Morgunblaðið - 17.04.1996, Blaðsíða 22
22 MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 1996
FJÖLMIÐLUN
MORGUNBLAÐIÐ
Tre «merlkim*ke pr*sid*nt«i.
To b!e f}om«t med voUl. Én med
ord. To bte maityror for tin* til-
henger*. tn beUnt seg pluuelig
utcn tithcnger*.
Ordet ar et raektig vipen.
Kanskjc et av d* raeít ikadelioo.
bvit dat bruket g<. Ukevel •ntkei
vi ikk« 4 kontialWr* prettan. Den
ui4 vatr* tri og uavhcngig for «t
deraokratiet rkal (ungne.
Men noen gangcr k«n pietsent
trihct s* P* bekottníng av enkelt-
pertoncr. Mener du 4 ha tidd over-
Utt i liykt pretse. radio eUer TV -
cr din uk blitt feit frerattiU. eller
har viktige opplytninger ikkc korn-
met frera - kan du kUse til ott.
Vi vil Uckc gjote ord og bilder
raindre fariige. mcn vl kan terge
for at de felgcr god prettetkikk.
PFU
nVvn IJeyrarpn oppatmt <n Konk
Ptfttfíuluad. Oíffinci tt»* torrafcmuf
fra frajmgarms/entnt ej fm t/mr*kcitK
Ixhtnáler Uirger inot puistr. i piernwtubr
tpmltrM.
Ut.\ Pn*unsft.t, rJtiiSennm. 01SI Olle
iy.: tt *i s* u. I»r « *i ifto.
DEMOKRATIET ER AVMENI
A V EN T R 0 V E R D I fi , F R I PRE5SE
Orð eru öflugt vopn
Granada hag-
X • / •• 1
ræðir 1 rjol-
niiðlarekstri
London. Reuter.
O’Reilly
kaupir 41
útvarpstöð
Wellington. Reuter.
TONY O’REILLY, hinn kunni
írski auðjöfur og stjórnarfor-
maður Heinz matvælafyrir-
tækisins, hefur keypt 41 af
einkastöðvum nýsjálenzka út-
varpsins RNZ fyrir 89 milljón-
ir nýsjálenzkra dala.
Stjórnvöld seldu stöðvamar,
sem eru 40% útvarpsmarkaðar
Nýja Sjálands, fyrirtækjasam-
tökum undir forystu O’Reillys,
New Zealand Radio Network.
Sala stöðvanna er háð því
skilyrði að lausn fáist á deilum
stjórnvalda og Maóra, sem
telja sig eiga stöðvarnar sam-
kvæmt Waitangi-sáttmálanum
sínum og evrópskra landnema
1840.
Dómstóll hefur hnekkt lög-
banni á sölu stöðvanna, en
Maórar kunna að áfrýja.
O’Reilly hefur stundað um-
svifamikil viðskipti á Nýja Sjá-
landi síðan 1992, þegar Heinz
fyrirtækið keypti nýslenzkt
matvælaframleiðslufyrirtæki,
Wattie Industries.
Fréttirfrá
BBC vestra
London. Reuter.
HEIMSÚTVARP brezka ríkis-
útvarpsins, BBC World
Service, hefur hafíð sendingar
á nýjum klukkustundarlöngum
fréttaþætti fyrir áheyrendur í
Bandaríkjunum.
Að útsendingunum standa
einnig tveir aðilar, sem njóta
opinberra styrkja: Public Rad-
io International í Minneapolis,
Minnesota, og WGBH í Bos-
ton, Massachusetts.
Samtök fyrirtækja, stofn-
ana og einstaklinga standa
undir átta milljóna dollara
stofnkostnaði og rekstrar-
kostnaði í eitt ár.
BBC World Service nær til
140 milljóna hlustenda í 100
löndum í hverri viku og fær
135 milljóna punda styrk frá
brezka þinginu. Útvarpað er á
41 tungumáli auk ensku.
Getty fær
Hulton safnið
London. Reuter.
GETTY Communications, fyr-
irtæki Getty fjölskyldunnar,
hefur keypt Hulton Deutsch
safnið, eitt stærsta ljósmynda-
safn heims.
Safnið, sem hét Hulton
Collection þar til Brian De-
utsch keypti það af brezka rík-
isútvarpinu BBC 1988, hefur
að geyma 15 milljónir mynda
frá síðustu öld til vorra daga.
Verðið er ekki látið uppi.
Hulton kemur næst Bett-
man Archive í New York, safni
16.5 milljóna ljósmynda sem
Corbis fyrirtæki Microsoft-
stjórans Bill Gates keypti fyrir
ótilgreina upphæð seint á síð-
asta ári.
Christian Sci-
ence Monitor
fær Pulitzer
New York. Reuter.
DAVID ROHDE, blaðamaður
Christian Seience Monitor,
hefur fengið Pulitzer-verð-
launin í alþjóðafréttum fyrir
skrif um morð á bosnískum
múhameðstrúarmönnum í Sre-
brenica.
Þrír bandarískir forsetar. Tveim-
ur var rutt úr vegi með ofbeldi.
Einum með orðum. Tveir urðu
píslarvottar í augum stuðnings-
manna sinna. Einn uppgötvaði
skyndilega að hann átti enga
stuðningsmenn.
Á þennan hátt hefst auglýsing
frá siðanefndinni norsku sem er
verið að birta í norskum blöðum
af ýmsu tagi — og verður að telj-
ast æði dramatísk; við blasa kúl-
urnar sem felldu Lincoln og
Kennedy við hlið blýantsstubbs,
tákni hins skrifaða orð sem varð
Nixon að falli.
í auglýsingunni segir síðan
BREZKA einkaútvarpsfyrirtækið
GWR Group Plc stefnir að því að
komast yfir RNZ-útvarpið á Nýja
Sjálandi fyrir í mesta lagi 37.9 millj-
ónir punda.
GWR kveðst einnig hafa sam-
þykkt að kaupa East Anglian Radio
á Austur-Englandi fyrir 24.3 milljón-
ir punda. GWR er eitt helzta einkaút-
varpsfyrirtæki Bretlands og hefur
28 útvarpsleyfi.
Hong Kong. Rcuter.
STAR TV, sjónvarp News Corp. fyr-
irtækis Ruperts Murdochs, hefur
skýrt frá nýrri sjónvarpsþjónustu
fyrir Kínveija, sem vonað er að leiða
muni muni til þess að kerfi áskrifta-
rása verði komið á fót í Kína.
Um er að ræða gervihnattasjón-
varp á þremur rásum, Phoenix Tele-
vision, sem mun sjónvarpa á norður-
kínversku og hægt verður að horfa
á ókeypis í fyrstu. Fyrsta rásin átti
að taka til starfa 31. marz.
í ráði er að innleiða áskriftasjón-
varp síðar, en dregizt getur að það
verði að veruleika og rásirnar verða
mjög háðar auglýsingatekjum að
sögn talsmanns STAR.
Murdoch hefur lengi stefnt að því
m.a.: Orð eru öflugt vopn.
Kannski eitt þeirra sem mestum
skaða veldur, ef það er rangt
notað. Við viljum samt ekki
stjórna fjölmiðlunum. Þeir verða
að vera fijálsir og óháðir til að
lýðræðið virki.
En stundum gerist það að frelsi
fjölmiðla gengur á hlut einstakl-
inga. Ef þið telji að á ykkur hafi
verið brotið í prentmiðlunum, út-
varpi eða sjónvarpi — að þið eigið
um sárt að binda gagnvart fjölm-
iðlunum, eða að mikilvægar upp-
lýsingar hafi ekki komið fram —
getið þið kvartað til okkar, segir
í auglýsingu siðanefndarinnar.
Útvarpið hyggst afla 28-36 millj-
óna punda með útgáfu hlutabréfa
til að ijármagna kaupin á RNZ og
nýleg kaup á minna útvarpsfyrirtæki
á Nýja Sjáiandi, Prospect Group,
sem rekur 12 stöðvar.
Stjórnarformaður GWR, Henry
Meakin, kallar RNZ stærstu stöð
Nýja Sjálands, bæði með hliðsjón
af áheyrendafjölda og auglýsinga-
tekjum.
að færa út kvíarnar til Kína, en það
hefur háð honum að hann móðgaði
kínverska ráðamenn 1993 með því
að segja að gervihnattasjónvarp og
fjarskipti væru ógnun við allar al-
ræðisstjórnir.
30 milljón
áskrifendur
Um 30 milljónir áskrifenda kapla-
sjónvarps í Kína fylgjast með núver-
andi útsendingum STAR á norður-
kínversku. Sendingarnar sjást einnig
á Taiwan, í Hong Kong og víðar í
Asíu.
Áður en tilkynnt var um Phoenix
sjónvarpið voru uppi getgátur um
að Murdoch ætti í tímamótaviðræð-
GRANADA fyrirtækið í Bretlandi
hefur skipað fyrrverandi forstjóra
fjarskiptafyrirtækisins Mercury
Communications, Duncan Lewis,
forstjóra Granada Media Group,
nýrrar deildar sem mun ná til allra
sjónvarps- og fjölmiðlastarfsemi
fyrirtækisins.
Granada hefur með höndum
leyfi til sjónvarpsrekstrar á Norð-
vestur-Englandi ásamt leyfi til að
reka helgarsjónvarpið LWT í
London fyrir hönd óháðu sjón-
varpssamsteypunnar ITV. Fyrir-
tækið á einnig um 24% í Yorks-
hire-Tyne Tees sjónvarpinu, öðru
ITV fyrirtæki, og 11% í gervi-
hnattarsjónvarpinu BSkyB.
Mannabreytingar
Granada rekur nokkrar þjón-
ustumiðstöðvar við þjóðvegi og
hreppti hótel- og veitingafyrirtæk-
ið Forte fyrir 3.9 milljarða punda
eftir harða baráttu í janúar.
Granada rekur einnig myndband-
sleigur og fleira. Nokkar breyting-
ar hafa verið gerðar á yfirstjórn
FIMM frönsk sjónvarpsfyrirtæki
hafa skýrt frá fjárfestingu upp á
2.5 milljarða franka í stafrænni
sjónvarpsþjónustu um Eutelsat
gervihnetti fyrir árslok.
Keppinautur bandalagsins á
markaði frönskumælandi manna
verður gervihnattarásin Cana-
lsatéllite, sem í eiga Canal Plus
og aðalhluthafinn Havas, og munu
sjónvarpssendingar hefjast 27.
apríl um Astra gervihnetti.
Viðræður eru þó enn í gangi
um hugsanlegt samkomulag um
sameiginlegan afruglara. Svipuð
staða kom upp í Þýzkalandi.
TFl, sem fjölgreinafyrirtækið
Bouygues á 38% í, og ríkissjón-
varpið France Télevision eiga 25%
hvor aðili í nýja bandalaginu.
CLT í Luxemborg mun eiga 20%
og fjölgreina- og kaplafyrirtækið
Lyonnaise des Eaux 10%
M6, sem Lyonnaise og CLT eiga
mikið í, fá 20% eignarhlut.
Stjórnarformaður Havas, Pierre
um um samvinnu við kínverska al-
þýðuherinn, kínverska CCTV-sjón-
varpið (China Central Television) og
fleiri aðila í Kína.
STAR sjónvarpið tilkynnti hins
vegar að það mundi eiga 45% í Fön-
ix og tvö einkafyrirtæki í Hong
Kong afganginn.
Fyrsta rás Phoenix mun sjónvarpa
afþreyingarefni og taka við af kín-
verskri rás STAR. Seinna á þessu
ári mun Phoenix bjóða upp á íþrótta-
rás, sem STAR og bandaríska fyrir-
tækið Liberty Media/Telecommunic-
ations Intemational (TCI) munu
standa að í sameiningu. Loks verður
komið á fót leikrita- og kvikmynda-
rás.
Granada síðan' Alex Bernstein
stjórnarformaður sagði af sér, en
ijölskylda hans stofnaði fyrirtæk-
ið.
Gerry Robinson var skipaður
aðalforstjóri í stað Bernsteins, en
Charles Allen, aðalrekstrarstjóri
og forstöðumaður sjónvarpsdeild-
ar, verður stjórnarformaður hinn-
ar nýju fjölmiðladeildar.
Fleirri fyrirtæki keypt
Lewis lét óvænt af starfi yfir-
manns Mercury, hins brezka
dótturfyrirtækis fjarskiptarisans
Cable & Wireless (C&W), í septem-
ber af „persónulegum ástæðum“.
Talið er að kastazt hafi í kekki
með honum og stjórn C&W.
Granada hyggst koma á fót
átta kapal- og gervihnattarásum
í Bretlandi síðar á þessu ári í sam-
vinnu við BSkyB.
Talið er að Granada muni einn-
ig kaupa fleiri ITV fyrirtæki, ef
þingið fellir úr gildi lög um að sjón-
varprekstrarsleyfi fyrirtækja séu
ekki fleiri en tvö.
Dauzier, dró í efa að bandalagið
mundi bera árangur og benti á
að CLT hefði enn ekki undirritað
samninginn..
Dauzier er stjórnarformaður
CLMM, eignarhalds- og sam-
eignarfyrirtækis Havas og Groupe
Bruxélles Lambert í Belgíu, sem
á 52% í Audiofina, en það fyrir-
tæki á Compagnie Luxembourgeo-
ise de Télédiffusion (CLT).
I marz reiddust CLT og stjórnar-
formaður GBL, Albert Frére þegar
Havas, Canal Plus og Bertelsmann
í Þýzkalandi náðu samkomulagi við
BskyB í Bretlandi og News Corp
á Þýzkalandsmarkaði. CLT hafði
áður átt í viðræðum við News Corp
og Rupert Murdoch stjórnarform-
ann. Frére hótaði að selja hlutabréf
sín í Havas og segja sig úr stjórn
Havas.
Fyrir páska undirritaði CLT
viljayfirlýsingu um sameiningu
CLT og sjónvarpsfyrirtækja Bert-
elsmann á borð við RTL.
Þekktur þul-
ur BBC látinn
London. Reutcr.
JOHN SNAGGE, hinn kunni
fréttaþulur brezka ríkisútvarps-
ins BBC, sem sagði fyrstur frétt-
ina um innrásina í Normandí
1944, er látinn, 91 árs að aldri.
Snagge hóf störf hjá brezka út-
varpinu 1924. Hann varð frægur
í seinna stríði þegar BBC ákvað
að þulir þess segðu til nafns svo
fréttasendingum þess yrði ekki
ruglað saman við útvarpsáróður
Þjóðveija.
Eftir stríðið varð Snagge fræg-
ur fyrir fjörugar lýsingar á árleg-
um kappróðrum háskólanna í
Oxford og Cambridge á Thames.
Kunnust var lýsing hans 1949,
þegar hann tilkynnti: „Oxford
er á undan, nei Cambridge er á
undan, ég veit ekki hver er á
undan — en það er annað hvort
Oxford eða Cambridge."
Brezkt útvarp kaupir
stöð á Nýja Sjálandi
London. Reuter.
Murdoch stefnir á sjón-
varpsmarkaðinn í Kína
Frakkar semía um
stafrænt sjónvarp
París. Reuter.