Morgunblaðið - 11.02.1999, Blaðsíða 6
6 FIMMTUDAGUR 11. FEBRÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Utandagskrárumræða á Alþingi um flutning Nemendaleikhússins
Leiklistarskólinn fær að-
stöðu á Lindargötu til 15. maí
Sagði sig
úr úthlut-
unarnefnd
SIGRÚN Valbergsdóttir hef-
ur sagt sig úr úthlutunamefnd
rithöfundalauna og sæti henn-
ar hefur Ingi Bogi Bogason
tekið. Sigrún óskaði eftir
þessu til þess að koma í veg
fyrir að spurningar vöknuðu
um hæfí hennar til setu í út-
hlutunarnefndinni.
Sigrún býr með bókaútgef-
anda. Menntamálaráðuneytið
hefur veitt henni lausn frá
störfum í nefndinni. Úthlutun-
arnefndin er skipuð eftir til-
nefningum Rithöfundasam-
bandsins.
Aðrir aðalmenn í úthlutun-
amefndinni era Sigurður G.
Tómasson og Margrét Egg-
ertsdóttir. Ingi Bogi var einn
þriggja vai-amanna. Úthlutun
rithöfundalauna verður að lík-
indum tilkynnt um næstu
mánaðamót.
BJÖRN Bjamason menntamálaráð-
herra skýrði frá því í utandag-
skráramræðu á Alþingi í gær að
gengið hefði verið frá samkomulagi,
milli viðkomandi aðila, um bráða-
birgðalausn á húsnæðisvanda Nem-
endaleikhúss Leiklistarskóla íslands
á þann veg að skólinn fengi húsnæð-
ið á Lindargötu 9 til umráða fram til
15. maí nk. Jafnhliða væri unnið að
því að skapa Nemendaieikhúsinu að-
stöðu í kjallara Landssmiðjuhússins
á Sölvhólsgötu 13. „Ég tel að með
þessu geti Leiklistarskólinn lokið
starfsvetrinum og sett upp það leik-
rit sem ætlunin er að Nemendaleik-
húsið sýni núna á vordögum," sagði
ráðherra, en gengið vai- frá fyrr-
greindu samkomulagi í gærmorgun.
Bætti hann því við að hann sæi ekki
betur en að málið hefði verið leyst
með farsælum hætti.
Eins og kunnugt er efndi nem-
endafélag Leiklistarskóla íslands til
útifundar í síðustu viku til að mót-
mæla fyrirhuguðum flutningi skól-
ans úr húsnæðinu á Lindargötu 9 og
vildi að skólanum yrði afhent hús-
næðið til umráða á ný. Ráðherra
benti á að ríkið hefði keypt umrætt
húsnæði á Lindargötu af Dagsbrún
og Sjómannafélaginu um mitt árið
1996 og að þá hefði strax legið ljóst
fyrir að gerbreyting yrði á högum
Nemendaleikhússins, þar sem Hag-
stofa Islands ætlaði að nota hús-
næðið m.a. undir skjalageymslur.
„Þegar þetta mál kom upp í síðustu
viku var ég á leið til útlanda. Ég
kom á mánudagskvöldið og kallaði
þá fulltrúa nemenda til viðræðna við
mig um málið á fundi í ráðuneytinu í
gær [íyrradag] og þar voru sjónar-
mið þeirra skýrð og farið yfir málið.
Síðan ræddi ég við hagstofustjóra
sem hefur umsjón með húsnæðinu
[...]. I morgun [gænnorgun] var síð-
an gengið frá samkomulagi um
bráðabirgðalausn á húsnæðisvanda
Leiklistarskóla Islands,“ útskýrði
ráðherra.
Kostar 5 milljónir að innrétta
Steingrímur J. Sigfússon, þing-
flokki óháðra, var málshefjandi um-
ræðunnar, og sagði m.a. að það væri
bagalegt að Leiklistarskóli Islands
skyldi lenda í húsnæðisvanda á
miðju skólaári. Hann taldi það hins
vegar góða niðurstöðu að láta skjöl
Hagstofu íslands bíða í kössum í
nokkra mánuði og að leiklistin fengi
í staðinn að hafa aðstöðu í umræddu
húsnæði. Fleiri þingmenn stjórnar-
andstöðu tóku til máls í umræðun-
um og fógnuðu því að lausn skyldi
hafa verið fundin á málinu. Á hinn
bóginn lýstu þeir yfir furðu sinni á
þeim vinnubrögðum að Leiklistar-
skólinn skyldi missa húsnæði sem
hann hefði haft til umráða um ára-
tuga skeið á miðju skólaári. „Þetta
er auðvitað röskun á skólastarfi og
hlýtur að hafa valdið nemendum og
aðstandendum skólans miklu hug-
arangri," sagði Kristín Ástgeirs-
dóttir m.a.
Að lokum sagði menntamálaráð-
herra aðspurður að það kostaði um
fimm milljónir króna að innrétta
nýja aðstöðu íyrir Nemendaleikhús-
ið í kjallara Landssmiðjuhússins á
Sölvhólsgötu. „Ég vona að aðstaðan
á Sölvhólsgötu muni einnig nýtast
því fólki sem þar á eftir að starfa
mjög vel og að þar verði aðstæður
með þeim hætti sem henti Nem-
endaleikhúsinu."
s
Islending-
ar lausir
frá Lech
„VIÐ fórum í rútu, troðfullri af
fólki og farangri, og náðum að
keyra í um tvær stundir áður
en snúið var við, vegna annað
hvort snjóflóðs eða slyss á veg-
inum,“ segir Olafur Björgúlfs-
son tannlæknir sem verið hefur
veðurtepptur ásamt konu sinni
og þúsund ferðamönnum öðrum
í bænum Lech í Austurríki síð-
an á laugardag. Þá var vegin-
um um Flexen-skarð lokað sök-
um mikillar ofankomu og hættu
á snjóflóðum.
AUs biðu um sjö þúsund
manns þess í gær að komast til
og frá Lech. I fyrradag var
reynt að aka aðkomumönnum
úr bænum en sú tilraun
mistókst vegna snjóflóðahættu.
Reynt var aftur síðdegis í gær
og tókst þá að ryðja leið fyrir
þá sem biðu.
Snjóhengjur sprengdar
„Við biðum í óþreyju eftir að
seinasta tilraun fór út um þúf-
ur og á meðan réðust menn í
að sprengja niður snjóhengjur
og ryðja burt sköflum," segir
Olafur. „Rétt fyrir brottför tók
að snjóa að nýju og þá fór um
okkur, enda tekið að skyggja.
Við vildum eins og aðrir kom-
ast í burtu, þó svo að vel hafí
farið um okkur og betur en
marga, einkum unga fólkið
sem hafði ekki lengur efni á að
greiða fyrir hótelherbergi sín
og þurfti að Ieita ódýrari gist-
ingar,“ segir Ólafur.
Þau hjónin ætluðu að aka tii
Ziirich eftir að þau losnuðu frá
Lech og fljúga þaðan til ís-
lands í gegnum Kaupmanna-
höfn.
í góðu yfirlæti
Að sögn Lilju Jónsdóttur hjá
Úrvali-Utsýn ætluðu fímm ís-
lendingar til Lech en þurftu frá
að hverfa og leita skjóls í Sankt
Anton. Samkvæmt seinustu
fregnum séu þeir í góðu yfír-
læti. Hins vegar séu aðeins
þijár skíðalyftur í gangi í bæn-
um enda þyki ekki öruggt að
starfrækja fleiri. Þá berist ein-
göngu góðar fregnir af öðrum
Islendingum á vegum ferða-
skrifstofunnar í Austurríki og
ítölsku Ölpunum.
Rannís úthlutaði í gær 243 styrkjum úr Vísinda- og Tæknisjóði
Mest fé til rannsókna á smitandi
próteini og íslensks kafbáts
RANNSÓKNARRÁÐ íslands veitti
í gær 73 styrki úr Tæknisjóði og 170
styrki úr Vísindasjóði. Stærsta
styrkinn úr Tæknisjóði hlaut Haf-
mynd til frekari þróunar á íslensk-
um kafbáti og stærstu tvo styrkina
úr Vísindasjóði hlutu Ástríður Páls-
dóttir og Stefanía Þorgeirsdóttir til
rannsókna á hlutverki og arfgerð
príon-próteins sem veldur Creutz-
feldt-Jakob sjúkdómnum í mönnum,
riðu í sauðfé og kúafári.
Hlutverk Tæknisjóðs er að
styrkja verkefni sem eru beintengd
atvinnulífinu og hagnýting þeirra
er fyrirséð. Sjóðnum bárast að
þessu sinni 148 umsóknir um verk-
efnastyrki, þar af 39 framhalds-
verkefni. Umsóknimar era álíka
margar og í fyrra þótt umsóknum
um framhaldsstyrki hafi fækkað
um tug.
Sjálfvirkni
kafbáts aukin
Heildarapphæð styrkja Tækni-
sjóðs í ár era 168 milljónir króna.
Meðalfjárhæð sem úthlutað er til
nýiTa verkefna er 2,5 milljónir
króna, en var 2 milljónir króna í
fýrra. Stærsti styrkurinn að þessu
sinni er 6 milljónir króna, til eins
árs og kom hann í hlut Hafmyndar
sem þróað hefur íslenskan kafbát til
rannsókna á fiskgengd og ástandi
sjávar. Hjalti Harðarson verkfræð-
ingur kynnti djúpfarið á blaða-
mannafundi í gær. Sagði hann að
styrkurinn yrði notaður til þess að
auka sjálfvirkni tækisins, meðal
annars með því að auka vegalengd-
ina sem það getur siglt úr 30 km í
100 km. Kafbáturinn kemur til með
að gera ný verkefni möguleg sem
ekki hefur áður verið unnt að fram-
kvæma. Hann mun til dæmis nýtast
í rannsóknir þar sem of grannt er
fyrir skip og báta auk þess sem
hægt er að nota hann til að rann-
saka undir ís. í kafbátnum era með-
al annars myndavél, ljóskastari,
GPS-búnaður, fisksjá, rafeindaátta-
viti og hæðarmælir, en hann gengur
fyrir rafhlöðum.
Gagarín ehf. og Rannsóknar-
stofnun fiskiðnaðarins hlutu næst-
hæstan styrk úr Tæknisjóði, 5,5
m.kr. vegna kennsluefnis fyrir sjó-
menn á margmiðlunarformi. Þriðja
hæsta styrkinn hlaut Marel hf.
vegna kjötvinnslukerfis.
Vísindasjóður úthlutaði í ár 156
verkefnastyrkjum og 14 rannsókn-
Morgunblaðið/Kristinn
HJALTI Harðarson verkfræðingur kynnti líkan af kafbáti sem ætlaður er til rannsókna á lífríki sjávar við
úthlutun styrkja Rannsóknarráðs íslands í gær, en hann hlaut hæsta styrk úr Tæknisjóði, að upphæð 6 m.
megi í hlutverk smitandi próteins-
ins út frá því.
Áhersla á að styrkja ungt fólk
Ráðstöfunarfé Vísindasjóðs hefur
nánast staðið í stað frá 1992, en á
sama tíma hefur upphæðin sem sótt
er um hækkað úr 347,9 m.kr. árið
1992 í 614 m.ki'. árið 1999. Á fundin-
um var sagt að ráðstöfunarfé sjóðs-
ins hefði einungis hækkað úr 136,5
m.kr. í 170 m.kr á sama tímabili.
Umsóknum fækkaði frá síðasta ári
úr 353 í 291 þrátt fyrir að umsókn-
arapphæðin hafi ekki lækkað sem
samsvarar því.
60 verkefni hlutu styrki að upp-
hæð 48,5 m.kr. á sviði hug- og félags-
vísinda. 53 verkefni á sviði heilbrigð-
is- og líívísinda hlutu styrk að upp-
hæð 50,9 m.kr. og á sviði náttúru- og
umhverfisrannsókna hlutu 57 verk-
efni styrk að upphæð alls 53,8 m.kr.
Að sögn framkvæmdastjóra
Rannís er lögð aukin áhersla á veit-
ingu svokallaðra rannsóknarstöðu-
styrkja. Eru þeir ætlaðir ungu fólki
sem hefur lokið löngu námi erlendis
og er að koma heim úr námi. Er það
von ráðsins að gefa ungu menntuðu
fólki kost á að stunda rannsóknir
hér á landi og auka þannig líkurnar
á að það flytji heim á ný.
STEFANÍA Þorgeirsdóttir kynnti rannsóknir sínar á arfgerð príon-
gena í íslensku sauðfé með tilliti til riðusmits. Hún hlaut hæsta styrk
úr Vísindasjóði, alls 2,4 m.kr. Til vinstri við Stefaníu er Ástríður Páls-
dóttir sem hlaut hæsta verkefnastyrk úr Vísindasjóði, alls 1,4 m.kr.
arstöðustyrkjum. Stærstan styrk
hlutu tvö verkefni á sviði sam-
eindalíffræði príon-sjúkdóma, alls
tæpar 4 milljónir króna. Verkefnin
eru tvö, annars vegar hlaut Stefan-
ía Þorgeirsdóttir 2,4 m.kr. rann-
sóknarstöðustyrk til þess að rann-
saka arfgerðir príon-gena í ís-
lensku sauðfé með tilliti til
riðusmits. Rannsókn Stefaníu
gengur út á að rannsaka tíðni arf-
gerða með tilliti til riðusmits. Nið-
urstöðurnar hingað til benda til
þess að hægt sé að kynbæta fé til
að minnka líkurnar á að það veikist
af riðu og að sögn Stefaníu er hér
líklega komin erfðafræðileg skýr-
ing á því af hverju fé er misnæmt
fyrir því að smitast af þessum sjúk-
dómi.
Hins vegar hlaut Ástríður Páls-
dóttir 1,4 m.kr. verkefnastyrk til
þess að kanna hlutverk eðlilegs prí-
on-próteins. Á óeðlilegu formi er
príon-próteinið smitandi en hins
vegar er hlutverk eðlilegs príon-
próteins ekki þekkt, og er leitast við
að rannsaka hlutverk þess svo ráða