Morgunblaðið - 06.11.1996, Blaðsíða 1
80 SÍÐUR B/C/D/E/F
254. TBL. 84.ARG.
MIÐVIKUDAGUR 6. NOVEMBER 1996
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Skeiðarárhlaup hófst kl. 8 í gærmorgun með 4-5 metra hárri flóðbylgju
Eignalj ón gæti numið
2-2,5 milliörðum króna
Áin hækkaði um
60 cm í gærkvöldi
GRÍÐARMIKIÐ hlaup hófst í
Skeiðará í gærmorgun og óx það
mun hraðar en áður hefur þekkst.
Hlaupið hófst klukkan 8 og vatns-
hæðarmælir í Skaftafellsbrekkum
sýnir að þá kom 4-5 metra há flóð-
bylgja sem bar með sér krapa og
aur.
Flæða fór yfir veginn á sandinum
fyrir kl. 10 og skömmu síðar var
vegurinn í sundur á nokkurra kíló-
metra kafla austan og vestan við
Skeiðarárbrú. Vatnamælingamenn
töldu um miðjan dag í gær að
rennslið í hlaupinu væri a.m.k.
30.000 rúmmetrar á sekúndu og
það væri að öllum líkindum orðið
jafnstórt síðasta stórhlaupi á Skeið-
arársandi árið 1938.
Rennslið var enn að aukast í
gærkvöldi en talið er að það nái
hámarki í nótt. Þegar vatnamæl-
ingarmenn mældu vatnsyfirborð
Skeiðarár við Skaftafellsbrekkur
um klukkan 21 í gærkvöldi hafði
það vaxið um 50-60 cm frá kl. 19.
Ljóst er að verulegt eignatjón
hefur orðið á mannvirkjum og er
talið að það geti numið 2-2,5 millj-
örðum króna ef brýrnar fjórar yfir
sandinn eyðileggjast allar. Ein
þeirra, brúin yfir Gígjukvísl, hvarf
í vatnsflauminn um hádegið í gær
og brýr yfir Skeiðará og Sæluhúsa-
kvísl voru stórskemmdar. Talið er
að þjóðvegurinn yfir Skeiðarársand
sé ónýtur á a.m.k. 7 kílómetra
kafla. Varnargarðar eru stór-
skemmdir, bæði við Gígjukvísl og
Skeiðará. Þá rofnaði byggðalína
Landsvirkjunar og ljósleiðara-
strengur Pósts og síma.
5 milljarðar í Viðlagasjóði
Viðlagatrygging íslands borgar
tjón á brúnum og á raflínum Lands-
virkjunar. Davíð Oddsson forsætis-
ráðherra sagði að um 5 milljarðar
króna væru í Viðlagasjóði og bóta-
skylt tjón af völdum hlaupsins gæti
numið um þriðjungi þeirrar upphæð-
ar ef brýrnar færu allar. Brúin yfir
Skeiðará er 660 milljóna króna virði
samkvæmt uppreiknuðu trygginga-
mati en brýrnar yfir Gígjukvísl og
Sæluhúsakvísl voru metnar á um
590 milljónir samtals. Þá er ótalin
brú yfír Núpsvötn. Viðgerðarkostn-
aður á raflínum er talinn geta num-
ið 80-100 milljónum.
Viðlagatrygging greiðir hins
vegar ekki kostnað við bráða-
birgðabrýr og vegaframkvæmdir.
Davíð sagði aðspurður að bráða-
birgðabrýr gætu kostað um 300
milljónir og viðgerð á vegum álíka
upphæð og því gæti þetta raskað
forsendum fjárlaga fyrir næsta ár.
■ Skeiðarárhlaup/
4,6,12,13, 26,27
Morgunblaðið/Golli
Hundrað milljón tonn af aur
KOLSVART jökulvatnið flæðir með ofsakrafti
undan jökulröndinni. „Þetta hlaup flytur hundruð
milljóna tonna af aur. Mest af þessu efni kemur
undan jöklinum og úr Grímsvötnum. Mest af efn-
inu berst út í sjó, eitthvað af því hleðst þar upp
tímabundið, en annað er fínna efni og veldur því
sem kallað er eðjustraumur. Það eru til gamlar
sagnir um að þessi eðjuflekkur falli svo hratt
vestur með landi að menn hafi átt i erfiðleikum
með að landa úr skipum í Vík í Mýrdal," segir
Arni Snorrason, forstöðumaður Vatnamælinga-
sviðs Orkustofnunar.
Bill Clinton Bandaríkjaforseti
Clinton
spáð sigri
SAMKVÆMT kosningaspám sem
birtar voru í Bandaríkjunum
skömmu eftir klukkan eitt í nótt
hafði Bill Clinton forseti mikið
forskot á Bob Dole, frambjóðanda
Repúblikanaflokksins, í forseta-
kosningunum sem fram fóru
vestra í gær.
Spár, sem byggðar voru á svo-
nefndum „útgöngukönnunum“ í
24 ríkjum Bandaríkjanna, kváðu
á um að Clinton hefði náð for-
skoti á Dole og hefði tryggt sér
198 kjörmannaatkvæði gegn 55
atkvæðum Doles en 270 slík
nægðu til sigurs. Mesta athygli
vakti sigur Clintons í Florída en
forsetinn var talinn hafa sigrað í
15 ríkjum.
■ Fyrstu kosningaspárnar/20
Læknar Rúss-
landsforseta
Aðgerð
tókst vel
Moskvu. Reuter.
GERÐ var sjö klukkustunda
löng hjartaaðgerð á Borís
Jeltsín Rússlandsforseta í
gærmorgun og gekk hún mjög
vel, að sögn lækna hans.
Jeltsín komst aftur til með-
vitundar síðdegis í gær. Renat
Aktsjúrín, er fór fyrir lækna-
hópnum, sagði aðgerðina hafa
verið mun flóknari en áður
hefði verið gefið í skyn.
■ Hjartaaðgerð Jeltsíns/18