Morgunblaðið - 28.01.1999, Síða 1

22. TBL. 87. ÁRG.
FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Frosthörkur
frá Síberíu
Ósló. Morgunblaðið.
GRÍÐARLEGUR kuldi er nú í
Norður-Skandinavíu og í Síberíu
og hafa fjölmörg kuldamet verið
slegin síðustu sólarhringa. Kald-
ast hefur verið í Khanti-Mansisk í
Síberíu, þar sera kuldinn fór niður
í 55,6 gráður, í fyrrinótt mældist
yfir 50 stiga frost í bænum Kara-
sjok í Finnmörku í Noregi og 51
stigs frost í Kittilæ í Lapplandi í
Finnlandi sem er nýtt met. Kuld-
inn berst yfir Norðurlönd frá Síb-
eríu og er víða sá mesti sem
mælst hefur á öldinni.
Það var víðar kalt en norðan
heimskautsbaugs, því í Helsinki
var yfir 20 gráða frost og í St. Pét-
ursborg fór það niður í 16 gráður.
Þar reyndi þessi rússneski ofursti
að hita eyrun á undirmanni suium
er þeir stóðu heiðursvörð við
minningarathöfn í borginni.
• •
Oldungadeild skipar ser í pólitískar fylkingar í réttarhaldinu yfír Clinton
Frávísunartillaga felld
en þremur vitnum stefnt
Washington. Reuters.
ÖLDUNGADEILD Bandaríkja-
þings hafnaði því í atkvæðagreiðslu í
gær að vísa ákærunum á hendui’ Bill
Clinton forseta frá, en samþykkti að
stefna þremur vitnum, þeirra á með-
al Monicu Lewinsky, til að bera vitni
fyrir luktum dyrum í réttarhaldinu
yfir honum.
Atkvæði féllu næm því alfarið eft-
ir flokkslínum í báðum tilvikum, eða
56 gegn 44. Öldungadeildarþing-
menn repúblikana eru 55 en
demókrata 45. Niðurstaðan var
fyrsta sterka vísbendingin um að
hverfandi líkur væni á því að tilskil-
inn 67 atkvæða meirihluti væri fyrir
því í deildinni að sakfella forsetann
og knýja hann þar með til að afsala
sér embættinu.
Meirihluti deildarinnar hafnaði því
að vísa ákærunum um meinsæri og
um að hindra framgang réttvísinnar
frá dómi en samþykkti að stefna
Monicu Lewinsky, fyrrverandi
starfsstúlku í Hvíta húsinu, Vernon
Tom Daschlc Trent Lott
Jordan, einkavini Clintons, og
Sidney Blumenthal, sem er háttsett-
ur í aðstoðarmannaliði forsetans.
Þessi þrjú verða látin bera vitni í
yfirheyrslu sem fer fram fyrir lukt-
um dyrum. Fulltrúadeildarþing-
menn repúblikana, sem reka mál-
sóknina, og verjendur Clintons beina
hvorir tveggja spurningum til vitn-
anna. Eftir að hafa hlýtt á upptökur
af vitnisburði þeirra greiða öldunga-
deildarþingmennimir aftur atkvæði
um hvort stefna beri einhverju vitn-
anna til að bera vitni beint fyrir öld-
ungadeildinni, sem gegnir hlutverki
kviðdóms í réttarhaldinu.
„Forsetinn verður ekki sviptur
embætti. í þágu þjóðarhags, og til
þess að virða stjórnarskrána, er tími
til kominn að binda enda á þetta
réttarhald,“ sagði Tom Daschle, einn
forsvarsmanna demókrata í öldunga-
deildinni.
Spurningin um vitnaleiðslur hefur
valdið djúpstæðum flokkadráttum í
deildinni. Demókratar segja þær að-
eins munu draga réttarhaldið að
óþörfu á langinn og lögmenn Hvíta
hússins segjast þurfa að fara í gegn-
um gífurlegt magn málsskjala, sem
sækjendur hafa undir höndum og
hafa ekki áður komið fyrir sjónir
verjendanna.
„Atburðir dagsins í dag sýna svo
ekki verður um villzt að tilskilinn
fjöldi atkvæða er ekki fyrir hendi til
að sakfella forsetann og svipta hann
embætti," sagði Greg Craig, einn
verjenda Clintons. „Afiur málflutn-
ingur héðan af er ekki til neins ann-
ars fallinn en að tefja endanlega
lausn þessa máls, og er hreint og
klárt andstæður hagsmunum þings-
ins, forsetaembættisins og þjóðar-
innar alhai-,“ sagði hann.
Málalok innan hálfs mánaðar?
Frávísunartillagan var borin upp
af Robert Byrd, þingmanni
demókrata, og var hluti samkomu-
lags beggja flokka um tilhögun rétt-
arhaldsins, sem hófst fyrir tveimur
vikum. Þetta samkomulag var í raun
útnmnið þegar atkvæðagreiðslur
gærdagsins voru afstaðnar. Þá var
gert hlé á þingfundi og fulltrúar
beggja fylkinga settust á rökstóla um
hvernig farið skyldi að í framhaldinu.
Trent Lott, leiðtogi repúblikana,
tjáði fréttamönnum að hann teldi
mögulegt að ljúka réttarhaldinu
„innan næstu 10 daga, tveggja vikna
í mesta lagi“.
Leit eftir jarðskjálftann í Kólumbíu
Skipulagi sagt
ábótavant
Armeníu í Kdlumbíu. Reuters.
AÐGERÐIR til að bjarga fólki á lífi
úr rústunum eftir jarðskjálftann í
Kólumbíu gengu illa í gær, að sögn
björgunarliðsmanna. Ottazt er að
yfir 2.000 manns hafi týnt lífi í ham-
fórunum, sem riðu yfir á mánudag,
en í gær var staðfestur fjöldi fund-
inna líka kominn í 715. Slasaðir eru
að minnsta kosti 2.700.
Ljóst er að afleiðingar jarðhrær-
inganna munu skaða efnahag Kól-
umbíu verulega, en það svæði sem
varð verst úti er aðalkaffiræktar-
hérað landsins. Stærstan hluta út-
flutningstekna sinna hafa Kól-
umbíumenn af kaffi.
Skipulag björgunaraðgerða virð-
ist í molum. Þrátt fyrir mikil við-
brögð umheimsins við neyðinni í
landinu er tilfinnanlegur skortur á
nauðsynlegasta búnaði til að leita að
fólki í rústum húsanna, svo sem
ljóskösturum svo hægt sé að halda
leitinni áfram er skyggja tekur.
Embættismaður, sem vildi ekki
láta nafns síns getið, sagði lítið um
samhæfingu aðgerða milli Rauða
krossins, heimavarnaliðsins og
brunaliðsmanna og sakaði hvern
þessara aðila um að athafna sig
samráðslaust hver í sínu horni.
Armenía, 280 þúsund íbúa hér-
aðshöfuðborg kaffiræktarhéraðsins
Quindio, varð verst úti í hamfórun-
um, en jarðskjálftinn, sem var 6 á
Richterskvarða að styrkleika, skók
20 bæi og þorp.
Sjálfboðaliðar sem börðust með
berum höndum við að róta eftir
fólki í rústunum drógu í efa hina op-
inberu tölu látinna, sem í gær var
sögð 715, og spáðu því að fleiri en
2.000 fórnarlömb yrðu skráð áður
en upp yrði staðið.
Fólk finnst lifandi
Stórar vinnuvélar voru þegar á
þriðjudag teknar til við að ryðja
rústirnar, en ekki var ljóst hvort
gengið hefði verið úr skugga um
hvort einhverjir væru grafnir lif-
andi undir þeim. Þekkt eru dæmi
um að fólki hafi tekizt að lifa af inni-
lokað í húsarústum í allt að viku.
En nokkur atvik hafa þó orðið til
að glæða vonir björgunarmanna.
Tólf ára hnokki, Jeizon Garzon, var
rétt fyrir dögun í gær dreginn heill
á húfi út úr húsarúst í Armeníu og
nóttina áður hafði hinni sjötugu
Aleydu Roncanio verið bjargað und-
an rústum þriggja hæða húss sem
hún hafði grafizt undir.
Reuters
STARFSMENN kólumbíska Rauða krossins bera hér hinn 16 ára gamla David Acevedo, sem lá grafinn undir
húsarústum í borginni Armeníu í einn og hálfan sólarhring, en lifði af heill á húfi að mestu.
Umskipti í afstöðu Indónesa í deiiunni um framtíð A-Tímor?
Ljá máls á sjálfstæði
Jakarta. Reuters.
STJÓRN Indónesíu sagði í gær að
þing landsins kynni að íhuga þann
möguleika að Austur-Tímor fengi
sjálfstæði eftir þingkosningarnai' í
landinu 9. desember ef Austur-
Tímorar sættu sig ekki við tilboð
hennar um aukna sjálfstjórn. Jose
Ramos-Horta, leiðtogi aðskilnaðar-
sinna á Austur-Tímor, kvaðst þó vera
mjög efíns um að þingið myndi ljá
máls á sjálfstæði. Jorge Sampaio,
forseti Portúgals, sagði hins vegar að
yfirlýsing indónesísku stjórnaiánnar
yki líkurnar á því að samkomulag
næðist um framtíð Austur-Tímor.
Yunus Yosfiah, upplýsingaráð-
herra Indónesíu, sagði að stjórnin
hygðist einnig sleppa leiðtoga upp-
reisnarmanna á Austur-Tímor, Xan-
ana Gusmao, úr fangelsi og setja
hann í „sérstakt varðhald“.
Austur-Tímor, sem var áður ný-
lenda Portúgals, var innlimuð í
Indónesíu með hervaldi árið 1976, en
Sameinuðu þjóðirnar hafa aldrei við-
urkennt innlimunina. Þetta er í
fyrsta sinn sem stjórnvöld í
Indónesíu ljá máls á því að Austur-
Tímor fái sjálfstæði.
Ai Aatas, utaiu'íkisráðheiTa
Indónesíu, sagði að stjórn Indónesíu
teldi enn að best væri að Austur-
Tímor fengi sérstök sjálfstjórnar-
réttindi og að sjálfstæði gæti leitt til
borgarastyrjaldar.
„Viðbrögð mín eru mikil tor-
tryggni,“ sagði Ramos-Horta, sem
hlaut friðarverðlaun Nóbels árið
1996 ásamt Carlos Belo, biskupi á
Austur-Tímor. Hann bætti þó við
að yfirlýsing stjórnarinnar stað-
festi fréttir um að margir ráða-
mannanna í Jakarta teldu Indónesa
hafa „tapað orrustunni um Austur-
Tímor".
Fiðruð innrás
í Bretland?
ADOLF Hitler ráðgerði innrás
í Bretland með aðstoð hingað
til ókunns hluta þýzka flug-
hersins - bréfdúfum.
Brezka leyniþjónustan komst
að áformunum um hina fiðruðu
flughersveit við yfirheyrslur yf-
ir stríðsfóngum. I Aftenposten
segir frá því, að leyniþjónustan
hafi tekið þessar upplýsingar
alvarlega. Stofnuð hefði verið
sérstök fugladeild hjá hernum,
þar sem fálkar voru þjálfaðir til
að „skjóta niður“ hinar óvin-
veittu bréfdúfur, sem áttu að
bera boð frá njósnurum.