
ið, að kafbátaleitarflugvélar varn-
arliðsins geti notað flugvellina á
Akureyri og Egilsstöðum sem vara-
flugvelli." Samkvæmt því virðist
varnarliðinu hingað til hafa verið
bannað að nota umrædda flugvelli.
Bandaríkjamenn byggðu flug-
völlinn í Keflavík. Reyndar voru
Stjórnun málefna Kefla-
víkurflugvallar, segir
Ámundi H. Ólafsson,
er í vondum málum.
þeir tveir, og nefndist sá fyrri Patt-
ersonflugvöllur. Starfræksla hófst
1942. Á sama tíma byggðu þeir
net flugvalla fyrir norðurleiðina
svokölluðu, sem Charles Lindberg
hafði rannsakað sérstaklega 1933,
og kom þá m.a. hér við, ásamt
konu sinni. Flugvöllurinn í Gæsa-
flóa (Goose Bay) var byggður á
sama tíma, svo og flugvellirnir í
Grænlandi, Narsarssuaq og Syðri-
Straumfjörður, Kulusuk og Iqatek,
og jafnvel fleiri, sem ekki eru starf-
ræktir í dag. Þetta var tæknilegt
stórvirki, unnið á undraskömmum
tíma. Um þessa flugvelli fluttu
Bandaríkjamenn flugvélar sínar til
vígstöðva Evrópu, jafnframt því að
stunda árásir á kafbáta Þjóðverja,
í samvinnu við Breta, sem byggðu
og starfræktu Reykjavíkurflugvöll
og Vogaflugvöll í Færeyjum.
Vegna flugvallanna og flugvélanna
er talið, að orustan um Atlantshaf-
ið hafi unnist, og engin tilviljun,
að sá vendipunktur er talinn vera
í mars 1943.
Eftir reynslu sína af Patterson-
flugvelli og íslenskri veðráttu
byggðu Bandaríkjamenn núverandi
Keflavíkurflugvöll sem „all weath-
er airport", eða nýtanlegur í hvaða
veðri sem var, hvað varðaði vind.
Brautir voru fjórar. Austur/vestur
braut (11/29) var stærst, síðan var
1000 m braut, (16/34), notuð í
suðaustan stórviðrum, þegar segul-
stefna vinds er í kringum 160 gráð-
ur. Síðan er norður/suður braut,
sem Bandaríkjamenn lengdu um
rúrna 1100 m 1971, og loks sú
braut, sem síðast var lokað, suð-
vesturbrautin (25/07), sem er um
2000 m, jafnmikið mannvirki og
nýjasti flugvöllur íslendinga, Egils-
staðaflugvöllur. Braut 16/34 var
eyðilögð með staðsetningu hinnar
nýju flugstöðvar við brautarenda
16, og er síðan aðeins notuð sem
akbraut. Því hefur nú flugbrautum
á Keflavíkurflugvelli fækkað um
helming, og því er flugvöllurinn
engan veginn sá „all weather air-
port“ sem áður var. Hann getur
því lokast í stórviðrum af suðaustri
og suðvestri.
í umræddri grein Morgunblaðs-
ins er nánar rætt um
kostnaðarlækkunar-
nefndina, og segir svo:
„Nýr kraftur komst í
störf nefndarinnar _sl.
haust, er Halldór Ás-
grímsson utanríkisráð-
herra breytti skipan
hennar þannig, að í
hana voru settir hátt
settir embættismenn
utanríkisráðuneytis.
Aðstoðarmaður ráð-
herra er formaður
nefndarinnar".
Nokkru seinna segir:
„Sú sparnaðaraðgerð,
sem kostnaðarlækkun-
arnefnd hefur komið í
framkvæmd, og skilað hefur mest-
um sparnaði, er lokun einnar flug-
brautar á Keflavíkurflugvelli. Hefði
brautinni ekki verið lokað, hefði
þurft að ráðast í dýrar viðhaldsað-
gerðir á henni. Talið er, að lokun
hennar hafi þegar sparað íjórar
milljónir dollara, eða nálægt 260
milljónir króna. Auk þess sparast
500-600 þúsund dollarar á ári í
rekstrarkostnað, eða 30-40 millj-
ónir króna.“ „Önnur sparnaðarað-
gerð, sem Halldór Ásgrímsson átti
frumkvæði að,“ fjallar um Orion
P3 kafbátaleitarflugvélar.
Halldór Ásgrímsson átti ekki
frumkvæði að lokun umræddrar
flugbrautar. Sá gerningur var
framkvæmdur af forvera hans, Jóni
Baldvini Hannibalssyni, í nóvember
1994. En lítt hélt hann þessari
ákvörðun á lofti. Öryggisnefnd FÍA
mótmælti þessari lokun, og óskaði
eftir fundi með ráðherra, en þar
voru dyr lokaðar. Núverandi utan-
ríkisráðherra tók á móti nefndinni
sl. haust í glerhöll sinni við Rauðar-
árstíg. Sá fundur var stuttur, og
hygg ég að hvorugan hafi langað
hinn að hitta, að honum loknum,
enda þar ekki um háttsetta emb-
ættismenn að ræða. Sá sparnaður,
sem um var rætt, var ekki hærri
en þrjár milljónir króna á ári, aðal-
lega vegna sparnaðar í snjóruðn-
ingi. Það kom til álita að eyði-
leggja brautina með því að grafa
upp öll brautarljós hennar. Sá
kostnaður nam 20 milljónum króna.
Slíkt þótti tvíbentur sparnaður, og
því sá kostur lagður á hilluna.
Brautin sjálf er með nýlegu slit-
lagi, og í góðu ásigkomulagi, enda
lítið notuð uiema í stórviðrum. Nú
virðast öll viðhorf og útreikningar
hafa breyst með tilkomu nefndar
hinna háttsettu embættismanna,
og gerningur Jóns Baldvins orðinn
rós í hnappagati Halldórs Ásgríms-
sonar.
Fyrir margt löngu kom út ævi-
saga sr. Árna Þórarinssonar, Hjá
vondu fólki, skráð af Þórbergi Þórð-
arsyni. Gárungar sögðu, að þar
segði sá skreytnasti þeim trúgjarn-
asta. En sr. Árni færði aðeins í
stílinn, sem góðir sögumenn gera,
svo það var fótur fyrir allri frásögn
hans, aðeins stílfærð af beggja
hálfu, enda orðið sígilt listaverk.
Nú hefur þjóðin eignast arftaka
þeirra, en þeir fremja ekki lista-
verk, og enginn fótur er fyrir gjörð-
um þeirra.
Ef Halldór Ásgrímsson trúir að-
stoðarmanni sínum og formanni
sparnaðarnefndar, að 260 milljónir
kr. hafi sparast, ásamt 30-40 millj-
óna kr. rekstrarkostnaði á ári, við
það að mála krossa á flugbraut,
þá er hann einhver trúgjarnasti
stjórnmálamaður sem sögur fara
af. Forsendur eru engar, ekkert
hefur sparast. Það eitt er víst, að
stjórnun málefna Keflavíkurflug-
vallar er í vondum höndum.
Höfundur er flugstjóri.
Árnundi H.
Ólafsson
Um íslenskt mál
og ríkisútvarpið
Þú ástkæra, ýlhýra málið,
og allri rödd fegra,
blíð sem að barni kvað
móður
á bijósti svanhvítu;
móðurmálið mitt góða,
hið mjúka og ríka,
orð áttu enn eins og forðum
mér yndi að veita.
Þannig kvað Jónas
forðum og allir vildu
Lilju kveðið hafa. Eigi
á ég þess kost að
kveða eða setja fram
mál mitt sem hann, en
finnst ég þó stundum
geta greint á milli
,góðs og ills’ í rithætti
eða framsögn, svo
gripið sé til orðalags Biblíunnar,
því - ,Guð gaf mér eyra svo nú
má ég heyra, Guð gaf mér auga
svo nú má ég sjá’ Þetta má
kalla steigurlæti.
En mér mun hafa orðið á í mess-
unni, er ég skrifaði smágrein í
Morgunblaðið 13. mars sl., þar sem
ég lét í ljós litla hrifningu á stíl
og öðru málfari í bréfi, er ég fékk
frá innheimtudeild Ríkisútvarpsins
dags. 28. febr., og fyrir því færði
ég nokkur rök. Þar beindi ég
spurningu til málfarsráðunautar
þeirrar stofnunar; um málfarslegt
ágæti bréfsins. Eg reiknaði með
svari, en fannst standa á því, svo
að ég setti á flot ,opið bréf til
hans í Mbl. 27. mars. Hann hringdi
þá til mín og sagðist hafa séð grein
mína, og að hann ætlaði að svara
henni; var hins vegar í tímabundnu
fríi frá stofnuninni og það var or-
sök óeðlilegs dráttar. Hann sagðist
vera mér á ýmsan hátt sammála.
En framsetning mín í téðum
skrifum mun ekki hafa verið nægi-
lega ljós; ég held að málfarsráðu-
nauturinn hafi ekki skilið megin-
inntak skrifa minna. Svar hans
birtist í Morgunbl. sunnud. 14.
apríl. En ég kalla það ekki svar.
Mér átti að hafa mislíkað að vera
persónulega ávarpaður með þúi,
og að það hefði verið notað óþarf-
lega oft í greininni, og þar með
búið. Ég var ekki að kvarta undan
meðferðinni á mér,
heldur skrifa um ís-
lenskt mál og hina
subbulegu meðferð á
því. Ég neyðist því til
að fara á stúfana á
ný og skýra betur hvað
ég meina, og verð þá
að nota skarpara orða-
lag, sem þá skilst.
Málefni bréfsins er í
sjálfu sér gott, en
framsetningin óviðun-
andi; þ.e. hið áleitnis-
lega, slepjulega, amer-
ísk/enska business-
mál, sem margir eru
farnir að tileinka sér.
Ég skal „sveia“ mér
upp á það, að bréfið er ekki skrif-
að af málfræðingi, heldur aðfengn-
um almennings-tengsla-manni.
Þetta ríður húsum í öllu auglýs-
ingakerfinu, og mál væri að stinga
Málefni bréfsins er í
sjálfu sér gott, segir
Haukur Eggertsson,
en framsetningin óvið-
unandi.
við fæti. Vonandi byltir Jónas
Hallgrímsson sér ekki í gröf sinni
okkar vegna. Hér á eftir vitna ég
í hveija einstaka málsgrein bréfs-
ins:
Bréfið er virðulega stílað á mig,
það er satt, og kennitala og allt
tilheyrandi. En það þýðir ekki að
telja neinum trú um það, að þetta
sé einkabréf, aðeins til mín, og það
mundi ekki réttlæta þú - þú -
þinn-stílinn. Þarna er tölvutæknin
notuð til að senda út allsheijar
dreifibréf með nafni hvers og eins
viðtakenda (útvarpsnotanda). Ég
kann þetta úr tölvubókunum mín-
um og tilgangurinn er að sjálf-
sögðu að komast nær viðtakend-
um. En nú vitna ég í bréfið og
takið eftir (allar feitletranir eru
samkvæmt bréfinu sjálfu);
Haukur
Eggertsson
1. „Kæri Haukur. Ef þú ert
heppinn getur þú eignast splunku-
nýtt og vandað Sony sjónvarps-
tæki... Tilgangurinn með þessu
boði er að fá þigþitt lóð ..
2. „Það sem þú þarft að gera:
Hafir þú tilkynnt banka þínum eða
innheimtudeild Ríkisútvarpsins að
þú viljir greiða.. . fer nafn
þitt . .
3. „Við verðum að sjálfsögðu
að spara eins og aðrir.“ Þessi
málsgrein er öll á íslensku.
4. ,„Hvað eru þessar beingreiðsl-
ur og boðgreiðslur?“. í þessari
málsgrein eru persónufornafnið
þú/þig/þér notað 9 sinnum, og
eignarforn. 4 sinnum, samtals 13
sinnum fornöfn, en heildar orða-
fjöldinn aðeins 91. Nei, ég er ekki
að móðgast yfir því að vera þúað-
ur, en er þetta ylhýra, ástkæra
málið okkar?
5. „Mánaðarleg greiðsla hag-
kvæmari fyrir báða.“ Þessi grein
er 10 línur og öll á íslensku.
6. „Spornað við samdrætti í
dagskrá." „Ekki þarf að rekja fyr-
ir viðskiptavinum Ríkisútvarpsins
þörfina á að spara útgjöld þar sem
unnt er...“ Þessi málsgrein er sam-
tals 7 línur og þær allar á ís-
lensku. Hitt er það, að málfars-
ráðunauturinn hefði gjarnan mátt
svara því, hvernig eigi að spara
útgjöld.
7. „Mundu 15. mars. Mundu að
ef þú tilkynnir þessa breytingu
fyrir 15. mars verður nafn þitt í
pottinum þegar hin glæsilegu sjón-
varpstæki verða dregin út.“
Guð varp handfylli af sandi út í hyl;
þá varð heimurinn til
með sandi af gæðum
nema seðlum og kvæðum;
þar kom Satan og andvakan til.
(Þorsteinn Valdimarsson)
Ég vona, að ég komist svo frá
máli þessu, að úr huga mér hverfi
kenndin um hina stéttarhags-
munalegu samtryggingu, sem svo
víða kemur fram í þjóðlífinu og
ekki virðist mega við hrófla. Og
ég hlýt að draga þá ályktun, að
texti margnefnds bréfs innheimtu-
deildarinnar sé góður, og þá veit
ég hvaða mál ég átti að kenna
afkomendum mínum og hvaða mál
ég átti ekki að kenna þeim.
Reykjavík, 15. apríl 1996.
Höfundur er fyrrv. framkvæmda-
stjóri.
Námskeið fyrir bifreiðasala
Prófnefnd bifreiöasala og Frœöslumiöstöö bílgreina auglýsa námskeið fyrir
bifreiðasala 2.-17. maí 1996. Námskeiðið, sem er 24 kennslustundir, fer fram
síðdegis og á kvöldin í sjö skipti samtals og varir í tvœr vikur.
ATHUGIÐ að einnig verður farið með námskeiðið út á land þar sem nœg
þátttaka fœst. Þeir sem hafa áhuga á því eru beðnir að hafa samband við FMB.
Námsþættir.
Kauparéttur.
Samningaréttur.
Veðréttur lausafjármuna, þinglýsingar og
viðskiptabréfareglur.
Mat á ástandi og verðmœti ökutœkja,
ráðgjöf við kaupendur.
Reglur um skráningu ökutœkja, skoðun o.fl.
Fjármálaleg ráðgjöf við kaupendur.
Opinber gjöld af ökutœkjum.
Vátryggingar ökutœkja.
Reglur um virðisaukaskattsbíla.
Sölu- og samningatœkni.
Hagnýt frágangsatriði við sölu.
Indriði Þorkelsson, lögmaður hdl.
Andri Árnason, lögmaður hrl,
Bjarki H Diegó, lögmaður hdl.
Finnbogi Eyjólfsson, blaðafulltrúi Heklu hf.
Gunnar Svavarsson, verkfrœðingur.
Björn Jónsson, viðskiptafrœðingur.
Bergþór Magnússon, fjármálaráðuneytið.
Einar Þorláksson, Tryggingamiðstöðin hf.
Bjarnfreður Ólafsson, embœtti ríkisskattstjóra.
Sigþór Karlsson, viðskiptafrœðingur.
Haraldur Stefánsson, sölustjóri Toyota.
Námskeiðið, sem er eitt af skilyrðum þess að hljóta leyfi til rekstrar á bflasölu, er haldið samkvæmt lögum um
sölu notaðra ökutækja nr. 69/1994 og Reglugerð um námskeið og próf til að öðlast leyfi til sölu notaðra
ökutækja nr. 407/1994.
Nántskeiðsgjald:
kr. 35.000
Frœðslumlðstöð bilgreina
Suðurlandsbraut 30,108Reykajvík
Upplýsingar og skráning:
Sími 581-3011
Fax 581-3208