Morgunblaðið - 15.10.1997, Qupperneq 6

M 01H} l IN Ý> L'A y í ’ v
b MIÐV]KUOAGIHI1S. OKTftl'.KR 3907
SAA og Islensk
erfðagreining
Leitað að
erfðavísi
áfengis-
sýki
ÍSLENSK erfðagreining og
SÁÁ hafa ákveðið að taka upp
samstarf um leit að erfðavís-
um þeim sem valda áfengis-
sýki. SÁÁ mun leggja til tutt-
ugu ára reynslu sína af með-
ferð áfengissjúklinga.
Kári Stefánsson, forstöðu-
maður Islenskrar erfðagrein-
ingar, segist sannfærður um
að árangur náist vegna ein-
stæðra rannsóknaraðstæðna
hér á landi. Margar rannsókn-
arstofur erlendis hafa unnið á
þessu sviði en án árangurs
fram að þessu. Hann segir er-
lend lyfjafyrirtæki sýna rann-
sóknum á erfðavísum áfengis-
sýki mikinn áhuga.
Kári mun flytja fyrirlestur
á morgun um þessar fyrirhug-
uðu rannsóknir á alþjóðlegri
ráðstefnu sem haldin er í til-
efni af tuttugu ára afmæli
SÁÁ.
Kristján Ragnarsson um hugmyndir um gjaldtöku vegna síldveiða
„Þá mun sfldín til heiðurs
þeim frekar synda í sjónum“
KRISTJÁN Ragnarsson, formaður Landssam-
bands íslenskra útvegsmanna, vísar algerlega á
bug hugmyndum um sérstaka gjaldtöku vegna
veiða íslenskra fiskiskipa úr norsk-íslenska síld-
arstofninum og segir að útvegsmenn muni aldrei
sætta sig við slíkar hugmyndir. Bæði Þorsteinn
Pálsson sjávarútvegsráðherra og Halldór Ás-
grimsson, utanríkisráðherra og fyrrverandi sjáv-
arútvegsráðherra, hafa lýst því yfir að þeir telji
uppboð eða gjaldtöku vegna veiða úr norsk-ís-
lenska síldarstofninum koma til greina.
Kristján vísaði til laga um úthafsveiðar sem
sett voru milli jóla og nýárs í vetur. Þar segir í 5.
gr. laganna í annarri málsgrein að sé tekin
ákvörðun um að takmarka heildarafla úr
deilistofni sem samfelld veiðireynsla sé á „skal
aflahlutdeild einstakra skipa ákveðin á grundvelli
veiðireynslu þeirra miðað við þrjú bestu veiði-
tímabil þeirra á undangengnum sex veiðitímabil-
um. Veiðireynsla telst samfelld samkvæmt lögum
þessum hafí ársafli íslenskra skipa úr viðkomandi
stofni a.m.k. þrisvar sinnum á undangengnum
sex árum svarað til a.m.k. þriðjungs þess heildar-
afla sem er til ráðstöfunar af hálfu íslenskra
stjórnvalda."
Búnir að veiða í íjögur ár
Kristján sagði að nú væri búið að veiða síld úr
norsk-íslenska síldarstofninum í fjögur ár. í
þrjú af þessum árum hefðum við veitt ofan-
greint hlutfall og rúmlega það og þá segi lögin
að afla skuli úthlutað á skip. Allir hafi getað sótt
um leyfí til veiðanna og staðið hafí verið að veið-
unum með ýmsum hætti. „Ég held að allir séu
sammála um, að þetta fyrirkomulag, að etja öll-
um á stað sem fyrst í stað þess að reyna að gera
úr þessu sem mest verðmæti með sem minnst-
um kostnaði, þá sé heppilegasta leiðin að reyna
að úthluta þessu á skip,“ sagði Kristján.
Hann vísaði til þess sem segði síðar í sömu
lagagrein að ráðherra gæti bundið þessa úthlut-
un því skilyrði að skip afsali sér aflaheimildum
innan lögsögu íslands er nemi reiknað í
þorskígildum allt að 15% af þeim aflaheimildum
sem séu ákveðnar á grundvelli þessara máls-
greina.
Kristján sagði að þetta hefði verið gert við
úthlutun kvóta á rækju á Flæmingjagrunni og
í sambandi við úthafskarfann á Reykjanes-
hrygg. Nú væri komið að því að útfæra veiðar
á þriðja stofninum samkvæmt þessum sömu
lögum. Allt hefði þetta verið umrætt og hugsað
frá hendi stjórnmálaflokkanna með Landssam-
bandi íslenskra útvegsmanna hvernig þetta
yrði útfært og það síðan sett í lög ágreinings-
lítið.
Hann sagði að nú þegar þessi þrjú viðmiðun-
arár væru komin væru komnar upp hugmyndir
um að leggja á þetta sérstakt gjald. Hann teldi
það náttúrlega ekki koma til greina með öðr-
um hætti en gert væri ráð fyrir í lögunum, að
útgerðaraðilum væri skylt að dreifa ávinningn-
um til annarra með því að afsala sér 15% í
ígildum talið á móti þeim aflaheimildum sem
þeir fengju. Þannig gengi það til annarra út-
gerða til að mæta þeim skerðingum sem þær
hefðu orðið fyrir í öðrum greinum.
Vísað heim til
föðurhúsanna
„Ég vísa þessum hugmyndum báðum til föður-
húsanna og tel með ólíkindum að þær skuli koma
frá þeim aðilum sem jafnglögglega eiga að
þekya til og þeir. Þeir virðast hafa gleymt um
hvað stjómarflokkarnir sömdu við hagsmunaað-
ila í fyrra um hvemig þessu skuli ráðstafað miðað
við þau lög sem sett vom í fyrra. Þetta era lög
nr. 151 frá 27. desember 1996. Það er ekki nema
rúmt hálft ár liðið og það hefur ekkert komið upp
síðan sem breytir því sem ákveðið var þá,“ sagði
Kristján ennfremur.
Hann sagði að það væri eins og menn væru
farnir að bjóða upp hver fyrir öðrum í einhverj-
um ímynduðum vinsældaleik. Aðspurður sagði
hann að þeir myndu aldrei sætta sig við slík
vinnubrögð. „Þá mun síldin til heiðurs þeim frek-
ar synda í sjónum," sagði Kristján.
Japönsku túnfískveiðiskipin djúpt suðaustur af landinu
EITT japönsku túnfiskveiðiskipanna þriggja sem heimild hafa til veiða innan fslensku landhelginnar.

| 000 0’
; gs/ í soo 100.SI
\ * j HIX) (W 0*
\ - | «tw* 0 0
t AI #
i i I tON 4?
SÖSð’ 1 RlMIU
\ Í-'Q ff M/A
.****<• wr
/ s?: M
fji
1| 7 .w
r..... J :■ ^ TTQfi lytfip
'*■? / 1 f TAW
/ J* JR (amsKm
- .v k '
HÉR sést hvar tvö skipanna (tveir kassar hægra megin á myndinni)
voru stödd um 20 mflur innan við landhelgismörkin en merkin vinstra
megin sýna hvar þau voru fyrir nokkrum dögum.
MED FULLRI
I—*______1
HÁSKÓLABÍÓ
DCCMOAfZIM KJ
Frumsýnd
Góður afli
er 35 fisk-
ar á dag
ÞRJÚ japönsk skip eru nú á tún-
fískveiðum suður og suðaustur af
landinu innan 200 mflna
markanna. Þegar TF-SYN, flugvél
Landhelgisgæslunnar, var í eftir-
litsflugi í gær voru tvö skipanna
að veiðum um 20 mílur innan við
landhelgina suðaustur af landinu.
Um borð í japönsku túnfisk-
veiðiskipunum eru fslenskir veiði-
eftirlitsmenn. Skipin Ieggja um 70
mflna langar línur og fréttist af
aflabrögðum í gær að fengist
hefðu 25 fískar en gott þykir þeg-
ar kringum 35 fiskar veiðast á
sólarhring.
Geir H. Haarde um veiðar úr
norsk-íslenska síldarstofninum
Uppboð skyn-
samleg leið
GEIR H. Haarde, þingflokksfor-
maður Sjálfstæðisflokksins, segist
telja að uppboð á veiðiheimildum
úr norsk-íslenska síldarstofninum
komi vel til greina. Hins vegar hafi
ekki orðið samstaða um að fara þá
leið þegar lög um úthafsveiðar
voru til meðferðar á Alþingi fyrir
áramót í vetur og því þurfi laga-
breyting að koma til eigi að efna til
uppboðs á veiðiheimildum á næstu
vertíð.
„Ég taldi þá og tel reyndar enn
að uppboð sé skynsamleg leið þeg-
ar um er að ræða veiðistofn þar
sem eru engar sjálfgefnar viðmið-
anir að fara eftir varðandi úthlut-
un. Þessi „ólympíska" aðferð við
veiðarnar sem var viðhöfð í fyrra
getur kallað á heilmikla sóun og er
þess vegna ekki skynsamleg,"
sagði Geir ennfremur.
Hann sagðist telja að uppboð
veiðiheimilda væri eðlileg úthlutun-
araðferð þegar norsk-íslenski síld-
arstofninn væri annars vegar, en
um það hefði ekki verið samstaða á
sínum tíma þegar málið hefði verið
til umfjöllunar. Þess vegna væru
ekki ákvæði þar að lútandi í lögum
um úthafsveiðar, þannig að ef það
ætti að beita slíkri aðferð þyrfti að
breyta lögunum og hann væri út af
fyrir sig ekki andvígur því.
Geir sagðist ekki hafa hugsað það
nákvæmlega hvaða aðferð ætti að
beita í slíku uppboði. Þar væri ein-
ungis um tæknilega útfærslu að
ræða og kæmu ýmsar leiðir til
greina. Ríkið hefði mikla og já-
kvæða reynslu af ýmiss konar út-
boðum og þess vegna alveg hægt til
dæmis að fela Ríkiskaupum að ann-
ast uppboð af þessu tagi. „Þetta er
bara ein mjög vel framkvæmanleg
úthlutunaraðferð þegar um er að
ræða að skammta svona gæði með
skynsamlegum hætti, þegar ekki er
um að ræða neina veiðireynslu,"
sagði Geir.
Nýtt varðskip fyrir peningana
Geir sagðist ennfremur hafa verið
með þá hugmynd að þeir fjármunir
sem hugsanlega kæmu inn vegna
uppboðs á veiðiheimildunum yi'ðu
látnir renna til þess að fjármagna
smíði á nýju varðskipi.
Málsmeðferðin samrýmist
illa stjúrnsýsluaðferðum
MÁLSMEÐFERÐ sú sem stjórn
Hollustuverndar ríkisins kaus að
beita vegna þeirra 54 aðila sem gerðu
athugasemdir um starfsleyfistillögur
fyrir álver Norðuráls á Grundar-
tanga samrýmist illa hefðbundnum
og lögbundnum aðferðum stjómsýsl-
unnar, þegar heimildir era um mál-
skot til æðra stjómvalds, samkvæmt
áliti úrskurðarnefndar í kærumáli
Hjörleifs Guttormssonar alþingis-
manns gegn stjórn Hollustuverndar.
Úrskurðarnefndin getur þó hvorki
breytt né hnekkt ákvörðunum um-
hverfísráðherra um starfsleyfið, en
til þess hefur hún ekki vald að lögum.
Því hefur nefndin vísað kæru Hjör-
leifs frá.
í úrskurðinum segir nefndin það
staðreynd að umhverfisráðherra hafi
gefið út starfsleyfi vegna álversins.
Ráðherra sé samkvæmt lögum nr. 33
frá 1944 æðsti handhafi fram
kvæmdavaldsins, taki ákvarðanir
krafti þess valds og beri á þein
ábyrgð. Ráðherra umhverfismála fár
þannig með alla yfirstjórn sam
kvæmt lögum nr. 81 frá 1988 um holl
ustuhætti og heilbrigðiseftirlit 05
meiningarleysa að ætla stjórn Holl
ustuverndar ríkisins að kveða upj
úrskurði í málefnum samkvæmt lög
unum.
1