Morgunblaðið - 01.11.1997, Blaðsíða 14

14 LAUGARDAGUR 1. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
LAIMDIÐ
Málþing Atvinnuþróunarfélags Vestfjarða um framtíðarsýn Vestfirðinga á Isafirði
Ljósleiðarinn mikil-
væfft atvinnutækifæri
Morgunblaðið/Magnús
VESTFIRÐINGAR fylltu salarkynni Hótel ísafjarðar og tóku þátt í umræðum
um framtíðarsýn Vestfirðinga.
ísafirði - Atvinnuþróunarfélag
Vestfjarða hélt nýlega málþing á
Hótel ísafirði undir yfirskriftinni
Framtíðarsýn Vestfirðinga. Um
80-90 manns sóttu þingið sem var
hluti dagskrár menningarvikunnar
Veturnætur, en henni lýkur á sunnu-
daginn.
Þorsteinn Gunnarsson, rektor há-
skólans á Akureyri, og Drífa Sigfús-
dóttir, forseti bæjarstjórnar Reykja-
nesbæjar og formaður Neytenda-
samtakanna, áttu samkvæmt dag-
skrá að vera frummælendur ásamt
fleirum, en þar sem ekki gaf til flugs
mætti hvorugt þeirra. Erindi Drífu
féll niður, en erindi Þorsteins, Fram-
tíðarhorfur landsbyggðarinnar, flutti
Einar Snorri Magnússon, markaðs-
ráðgjafi Atvinnuþróunarfélagsins.
Aðrir frummælendur voru; Sigurð-
ur Viggósson, framkvæmdastjóri
Odda á Patreksfírði, sem talaði um
möguleika í atvinnulífi á Vestíjörð-
um, Magnea Guðmundsdóttir, forseti
bæjarstjórnar ísafjarðarbæjar, sem
lýsti hugmyndum sínum um ísafjarð-
arbæ eftir 10 ár og Bryndís Friðgeirs-
dóttir, kennari og svæðisstjóri Rauða
krossins á Isafirði, sem talaði um
menningarlíf á Vestfjörðum.
Þegar frummælendur höfðu lokið
erindum sínum hófust pallborðsum-
ræður undir stjóm Ingibjargar
Vagnsdóttur, þar sem frummælend-
ur, auk Einars K. Guðfinnssonar
alþingismanns og Smára Haralds-
sonar bæjarfulltrúa, svöruðu spurn-
ingum fundarmanna.
Mörg sjónarmið komu fram hjá
fundargestum sem almennt voru
sammála um að gæta þyrfti meiri
jákvæðni og bjartsýni meðal Vest-
firðinga. Bent var á að þau vest-
firsku þjónustu- og framleiðslufyrir-
tæki sem hvað bestum árangri hafa
náð, eru sprottin úr jarðvegi sem
Vestfirðingar hafa mikla þekkingu
og reynslu af, þ.e.a.s. sjávarútvegin-
um. Menn voru hvattir til að beina
sjónum sínum frekar að slíkum at-
vinnurekstri. Fjarkennsla og íjar-
vinnsla eru orð sem oft voru látin
falla á málþinginu og greinilegt að
Vestfírðingar horfa mjög til þessara
þátta við uppbyggingu nýrra at-
vinnu- og menntunartækifæra.
Einnig komu fram miklar væntingar
til Þróunarseturs Vestfjarða, sem
áætlað er að komið verði á fót á
næsta ári.
Kröfur um fjölbreytni
Erindi rektors háskólans á Akur-
eyri þótti áhugavert. Hann byijaði
á stuttu yfirliti um búsetuþróun í
landinu þar sem fram kom, að sé
orsaka fólksfækkunarþróunar á
landbyggðinni leitað þá megi telja
að búsetuval mótist meira af hugar-
fari en efnislegum þáttum líkt og
fyrr.
„Fram undir 1970-80 gerði stór
hluti þjóðarinnar sér að góðu að
hafa atvinnu sem veitti góð laun og
öruggt húsnæði. Hin síðari ár hefur
þetta breyst. Fólk gerir meiri kröfur
sem endurspegla breytingar í
menntamálum, atvinnulífi, menn-
ingu o.fl. Nú gerir fólk kröfur um
fjölbreytta starfsmöguleika, greiðar
samgöngur, góða menntun barn-
anna, barnagæslu, örugga heilbrigð-
isþjónustu og fjölbreyttar tómstund-
ir. Þau byggðarlög sem bjóða ekki
upp á slíka þjónustu, og þar sem
slík þjónusta er ekki í nágrenninu,
missa fólkið frá sér, einkum yngra
fólkið."
Þorsteinn sagði að almennt séð
væru þeir einhliða fólksflutningar
sem nú eiga sér stað ónauðsynlegir
og að þeir myndu hafa mjög alvar-
legar afleiðingar fyrir framtíðarbú-
setu í landinu ef stjórnvöld gripu
ekki til aðgerða til úrbóta.
Höfuðborgarsvæðið eflt á
kostnað landsbyggðarinnar
„Þvert gegn því sem stjórnvöld
halda fram þá hefur byggðastefna
sú, sem hér hefir verið rekin á und-
anförnum árum, fyrst og fremst
miðast við það að efla höfuðborgar-
svæðið á kostnað landsbyggðarinn-
ar. Smæð íslenska þjóðfélagsins,
fámennisstjórnun og persónuleg fyr-
irgreiðsla gerir það að verkum að
starfsemi íslenska stjórnkerfísins
sem staðsett er í Reykjavík miðar
fyrst og fremst að því að þjóna íbú-
um höfuðborgarsvæðisins en ekki
íbúum alls landsins. Stjórnvöld hafa
enda að mestu látið hjá líða að nota
þá valkosti sem fyrir hendi eru til
þess að ná jafnvægi í búsetuþróun
í landinu.
Mikilvægt er að þeir sem trúa á
framtíðarbúsetu á landsbyggðinni
geri sér grein fyrir þessu og taki
málin í eigin hendur. Vestfírðingar
verða að spyija sig grundvallar-
spurninga sem snerta framtíð
byggðar á Vestíjörðum s.s. hvernig
þeir ætla að tryggja greiðan aðgang
að góðri og metnaðarfullri háskóla-
menntun til að byggja upp þróttmik-
ið og fjölbreytt atvinnulíf á svæðinu
og hvernig þeir ætla að nýta tölvu-
og upplýsingatækni í svipuðum til-
gangi. Að mínum dómi eru þessar
spumingar miklu mikilvægari en sí-
fellt jag um kvóta og fiskveiðistjórn-
un sem virðast vera ær og kýr brott-
fluttra stjórnmálamanna frá Vest-
fjörðum."
Pjarskiptatækni í
lykilhlutverki
Rektor sagði íslendinga lifa á tím-
um harðnandi alþjóðlegrar sam-
keppni, m.a. á sviði menntunar. í
þessari samkeppni gegndi ijar-
skiptatækni lykilhlutverki. „Fjar-
kennsla milli háskólanna mun efla
háskólamenntun í landinu og gera
hana fjölbreyttari. Fjarkennsla er
ekki aðeins möguleg milli háskól-
anna hér á landi heldur má hugsa
sér að háskólarnir tengist mennta-
setrum eða þróunarsetrum, t.d. á
Austurlandi og Vestíjörðum með
þessum búnaði. Samhliða því að
menntastofnanir innanlands tengist
í íjarkennslunet munu þær einnig
tengjast erlendum menntastofnun-
um til eflingar menntunar og rann-
sókna hér í landi.“
Þorsteinn hvatti Vestfirðinga og
aðra landsbyggðarmenn til þess að
kynna sér uppbyggingarstarf sem
nú á sér stað á Suðureyjum í Skot-
landi, en þar hefur mönnum með
markvissum aðgerðum tekist að
hamla gegn fólksflótta frá eyjunum.
Á árunum 1989-1992 var lagður
ljósleiðari og háhraðanet sem nær
til 75% íbúa á eyjunum, en samhliða
var sett fram áætlun um sköpun
atvinnutækifæra sem nýtti þessa
háþróuðu samskiptatækni. Alls hef-
ur átakið skilað 175-200 störfum í
upplýsingatækni ti! eyjanna og hefur
því aukið möguleika ungra mennt-
aðra eyjarskeggja til að snúa til
baka í heimabyggðina.
Háskólinn á Akureyri
reiðubúinn til samstarfs
„Landsbyggðarfólk hefur iítið
gagn af þeim 14 erlendu sjónvarps-
rásum sem ljósleiðari Pósts og síma
ætlar að flytja til okkar. Ljósleiðar-
inn er hins vegar eitt mikilvægasta
atvinnutækifæri sem landsbyggðar-
fólk hefur fengið á síðustu árum.
En þá þarf líka að nota hann mark-
visst sem atvinnutækifæri en ekki
sem tæki eingöngu til afþreyingar,“
sagði Þorsteinn.
Hann kvað háskólann á Akureyri
reiðubúinn að vinna með Vestfirð-
ingum að öflun þeirrar sérfræði-
þekkingar og reynslu sem nauðsyn-
leg er til uppbyggingar háskóla-
starfs og upplýsingatækni í þágu
atvinnulífsins á Vestfjörðum.
„Ef okkur tekst að ná valdi á
þessari þekkingu og tækni og laga
hana að þeim veruleika sem við er
að glíma, er ég bjartsýnn á framtíð
blómlegs mannlífs og fjölbreytts at-
vinnulífs á Vestfjörðum. Ég vil þó
að lokum minna á að alls staðar á
öllum tímum er það frumkvæði og
forsjálni heimamanna sem ræður
úrslitum um framtíð byggðanna,"
sagði Þorsteinn Gunnarsson í lok
erindis síns.
Dvalarheimilið
Sólvellir 10 ára
Eyrarbakka - Laugardaginn 1.
nóvember verða liðin 10 ár síðan
fyrstu heimilismenn fluttu inn á
dvalarheimilið Sólvelli á Eyrar-
bakka.
Haustið 1995 voru stofnuð sam-
tök áhugamanna um dvalarheimili á
Eyrarbakka. Stofnfundurinn var
fjölsóttur og einhugur meðal fundar-
manna. Samtökin höfðu þá þegar
augastað á fyrrverandi læknisbú-
stað, húsinu Sólvöllum, fyrir starf-
semina. Snemma næsta árs var gef-
in heimild til að nýta húsið fyrir
þessa starfsemi. Þá þegar hófust
menn handa um breytingar og lag-
færingar á húsinu og var stefnt að
því að vistherbergi yrðu fyrir 11 vist-
menn.
Við uppbygginguna lögðu fjöl-
margir fram vinnu sína og veruiega
ijármuni. Þar voru að verki einstakl-
ingar, fyrirtæki og stofnanir á Eyr-
arbakka. Mest munaði um að Eyrar-
bakkahreppur gaf samtökunum hús-
ið og Eyþór Guðjónsson frá Skúm-
stöðum á Eyrarbakka arfleiddi sam-
tökin að eignum sínum. Kvenfélag
Eyrarbakka og bræðurnir Jóhann
og Bjarni Jóhannssynir í Fiskiveri
sf. studdu framtakið með rausnar-
legum gjöfum og er þá ótalinn ijöldi
annarra er lögðu málinu lið.
Húsrými aukið með
viðbyggingu
Fyrstu heimilismennimir fluttu
inn 1. nóvember 1987. Fljótlega kom
í ljós að hér var um að ræða of litla
rekstrareiningu og var því ráðist í
það að auka húsrýmið með myndar-
legri viðbyggingu árið 1990. Við-
byggingin var síðan tekin í notkun
1. maí 1993. í henni er gott eldhús,
borðstofa og flmm vistherbergi.
Dvalarheimilið er ekki stærra en
svo, að allar heimilisaðstæður líkjast
því sem var á stórum heimilum fyrr
á tíð, ekki neinn stofnanabragur en
hlýlegur heimilisbragur ríkjandi.
Vistmenn eru nú 17 og koma víða
að úr héraðinu.
í rekstrarstjóm hafa frá upphafi
verið Ási Markús Þórðarson formað-
ur og meðstjórnendur Jóhann Jó-
hannsson og Inga Lára Baldvins-
dóttir. í tilefni afmælisins verður
opið hús á Sólvöllum laugardaginn
1. nóvember og sunnudaginn 2. nóv-
ember frá klukkan 14 til 17.
HÓPUR franskra og íslenskra nemenda ásamt kennurum og fulltrúum sveitarfélaga á Suðurlandi.
í baksýn má sjá Ölfusárbrú en Frakkarnir voru hrifnir af bæjarstæðinu á Selfossi.
30 franskir nem-
endur í heimsókn
Selfossi - Nemendur o§ kennarar við Fjölbrautaskóla
Suðurlands hafa síðan 1997 verið í nemendaskiptum
við menntaskóla í St. Nazaire í Frakklandi.
Hinn 18. október komu 26 nemendur ásamt 4 kenn-
urum frá St. Nazaire til dvalar á Suðurlandi í hálfan
mánuð. Nemendurnir dvelja inni á heimilum nem-
enda víðs vegar um Suðurland og á vori komanda
er áætlað að íslenskir nemendur, sem nú hýsa þá
frönsku, muni halda utan og dvelja þar í hálfan
mánuð.
Nemendurnir vinna að sameiginlegum verkefnum
um jarðfræði Islands, víkinga, Jules Vernes og sögu
hans um leyndardóma Snæfellsjökuls. Einnig læra
þeir um frönsku sjómennina sem sigldu á íslandsmið.
Morgunblaðið/Sig. Fannar
FULLTRÚI franska skólans þiggur gjafir frá
fulltrúa Selfossbæjar.