Morgunblaðið - 11.07.1996, Blaðsíða 22

22 FIMMTUDAGUR 11. JÚLÍ 1996
MORGU N BLAÐIÐ
ÚRVERIIMU
Morgunblaðið/Snorri Snorrason
SNORRI Sturluson kominn heim eftir gagngerar breytingar.
Snorri Sturluson
kominn heim eftir
miklar breytingar
SNORRI Sturluson, einn frystitog- var sett ný aðalvél í skipið, Wárs-
ara Granda hf. er nú komin til
landsins eftir gagngerar breyting-
ar og lengingu í Vígó á Spáni.
Heildarkostnaður við breytingarn-
ar nam um 340 milljónum króna
og fer togarinn til veiða í Smug-
unni í næstu viku.
Snorri var lengdur um 6 metra
og er nú 75 metra langur. Burðar-
geta skipsins hefur því aukizt um
150 tonn af frystum afurðum. Þá
6 frá Granda
í Smuguna
GRANDI hf. sendir nú 6 skip
til veiða í Smuguna. Fjögur
þeirra munu frysta aflann um
borð en tvö salta. Þrjú skipanna
eru farin, en hin þrjú fara
næstu daga. Það verða Snorri,
Þemey, Orfirisey og Engey,
sem frysta um borð, en saltað
verður í Viðey og Akurey. Lítið
er eftir af kvóta togara fyrir-
tækisins og verður engin fisk-
vinnsla hjá Granda í ágúst af
þeim sökum. Þá hefur gengið
mjög illa að ná ufsakvótanum.
ila 3.400 hestöfl, og gír og skrúfu-
búnaður endurnýjaður. 011 spil
voru endurnýjuð, en þau eru frá
Brattvaag í Noregi. Togvindur eru
40 hestafla og flottrollstromla 30
tonna. Togdekk var endurnýjað og
fýrirkomulagi á vinnsludekki
breytt og frystitæki og sjálfvirkur
búnaður endumýjaður. Loks var
brúin endurnýjuð að innan.
Allnokkrar tafir urðu á vinnu
við breytingarnar á skipinu. Fyrst
í stað var afhending áætluð í marz,
en síðar var talið að vinnunni yrði
lokið í apríl. Sigurbjörn Svavars-
son, útgerðarstjóri Granda, segir
að því miður hafi verkið tekið mun
lengri tíma en áætlað hafði verið.
Svo virtist sem skipasmíðastöðv-
amar eigi erfitt með að met hve
langan tíma taki að endurbæta
gömul skip. Svipaða sögu sé til
dæmis' að segja af endurbótum á
Akurey og Venusi í Póllandi.
Snorri Sturluson var smíðaður á
Spáni 1972, en honum var síðan
breytt í frystitogara árið 1988.
Hann var fyrsti frystitogari
Granda. Skipstjóri á Snorra er
Kristinn Gestsson og yfirvélstjóri
Friðleifur Kristjánsson.
Tafir við bræðslu
vegua rauðátumiar
MOKVEIÐIN á loðnunni heldur
enn áfram. Það eina, sem dregur
úr veiðinni er takmörkuð afkasta-
geta loðnuverksmiðjanna. Loðnan
veiðist nú norður við miðlínuna
milli íslands og Grænlands, norður
af Raufarhöfn, og er hún full af
rauðátu.
Skipunum, sem landa hjá SR-
Mjöli, er haldið í höfn í mislangan
tíma erftir löndun til að draga úr
veiðinni, en átan í loðnunni tak-
markar geymsluþol hennar vem-
lega. Þegar á miðin kemur fylla
skipin sig svo á nokkrum klukku-
tímum, en siglingin til hafnar tek-
ur um 20 tíma og meira eftir þvi
hve langt er farið.
Fullfermi í fjórða sinn
Hörður Björnsson og áhöfn hans
á Þórði Jónassyni EA, var í gær
að landa fullfermi í Siglufirði. Það
er fjórði túrinn hjá þeim, en skipið
ber um 700 tonn. Að löndun lok-
inni tók við 50 klukkustunda bið,
áður en haldið var úr höfn á ný.
Hörður sagði í samtali við Verið,
að veiðin gengi mjög vel enda
væri einmuna blíða og aðstæður
allar hinar beztu.
„Atan er að angra bræðslurnar
og hún kemur sér reyndar illa fyr-
ir okkur líka. Það er ekki bara að
nauðsynlegt er að hægja á veiðun-
um, heldur líka hitt að vegna henn-
ar vigtar mjög illa upp úr bátun-
um. Atan rennur úr loðnunni í lest-
unum og við löndun og kemur
ekki fram á vigt, svo það getur
munað nokkrum tugum tonna við
hverja löndum. Það er hins vegar
ekkert óeðlilegt að áta sé í loðn-
unni, því hún þarf að éta og fíta
sig vel. Það er enginn smávegis
spölur sem hún á eftir að fara til
hrygningar síðari hluta vetrar og
eins gott að hún byggi sig vel upp
fyrir það ferðalag. Þetta er því
allt með eðlilegi móti,“ sagði Hörð-
ur Björnsson.
100.000 tonn á land
Loðnuafli á vertíðinni er nú orð-
inn um 100.000 tonn og er verð-
mæti aflans um 500- milljónir og
mögulegt afurðaverðmæti þegar
orðið um einn milljarður króna.
ERLENT
John Major forsætisráðherra Bretlands
Áfram uimið að
friði á N-írlandi
London, Belfast. Reuter.
JOHN Major, forsætisráðherra Bret-
lands, fordæmdi í gær það, sem hann
kallaði „ofbeldi múgsins" á Norður-
Irlandi, en lagði áherslu á, að það
myndi ekki verða til að binda enda á
tilraunir til að koma á friði í landinu.
Miklar óeirðir voru í Belfast og víðar
í fyrrinótt, þriðju nóttina í röð.
Frammámenn í norður-írsku atvinnu-
lífi segjast óttast, að óeirðirnar síð-
ustu daga hafí valdið varanlegum
skaða í efnahagslífinu og muni leiða
til verri afkomu fyrirtækja og aukins
atvinnuleysis.
Major sagði á fréttamannafundi í
gær, að ekki væri úti um friðarvið-
ræðumar þrátt fyrir múgæsingar og
ofbeldi og vaxandi spennu milli kaþól-
skra manna og mótmælenda á Norð-
ur-írlandi. Sagði hann, að framtíðin
fælist í því einu að semja um málin.
Gífurlegt eignatjón hefur orðið í
óeirðunum síðustu daga en þær hóf-
ust þegar mótmælendum eða félögum
í Oraníureglunni var bannað að ganga
um hverfí kaþólskra í bænum
Portadown.
Miklar óeirðir í
fyrrinótt og- mót-
mælendagöngur
fyrirhugaðar í dag
Eldar í Belfast
í fyrrinótt báru uppþotsmenn eld
að bílum og verslunum í Belfast og
víðar og réðust gegn götuvígjum lög-
reglunnar með bensínsprengjur að
vopni. Býst breska stjómin til að
senda 1.000 hermenn til landsins til
aðstoðar þeim 17.500 hermönnum,
sem þar eru fyrir.
Major kvaðst vona, að unnt yrði
að komast að einhveijum samningum
fyrir morgundaginn en 12. júlí er
mikill dagur í augum mótmælenda,
svokallaður „Oraníumannadagur",
og þá eru þeir vanir að fara í fjöl-
mennar göngur víða á Norður-
írlandi.
Denton barónessa og efnahags-
ráðherra á Norður-írlandi sagði í
gær, að frammámenn í atvinnulífinu
hefðu miklar áhyggjur af ástandinu
í landinu og afleiðingum þess fyrir
efnahagslífíð.
Aftur til fortíðar
„Glötuð viðskipti munu hugsan-
lega kippa fótunum undan sumum
fyrirtækjum og auka um leið á at-
vinnuleysið. Þetta ástand gefur ekki
mynd af fólki, sem vill horfast í augu
við framtíðina, heldur af landi, sem
er að hverfa inn í fortíðina," sagði
Denton.
Þegar skæruliðar kaþólikka og
mótmælenda lýstu yfir vopnahléi
síðla árs 1994 var það fyrst og fremst
ferðaiðnaðurinn, sem hagnaðist á
því. Tók hann strax vel við sér og
er heilmikil uppbygging fyrirhuguð.
Ekki er þó víst, að af henni verði
því að óeirðirnar hafa þegar valdið
fjölda afpantana. Götuvígi og her-
menn eru aftur að verða megindrætt-
imir í þeirri mynd, sem annað fólk
gerir sér af Norður-írlandi.
Reuter

%: -\
FÉLAGAR í samtökunum „Konur í svörtu“ í Belgrad halda á spjaldi þar sem lýst er yfir stuðningi
við múslimakonurnar í Srebrenica er krefjast þess að fá að vita um örlög 7.000 ættingja sinna,
aðallega karla og ungra drengja. í dag er ár liðið frá því Bosníu-Serbar tóku Srebrenica.
Leit finnskra sérfræðinga að líkiim við Srebrenica
Hætta rannsókn vegna
andstöðu Bosníu-Serba
Saríýevo. Reuter.
HÓPUR fmnskra sérfræðinga, sem
hefur unnið í umboði Sameinuðu
þjóðanna (SÞ) að því að safna saman
líkamsleifum við bæinn Srebrenica,
gafst í gær upp við verkið vegna
andstöðu Bosníu-Serba. Fjölmörg lík
liggja í hlíðunum fyrir ofan borgina
en fullyrt er að um múslima sé að
ræða sem Bosníu-Serbar hafi skotið
á flótta frá borginni í júlí í fyrra.
Að sögn Alexanders Ivanko, tals-
manns SÞ í Sarajevo, hafa engin
loforð og tryggingar staðist af hálfu
Bosníu-Serba og komi það ekki á
óvart. „Þökk sé yfirvöldum í lýðveldi
Bosníu-Serba hefur enn einu sinni
verið komið í veg fyrir að björgunar-
verkefni verði sinnt,“ sagði Ivanko.
Hópur 23 finnskra sérfræðinga
hefur undanfarna daga leitað skipu-
lega að líkum manna í Kravica nærri
Srebrenica. Vinna þeir fyrir Elisa-
betu Rehn, mannréttindafulltrúa SÞ,
en hún kannaði svæðið í bytjun árs.
Rúmlega 5.000 manna er saknað
eftir fall borgarinnar og fullyrt er
að Bosníu-Serbar hafí tekið að
minnsta kosti 3.000 manns af lífi
þar. Vinnur lið alþjóðlegra sérfræð-
inga nú að því að grafa upp fyrstu
af mörgum fjöldagröfum sem tengjst
þeim morðum en sú gröf er í Cerska,
nokkrum tugum km frá Kravica.
Óráðlegt að halda áfram
Finnsku sérfræðingamir hófust
handa í síðustu viku við að kanna
svæðið í Kravica, þrátt fyrir að yfir-
völd Bosníu-Serba hefðu neitað að
tryggja öryggi þeirra gagnvart al-
menningi á svæðinu. Ekki er vitað
til þess að reynt hafí verið að stöðva
Finnana en talið er að þeir hafí álitið
óráðlegt að halda lengur áfram. Þá
neituðu yfírmenn fjölþjóðaliðs IFOR
að tryggja öryggi Finnanna en her-
menn IFOR gæta hins vegar sérfræð-
inga sem grafa upp Ijöldagrafimar
við Cerska.
Finnsku sérfræðingamir fundu á
milli 25 og 35 lík áður en þeir neydd-
ust til að hverfa á braut. Yfírmaður
þein-a, Raimo Sintonen, var fáorður
þegar hann ræddi við blaðamenn í
Tuzla í gær en þangað voru líkam-
sleifarnar fluttar. Sagði Sintonen að
hefðu fleiri lík fundist, hefði ekki
gefíst tími til að rannsaka þau öll.
Reynt yrði að bera kennsl á þau, á
sumum væm leifar af fötum og ef
til vill einhverjir pappírar eða skilríki.
Kvaðst hann gera ráð fyrir að DNA-
greining tæki um tvo til þtjá mánuði.