Morgunblaðið - 11.02.1999, Blaðsíða 26

26 FIMMTUDAGUR 11. FEBRÚAR 1999
MORGUNB LAÐIÐ
ERLENT
Meira en 300 manna
saknað eftir ferjuslys
Djakarta. Reuters.
YFIR 300 manns er saknað eftir að
ferja fórst undan ströndum Borneó
í Indónesíu um síðustu helgi.
Mönnum ber ekki saman um að-
draganda slyssins og hefur því ver-
ið haldið fram að ferjan hafi ekki
verið ætluð farþegum, heldur til
flutnings á timbri.
Atburðurinn átti sér stað á mið-
nætti sl. laugardag, en fregnir af
slysinu bárust ekki f'yrr en í gær.
Ekki var ljóst hvers vegna þær
bárust svona seint.
Ferjan, Harta Riba, sem var á
leið frá Kuala Sambas á vestur-
strönd Bomeó austur til Riau-eyja-
klasans, sökk um 70 sjómílur norð-
vestur af Borneó. Um 325 farþegar
voru um borð og var 19 þeirra
bjargað af skipverjum vömflutn-
ingaskips sem sigldi hjá, tveimur
dögum eftir að óhappið varð.
Hadi Pangestu, starfsmaður
indónesíska flotans, hefur umsjón
með björgunarstarfinu og sagði
hann leitina enn standa yfir í gær.
Starfsmenn á varðskipi flotans em
á vettvangi, en enn sem komið er
hafa engar fregnir borist um ár-
angur aðgerðanna, sökum slæmra
skilyrða og óveðurs, að sögn
Pangestu. Samkvæmt heimildum
frá fréttastofunni BBC er talið
ólíklegt að fleiri finnist á lífi.
Orsakir óljósar
Mönnum ber ekki saman um or-
sök slyssins, og var haft eftir hafn-
ai-stjóra á vesturströnd Borneó, að
ferjan hefði bilað og rekið í miklum
öldugangi undan ströndum eyjar-
innar. Hins vegar sagði einn far-
þeganna sem komust lífs af að
veðrið hefði verið stillt er ferjan
sökk. Annar hafnarstarfsmaður
sagði ferjuna ekki hafa haft leyfi til
að flytja farþega, „sótt hafði verið
um siglingaleyfi í þeim tilgangi að
flytja timbur, skipinu var ekki ætl-
að að flytja farþega“.
Vonast er til að hægt verði að fá
frekari upplýsingar frá skipstjóra
ferjunnar, en hann er einn þeirra
sem komust lífs af. Hann liggur nú
á sjúkrahúsi og var haft eftir
starfsmanni þar, að hann væri enn
ekki fær um að tjá sig um slysið.
Jafnréttið gengur \vægi heima fyrir
Heima ræður
mamma
Kaupmannahöfn. Morgunblaðiö.
JAFNRÉTTISBARÁTTAN hefur
skilað konum töluvert áfram í
þjóðfélaginu ef marka má vax-
andi atvinnuþátttöku kvenna ut-
an heimilis. Heima virðist þróun-
in í jafnréttisátt þó ganga hægar,
því ef marka má nýja danska
könnun á verkaskiptingu og
kynjahlutverkum á heimilinu eru
konurnar nokkurn veginn ein-
ráðar þar. Hvorki eiginmenn né
börn fá miklu um verkaskiptingu
ráðið og mamma talar líka lang-
mest. Könnunin er gerð af
Torben Berg Sorensen lektor við
Den sociale hojskole í Árósum,
en hann ályktar sem svo að karl-
„Blóðhneykslið“
í Frakklandi
Ber á móti
vanrækslu
París. Reuters.
EDMOND Herve, fyrrverandi
heilbrigðisráðhen-a Frakklands,
sagði í gær á öðrum degi réttar-
haldanna vegna hins svokallað
„blóðhneykslis", að hann hefði ekki
tekið þátt í umræðum á sínum tíma
um skimun blóðs í leit að alnæm-
isveirunni.
Herve kvaðst ekki hafa vitað, að
bíða ætti með að taka upp banda-
ríska skimunaraðferð þar til
frönsku fyrhtæki hefði tekist að ná
tökum á tækninni en þessi töf olli
því, að þúsundir manna sýktust af
smituðu blóði. Hann neitaði því þó,
að með þessu væri hann að lýsa yf-
ir, að hann hefði verið utangátta
sem ráðherra.
Fimm ára fangelsi
Verði þeir Herve, Laurent Fabi-
us, fyrrverandi forsætisráðherra,
og Georgina Dufoix, fyrrverandi
heilbrigðisráðherra, fundin sek
eiga þau allt að fimm ára fangelsi í
vændum og miklar sektir.
Allir þrír sakborningarnir viður-
kenna, að þeir hafi borið nokkra
ábyrgð í þessu máli en segjast
samt saklausir. Segja stuðnings-
menn þeirra, að verði þeir dæmdir,
muni franskir ráðamenn verða út-
settir íyrir alls kyns málsóknir,
sem oft gætu verið af pólitískum
rótum runnar.
Rússneskur vetur
Reuters
MIKIL kuldatíð hefur verið í Rússlandi eins og víðast hvar í Norðurálfu að undanförnu en þessi mynd er
tekin af ísilagðri Nevu við Pétursborg.
menn skipi ekki háan sess heima
fyrir.
Rannsóknina framkvæmdi
Berg Sorensen með því að fá að
koma fyrir segulbandi hjá út-
völdum fjölskyldum úr öllum lög-
um þjóðfélagsins, líka hjá nýbú-
um. Aðferðina telur hann gefast
vel, því þótt einhverjir hafi
kannski hemil á sér með segul-
bandið í gangi hafi hann þó
einnig fengið nokkur eintök af
alvöru rifrildum.
Rannsóknin dregur upp mynd
af dönsku heimilislífi, sem sýnir
ótvíræð undirtök kvenna. Það
eru konurnar, sem tala lang-
mest. Pabbarnir segja lítið eða
ekki neitt og börnin komast
heldur ekki að fyrir mömmu.
Mamma ákveður líka hver geri
hvað af þeim hlutum, sem að
hennar mati eru nauðsynlegir.
Niðurstaða hans er einnig að
staða konunnar í fjölskyldunni sé
sterkust, því allt snúist í kring-
um hana og eftir þeim línum sem
hún leggur.
Þeir sem vantrúa eru á niður-
stöðurnar spyrja væntanlega
hvort konurnar taki ekki einfald-
lega að sér verkefni, sem karl-
arnir sinni ekki. Könnuniu sker
ekki úr um það, en sýnir að
hvernig sem stendur á valda-
stöðu kvenna, þá sfjórni þær á
eigin forsendum.
Það eru gömul sannindi að
konur eru betri en karlar í að
koma hugsunum sínum í orð og
þær tala einnig meira lifandi
mái. Þetta kemur einnig fram í
dönsku könnuninni. Þeir sem
halda að börnin hafi oftast orðið
komast að öðru við lesturinn.
Strákar hafa reyndar tilhneig-
ingu til að grípa fram í fyrir
heimilisfólkinu en enginn talar
eins mikið og mamma. í félags-
lega illa stæðum íjölskyldum eru
karlarnir í enn rýrara hlutverki
en ella. Konurnar halda íjöl-
skyldunni gangandi, oft með
dyggum stuðningi ömmu,
mömmu og vinkvenna en eigin-
mennirnir eru lítið við.
í viðtali við Berlingske
Tidende tekur Torben Berg
Sorensen fram að hann hafi ekki
tekið efnið til rannsóknar vegna
sinnar eigin stöðu á heimilinu.
Hins vegar hafi hann ekki komist
hjá að taka eftir ýmsu, sem hann
hefði ekki hugsað út í ella.
Banciaríkj amenn
skjóta á S-Irak
Washington. Reuters.
BANDARISKAR herþotur skutu
flugskeytum á írösk loftvamar-
bjTgi yfir flugbannsvæðinu í Suð-
ur-Irak í gær. Sneru allar flugvél-
anna aftur til bækistöðva sinna í
Tyrklandi heilu og höldnu, að sögn
talsmanna bandaríska vamarmála-
ráðuneytisins. Irakar segja, að
einn maður hafi fallið.
Sagði Joe LaMarca, talsmaður
vamarmálaráðuneytisins, að skotið
hefði verið á tvö skotmörk, annað í
nágrenni borgarinnar Talil og hitt
nærri an-Najaf. Var að hans sögn
að finna flugskeytaútbúnað á fyrr-
nefnda staðnum en í an-Najaf var
að finna ratsjárstöð. Sagði LaM-
arca að gripið hefði verið til þess-
ara aðgerða eftir að vart var við
ferðir íraskra MiG-213 og MiG-25
herþotna á flugbannsvæðinu.
„Við höfum margoft sagt að við
myndum gera árásir á loftvamar-
byrgi Iraka brjóti þeir flugbannið
eða geri sig líklega til einhverra
óhæfuverka,“ sagði LaMarca, „og
þetta er það sem við gerðum í
gær.“ Hefur margoft komið til
slíkra aðgerða eftir að fjögurra
daga árásum Breta og Bandaríkja-
manna á írak lauk í desember.
Héldu írakar því fram á þriðju-
dag að þeir hefðu skotið niður vest-
ræna herþotu en þeim fregnum
neituðu bandarísk stjórnvöld alfar-
ið. Saddam Hussein íraksforseti
hefur lofað þeim hersveitum sem
tekst að skjóta niður bandaríska
herþotu tæplega einni milljón ísl.
króna.
íraska fréttastofan sagði í gær,
einn óbreyttur borgari hefði fallið í
árás Bandaríkjamanna og nokkrir
slasast.
Fjármálaráðherrar í Austur-Evrópu funda
ESB hvatt til að lækka nið-
urgreiðslur til landbtínaðar
Varsjá, Brussel. Reuters.
F JÁRMÁL ARÁÐHE RRUM
nokkurra Austur-Evrópulanda
þykir hægt ganga í umbótaátt inn-
an Evrópusambandsins, bæði hvað
varðar innri stjórnun ESB og lækk-
un niðurgreiðslna á útlfluttum
landbúnaðarvörum. „Við emm
sammála um að ESB þurfi að hraða
umbótum svo að það geti betur tek-
ið á móti nýjum aðildarlöndum,"
sagði Leszek Balcerowicz, fjár-
málaráðherra Póllands, er hann
mælti íyrir munn starfsbræðra
sinna í Slóveníu, Ungverjalandi,
Tékklandi og Eistlandi, að loknum
fundi þeirra í Varsjá.
Ráðherrarnir telja landbúnaðar-
stefnu ESB vera útflutningi land-
búnaðarafurða frá Austur-Evrópu
fjötur um fót. Þeir segja ennfremur
að ESB beri að sýna gott fordæmi
með því að lækka niðurgreiðslur til
landbúnaðarframleiðslu.
Einnig kom fram á fundinum að
ráðherrarnir hafa vaxandi áhyggj-
ur af seinagangi í aðildarviðræðum
við Evrópusambandið. Löndin
fimm, auk Kýpur, eru reiðubúin að
ganga inn í ESB árið 2002, en fram-
kvæmdastjórnin í Brussel telur
raunhæfara að miða aðild við árið
2005. „Okkur þykir staðan óljós,
ekki síst af hálfu ESB, en sjálfir
stöndum við í ströngu við að undir-
búa aðild,“ sagði Mitja Gaspari,
ráðherra fjármála í Slóveníu.
Meira aðhalds þörf
Jean-Luc Dehaene, forsætisráð-
herra Belgíu, telur þurfa meira að-
hald og sveigjanleika í fjármálum
Evrópusambandsins. I ræðu sem
hann hélt í Louvain-la-Neuve há-
skólanum í Belgíu sagði forsætis-
ráðherrann: „Það þarf að refsa
mönnum fyrir eyðslusemi og
svindl, en jafnframt að stjórna út-
gjöldum með þeim hætti að svig-
rúm sé til aðgerða sem nauðsyn-
legar eru til að efla félagslega sam-
heldni og samstöðu innan sam-
bandsins."