Morgunblaðið - 13.07.1997, Blaðsíða 14

14 SUNNUDAGUR 13. JÚLÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Lauflétt
kammerbarokk
TONLIST
Þjóðminjasafnið
KAMMERTÓNLEIKAR
Verk eftir Marini, Frescobaldi, Cazz-
ati, Pandolfi-Mealli, A. Scariattí,
Purcell, Vivaldi og Telemann. Bar-
okktónlistarhópurinn Qwidro Cory-
don (Rannveig Sif Sigurðardóttir
mezzosópran, Gabriele Wahl, blokk-
flautur, Julie E. Maas, barokkselló
og Beatrice Sterna, semball). And-
dyrissal Þjóðminjasafnsins, finuntu-
daginnlO.júlíkl. 20:30.
HIÐ MJUKA Holland sem Jón
Hreggviðsson kallaði kann að standa
undir sjávarmáli, en í tónlistarupp-
fræðslu stendur það á fornum og
traustum grunni. Hafa margir ís-
lendingar sótt þangað framhalds-
menntun í tónsmíðum og hljóðfæra-
leik, og svo var einnig um söngvar-
ann í fjölþjóða kvartett ungra kvenna
sem kallar sig Quadro Corydon -
„Sveitarsælumynd" - er nýtti sér
góða hljómgun anddyrissalar Þjóð-
minjasafnsins á fímmtudagskvöldið
var til flutnings á barokktónverkum
við ágæta aðsókn undir ábúðarmiklu
augliti Skálholts- og Hólabiskupa frá
tilurðartímum tónverkanna ofan af
salarveggjum.
Hópurinn flutti fyrst forleik og
nokkrar aríur eftir Biagio Marini úr
„Affetti Musicali". Kom ekki skýrt
fram af tónskrá hvort um eitt eða
fleiri verk væri að ræða, en ítalska
tónskáldininu mun annars eignað
fyrsta undirleikslausa verk tónsög-
unnar fyrir fíðlu, þ.e. frá sama ári
eða 1617. Marini starfaði einnig í
Þýzkalandi og hefur e.t.v. veitt fyrir-
mynd að einleiksfiðlusónötum Bibers
og síðar Bachs. Aríurnar fjölluðu í
ljóðrænum endurreisnaranda um vet-
ur, ást og munúð. Loks var leikin
eftir Marini 4. Sónata Op. 8 í dæmi-
gerðum lotuskiptum stíl frá mörkum
endurreisnar og snemmbarokks.
Eftir Frescobaldi var flutt
„passacaglíu-arían" Cosi mi
disprezzate. Síðustu 2 sungnu erind-
in voru af einhverjum ástæðum ðnn-
ur en þau sem prentuð voru í annars
allvel frágenginni tónskrá, er birti
bæði alla frumtexta svo og íslenzkar
þýðingar. Eftir ítölsku smámeistar-
ana Cazzati (d. 1677) og Pandolfi-
Mealli (d. 1969) léku þær stöllur 1.
Sónötu „La Pellicana" Op. 55 og „La
Bernabea" Op. 4, og fyrri hálfleik
lauk með kantötu eftir eina af helztu
fyrirmyndum Handels (og raunar
fleiri) í söngverkssmíðum, Ales-
sandro Scarlatti (1660-1725), „Clori
mia, Clori bella".
Allt var þetta flutt af miklu ör-
yggi og smitandi tjáningargleði, og
fulltrúi landans í hópnum, Rannveig
Sif Sigurðardóttir, söng sitt hlutverk
í Marini, Frescobaldi og Scarlatti
með bjartri, laufléttri og tandur-
hreinni mezzosópranrödd, er gat
minnt lítillega á Emmu Kirkby og
gaf mörgum forntónlistarstjörnum
hljómdiskaheimsins í forntónlist lítið
eftir, nema ef vera skyldi í fram-
burði samhljóða, en í lifandi konsert-
flutningi þarf nánast að ýkja þau út
yfír allan þjófabálk. Meðal þess sem
upp úr stóð var fyrri arían í Scarl-
atti, þar sem tónskáldið lék sér í
anda fígúrufræði barokksins með
stefrænum bylgjuhreyfingum text-
ans vegna („Onde chiare..." -
„Hreinu öldur, sem dreifið fögrum
silfurtárum"), svo og í seinni ar-
íunni, þar sem „stynjandi rödd"
hjartans var máluð svipmiklum
mælskuþögnum.
Stærri spámenn voru eftir hlé.
Fyrst söng Rannveig við sembalund-
irleik tvo ástarsöngva eftir Purcell,
„Celia has a thousand charms" úr
leikritinu The Rival Sister og hinn
minna þekkta „Not all my tor-
ments," og komu þau Beatrice
Sterna list hins síferska brezka Or-
feifs eftirminnilega til skila. Sterna,
Julie E. Maas og Gabriele Wahl léku
hina bráðskemmtilegu kirkjusónötu
Vivaldis nr. 4 úr „II Pastor Fido"
Op. 13 með liprum og vel mótuðum
leik. Semballinn hefði að líkindum
mátt vera tveggja hljómborða til að
geta fylgt betur bergmálsdýnamík
blokkflautu og sellós í fyrri allegro-
þættinum, en að öðru leyti sveif leik-
urinn léttum vængjum. Ekki sízt var
nautn af altblokkflautublæstri
Wahls, er blandaðist sérlega vel við
fylgibassa, verandi auk þess klið-
mýkri blístra en sópranblokkflautan,
er hætti til að þreyta eyrun til lengd-
ar í fyrsta hluta tónleikanna.
Lokaverkið var Kantata 28 eftir
Telemann, „Deine Toten werden le-
ben"; eftir texta að dæma samin
fyrir jarðarför, en engu að síður fal-
legt og jafnvel fjörugt tónverk, enda
kaus tónskáldið að leggja aðal-
áherzlu á líf en ekki dauða. í fyrstu
aríu fengu Rannveig og meðspilend-
ur að reyna við orkufrekan kólóratúr
keimlíkan „Ich will nur dir zu Ehre
leben" úr Jólaðratóríu Bachs. Söngur
og leikur var snarpur og óþvingaður
með sannfærandi styrkrisum á flúr-
rununum og sýndi, að hljómlistar-
fólkið þorði að fylgja eðlislægu tján-
ingarviti í blóra við allar upphafs-
hyggjuharðlínur. í löngu sönglesi þar
á eftir bar nokkuð á textaóskýrleika
Rannveigar, og virðist hann vera það
sem helzt er eftir óunnið, því að öðru
leyti var flutningur vandaður, blæ-
brigðaríkur og lifandi. Hin fallega
lokaaría „Ihr Sterblichen!" við skref-
gengan andante-bassa lagði enn
áherzlu á lífsorkuna á kostnað dauð-
ans, og tónleikunum lauk með auka-
laginu „Under the greenwood tree"
eftir Thomas Arne, er hnykkti enn
á heildarsvip af vandaðri og hrífandi
túlkun.
Ríkarður Ö. Pálsson
Morgunblaðið/Jira Smart
Minningarsjóður Jean Pierre Jacquillat
Þórður Magnússon hlýtur námsstyrk
ÚTHLUTAÐ var á föstudaginn
úr minningarsjóði franska
stjórnandans Jean Pierre
Jacquillat, sem var aðalstjórn-
andi Sinfóníuhljómsveitar ís-
lands frá 1980-1985. Að þessu
sinni hlaut Þórður Magnússon
tónlistarnemi styrkinn sem
nemur 500 þúsund krónum.
Hann hefur fengið inngöngu í
hinn virta franska tónlistar-
skóla Consevatorie National
Supérieur de Musique et de
Danse et de Paris, þar sem hann
mun hefja nám í tónsmíðum á
hausti komanda.
Um 25 umsækjendur víðsveg-
ar að úr veröldinni sóttu um
nám við skólann og fékk um
fimmtungur inngöngu að Þórði
meðtöldum. Þegar Jjóst var að
Þórður hefði fengið inngöngu í
skólann sótti hann um styrkinn.
„í skólanum eru kenndar grein-
ar eins og hljómsveitarútsetn-
ingar, kontrapunktur, greining
og tónsmíðar og námstíminn er
þrjú eða fjögur ár," sagði Þórð-
ur. „Kennslan fer fram í fyrir-
lestraformi og einnig eru tón-
smíðar kenndar í einkatímum."
Þórður er fæddur árið 1973
og hefur stundað gítar- og
píanónám, en lauk tónfræði-
deildarprófi frá Tónlistarskól-
anum í Reykjavík 1996.
Gítartónleikar í Sigurjónssafhi
GITARLEIKARINN Símon H.
ívarsson leikur á þriðjudagstón-
leikum í Listasafni Sigurjóns Ól-
afssonar kl. 20.30. Þar leikur hann
flamenco tónlist og mun jafnframt
kynna lögin fyrir áheyrendum.
„Upphaf þessarar tónlistar má
rekja til þess tíma þegar Márar
réðu ríkjum á Spáni. Tónlistarhefð-
in barst frá föður til sonar, frá
einni kynslóð til annarrar og hefur
verið í stöðugri þróun allt fram til
dagsins í dag. Hún er litrík og fjöl-
þætt og kemur sífellt á óvart.
Sterkar andstæður, kraftmikil
hrynjandi og tjáning djúpstæðra
tilfínninga endurspeglast í tónlist-
inni. Flamenco hefur oft verið köll-
uð spánskur blús þar sem inntak
laganna er sorgin, ást í meinum
og von um betra líf. Mörg nýrri
formanna í flamenco eru aftur á
SIMON H. ívarsson
móti fjörug og full af lífsgleði,"
segir í kynningu.
Símon H. ívarsson stundaði gít-
arnám við Tónskóla Sigursveins
D. Kristinssonar og var í fram-
haldsnámi hjá prófessor Karl
Scheit í Vínarborg. Hann hefur
kennt við Tónlistarskólann í Luz-
ern í Sviss en starfar nú við Tón-
skóla Sigursveins. Símon hefur
sótt fjölmörg námskeið erlendis og
hefur farið sérstakar námsferðir
til Spánar í þeim tilgangi að sér-
hæfa sig í flamencotónlist. Hann
hefur farið í margar tónleikaferðir
bæði hérlendis og erlendis, hefur
komið fram í sjónvarpi og útvarpi
og gefið út geisladiska. Undanfar-
in ár hefur Símon einbeitt sér að
því að leika íslenska tónlist með
sérstaka áherslu á verk eftir Gunn-
ar Reyni Sveinsson.
Byggja tónlistina
á ljóðum
Morgunblaðið/Jim Smart
SAMSTARFSVERKEFNI kanadískra og íslenskra listamanna með styrkjum útvarpsstððva beggja
landa. Frá vinstri: Pétur Grétarsson, Hilmar Jensson, Tena Palmer, Justin Heynes og Bill Stunt
upptökustjóri.
YFIRSKRIFT tónleika, sem fjórir
ungir tónlistarmenn standa fyrir
næstkomandi mánudagskvöld, er
Kandís handa Candice. Tónlistin er
byggð á ljóðlist íslenskra og kanad-
ískra skálda og eru tónleikarnir
haldnir í samvinnu við RÚV og
kanadíska útvarpið, sem styrkja
gerð hljómplötu með tónlistinni.
Flytjendur og höfundar eru Hilm-
ar Jensson gítar, Justin Heynes
píanó/gítar, Pétur Grétarsson slag-
verk og Tena Palmer söngur. „Tena
hefur spilað svolítið með mér, Pétri
og Heynes og það kom svo vel út
að við ákváðum að leita eftir fjár-
magni til að gera almennilega
plötu", sagði Hilmar Jensson í
spjalli. „Við byrjuðum að vinna út
frá kanadísku skáldkonunni
P.K.Page, mjög merkilegu skáldi
sem við vorum öll hrifin af og segja
má að vinnan hafi þróast út frá
því. Til að byrja með gerðum við
ekki ráð fyrir því að vinna með ljóð
annarra en hennar, en það liggur
ekki mikið eftir hana svo við fórum
að leita fyrir okkur annarsstaðar.
Sú hugmynd að blanda saman
skáldum beggja landa orkaði vel á
okkur og fengum Jón Karl Helga-
son til að velja ljóðskáldin með okk-
ur. Þau eru Einar Már Guðmunds-
son, Sjón, Sandra Nicholls, Linda
Vilhjálmsdóttir auk Page."
Tónleikarnir hefjast kl. 20 annað
kvöld í sal FÍH, Rauðagerði 27 og
verður þeim útvarpað seinna.