Morgunblaðið - 02.12.1998, Page 52

52 MIÐVIKUDAGUR 2. DESEMBER 1998
MINNINGAR
MORGUNBLADIÐ
+ Bjarni Kristinn
Bjarnason
fæddist 31. ágúst
1926 að Öndverðar-
nesi í Grímsnesi.
Hann lést á Sjúkra-
húsi Reykjavflait'
22. nóvember síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru Bjarni
Jónsson, bóndi, f.
6.11. 1883, d. 22.12.
1926 og Kristín
Halldórsdóttir, hús-
móðir og bóndi, f.
25.5. 1890, d. 7.8.
1984. Systkini
Bjarna voru: 1) Ragnar, f. 28.10.
1909, d. 5.12. 1977. 2) Þórunn, f.
3.2. 1913, d. 3.4. 1949. 3) Jón, f.
25.10. 1915, d. 9.6. 1950. 4) Hall-
dóra, f. 2.10. 1918. 5) Anna, f.
28.5. 1920. 6) Hjalti, f. 3.6. 1922,
d. 23.5. 1970. 7) Gunnar, f. 25.6.
1924, d. 17.3. 1980. 8) Unnur, f.
17.8. 1927, d. 6.3. 1982. Bjarni
kvæntist 4. júlí 1954 eftirlifandi
eiginkonu sinni, Ólöfu Pálsdótt-
ur læknaritara, f. 30.4. 1930.
Foreldrar hennar voru Laufey
Böðvarsdóttir, húsmóðir á Búr-
Nýlega rifjaði tengdafaðir minn
upp hluta af lífshlaupi sínu og komst
að þeiri'i niðurstöðu, að hann hefði
verið gæfumaður. Tilefni þessarar
upprifjunar voru minningar frá al-
varlegu slysi er hann varð fyrir sext-
án ára gamall og sú reynsla sem í
kjölfarið fylgdi. Þetta slys átti eftir
að móta líf hans á þann máta að
hann gaf frá sér allar hugmyndir um
að gerast bóndi en lagði þess í stað
inn á braut menntunar. Þótt Bjarni
► teldi sig gæfumann hafði hann ekki
sloppið við áföll. Er hann var fjög-
urra mánaða gamall missti hann fóð-
ur sinn af slysförum en móðir hans
var þá þunguð af sínu áttunda barni.
Fleiri áföllum varð hann fyrir er
komið var fram á unglings- og full-
orðinsár. Áföllum tók Bjarni af
æðruleysi og ef til vill hefur marg-
vísieg lífsreynsla haft talverð áhrif á
skaphöfn hans en eigin vanda heyrði
ég hann aldrei ræða.
Þótt aðstæður höguðu því þannig
að Bjarni legði ekki stund á búskap,
unni hann ætíð landinu og gróðrin-
um sem á því vex. Frá því að ég
kynntist Bjarna fyrst var hugur
hans við trjárækt og hrynjandi lífs
hans snerist að talsverðu leyti um
gróðursetningu trjáplantna sem
hann hafði sjálfur ræktað. Hringrás
gróðursins var Bjarna hugleikin og
ég hygg að vart hafi nokkur trjá-
sproti farið forgörðum. Trjágreinar
og tré sem þurfti að fella voru nýtt
sem stiklingar og það sem ekki var
hægt að nýta til fjölgunar var bútað
niður til frjóvgunar jarðvegsins.
Mest sinnti Bjarni þessari hugsjón
sinni í kyrrþey en tók þó mikinn
þátt í félagsstarfi í tengslum við
trjáræktina, sat meðal anpars í
stjórnum skógræktarfélaga Islands
og Reykjavíkur um árabil.
Eftir stúdentspróf úr Verslunar-
skólanum hóf Bjarni nám í lagadeild
Háskólans og lífsstarf hans varð
starf dómara, fyrst í Borgardómi og
síðar í Hæstarétti. Sem dómari var
Bjarni farsæll í sínum störfum og
þó að réttlætið sæti ávallt í fyrir-
rúmi taldi hann ekki þýðingarminna
að starf dómarans skapaði sátt.
Hann taldi miklu skipta að málsaðil-
ar skynjuðu sanngirni réttarhalda
og tækist honum að sætta deiluaðila
og leiða mál til lykta án dómsupp-
kvaðningar fann hann fyrir ánægju
sem var ekki síðri en sú sem fylgdi
vel unnum og fram settum dómsúr-
skurði. Bjarni var hár maður og
. tígulegur. Að jafnaði var hann hæg-
ur í fasi og hafði virðulegt svipmót.
Hann var nákvæmur að eðlisfari,
kunni því illa að láta hálflokin verk
bíða sín og lagði metnað í að ljúka
öllum verkum á tilskildum tíma.
Hann ávann sér því traust þeirra
sem við hann áttu samskipti.
Þegar Bjarni, skömmu fyrir and-
^ látið horfði yfir farinn veg, skynjaði
felli í Gríinsnesi, f.
24.11. 1905, d. 6.11.
1974 og Páll Diðriks-
son, bóndi, hrepp-
stjóri og oddviti, f.
8.10. 1901, d. 6.6.
1972. Bjarni og Ólöf
eignuðust fimm börn
og eru fjögur þeirra
á lífi: 1) Laufey Ragn-
heiður, f. 13.2. 1955,
eiginmaður hennar
er Torfi Magnússon,
f. 29.9. 1950. Þeirra
börn eru: a) Magnús
Þór, f. 28.11. 1976, b)
Bjarni _ Kristinn, f.
17.12. 1980 og c) Ólafur Páll, f.
9.2. 1984. 2) Birna Kristín, f. 4.8.
1956, d. 25.2. 1981, dóttir hennar
er Tinna Laufey Ásgeirsdóttir, f.
24.2. 1975, sambýlismaður Tinnu
er Einar Scheving, f. 5.6. 1973.
Faðir Tinnu er Asgeir Haralds-
son, f. 20.5. 1956. 3) Auður, f.
14.11. 1958, eiginmaður hennar
er Hákon Leifsson, f. 7.5. 1958,
börn Auðar eru: a) Hlynur Helgi
Hallgrímsson, f. 12.9. 1987, faðir
hans er Hallgrímur Helgason, f.
22.12. 1957, b) Inga Huld, f.
hann vel hversu stóran þátt Ólöf
tengdamóðh' mín átti í gæfu hans.
Þau gengu í hjónaband 4. júlí 1954
og skapaði Ólöf heimili þeirra og lífi
Bjarna umgjörð sem gerði líf hans
innihaldsríkara og frjórra. Sú vin-
átta, ást og gagnkvæma virðing sem
ríkti á milli þeirra bæði jók á þann
unað sem lífíð hefur upp á að bjóða
og gerði þeim kleift að takast í sam-
einingu á við holskeflur lífsins. Síð-
ustu dagar og vikur höfðu verið
þeim einkar ánægjuleg, þau voru
nýkomin úr skemmtilegri ferð til
Rómar og sátu í fagnaði góðra vina
er öllu lauk svo skjótt.
Þegar leiðir okkar nú skilur finn
ég vel þann styrk sem sterkur bak-
hjarl hefur veitt og forréttindin sem
fylgja því að eiga góða að. Eg kveð
Bjarna með söknuði og þakklæti
fyrir þá umhyggju og alúð sem hann
hefur sýnt okkur Laufeyju og son-
um okkar. Ólöfu votta ég dýpstu
samúð.
Torfi Magnússon.
Það bar brátt að að hann Bjarni
K. Bjarnason, tengdafaðir minn,
kveddi þennan heim. Fáeinum
stundum áður en hann slasaðist
ræddi ég við hann í síma, og var
hann þá eldhress á leiðinnni á
skemmtun með fjnTverandi starfs-
bræðrum sínum úr Dómarafélaginu.
Ég hringdi í hann frá Seattle og var
að biðja hann að erindast svolítið
fyrir mig. Ekki bar hann þá með
feigðina með sér, boðinn og búinn
að vanda til þess að útrétta fyrir
okkur hérna uppi á Islandi. Fáum
stundum síðar fréttum við af
hörmulegu slysi því er dró hann svo
skyndilega til dauða.
Kynni mín af Bjarna hófust fyrir
tæpum tíu árum, er ég og Auður
kona mín fórum að draga okkur
saman. Mig minnir að við Bjarni
höfum hafið samræður okkar úti á
tröppum á Einimelnum og þar hafi
Bjarni spurt mig um ættir mínar að
íslenskum sveitasið. Eg var svo
heppinn að Bjarna var sérlega kært
til móðurforeldra minna, sem höfðu
verið honum vinir, reyndar bæði í
leik og starfi, og fékk ég oft að njóta
þeirrar vináttu í návist hans. Bjarni
var í mínum huga afar vel gefinn
maður og farsæll með afbrigðum,
þrátt fyrir talsvert mótlæti á æv-
inni. Hann var rökfastur og rökfim-
ur, skarpskyggn og afar fljótur að
setja sig inn í mál og tileinka sér
kjarna þess. Hann var ræðinn mjög
og forvitinn og gat tekist fast á um
málefni þau er honum þóttu ein-
hverju varða, þannig að mönnum
stóð stundum jafnvel ekki alveg á
sama. Rótin var yfirleitt að ég tel
aðeins forvitni og löngun til þess að
komast að einhverju nýju og
óvæntu sjónarhorni.
15.12. 1990, dóttir Auðar og Há-
kons, 4) Ragnhildur, f. 24.11.
1961, 5) Bjarni Þór, f. 25.9.
1965.
Bjami varð stúdent frá Versl-
unarskóla Islands árið 1949.
Hann lauk embættisprófi frá
lagadeild Háskóla Islands árið
1955. Eftir embættispróf var
Bjarni dómarafulltrúi við emb-
ætti borgardómara 1955 til 1961
og borgardómari 1962 til 1985.
Árið 1986 var Bjarni skipaður
hæstaréttardómari og gegndi
því embætti til 1991 er hann lét
af störfum vegna aldurs. Hann
var varadómari og fastadómari í
Félagsdómi 1965 til 1983 og for-
seti Félagsdóms 1983 til 1985.
Hann var formaður Siglinga-
dóms 1975 til 1986. Bjarni var í
stjórn Dómarafélags Reykjavík-
ur 1964 til 1973, Dómarafélags
Islands 1965 til 1972. Hann var
einnig í sljórn Árnesingafélags-
ins í Reykjavík 1961 til 1985,
Skógræktarfélags Reykjavíkur
1979 til 1989 og Skógræktarfé-
lags íslands 1980 til 1985. Bjarni
sat í tölvunefnd dómsmálaráðu-
neytisins 1982 til 1985. Frá 1992
var hann prófdómari við mál-
flutningspróf héraðsdómslög-
manna.
Utför Bjarna verður gerð frá
Dómkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin kl. 13.30.
Það var afar gott að leita til
Bjarna með hvers kyns mál og var
hann alltaf boðinn og búinn að létta
undir eða gefa góð ráð svo fremi
sem það væri á hans valdi. Er mér
þá sérstaklega minnisstætt hve vei
og nærgætnislega hann tók mér
þegar ég velti bíl dóttur hans í snjó
og gereyðilagði einu sinni fyrir
margt löngu. Það kom mér á óvart
hve mikla sálarvisku og kyri'lyndi
hann Bjarni hafði að geyma þegar á
reyndi og átti ég oft eftir að kynnast
því betur. T.d. síðastliðið vor, er fað-
ir minn féll frá, voru Bjarni og frú
Óiöf manna fyrst til að koma heim
og votta mér samúð sína. Þannig var
Bjarni vitur og þekkti þarfir hjart-
ans í raunum.
Hann Bjarni elskaði fjölskyldu
sína mikið, og tók ekkert fram yfir
hana. Þá var og áberandi umhyggja
Bjarna fyrir tveimur fötluðum
börnum sínum, þeim Bóbó og
Öddu, og fylgdist ég oft fullur aðdá-
unar með umhyggju hans og ást
gagnvart þeim. Þessi fjölskylduást
varð að ég tel að aðaláhugamáli,
þegar Bjarni hóf skógræktina sem
hann stundaði af svo miklu kappi
áratugum saman. Hann sagði mér
oft að hann gæti ekki hugsað sér að
vera í einhverju sporti eins og golfi
og reiðmennsku í frístundum sín-
um. Hann vildi miklu fremur gera
eitthvað gagnlegt. Með skógrækt-
inni byggi hann í haginn til framtíð-
ar fyrir fjölskyldu sína, land og
þjóð og heiminn allan. Og það gerði
hann svo um munaði. Þannig var
Bjarni, nákvæmur, umhyggjusam-
ur og agaður, að yrkja landið á
meðan aðrir vönduðu sig við að
eyða því, alltaf að hugsa um fjöl-
skylduna og velferð hennar í heim-
inum. Hann var börnum okkar Auð-
ar afar góður afi, og er ég honum
alveg sérlega þakklátur fyrir það.
Hann var fullkomlega ósínkur á
tíma sinn með þeim og jafnan fús til
að hafa þau hjá sér, fæða þau og
klæða, jafnt á nóttu sem degi.
Fráfall Bjarna er okkur mikill
missir og ég er honum mjög þakklát-
ur fyrir að hafa fengið að njóta hans
og ganga með honum þennan spöl á
lífsleið minni. Með þeim orðum kveð
ég Bjama, með minningu um góðan
mann, þökk og virðingu í hjarta.
Hákon Leifsson.
Þegar stórt er spurt verður oft
fátt um svör. Nú ert þú afi farinn í
ferðina miklu sem við vitum öll af en
hugsum sjaldan til. Eftir stöndum
við og lítum á okkar stöðu í lífinu
með hliðsjón af nýliðnum atburðum.
Það er þungbært að velta sér upp úr
erfiðum hlutum og oft verður lítið
úr. Amstur hversdagsins er einfald-
ara og átakaminna, stöðugt og
kunnuglegt. En nú er siglt úr vör,
og verður ekki aftur snúið. Elsta
myndin sem ég á í huga mér um afa
á sér stað á Einimelnum þar sem
alltaf var eitthvað gott á boðstóln-
um. Oftast fékk ég afakex og mjólk
og yfir kexinu sagði ég afa og ömmu
hvað var helst að frétta af smástrák-
um þessa tíma og hvað þeir gerðu
sér til dundurs eftir skóla. Þótt afa-
kexið hafi smám saman hoifið af
stalli hjá afa og ömmu á Einimeln-
um var gestrisnin og veigarnar
alltaf í sama dúr og upphófust
stundum miklar umræður um það
hvernig gera mætti best fyrir litla
gesti.
Svo gerðist það fyrir nokkram ár-
um að við vorum minnt á að allt er
hverfult. Eftir hjartaáfall afa varð
lífið þyngra og raunverulegra,
tengsl lífsins við dauðann urðu mér
að einhverju leyti ljós, eftir milda og
verndaða æsku. En afi stóð af sér þá
hrinuna og kom aftur til leiks fullur
orku. Hann bar þessa reynslu þó
alltaf með sér, jafnvel svo að of-
vernduðum unglingspilti þóttí á
stundum nóg um.
En hann nýtti þessa reynslu til
góðs, sér og öðrum. Þótt einhvern
tíma hafi mér fundist þessi áþreifan-
lega fullvissa um endalokin óþægi-
leg, líðm' mér nú svo vel að vita af
því að afi var reiðubúinn að takast á
við það óumflýjanlega þrátt fyrir að
hugurinn væri við gleði líðandi
stundar. Og fann ég svo vel hvað
viðkynningin við dauðann jók virð-
inguna og þakklætið gagnvart lífínu.
Kæri afi, eftir að þú fórst las ég bók
Sigurðar Nordal, Líf og dauði, sem
ég hafði byrjað á nokkrum sinnum
en aldrei lokið. Þar las ég orð sem
lýsa vel lífsspeki þinni og sátt við
æðri máttarvöld:
„Við erum að deyja alla okkar ævi,
andartökin fæðast og deyja í senn,
hver stund, sem líður, er horfín og
verður ekki aftur tekin. Sál okkar er
heimtuð af okkur á hverjum degi, í
hverri andrá. Alltaf styttist leiðin til
grafar við hvert spor, sem við stíg-
um. Dauðinn minnir okkur á að lifa,
lifa af alefli, vaxa, starfa, njóta.“
Þetta viðhorf er öllum gott, og
áminning um að reyna að gera sem
mest úr þeirri gleði sem lífið er,
jafnvel þegar gustar um mann líkt
og nú.
Elsku amma, á þessari stundu er
mér efst í huga þakklæti til ykkar
afa fyrir allar stundirnar sem ég hef
fengið að eiga með ykkur. Megi góð-
ur Guð styrkja þig í sorginni, og
okkur öll.
Magnús Þór Torfason.
Elsku afi. Ég kveð þig með sorg
og söknuð í hjarta. Alijir góðu minn-
ingarnar sem ég á um þig fylla hug-
ann. Efst er mér þó í huga hversu
vel þú studdir alltaf við bakið á mér
og öllum í kringum þig. Þú varst
eins og klettur þegar á reyndi, ekki
síst þegar mamma dó. Þá tókuð þið
amma Ólöf mig upp á arma ykkar,
óluð mig upp og hafið alla tíð elskað
mig sem ykkar eigið barn. Þið
bjugguð mér gott og traust heimili
og gáfuð mér það veganesti sem hef-
ur átt svo stóran þátt í að gera mig
að þeirri manneskju sem ég er í dag.
Því kveð ég þig, elsku afi, með inni-
legu þakklæti.
Elsku amma mín, ég vona að
styrkur afa og minningin um ykkar
trausta hjónaband verði þér huggun
í sorginni.
Tinna.
Nú þegar Bjarni K. Bjarnason frá
Öndverðanesi er kvaddur hinsta
sinni langar mig að minnast hans
nokkrum orðum.
Bjami kom frá myndarheimili
sem þekkt var fyrir glaðværð og
dugnað, og þá sérstaklega húsfreyj-
unnar, Kristínar Halldórsdóttur,
móður Bjarna, sem bjó sem ekkja á
Öndverðarnesi í 30 ár og ól upp stór-
an barnahóp eftir að hafa misst eig-
inmanninn af slysforum 1926.
Ég þakka honum samfylgdina þau
50 ár sem við höfum þekkst og þá
reisn og velvild sem hann ávallt
sýndi okkur, tengdafólki sínu frá
Búrfelli. Það var mikill hátíðisdagur
4. júlí 1954 á Búrfelli þegar Olöf
systir mín og Bjarni giftu sig í Búr-
fellskirkju. Veðrið var bjart og fag-
urt og brúðhjónin ungu glæsileg. Eg
minnist orða föður míns þegar hann
talaði til brúðhjónanna og óskaði
þeim heilla. Þrátt fyrir langskóla-
nám þeirra sem þá var kallað,
treysti hann þeim til að takast á við
starf bóndans eða hvað annað sem
krefðist líkamlegs álags, svo vel
væra þau af Guði gerð.
Bjarni var enn við lögfræðinám og
lauk því árið eftir. Fyrsta verk ungu
hjónanna var að koma sér upp heim-
ili og innrétta nýja íbúð á Hagamel
43 í Reykjavík. Þetta gekk fljótt og
vel. Ólöf sá um eldhúsinnréttinguna
og Bjarni um múrverkið. Við systk-
inin frá Búrfelli vorum tíðir gestir á
heimilinu en þá þótti sjálfsagt að
gista hjá ungu hjónunum í Reykja-
vík. Húsbóndinn, Bjami, tók okkur
vel. Allt var sjálfsagt, gisting, að
lána okkur bílinn eða annað sem við
þurftum með. Við Bjarni fórum
saman á rokktónleika í Austurbæj-
arbíói hjá Tony Combi, þar sem
Helena Eyjólfsdóttir, 12 ára, söng
fyrst opinberlega. Já, margar góðar
minningar koma upp í hugann,
ferðalag norður Kjöl, um Skagafjörð
og Húnaþing, þar sem við Bjarni,
Ólöf og foreldrar mínir fórum saman
1958 á rússajeppa. Það var ekki nóg
að þekkja bæina, heldur var rætt
um fólkið og ættir sem Bjarni hafði
sérstakan áhuga á og faðir minn
þekkti frá vera sinni í Hólaskóla
1927.
Já, svona er lífið, það er margs að
minnast. Bjarni átti hér á Búrfelli
nokkrar kindur sem hann kom með
frá Öndverðanesi 1955 þegar móðir
hans hætti þar búskap. Þetta var
stuttu eftir fjárskipti og þá voru
ærnar kenndar við bæi í Þingeyjar-
sýslu. Fjárstofninn var býsna ólíkur
eftir því frá hvaða bæjum hann var.
Bjarni var fljótur að sjá fjárbragðið
og þekkti allar kindurnar með nöfn-
um enda er ég sannfærður um að
Bjarni hefði orðið góður bóndi ef
það hefði legið fyrir honum. Bjarni
var nákvæmur og vandvirkur í öll-
um sinum störfum. Skógrækt átti
mikinn þátt í tómstundastarfi hans.
Þess sjást víða merki í Grímsnesi og
Laugardal. Þær plöntur sem Bjarni
gróðursetti munu vaxa og bera
fóstra sínum vitni í tímans rás. Önn-
ur áhugamál Bjarna vora ættfræði,
lögfræði, veiðiskapur, útivist og um-
hverfismál.
Nú, þegar leiðir skilur um stund,
vil ég þakka Bjarna fyrir hlýhug og
virðingu sem hann ávallt sýndi for-
eldram mínum. Þau Ólöf voru gest-
risin og nutu þess að bjóða til fagn-
aðar við flest tækifæri sem gáfust á
heimili sínu, á Einimel 18 þar sem
þau ræktuðu samband við alla fjöl-
skylduna.
Við, tengdafólkið, þökkum sam-
fylgdina og biðjum góðan Guð að
styrkja þig, Ólöf mín, og alla fjöl-
skylduna í ykkar miklu sorg.
Blessuð sé minning Bjarna K.
Bjarnasonar.
Böðvar Pálsson.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem)
I dag kveð ég með söknuði móð-
urbróður minn og nafna, Bjarna
Kristin Bjarnason. Fráfall hans bar
brátt að og allir voru óviðbúnir þeg-
ar kallið kom. Minningarnar raðast
upp ein af annarri eins og perlur á
bandi.
Öndverðarnesheimilið var glað-
vært menningar- og myndarheimili
þar sem flest var leyfilegt nema það
að gera ekki neitt. Heimilisbragur-
inn mótaðist bæði af persónu ömmu
minnar og annarra heimiiismanna
og þeim aðstæðum sem þau bjuggu
við. Bjarni Kristinn, sem var átt-
unda barn ömmu og afa, var tæp-
lega fjögurra mánaða, þegar faðir
hans lést af slysförum, og þá var
yngsta systirin, Unnur, enn ófædd.
Þótt elsti sonurinn, Ragnar, væri þá
aðeins 17 ára gamall hélt amma
áfram að búa með einstökum kjarki
og dugnaði. En auðvitað urðu allir
að leggja sitt af mörkum til að þetta
tækist, enda held ég að vinnusemi
hafi verið ríkur þáttur í fari allra
Öndverðarnessystkinanna og lifi
jafnvel með mörgum afkomendum
BJARNIKRISTINN
BJARNASON