Morgunblaðið - 25.11.1997, Blaðsíða 4

4 ÞRIÐJUDAGUR 25. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Formaður LIU hafnar takmörkun á framsali aflaheimilda
Alitamál hvað skip
á að veiða af kvóta
Morgunblaðið/Silli
Hvalskurður
á Húsavík
Húsavík, Drangsnesi. Morgunblaðið.
HVALURINN, sem strandaði á
grynningum við Hrófberg í
Steingrímsfirði, var dreginn í
slipp á Húsavík með kvöldflóð-
inu í gær og var ætlunin að
liefja hvalskurð fyrir hádegi í
dag.
Arnar Sigurðsson, sem rekur
hvalaskoðunarfyrirtækið Sjó-
ferðir Arnars frá Húsavík, sótti
búrhvalinn á skipinu Moby
Dick, sem áður hét Fagranes.
Hvalamiðstöðin á Húsavik
keypti hvalshræið af Halldóri
Halldórssyni, bónda á Hróf-
bergi.
Vel gekk að ná hvalnum á
flot í Steingrímsfírði. Hann var
bundinn við skipshlið og tók
siglingin til Húsavíkur 18
klukkstundir. Hvalurinn mæld-
ist 15 metra langur og er talið
að hann vegi 40 tonn. Verður
kjötið nýtt í refafóður, en
beinagrindin urðuð og látið
rotna utan af henni. Er gert ráð
fyrir að beinagrindin verði
hluti af hvalasafni, sem stofnað
var í sumar á Húsavík.
Búrhvalurinn synti upp á
grynningar fyrir neðan Hróf-
berg á miðvikudag í liðinni
viku. Hann gat ekki synt brott
og var hann skotinn með öflug-
um riffli. Þegar vfsindamenn
frá Hafrannsóknastofnun skoð-
uðu skepnuna kom f ljós að á
hana vantaði neðri kjálkann.
KRISTJÁN Ragnarsson, formaður
Landssambands íslenskra útvegs-
manna, segist vera andvígur því að
takmarka meira en gert hefur verið
framsal á aflaheimildum, en hann
útilokar þó ekki breytingar á
ákvæðum laga um framsalið. Þær
viðmiðanir sem þar séu settar séu
ekki óumdeildar. Það sé alltaf álita-
mál hvað eigi að gera kröfu um að
skip veiði sjálft mikið af úthlutuðum
aflaheimildum.
Halldór Ásgrímsson, utanríkis-
ráðherra og formaður Framsóknar-
flokksins, sagði á aðalfundi mið-
stjómar flokksins um helgina að
hörð gagnrýni á kvótakerfíð beind-
ist ekki síst að því að of mikið frjáls-
ræði væri í framsali veiðiheimilda.
Hann sagðist telja að ekki yrði
erfítt að ná samkomulagi um að tak-
marka það meira en gert hefði ver-
ið. Með því yrðu ákveðin vandamál
leyst, en benti jafnframt á að önnur
myndu koma upp í staðinn.
„Ég tel að það verði erfítt að ná
samkomulagi um að takmarka fram-
salið. Við höfum metið það þannig að
framsalið sé óaðskiljanlegur hluti af
kvótakerfinu og án þess væri hag-
kvæmni þess miklu rýrari en ella.
Við erum því mjög ákveðið á móti
því að skerða framsalið.
Þessu var breytt fyrir tveimur ár-
um. Áður þurftu menn að veiða
a.m.k. 25% af kvóta sínum á því skipi
sem kvótanum var úthlutað til annað
hvert ár. Síðan var þetta hlutfall
hækkað upp í 50%. Þarna er um að
ræða hlutfoll sem menn geta aldrei
verið vissir um að séu í sjálfu sér þau
réttu. Við höfum alltaf lagt áherslu á
að kvótanum sé úthlutað á skip, en
ég geri mér fullkomlega grein fyrir
að það er álitamál hvað ganga eigi
langt í því að gera kröfu til þess að
kvótinn sé veiddur af því skipi sem
úthlutað er til,“ sagði Krisján.
Framsalið eykur hagkvæmni
Kristján sagði að við framsal á
aflaheimildum væri í langflestum
tilvikum um jöfn skipti á aflaheim-
ildum að ræða, þ.e. skip sem fengi
t.d. úthlutað kvóta í rækju og botn-
fiski framseldi botnfískkvótann fyr-
ir skipti á meiri rækjukvóta. Með
því væri hægt að ná meiri hag-
kvæmni í veiðunum.
Kristján sagði að LÍÚ vildi ekki
að menn gætu lifað á því að eiga
skip bundið við bryggju og fram-
selja aflaheimildimar til annarra.
Kerfíð væri ekki sett á stofn til að
slíkt ætti sér stað. Hann sagðist
telja að dæmi um slíkt heyrðu til al-
gerra undantekninga og í reynd
gætu menn ekki komist upp með
slíkt samkvæmt gildandi reglum.
Hvort ganga ætti lengra í því að
gera mönnum skylt að veiða úthlut-
aðan afla á viðkomandi skip væri ei-
líft álitamál.
Kristján sagðist vera ósammála
þeirri skoðun að stjórnvöld yrðu að
bregðast við gagnrýni á sjávarút-
vegsstefnuna annaðhvort með því
að takmarka framsalið eða leggja á
veiðileyfagjald.
„Þetta er gömul lumma frá rit-
stjóra Morgunblaðsins. Ég sé ekk-
ert samhengi í þessu. Það er auðvelt
að ala á vantrú fólks á þessu kerfi
með því t.d. að segja að útgerðar-
menn liggi á baðströndum í útlönd-
um og lifi á peningasendingum frá
íslandi vegna kvóta. Þetta eru til-
búnar sögur sem eru sagðar til þess
að sverta þetta kerfi.
Umræða um hvað sé sanngjarnt
veiðileyfagjald er út í bláinn. Það er
ekkert sanngjamt veiðileyfagjald til
þegar afkoma greinarinnar er í
núlli. Það þekkist hvergi meðal
samkeppnisaðila okkar að leggja á
slík gjöld. Þvert á móti eru ríkis-
stjómir að kaupa veiðirétt af öðrum
og afhenda hann útgerðum í sínu
heimalandi án endurgjalds. Ég
hafna því báðum hugmyndunum um
veiðileyfagjald og um takmörkun á
framsali, með þeim fyrirvara þó að
ég tel alltaf álitamál hvað eigi að
gera kröfu um að sé veitt á hvert
skip,“ sagði Kristján.
GiUirtil 30.11 '97
yfir 2.000,- kr.
©SILFURBÚÐIN
KRINGLUNNI 8-12 S: 568-9066
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Aldar-
afmæli
fagnað
100 ÁRA afmælisfagnaður Blaða-
mannafélags íslands var á Hótel
íslandi á laugardag. Blaðamenn
fjölmenntu og ýmsir innlendir og
erlendir gestir heiðruðu Blaða-
mannafélagið með nærveru sinni
á þessum tímamótum. Við háborð-
ið voru Ólafur Ragnar Grimsson,
forseti íslands, og eiginkona hans,
Guðrún Katrín Þorbergsdóttir,
Davíð Oddsson forsætisráðherra
og eiginkona hans, Ástríður
Thorarensen, ræðumaður kvölds-
ins Matthfas Johannessen, ritsljóri
Morgunblaðsins, og eiginkona
hans, Hanna Johannessen, Lúðvfk
Geirsson, formaður Blaðamanna-
félags íslands, og eiginkona hans,
Hanna Björk Lárusdóttir.
Stjórn Náttúruverndar rflrisins
Sápugosið í Geysi
slæmt fordæmi
STJÓRN Náttúruvemdar ríkisins
átelur það athæfi oddvita Biskups-
tungnahrepps að standa í heimild-
arleysi að sápugosi í Geysi og telur
það skapa slæmt fordæmi fyrir
náttúruvemd á íslandi.
Stjómin fundaði í gær og sam-
þykkti að skrifa oddvitanum bréf,
þar sem ítrekað var að á fundi 20.
ágúst sl. hafi m.a. verið samþykkt
að leita leiða til að vernda Geysi
sem goshver og að ráðist yrði í
rannsóknir á goshegðun hversins.
Tilgangurinn væri sá að athuga
hvað gera þyrfti til þess að Geysir
Kvótamál
til efnis-
legrar
meðferðar
HÆSTIRÉTTUR hefur úrskurðað
að Héraðsdómur Reykjavíkur taki til
efnislegrar meðferðar mál sem Valdi-
mar Jóhannesson hefm- höfðað gegn
ríkinu.
Valdimar sótti um að fá úthlutað
aflaheimild og leyfi til fiskveiða í at-
vinnuskyni í desember 1996 en sjáv-
arútvegsráðuneytið sypjaði honum.
Höfðaði Valdimar mál fyrir Héraðs-
dómi þar sem krafist var ógildingar á
synjun ráðuneytisins þar sem hún
bryti gegn tveimur ákvæðum stjórn-
arskrárinnar. Héraðsdómur vísaði
málinu frá og taldi Valdimar ekki eiga
lögvarða hagsmuni af því að skorið
yrði úr um tilvist eða efni þein-a rétt-
inda sem hann sótti í málinu.
Valdimar fagnar mjög niðurstöðu
Hæstaréttar og segir að þetta sé í
fyrsta sinn sem dómstóli á íslandi sé
falið að athuga hvort lög standist
stjórnarskrá landsins.
gysi af eigin rammleik. Áætlað væri
að ljúka rannsóknum fyrir áramót.
„Stjórn Náttúruvemdar ríkisins
harmar þetta frumhlaup oddvitans
sérstaklega þar sem sjaldan eða
aldrei hefur verið unnið eins mikið
að málefnum Geysis og Geysissvæð-
isins. Má hér t.d. nefna frumkvæði
stofnunarinnar að áframhaldandi
rannsóknum á svæðinu, svo og
nefnd sem umhverfisráðherra skip-
aði nýlega sem ætlað er að gera til-
lögu til umhverfisráðuneytis með
hvaða hætti sé æskilegt að friða
Geysi og næsta nágrenni."
Sjálfstæðisflokkur
Framtíð
sjávarútvegs
rædd
FRAMTÍÐ sjávarútvegs á ís-
landi verður fyrsta umræðu-
efnið á flokksráðs- og for-
mannaráðstefnu Sjálfstæðis-
flokksins sem haldin verður á
laugardaginn í Súlnasal Hótels
Sögu. í fréttatilkynningu kem-
ur fram að 300 fulltrúar eigi
seturétt á ráðstefnunni.
Við umræður um sjávarút-
vegsmál munu Þorsteinn Páls-
son sjávarútvegsráðherra,
Markús Möller hagfræðingur,
Einar Oddur Kristjánsson al-
þingismaður og Sigurður Lín-
dal prófessor flytja ræður.
Aðrir ræðumenn á ráðstefn-
unni verða Davíð Oddsson for-
sætisráðherra, formenn lands-
samtaka Sjálfstæðisflokksins
og Guðmundur H. Garðarsson,
formaður Samtaka eldri sjálf-
stæðismanna, sem mun gera
grein fyrir stofnun samtak-
anna.