Morgunblaðið - 11.02.1999, Blaðsíða 42

: 42 FIMMTUDAGUR 11. FEBRÚAR 1999
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
Radíóamatörar
' FÉLAGIÐ íslenskir
radíóamatörar var
stofnað 14. ágúst 1946
og var því frá upphafi
ætlað það hlutverk að
kynna og^ efla radíó-
kunnáttu Islendinga og
stuðla þannig að tækni-
framförum og hvetja
ungt fólk til að taka
þátt í tæknivæðingu
þjóðarinnar.
Aður höfðu nokkrir
ungir menn smíðað og
■* notað fjarskiptatæki til
þess að hafa samband
við útlönd og mun
fyrsta tækið hafa verið
smíðað árið 1913 á
Seyðisfírði af þeim Þorsteini Gísla-
syni, sem síðar varð stöðvarstjóri
Pósts og síma þar eystra, og Frið-
birni Aðalsteinssyni, síðar skrif-
stofustjóra Pósts og síma. Þetta var
frumstæður neistasendir og fátt um
aðkeypta hluti. Fleiri fylgdu á eftir
og á millistriðsárunum vai- nokkuð
um að menn væru að senda skilaboð
á milli landa og var í flestum tilfell-
um notað mors. Fyrsta reglugerð
um starfsemi radíóamatöra var sett
í aprílmánuði 1946 og eftir það tók
^fyrir þessar „ólöglegu" sendingar
og félagsmenn fengu reglur til að
starfa eftir.
í fyrstu var starfsemi radióama-
töra undir miklu eftirliti hins opin-
bera, enda stutt frá stríðslokum og
hræðsla við njósnastarfsemi mikil.
Sá ótti reyndist náttúrlega ástæðu-
laus og hafa starfsskilyrði amatöra
breyst mikið síðan þá. Margvísleg-
um hömlum sem áður þóttu eðlileg-
ar hefur verið aflétt og þar að auki
hefur tækniþróunin ýtt undir að
D amatörar hafa fengið fleiri tíðnisvið
til afnota með árunum.
Radíóamatörar voru fljótir að til-
einka sér tækni sem fylgdi í kjölfar
geimvísinda og geimferða og fengu
að senda á sporbaug um jörðu fjar-
skiptahnetti og þannig er í dag að í
mörgum flaugum sem flytja gervi-
hnetti eiga radíóamatörar einn eða
jafnvel tvo. Má nefna
að í geimstöðinni MIR
er endurvarpi ætlaður
fyrir radíóamatöra og
hafa stórveldin sem
manna stöðina lagt
mikla áherslu á að
geimfararnir væru
einig radíóamatörar.
Hafa ófáir amatörar
víðsvegar um heiminn
haft þá ánægju að
spjalla við geimfarana í
tómstundum þeirra um
borð.
Radíóamatörar hafa
strangar siðareglur um
samskipti sín á milli og
eru stjórnmál, trúmál
og önnur slík ágreiningsefni aldrei
til umræðu, en vináttuþel, sameigin-
legur áhugi á fjarskiptunum og for-
Fjarskipti
Radíóamatörar hafa
strangar siðareglur um
samskipti sín á milli,
segir Haraldur Þórðar-
son, og eru stjórnmál,
trúmál og önnur slík
ágreiningsefni aldrei
til umræðu.
vitni um það sem að baki tækninni
býr er umræðuefnið. Amatörar hafa
áunnið sér verðugt traust hvarvetna
og skiptir þá engu hvert þjóðskipu-
lag eða stjómmálakerfí er í landi
þeirra og í dag eru sárafáar þjóðir
sem ekki leyfa þessa starfsemi.
A Islandi hafa radíóamatörar ver-
ið framarlega í þróun þráðlausra
fjarskipta, t.d. voru það þeir sem
settu fyrst upp endurvarpa á metra-
bylgju þrátt fyrir vantrú á að slíkt
gæti heppnast. Ái-angurinn varð sá
að nú í dag eiga íslenskir amatörar
fjóra slíka og í undirbúningi er að
setja enn einn upp. Radíóamatörar
hafa séð um fjarskiptastörf fyrir Al-
mannavarnir ríkisins og þá á sama
grundvelli og björgunarsveitimar, í
sjálfboðavinnu, og hefur fjöldi
manna komið að því starfí. Fyrir
rúmu ári á æfingu Almannavarna
og NATO voru það radíóamatörar
sem sáu um framkvæmd fjarskipta
og það var einnig hópur radíóama-
töra sem tryggði að skipuleggjend-
ur æfingarinnar væru í góðu fjar-
skiptasambandi við hina ýmsu
þætti. Víða erlendis er það eitt af
skilyi’ðum fyrir leyfisveitingu að
þeir skuldbinda sig til þess að nota
fjarskiptatæki sín í þágu almenn-
ings þegar þannig háttar til.
Nú sem fyrr ætlum við hjá ÍRA
að halda námskeið í grunnþáttum
radíófræðanna fyrir þá sem hyggj-
ast þreyta próf til réttinda og verð-
ur kynningarfundur í Þróttheimum
við Holtaveg fimmtudaginn 4. febr-
úar kl. 20:30. Reyndar er ætlunin að
halda tvö námskeið:
a) Nýliðanámskeið, en próf að því
loknu gefur réttindi til þess að nota
stuttbylgju (3.5 , 7.0 og 21 Mhz) og
þá eingöngu á morsi. b) Námskeið
til A- og T-prófs. Sömu kröfur eru
gerðar til kunnáttu í radíófræðum
þeirra tveggja leyfa, en T-leyfið
heimilar tal- og tölvusamskipti á
metrabylgju en fyrir A-leyfið er að
auki krafist leikni í morsi og má þá
nota það á stuttbylgju. Þegar ama-
tör hefur síðan verið virkur þátttak-
andi með A-leyfi í sex mánuði getur
hann þá sótt um B-leyfí án frekara
prófs og fær þá réttindi til að tala á
stuttbylgjutíðni og nota aukið afl.
Netslóð ÍRA er http://www.nett.
is/~ tf5bw/ira./ira.html en þar er
að finna ýmsar upplýsingar um fé-
lagið og þar er einnig netútgáfa af
félagsblaðinu okkar.
Agæti lesandi, ef þú hefur áhuga,
komdu í Þróttheima og athugaðu
hvort ekki sé þar eitthvað fyrir þig.
Höfundur cr formaður
Islcnskra radíóamatöra.
Haraldur
Þórðarson
Ný von um rétt-
læti og frelsi
FYRSTI landsfund-
ur Frjálslynda flokks-
ins var haldinn um
helgina 23. og 24. jan.
Eftir afar neikvæða
umfjöllun fjölmiðla
voru aðstandendur
Frjálslynda flokksins
ekkert of bjartsýnh á
viðtökur almennings.
Þegar hinsvegar fólk
tók að streyma að
fundarstaðnum, Rúg-
brauðsgerðinni, strax
kl. 9 um morguninn þ.
23 jan., tók brúnin að
lyftast á mönnum og
þeim varð það ljóst að
þarna hafði náðst ár-
angur, fólkið hafði hlustað, vonin
var vöknuð.
Það var sú von, sem hefur blund-
að í sérhverju íslensku alþýðu-
hjarta, um betri tíð með blóm í
haga. Það er sú von, sem hefur
fengið fólk til þess að berjast í
þessu landi gegn óblíðum náttúru-
öflum og enn óblíðari og fjandsam-
legri ráðamönnum.
Það er sú von, sem hefur fengið
fólkið í landinu til þess að axla þær
byrðar, sem óréttlæti og höft hafa
lagt á lífsbaráttu þess. Sú von, sem
vaknað hefur í brjósti hvers alþýðu-
manns, þegar kosningar hafa verið
í nánd. „Verður það núna, sem það
skeður" hafa menn sagt hver við
annan. „Verður það núna, sem
óréttlætinu og ófrelsinu verður
loksins hrundið af okkur og fjöl-
skyldum okkar.“
Alltaf hefur það verið svikið og
menn hafa snúið sér
undan með svip
beiskju og vonbrigða á
andlitinu. A hinum
ýmsu kaffistofum hins
vinnandi fólks í landinu
hafa sömu spurning-
arnar verið bornar
fram.
Eiga þessir andskot-
ar, sem kosnir hafa
verið á þing, enga aldr-
aða innan sinna vé-
banda? Eiga þeir engin
börn eða barnabörn?
Eiga þeir enga í fjöl-
skyldunni, sem á við
erfiða sjúkdóma að
etja? Eiga þeir enga
aðstandendur, sem eru öryrkjar?
Til hvers eru þessir menn á Al-
þingi? Það er stórt spurt og í kom-
Stjórnmál
Það er frá fólkinu, seg-
ir Ægir Geirdal, sem
Frjálslyndi flokkurinn
fær tillögur sínar.
andi kosningum ætlast menn til
þess að svörin séu á reiðum hönd-
um. Það er nóg komið af sviknum
loforðum.
Annar ríkisstjórnarflokkanna
setti fram í síðustu kosningum,
slagorðið „Fólk í fyrin-úmi“, annað
eins rugl hefur aldrei sést. Hvaða
fólk var það, sem átti að vera í fyr-
Ægir
Geirdal
irrúmi? Var það sægreifinn, sem
vermir ból heilbrigðisráðherra?
Voru það sægreifai'nir í ætt utan-
ríkisráðherra? Voru það valdir vinir
og vandamenn félagsmálaráð-
herra? Voru það ráðamenn erlendr-
ar stóriðju og umhverfisspellvirkja,
sem strjúka iðnaðarráðherra í bak
og fyrir?
Fólkið í landinu var svo sannar-
lega ekki í fyrirrúmi eins og athafn-
ir stjórnarherranna hafa sýnt og
sannað.
Það sýndi sig á landsfundi
Frjálslynda flokksins að ætlunin
var að vinna af einlægni og alhug
að bæta kjör fólksins í landinu. Það
var hlustað af athygli á alla, sem
töldu sig hafa eitthvað fram að færa
til hinna ýmsu málaflokka og unnið
af samhug að því að móta hinar
ýmsu tillögur þannig að allir yrðu á
eitt sáttir.
Það tókst og allir sem einn lýstu
því yfir að þannig hefði ekki verið
komið fram við hinn almenna
flokksmann í hinum ýmsu stjórn-
málaflokkum, sem þeir áður til-
heyrðu. Frjálslyndi flokkurinn
hafði vakið upp sanna von í brjóst-
um þessa fólks um að hægt væri að
bæta úr því óréttlæti og ófrelsi,
sem alltof lengi hefur ríkt í þessu
landi.
Það er frá fólkinu, sem Frjáls-
lyndi flokkurinn fær tillögur sínar
um úrbætur í málum réttlætis og
frelsis og þeir, sem að honum
standa munu skila þeim fullunnum
til framkvæmda aftur, til fólksins
A komandi mánuðum fer í hönd
mikil mótunarvinna, sem unnin
verður af alúð og eindrægni með
hagsmuni fjöldans að leiðarljósi.
Nýju afli í íslenskum stjórnmálum
er ýtt úr vör með bjartsýni og von
um frelsi og réttlæti öllum til handa.
Höfundur er listamaður,
sem hýr í Kópavogi.
Hringbraut flutt
til einskis?
í BYRJUN desem-
ber sl. barst flestum
íbúum í hverfinu á
móts við Umferðarmið-
stöðina bréf frá Borg-
arskipulagi Reykjavík-
ur þar sem áform um
tvær nýjar byggingar á
svæðinu voru kynnt og
íbúunum boðið að gera
athugasemdh'. A svip-
uðum tíma fregnaðist
af byrjun á fram-
kvæmdum við Bama-
spítalann sem og skil-
yrtu samkomulagi
borgar og ríkis um að
færsla Hringbrautar
suður fyrir Umferðar-
miðstöðina yrði samtímis að veru-
leika. Af þéssu tilefni birtu dagblöð
teikningar af staðsetningu hins nýja
Umferðin
A
Ibúar hverfisins sjá
ekki, segir Einar Jóns-
son, að almannaheill
krefjist þess að þeim sé
réttur þessi kaleikur.
spítala og Hringbrautar. En íbúum
þeim sem fengu áðurnefnt bréf brá
nú í brún og þóttust illa sviknir.
Margir höfðu beðið þess dags að
brautin yrði loks flutt því þarna hef-
ur gætt sívaxandi umferðarmeng-
unar af ýmsum toga. En viti menn, í
stað hins burtflutta umferðarfar-
vegs þar sem aðeins tveir breiddar-
metrar gangstéttarinnar skilja á
milli fljótsins og lóðamarka hjá
sumum íbúum hverfisins var nú
komin önnur elfa, þ.e. veglykkja,
nákvæmlega á sama stað, og engu
minni að sjá en sú sem fyrir var.
Þetta er hin fyrirhugaða nýja stofn-
braut sem tengja skal miðbæinn við
Hringbraut um Sóleyjargötu.
Fjölmiðlar hafa á sl. ári töluvert
fjallað um hávaðamengun frá bif-
reiðum í borginni. En fyrir þá sem
búa allra næst stofnbrautum er há-
vaðinn ef til vill ekki versti óvinur-
inn. Bein efnamengun getur á stillt-
um dögum orðið mjög mikil. Mér
segir fólk sem býr í hvað mestri
nánd við þéttsetnustu umferðargöt-
urnar að ekki megi opna nokkurn
glugga og tjaran og drullan leggist
yfir garða og gróður rétt eins og
svört slikja. Það gefur augaleið að
hér er ekki lengur um óþægindi að
tefla heldur getur líf og heilsa fólks
beinlínis verið í hættu.
Ókunnugt um nýja
stofnbraut
En hvernig má það vera að íbú-
arnir í áðurnefndu hverfi höfðu
ekki gert sér grein fyrir hinni nýju
stofnbraut eða legu hennar? Und-
irrituðum sýnist málin liggja
þannig að lagning vega og stofn-
brauta sé ekki kynnt íbúum bréf-
lega heldur aðeins almennt, sem
fer auðsæilega oft framhjá fólki.
Það er vissulega þakkarvert af
hálfu borgarinnar að kynna vel og
gefa fólki kost á að gera athuga-
semdir við nýjar byggingar eða
breytingar á þeim eldri. En hitt er
eins fráleitt og hið fyrrnefnda er
sjálfsagt að standa svo slælega að
sömu málum er varða vegi og
stofnbrautir að menn koma ger-
samlega af fjöllum þegar hefja skal
framkvæmdir. Þetta er þeim mun
forkastanlegra þegar haft er í huga
að áform um hið síðarnefnda, þ.e.
staðsetningu nýrra samgönguæða,
geta beinlínis varðað líf og heilsu
borgaranna og er þá einnig hugsað
til slysahættu.
íbúar í áðumefndu hverfi héldu
borgaralegan fund í desember sl.
um þetta mál. Dreifibréf Borgar-
skipulags kom þar til umræðu en
það var þó ekki efst á baugi heldur
hitt, sem þá hafði dagað upp á menn
þá sömu viku, að færsla
Hringbrautarinnar
væri síður en svo gleði-
tíðindi fyrir hverfið
heldur þýddi nánast að
farið væri úr öskunni í
eldinn. Sveigurinn
mikli var fólki mestur
þyrnir í augum, sem
best lýsir sér í orðum
eins fundarmanna, sem
sagði: „Ef þessi stofn-
brautarlykkja á efth að
koma hér inn í hverfið
breytir engu fyrir
næstu íbúa hvort inni í
henni rís blómabúð eða
álverksmiðja."
Það sem íbúum hér í
hverfinu svíður hvað mest í þessu
máli öllu er það að engin augljós al-
mannaheill krefst þess að þessi
kaleikui' sé að þeim réttur sem er
þessi stofnbrautarkrans. Eðlilegast
sýnist að tenging Sóleyjargötu við
Hringbraut verði um veg sem liggi
eins eða svipað og Njarðargata.
Með því er miðbæjarumferðinni
beint frá íbúðarhverfum eins fljótt
og mögulegt er. En hvers vegna
ekki þessi leið, heldur þessi árans
beygja alveg upp að og meðfram
hverfinu? Astæðan fyrir þessu verð-
ur ekki séð af skipulagskortum eins
og þeim sem birtust í fréttum af
málinu. Spyrja mætti einnig til
hvers sé verið að færa Hringbraut-
ina þegar eina íbúðarhverfið sem
við hana liggur á þeim kafla sem til-
færslan nær til er síðan í sömu
framkvæmd kæft með annarri
stofnbraut á sama stað og Hring-
brautin var? Þá má einnig benda á
að þar sem styst er verða innan við
100 m frá hinum nýja stofnbrautar-
sveig í Barnaspítalann, sem vernda
átti sérstaklega fyiár slíkum mann-
virkjum.
Fossvogsbraut
sökudólgur
Sé litið á yfirlitsteikningar Borg-
arskipulags af svæðinu sést hins
vegar hvar hundurinn liggur gi’af-
inn. Rætur vandans er að finna alla
leið uppi í Elliðaárdal. Þar byrjar
Fossvogsbrautin sáluga, eða hvað?
Það voru reyndar Kópavogsbúar
sem mest mótmæltu brautinni
þannig að áform um hana virtust
gufa upp. Reykvísk skipulagsyfir-
völd virðast hins vegar aldrei hafa
getað brotið odd af oflæti sínu og
fallið formlega frá Fossvogsbraut.
Því mun hún enn til á uppdráttum.
Beint framhald Fossvogsbrautar
áfram um Fossvog og Öskjuhlíðar-
rætur og alla leið niður í miðbæ
hlaut nafið Hlíðarfótur.
Það er þessi stofnbraut sem
Borgarskipulag er enn að burðast
með í magangum sem skapar lykkj-
una illræmdu. Komandi með þessa
ímynduðu braut austan við Loft-
leiðahótelið og ætlandi sér með
hana niður í bæ finnst skipuleggj-
endunum orðið of aðþrengt vegna
flugvallarins að fara yfir hina nýju
Hringbraut vestan Umferðarmið-
stöðvar. Allir hugsandi menn gera
sér þó grein fyrir því að Fossvogs-
brautin vei'ður aldrei að veruleika
og þar með Fóturinn. Nú í lok ald-
arinnar hugsa menn allt öðravísi en
gert var fyrir 20 til 30 árum þegar
drög að þessum stofnbrautum voru
lögð. Hlíðarfótur er þannig alls
kostar óraunhæfur í dag af náttúru-
vemdar- og umhverfisástæðum ein-
um saman, það hlýtur hver einasti
pólitíkus sem hugsar sér að komast
í borgarstjórn eða situr þar nú þeg-
ar að gera sér ljóst. Það er því
steinrunnið fóstur sem Borgar-
skipulagsmenn eru enn að burðast
með í kviðnum sem er orsök allrar
þessarar óánægju. Nú verða stjórn-
málamennirnir að gera aðgerð og
nema á brott þennan steingerða
þunga sem embættismenn þeirra
ganga með svo öllum létti.
Höfundur er fiskifræðingur
og íbúi við Smáragötu.
Einar
Jónsson