Morgunblaðið - 20.02.1999, Blaðsíða 51
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
LAUGARDAGUR 20. FEBRÚAR 1999 51
Hvatt til ábyrgrar af-
stöðu gegn spilafíkn
SAMKVÆMT upp-
lýsingum SÁÁ vex
spilafíkn hér á landi
hröðum skrefum og er
það einkum ungt fólk
sem ánetjast henni. Á
undanfómum árum
hefur um eitt hundrað
manns^ fengið stuðning
hjá SÁÁ vegna fíknar
sinnar. Þess em mörg
dæmi að fólk spili frá
sér allar eignir og oft
breiðir sviðin jörð þess-
arar ógæfu sig til
margra aðstandenda.
Fyrir tveimur ámm var
hér á ferðinni banda-
rískur prófessor í geð-
hjúkrun, Sheila B. Bl-
um að nafni, en hún er jafnframt
stjórnandi meðferðarstofnunar fyrir
áfengis-, eiturlyfja- og spilafíkla í
New York. Þessi bandaríski prófess-
or benti á hvílíkur skaðvaldur þessi
fíkn vasri og sagði meðal annars eft-
irfarandi í viðtali við Ríkissjónvarp-
ið: ,Áfengissýki eyðileggur fjöl-
skyldu, konu, mann og börn en
spilafíkn eyðileggur íyrii- mörgum
kynslóðum. Ekki er einungis eignum
nærfjölskyldunnar sóað heldur for-
eldra, afa og ömmu, barna og bama-
barna. Svo spilafíkn fer verr með
fjölskyldur en áfengissýki." I viðtal-
inu kom fram að iðulega yrðu fíklar
svo niðurbrotnir að þeir fyrirfæm
sér. Það er vissulega mikið áhyggju-
efni að ekki skuli reynt að stemma á
að ósi í þessum efnum. En við ramm-
an er reip að draga. Þeii- aðilar sem
hagnast á spilakössum og spilavítum
hér á landi em Háskóli íslands og
ýmsar þjóðþrifastofnanir og samtök
á borð við Rauða kross Islands,
Landsbjörg og reyndar einnig SÁA
eins mótsagnakennt og það nú hljóm-
ar. Ástæðan fyrir því að meirihluti
Alþingis vill ekki aðhafast í málinu er
að þessar stofnanir og samtök yrðu
af mjög mikilvægum tekjustofnum,
en samtals nemur beinn hagnaður
þessara aðila vegna spilakassanna
rúmum milljarði króna á ári. Ef
kostnaður við spilavítis-
vélamar er ekki dreg-
inn frá heldur htið á það
sem úr kössunum kem-
ur þá nálgast upphæðin
tvo milljarða króna.
Heildarveltan er svo
ennþá meiri því talsvert
fer í vasa þeirra sem
spila á kassana. Það
skýrir fíknina, vogun
vinnur, vogun tapar.
Einhverjh- hagnast en
flestir sitja eftir með
sárt ennið. En þessar
tölur gefa vísbendingu
um hve miklar upphæð-
ir hér er um að tefla.
Með nokkrum sanni
má segja að tveir aðilar
hafi ánetjast spilakössunum, þeir
sem eru háðir þeim sem tekjustofni
og hinir sem haldnir eru spilafíkn. I
fytra komu fram lagafrumvörp sem
Forvarnir
Það getur ekki verið
vilji okkar, segir
Ögmundur Jónasson,
að stofnanir eða sam-
tök, hversu góð sem
þau kunna að vera, séu
rekin fyrir fjármuni
ógæfufólks.
gerðu ráð fyrir banni við spilavítis-
vélum á Islandi. Margir risu upp til
handa og fóta innan þings og utan
og túlkuðu þessi frumvörp sem árás
á þær stofnanir sem hagnast á spila-
kössunum og þess voru dæmi að
innan þeirra móðgaðist stöku mað-
ur. Engu að síður viðurkenndu flest-
ir menn vandann og um það skapað-
ist samstaða á Alþingi að vísa mál-
inu til ríkisstjórnarinnar sem hafði
Ögniundur
Jónasson
hafið undirbúning á allsherjar end-
urskoðun á happdrættum. Áð sjálf-
sögðu var þetta gert í trausti þess að
eitthvað yrði aðhafst í málinu og
tekið yrði tillit til þessara sjónar-
miða við fyrrgreinda endurskoðun.
Um þessa vinnu spurði undirritaður
dómsmálaráðherra landsins, Þor-
stein Pálsson, í fyrirspurnartíma á
Alþingi í vikunni. Ráðherrann brást
við á þann hátt að segja að aldrei
hafi staðið til að fara að þeim tillög-
um sem hann sjálfur hafði þó greitt
atkvæði að vísað yrði til hans sjálfs
og jafnframt benti hann á í svari
sínu að ekki vildi hann svipta allar
hinar góðu stofnanir þessum verð-
mæta tekjustofni.
Að mínum dómi er þetta óábyrg
afstaða af hálfu dómsmálaráðherra
landsins. Það getur ekki verið vilji
okkar að nokkrar stofnanir eða sam-
tök, hversu góð sem þau kunna að
vera, séu rekin fyrir fjármuni
ógæfufólks. Að sjálfsögðu á það að
vera verkefni þjóðarinnar og full-
trúa hennar, hvai'vetna sem ákvarð-
anir sem þessu tengjast ei*u teknar,
að finna leiðir til að tiyggja menn-
ingarstofnunum á borð við Háskóla
íslands og þjóðþrifasamtökum sem
sinna mikilvægum verkefnum al-
menningi til hagsbóta fjármuni til að
standa straum af starfsemi sinni á
annan hátt en hirða peninga upp úr
vösum þeirra sem ekki ráða við
gjörðir sínar sökum spilafíknar.
Hvatt er til ábyrgrar afstöðu allra
hlutaðeigandi í þessu alvarlega máli.
Höíumluv er alþingismaður.
^JSUÆKN Asj,
^MgfíK^
Skólavörðustíg 35,
sími 552 3621.
’55-|[
Komdu þér í mjúkinn
RONUDfftMINN 1
f R ft MÖRfl/N, SUNNllftffc."
Hjá Jóhannesi bahara í ÁIfheimabakarífærð
þú glæsilegar gjafakörfur með bakkelsi beint
á morgunverðarborðið. Með hverri körfu
fylgir óvæntur glaðningur fyrir ástina þína.
U'pplifið hveitibrauðsdagana aftur!
■r
Veður og færð á Netinu úS> mbl.is
/KCLTAf= e/TTH\SA£? ISIÝT7
WHITE
SWA N
Dreifing: Engey ehf. Hvcrfisgata 103
s: 552 8877 fax: 552 0060
fmj mbl.is
_/KL.L.Ty\f= e/TTHWkÐ NÝTT
Kælir/frystir
Mál: 141x55x60 sm.
Rétt verð kr. 48.400
Mál: 180x60x60 sm.
Rétt verð kr. 68.900
*Ö1I verð eru staðgreiðsluverð
Vifta. 260 m3
Rétt verð kr. 7.300
Ofn með blæstri,
klukku, 4ra hellu glerhellu-
borð og gufugleypir í setti,
hvítt. Rétt verð 98.800.
Glæsilegar eld-
hús- og baðvogir
með 50% afslætti.
Þurrkari 5 kg.
Rétt verð 35.500
Hitakönnur
með 50% afslætti.
fffs
Einar
Farestveit &Co. Itf.
Borgartúni 26 1? S62 2901 og S62 2900
r
<.
-C