Morgunblaðið - 17.09.1998, Blaðsíða 42

42 FIMMTUDAGUR 17. SEPTEMBER 1998
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
Sverrir
og samtökin
ÞEGAR stjórn Sam-
taka um þjóðareign
kom saman til fyrsta
fundar var rætt um
það að Samtakanna
kynni að bíða það hlut-
sídpti að fara með mál-
stað sinn út í kosning-
ar. Við öðru var ekki að
-*-búast. Kvótamálið er
mesta deiluefni síðustu
áratuga og ekkert mál
hefur skipt íslenzku
þjóðinni eins upp í önd-
verðar fylkingar eftir
að deilan um hersetuna
risti niður úr húðinni
með þjóðinni.
Við sem höfum verið
Bárður G.
Halldórsson
í foi-ystu fyrir Samtökunum höfum
skrifað fjölmargar greinar í blöðin
og varað við því, að ef ekkert yrði
hlustað á vilja mikils meiri hluta
þjóðarinnar í þessu máli hlyti að
koma til þess að menn leystu upp
flokkabönd og færu með þetta mál
til kosninga. Stjórnarflokkarnir
-Jiafa ekki virt okkur viðlits. Okkur
hefur ekki einu sinni verið svarað.
Nú höguðu atvikin því þannig, að
skillitlir Framsóknarmenn drógu
nót um fésýslu ríkisbankanna til
þess eins að veiða Sverri Her-
mannsson en urðu sjálfír eftir í pok-
anum þegar upp var þurrkuð nótin
og öllum ljóst tii hvers sá veiðiskap-
ur var gerður. Allt varð þó þetta til
Tillaga okkar
stjórnarmanna er sú,
segir Bárður G.
Halldórsson, að
samtökin starfi áfram
og verði sjálfstæður
merkisberi þeirra
hugsjóna sem þau voru
stofnuð utan um.
þess að beina augum alþjóðar að
kvótamisréttinu. Þetta varð því hið
mesta flan hjá Framsóknarforyst-
unni. „Það sem helzt hann varast
vann - varð þó að koma yfír hann...“
Nú hafa eðlilega ýmsir félags-
menn í Samtökum um þjóðareign
spurt okkur hvort við værum að
ráðast undir áraburð Sverris Her-
mannssonar og hvort Samtökunum
yrði ráðstafað eins og hverju öðru
óskilafé inn í nýjan stjórnmálaflokk.
Hvort tveggja er þetta fjarri lagi.
Stjóm Samtaka um þjóðareign hef-
ur afráðið ásamt fjölmörgum öðrum
- bæði stuðningsmönnum Sverris
og fólki úr öðrum áttum - einstak-
lingum jafnt sem forystumönnum
ýmissa félaga - að efna til stjórn-
málasamtaka sem hefðu það að
meginmáli að... „tryggja frelsi ís-
lendinga til orða og athafna" m.a.
með því að skila þjóðinni aftur físk-
veiðikvótanum og afnema þann visi
að lénsveldi sem verið er að koma
hér upp. Frjálslyndur flokkur mun
Sérpantanir
á húsgögnum
þurfa að berast íyrir
25. september vegna
jólasendinga
Mörkinni 3, sími 5880640
Opiö mánucL—föstud. frá kl. 12-18
aftur líta dagsins ljós
en núna eru innan
skamms 70 ár síðan sá
flokkur gekk til sam-
starfs við íhaldsflokk-
inn undir nafninu Sjálf-
stæðisflokkurinn. Þar
hafa nú um nokkurt
skeið frjálslynd sjónar-
mið verið höfð út undan
en meir borið á einokun
og þjónkun við stórfyr-
irtæki. Smáatvinnurek-
endur sem eitt sinn
voru burðarás flokksins
hafa verið leystir af
hólmi af öðrum
Burðarási og nú er
sagt við fólkið sem eitt
sinn var sagt við að það ætti að eiga
sína bíla, báta og búðir sjálft: Þið
skuluð kaupa ykkur bréf í Burðar-
ásnum og vinna hjá honum. Verið er
að rústa stétt útvegsbænda sem eitt
sinn var þróttmesta birtingarform
sjálfstæðisstefnunnar og yfir höf-
uðsvörðum þeirra stendur peni
maðurinn sem heldur að Lands-
fundarsamþykkt Sjálfstæðisflokks-
ins fyrir því að hann sé skörungur
sé nóg til menn líti upp til hans;
vörubílstjórar eru flestir komnir í
vinnu hjá Burðarásnum, smákaup-
menn týna óðum tölunni og stjórn-
laust offors ræður ferðinni í skipt-
um æðsta handhafa framkvæmda-
valdsins við lækna og aðra þá sem
dirfast að svara honum.
Við þessar aðstæður bættist mál-
staðnum mikilvægur liðsmaður þar
sem er Sverrir Hermannsson. Það
er alþjóð löngu ljóst eftir að gervall-
ur Búnaðarbanki og Seðlabanki
voru leystir úr nót Finns Ingólfs-
sonar með blessunarorðum í bak og
fyrir að sú nót var ekki dregin til
neins annars en að veiða Svem - og
þeim Björgvin og Halldóri fórnað í
leiðinni. Enda hefur enginn glæpur
vei-ið sannaður á einn né neinn -
engin ákæra aukin heldur gefin út.
Sjálft ríkisvaldið bruðlar í risnu og
hefur lengi gert og enginn segir orð
um það. Enda var aldrei nein ætlun
þeirra sem að Landsbankaaðförinni
stóðu að hreinsa til í risnumálum.
Ætlunin var eins og síðar mun Ijóst
verða að klekkja á Sverri fyrir
tvennt aðallega - að hafa ekki látið
að vilja Burðarásunga og afhent
þeim slátrið af Sambandinu og
styggja húsbændur Þorsteins Páls-
sonar í LÍUnni með afstöðu sinni í
kvótamálinu sem öllum var kunn
eftir Keflavíkurræðu Sverris. Og
einu mega menn ekki gleyma:
Sverrir rifti kaupunum á lóðinni
sem Finnur vildi gefa skjólstæðingi
sínum fyrir 30 milljónir og bankinn
fékk síðan 72,6 milljónir fyrir á
frjálsum markaði! Þetta er aðalá-
stæðan fyrir atlögunni að Sverri
Hermannssyni.
Á þeim vikum sem liðnar eru síð-
an bankastjórar Landsbankans
voru flæmdir frá störfum hefur
margt borið fyrir augu - þjóðin hef-
ur mátt horfa á bankamálaráðherra
gera sig að athlægi með því að kalla
til fjölmenna sendinefnd frá sænsk-
um banka til viðræðna um kaup á
Landsbankanum (enda laus við
Sverri) til þess eins að verða svo að
segja við þá: - Því miður - þetta var
víst allt í plati! Forsætisráðherrann
hegðar sér eins og dreissug hefðar-
mey í orðræðum við lækna, utanrík-
isráðherrann veit ekki sitt rjúkandi
ráð þegar hann þarf að taka ákvörð-
un um eftirmann landbúnaðarráð-
herrans - sem jafnframt er varafor-
maður hans í flokknum en hefur
greinilega ekki sagt honum að hann
væri að hætta! I Sjálfstæðisflokkkn-
um eru þingmenn farnir að ókyrr-
ast og kalla eftir nýrri sjávarút-
vegsstefnu. Þeir verða hins vegar
að átta sig á að málið stendur ekki
lengur um sjávarútvegssstefnuna
eina - í næstu kosningum vei'ður
tekizt á um grundvöll sjálfstæðis-
stefnunnar og þá verða þeir sem
hingað til hefur dugað að standa
undir pilsfaldi flokksins krafðir
svara um grundvallai-viðhorfin -
viðhorfin til frelsisins - til sjálfstæð-
isins - til réttlætisins - viðhorfin til
einstaklingsins og rétts hans til at-
hafna og orða. Það munu þá, ef að
líkum lætur, víða bögglast tungm- í
munni þeirra, sem eru svo útaf
dauðir í hugsun sinni að þeir halda
að Hannes Hólmsteinn hafi fundið
upp frelsið og geti ráðstafað því að
vild til vina sinna. Það verður upp-
lifun að sjá þá oddvita Sjálfstæðis-
flokksins fljÆja hjartnæmar ræður
um frelsi einstaklingsins til athafna
yfir smábátasjómönnum, vörubíl-
stjórum, bændum, kaupmönnum og
þúsundum annarra sjálfstæðra at-
vinnurekenda um land allt! Það
verður sannkallað eyrnakonfekt.
Samtök um þjóðareign halda að-
alfund sinn von bráðar. Þar verður
tekin ákvörðun um framtíð þeirra á
lýðræðislegan hátt. Tillaga okkar
stjórnarmanna er sú að þau starfí
áfram og verði sjálfstæður merkis-
beri þein-a hugsjóna sem þau voru
stofnuð utan um. Stjórnarmenn
þeirra skora jafnframt á alla félaga
í Samtökunum að koma til liðs við
nýjan stjórnmálaflokk frjálslyndra
karla og kvenna sem verður stofn-
aður innan skamms. Málið er ein-
falt: Misrétti kvótamálsins og vax-
andi ofurvald peningamanna er að
breyta þjóðfélagi okkar frá því að
vera opið og frjálst yfir í harðdrægt
sérhagsmunasamfélag þar sem
gamaldags lénsveldissjónarmið
verða ofan á og enginn þykist geta
neitt nema hann verði verndaður
með einokun og einkaleyfum til
verka sinna - hið frjálsa framtak
verður keyi-t niður í viðjar óper-
sónulegra stórfyrii'tækja og verka-
lýðsrekenda sem sitja yfir hlut ein-
staklingsins. Eg skora því á alla
unnendur frelsisins, alla þá sem láta
sig varða mannúð og réttlæti en
vilja ekki vera bornir á höndum sér-
hagsmunafélaga að taka höndum
saman við okkur og koma til stofn-
fundar Frjálslynda flokksins þegar
við verðum tilbúin innan skamms til
að fylkja liði. Menn skulu minnugir
þess að flokkur er mótaður af þeim
sem í honum starfa og þar hefur
hver maður eitt atkvæði.
Höfundur er varaformaður
Samtaka um þjóðareign.
Tvær skýr-
ar leiðir
GÓÐU heilli eru nú
liðnir þeir tímar þegar
menn töluðu tæpast
um þjóðarhag án sam-
líkinga sem oftar en
ekki virtust sóttar í
heilbrigðisskýrslur,
sem á þeim tíma ku
hafa legið á fráleitustu
glámbekkjum, svo vitn-
að sé í Davíðssálma
hina nýjustu. Því var
það að í þann tíð ortu
athafnaskáld um bólg-
ur í verðlagi, rýrnun á
gjaldmiðli og uppdrátt-
arsýki í atvinnuvegum.
Þetta voru daprir tím-
ar. En nú er kveðinn
annar óður. Þessa dag-
ana eru líkingarnar sóttar til stór-
iðju. Nú er hagkerfið við það að of-
hitna. í vor sagði Seðlabankinn, að
kerfið þyrfti kælingu, hleypa yrði af
því þrýstingi, o.s.frv. Það má sumsé
öllum vera ljóst að nú er rífandi
gangur á flestum sviðum. Svo gjöful
hefur náttúran verið þeim sem
henni eru þóknanlegir að færustu
menn hafa reiknað út að viss tegund
sjómanna þurfi á næsta ári ekki
nema 9 daga til þess að vinna fyrir
sér. Slík árgæska er án alls vafa
einsdæmi í gjörvallri sögu Islands-
byggðar. Af minna tilefni var ort
um annan þjóðarleiðtoga en Davíð:
„Það er líbblegur litur í túni og
laukar í garð hans.“
En jafnvel þesskonar blessun
hefur sínar skuggahliðar sem kunn-
ugt er. Neysla fer vaxandi og fólk
eyðir um efni fram. Þjóðhagsstofn-
un spáir því að útgjöld aukist meir
en tekjur og gangi slík spá eftir sér
hver maður að góðærið kann að fá
brattan endi. Sem væri dapurlegt
fyrir okkur öll en dapurlegast væri
slíkt þó fyrir þá sem aðeins fréttu af
góðærinu á skotspónum en ólu með
sér þá von að það skilaði sér að lok-
um til okkar allra.
Nú á dögunum bárust af því
fréttir að í góðærinu
miðju þegar við þótt-
umst öllum fótum í etu
standa, þegar pípurnar
ofhitnuðu og góðærið
þandist út að Óryrkja-
bandalag Islands ætlar
að láta á það reyna fyr-
ir dómstólum hvort
lagaheimild sé fyrir því
að svelta öryrkja.
Bandalagið bendir á að
til þess að kjör skjól-
stæðinga þess rýrni
ekki hefði frítekjumark
þeirra þurft að hækka
um 21% í stað fjögurra
prósenta eins og raun-
in varð. Jafnframt hef-
ur verið bent á að
tenging bóta við tekjur maka sé að
líkindum ólögleg, sé brot jafnt á
stjórnsýslulögum sem og stjórnar-
skrá. Þegar athygli okkar er vakin á
því að tekjur öryrkja sem ekki hafa
Sú ríkisstjórn sem við
búum við, segir Sigríð-
ur Johannesdóttir, hef-
ur markvisst aukið mis-
rétti í þjóðfélaginu.
aðrar tekjur en frá Tryggingar-
stofnun nema á þessum góðæristím-
um fimmtíu og þrem þúsundum
króna á mánuði þá triii ég að fleir-
um hafi fai'ið sem mér, - að skamm-
ast sín. Það er dapurlegt að horfa
nú á heilbrigðisráðherra okkar taka
til varna á þeim grunni að fyrir því
sé lagastoð að rýra megi tekjur ör-
yi'kja vegna tekna maka, að skerða
megi húsaleigubætur og tvískatta
hluta lífeyrissjóðs þeirra, sé um
slíkar greiðslur að ræða. Ef stoð er í
lögum fyrir þvílíkri hegðun þá ætti
málsvörn ráðherra að vera einföld,
- að breyta lögunum. En hér er því
Sigríður
Jóhannesdóttir
Breytingar á Utflutn-
ingsráði Islands
UM NÆSTU ára-
mót fellur úr gildi
skattur sá sem runnið
hefur til Útflutnings-
ráðs Islands, markaðs-
gjaldið svo nefnda.
Skattur þessi er lagð-
ur á fyrirtæki í landinu
og reiknaður af veltu
fyrirtækja. Um þenn-
an skatt hefur staðið
mikill styrr. Fyrirtæki
sem ekki hafa sóst eft-
ir þjónustu Útflutn-
ingsráðs hafa gagn-
rýnt þessa þvinguðu
skattheimtu. Innflytj-
endur líta á þessa
skattheimtu sem ríkis-
styrk sem af sam-
keppnisástæðum fái ekki staðist
ESB-reglur.
Það er nauðsyn hverri þjóð að
standa vel að sínum kynningarmál-
um og koma á framfæri við um-
heiminn þeim tækifærum sem eru í
útflutningi hjá viðkomandi þjóð. Á
Islandi sinna fjölmargir þessu hlut-
verki, má þar að sjálfsögðu fyrst
nefna Úflutningsráð lslands en auk
þess fjölmörg önnur samtök at-
vinnurekenda og atvinnumálaskrif-
stofur sveitafélaga. Samtök Versl-
unarinnar-FÍS eru þar á meðal, en
þau eru frjáls samtök atvinnurek-
enda í verslun með u.þ.b. 45 útflutn-
ingsfyrirtæki á meðlimaskrá.
Verslunin í landinu greiðir rúm-
lega helming alls markaðsgjaldsins
en á þrátt fyrir það
enga aðild að Útflutn-
ingsráði. Við stofnun
Útflutningsráðs var
stjórn þess skipuð tíu
mönnum, níu skv. til-
nefningu en einn var
kjörinn á ársfundi. Út-
flytjendur innan okkar
samtaka sem standa
utan sölusamtaka sótt-
ust eftir þessu eina
sæti. Því var hafnað og
sætinu ráðstafað til
þeirra sem fyi'ir voru.
Seinna var lögunum
breytt þannig að þessi
eini kjörni fulltrúi var
eftirleiðis skipaður í
stjórnina líkt og aðrir
stjórnarmenn.
Útflutningsráð íslands sinnir
margskonar verkefnum þ.á m.
miðlun viðskiptasambanda, nám-
skeiðahaldi, sýningahaldi og gest-
gjafahlutverki vegna opinberra
heimsókna og komu viðskiptasendi-
nefnda. Enginn ágreiningur er um
nauðsyn þessara verkefna og að þau
séu ágætlega unnin af því prýðis-
fólki sem Uflutningsráð hefur á að
skipa. Ágreiningurinn er frekat' um
það hvort það sé eðlilegt að hálfop-
inber samtök sem njóta opinberra
styrkja sinni öllum þeim sviðum
sem frjáls samtök atvinnulífsins
eiga auðvelt með að rækja og sum
hver gera.
Útflytjendur í okkar hópi hafa
Mikilvægt er, segir
Arni Bjarnason, að
fulltrúar atvinnulífsins í
stjórn Utflutningsráðs
séu starfsmenn at-
vinnurekendasamtaka
fremur en einstakra
fyrirtækja.
einnig gert athugasemdir við vinnu-
brögð ráðsins sem hafa valdið sam-
keppnislegum árekstrum á milli
einstakra útflytjenda. Um þetta eru
nokkur dæmi. Hér þarf að gera
breytingu á. Útflutningsráð verður
að afmarka betur sitt verksvið og
setja skýrar reglur um samskipti
sín við einstaka útflytjendur og
samtök þeiira. Einnig tel ég mikil-
vægt að fulltrúar atvinnulífsins í
stjórn Útflutningsráðs séu starfs-
menn atvinnurekendasamtaka
fremur en fulltrúar einstakra fyrir-
tækja. Með því móti verður betur
tryggt að stjórnarmenn endurspegli
almenn sjónarmið sinna atvinnu-
greina fremur en sérhagsmuni ein-
stakra fyrirtækja.
Höfundur er framkvæmdastjóri ísl.
umboðssölunnar og formaður Ut-
flutningshóps Samtaka verzlunar-
innar - Félags ísl. stórkaupmanna.
Bjarnason