Morgunblaðið - 01.11.1997, Blaðsíða 22

22 LAUGARDAGUR 1. NÓVEMBER 1997
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
„Síðasta
tækifæri“
Israela
HERNAÐARARMUR Hamas-
samtakanna lýsti því yfir í gær
að ísraelar hefðu fengið „síðasta
tækifærið" til að verða við kröf-
um þeirra, ellegar myndu sam-
tökin grípa til „risaaðgerðarí*
gegn Israelum. Krefst Hamas
þess að ísraelar láti af aðgerðum
gegn félögum í Hamas.
Samþykkja
bann við efna-
vopnum
DÚMAN, neðri deild rússneska
þingsins, samþykkti í gær al-
þjóðlegan samning um bann við
þróun, framleiðslu og notkun
efnavopna. Skuldbindur samn-
ingurinn Rússa til að eyða öllum
efnavopnum sínum fyrir árið
2007. Dúman hafði áður neitað
því að veita samningnum braut-
argengi en féllst á þau rök að
vopnin stofnuðu þjóðaröryggi
fremur í hættu en að þau
tryggðu það.
Réttað yfir
Papon
RÉTTARHÖLDUM yfír Maur-
ice Papon var haldið áfram í gær
en hann er ákærður fyrir að
hafa látið handtaka um 1.500
gyðinga er hann starfaði fyrir
Vichy-leppstjórn nasista í
Frakklandi í heimsstyijöldinni
síðari. Papon, sem er á níræðis-
aldri, er afar heilsuveill og hafði
réttarhöldunum verið frestað
um viku vegna þess.
Greiða ekki
skaðabætur
ÞÝSKA stjómin iýsti því yfir i
gær að dómur sem felldur var
í Grikklandi um að þýskum yfir-
völdum bæri að greiða sem svar-
ar til 2,2 milljarða ísl. kr. í
skaðabætur fyrir fjöldamorð
nasista á ibúum þorpsins Dis-
tomo í heimsstyijöldinni síðari,
bryti í bága við alþjóðalög.
Hyggjast Þjóðveijar ekki greiða
bæturnar.
Byltingin
lifir enn
NEÐRI deild rússneska þings-
ins, dúman, samþykkti í gær
ályktun þar sem segir að hug-
sjónir byltingar bolsjevíka iifi
enn í hjörtum milljóna Rússa.
Kommúnistar og aðrir flokkar í
stjórnarandstöðu eru í meiri-
hluta I dúmunni. í ályktuninni
er Rússum ennfremur óskað
innilega til hamningju með 80
ára afmæli byltingarinnar sem
er 7. nóvember.
Nixon sagði
ósatt
RICHARD Nixon, fyrrverandi
forseti Bandaríkjanna, var far-
inn að íhuga að losa sig við
upptökur sem gerðar voru í
skrifstofu hans í Hvíta húsinu,
áður en aðstoðarmaður hans
sagði frá tilvist þeirra við yfir-
heyrslur en ekki eftir, eins og
hann fullyrti í sjálfsævísögu
sinni. Þetta kom i ljós er banda-
ríska þjóðskjalasafnið aflétti
leynd af um 200 klukkustunda
upptökum úr Hvíta húsinu.
Verjendur Louise Woodward „steini lostnir“ er hún var fundin sek
Reuters
LÖGREGLUKONA fylgdi Louise Woodward út úr réttarsalnum
eftir að úrskurður kviðdómsins var tilkynntur í fyrrakvöld.
DEBORAH og Sunnil Eappen, foreldrar drengsins sem Louise
Woodward var fundin sek um að hafa banað.
BRESKA barnfóstran Louise
Woodward var í fyrrinótt fundin sek
um að hafa myrt Matthew Eappen,
átta mánaða gamlan dreng sem hún
gætti í Cambridge í Massachusetts-
ríki. Síðdegis í gær var Woodward
dæmd í lífstíðarfangelsi, og á ekki
kost á náðun fyrr en eftir 15 ár.
Áður en dómur var kveðinn upp
síðdegis í gær ávörpuðu foreldrar
Matthews réttinn. Faðir hans
kvaðst sannfærður um að úrskurður
kviðdómsins væri réttlátur. Wood-
ward ávarpaði réttinn stuttlega og
hélt fram sakleysi sínu, líkt og hún
hefur ætíð gert. Veijendur hennar
sögðu í gær að þeir myndu áfrýja
úrskurði kviðdómsins.
„Ég gerði það ekki. Ég gerði það
ekki,“ hrópaði Woodward og brast
í grát er hún heyrði úrskurð kvið-
dómsins, sem tilkynntur var
skömmu fyrir klukkan þrjú í fyrri-
nótt að íslenskum tíma. Kviðdómur-
inn var skipaður níu konum og þrem
körlum og hafði íhugað málsatvik
í 26 klukkustundir áður en hann
komst að niðurstöðu.
Foreldrar Woodward, Susan og
Gary, voru viðstaddir er úrskurður-
inn var tilkynntur, og virtust sem
steini lostnir. Réttarhaldið hafði
staðið í þijár vikur.
Sérfræðinga greindi á
Saksóknari hafði haldið því fram,
og stutt mál sitt með framburði
sérfræðinga, að Woodward hafi
verið yfirkomin af reiði 4. febrúar
sl. er hún hafi fyrst hrist drenginn
og síðan slegið höfði hans við harð-
an flöt. Drengurinn lést á sjúkra-
húsi fimm dögum síðar.
Sérfræðingar á vegum veijenda
fullyrtu hins vegar við réttarhaldið
að drengurinn hefði að líkindum
hlotið meiðslin, er drógu hann til
dauða, um hálfum mánuði fyrr en
saksóknari hélt fram.
„Við erum steini lostin yfir þess-
um úrskurði,“ sagði Barry Scheck,
einn veijenda Woodward, á frétta-
mannafundi í fyrrakvöld. „Við telj-
um að vísindaleg gögn, sem lögð
voru fram, hafi sýnt fram á að
Matthew Eappen var ekki hristur,
ekki sleginn 4. febrúar," sagði
Scheck.
Annar veijenda Woodward,
Harvey Silverglate, sagði að henni
hefðu gefist mörg tækifæri til dóm-
sáttar, en ekki viljað taka þeim
kosti. Hún hefði verið viss um að
sakleysi hennar blasti við og að hún
myndi geta gert kviðdómnum grein
fyrir því.
Veijendur Woodward voru vissir
um að framburður sérfræðinganna
um meiðsl drengsins hefði sannfært
kviðdóminn og að höfðu samráði
við veijendurna valdi Woodward að
verða dæmd á grundvelli ákæru um
morð. Kviðdómur átti því um þijá
kosti að velja, finna hana seka um
morð að yfirlögðu ráði, morð af
ásetningi eða sýkna hana.
„Brotthlaupskviðdómur"
Alan Dershowitz, lagaprófessor
við Harvardháskóla, sagði að úr-
skurðurinn væri dæmi um það sem
nefnist „brotthlaupskviðdómur",
það er, þegar kviðdómendur færu
að velta því fyrir sér hvað kunni
að hafa gerst, í stað þess að huga
einungis að þeim staðreyndum
málsins sem fyrir lægju.
„Bandariska réttarkerfið lítur
ekki mjög vel út í augum umheims-
ins núna,“ sagði Dershowitz við
sjónvarpsstöðina CNN.
Woodward er frá bænum Elton,
sem er skammt vestur af London.
Hún er 19 ára. Fjöldi bæjarbúa var
saman kominn á veitingastað
klukkan þijú í fyrrinótt er úrskurð-
urinn var tilkynntur. „Hún er ófær
um grimmdarverk sem þetta,“ sagði
Hazel Mayamba-Kasongo, íbúi i
Elton, í viðtali við CNN.
„Þetta er rangur úrskurður. Við
höfum einbeitt okkur að því síðan
í febrúar að hjálpa fjölskyldunni,
en það er fyrst núna sem vinnan
hefst, vegna þess að þessi stúlka á
ekki skilið að [fara í] fangelsi."
„Réttarhöldum er ekki sjónvarp-
að beint í Bretlandi, og því er þetta
í fyrsta sinn sem við höfum séð
réttarhöld sem þessi, þar sem Breti
á hlut að máli,“ sagði dálkahöfund-
ur The Independent í gær. „í dag
er fólk vantrúað og fullt reiði yfir
því að þetta hafi gerst. Ég held að
flestir hér hafi talið víst að úrskurð-
að yrði um sýknu, og finnist að
bandarískt réttarkerfi hljóti að vera
alvarlega gallað.“
Bretar fylgdust vandlega með
Vandlega var fylgst með réttar-
höldunum í Bretlandi, en þeim var
sjónvarpað beint. Lögfræðingurinn
Ron Thwaites sagði að þótt þarna
hefði augljóslega eitthvað farið úr-
skeiðis væri varla hægt að fordæma
bandaríska réttarkerfið. Úrskurður
í dómsmálum er lagður i kviðdóm
í Bretlandi eins og í Bandaríkjunum.
Scheck sagði í gær að þessum
„bardaga“ væri ekki lokið. Þess
yrði farið á leit við dómarann i
málinu að hann ómerkti úrskurð
kviðdómsins, en ef dómarinn yrði
ekki við því yrði málinu áfrýjað.
Foreldrar drengsins, sem lést í
febrúar, voru ekki viðstaddir er
úrskurður kviðdómsins var til-
kynntur. Saksóknari í málinu, Ger-
ard Leone, kvaðst ánægður og sátt-
ur við úrskurðinn. Samstarfsmaður
hans, Thomas Reilly, sagði sigurinn
þó ljúfsáran, því engu hefði skipt
hver úrskurðurinn hefði orðið, hann
hefði ekki vakið Matthew Eappen
til lífsins.
Barnfóstran
dæmd í lífstíð-
ar fangelsi
Cambridge í Bandaríkjunum. Reuters.
Ný stjórn tekur við völdum í Póllandi
Þarf að uppræta efnahags-
legar „tímasprengjur“
Varsjá. Reuter.
SAMSTEYPUSTJÓRN mið- og
hægriflokka, Kosningabandalags
Samstöðu (AWS) og Frelsissam-
bandsins (UW),
sór í gær emb-
ættiseiða frammi
fyrir Aleksander
Kwasniewski
forseta Póllands.
Hennar biður það
hlutskipti að
leiða þjóðina inn
í Evrópusam-
bandið (ESB) og
Atlantshafsbandalagið (NÁTO).
Jerzy Buzek forsætisráðherra
sagði að takmark stjórnarinnar með
aðild Póllands að NATO væri að
með því yrði öryggi landsins tryggt.
„Ennfremur bíður okkar að undirbúa
landið og þjóðina undir inngöngu í
Evrópusambandið," sagði Buzek.
Hefja Pólveijar samninga um ESB-
aðild snemma á næsta ári og vonast
til að aðild verði orðin að veruleika
í upphafi næstu aldar.
Til þess að svo megi verða þarf
stjórnin á skömmum tíma að glíma
við nokkrar „tímasprengjurí'; hún
þarf að umbylta og einkavæða óhag-
kvæman og ríkisrekinn þungaiðnað,
nútímavæða úreltan landbúnað
stokka upp óskilvirkt eftirlaunakerfi
og snúa ofan af skuldum vöfnu og
fjársveltu heilbrigðiskerfi.
Völdin aftur til þjóðarinnar
Nýju stjörnarinnar, hinnar átt-
undu frá því Samstaða fékk völdum
kommúnista hnekkt árið 1989, bíður
erfitt hlutskipti í glímunni við ríkisfj-
ármálin. Þrátt fyrir hraðan vöxt
efnahagskerfisins hefur viðskipta-
halli við útlönd vaxið sem kallar á
aðhald í ríkisútgjöldum til að kom-
ast hjá miklum greiðsluójöfnuði er
sett gæti gjaldmiðil landsins í upp-
nám.
Buzek, sem er 57 ára efnaverk-
fræðingur og einn af frumkvöðlum
Samstöðu, óháðu verkalýðsfélag-
anna sem knésettu stjórn kommún-
ista í Póllandi á síðasta áratug, sagði
að umfram allt hefði stjórnin fengið
völd til þess að afhenda þjóðinni
verulegan hluta þeirra aftur. Hafa
stjórnarflokkarnir heitið hraðvirkri
einkavæðingu ríkisfyrirtækja og
verulegri tilfærslu valda frá ríki til
sveitarstjórna.
Vilja kanna
áhrif geng-
isbreytinga
Kuala Lumpur
SAMTÖK 15 þróunarríkja
(G-15) hafa farið þess á leit við
Heimsviðskiptastofnunina
(WTO) að hún kanni áhrif geng-
isbreytinga á millilanda-
viðskipti. Samtökin hafa hins
vegar ekki tekið opinberlega
undir þá kröfu Malasíustjómar
að settar verði nýjar reglur um
millilandaviðskipti.
Efnahags- og viðskiptaráð-
herrar landanna komu saman
til eins dags fundar í gær og
lýstu þá samúð sinni með þeim
ríkjum Suðaustur-Asíu sem
undanfarið hafa orðið fyrir
barðinu á gengisbreytingum.
Fulltrúar Malasíu eru sagðir
ætla að fara fram á að samtök-
in komi sér saman um sett verði
saman yfirlýsing um óstöðug-
leika á gjaldeyrismörkuðum, á
fundi samtakanna í næstu viku.
Buzek