Morgunblaðið - 16.03.1999, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 16. MARZ 1999 27
ERLENT
Upphaf seinni lotu sanmingaviðræðna í deilunni um Kosovo-hérað
Tengslahópur-
inn einbeitir
sér að Serbum
Reuters
TVÆR konur, Kosovo-Albanar, syrgja fjóra látna ættingja sem myrtir
voru við þorpið Grajkovac á mánudagsmorgun.
Brusselt París, Pristina. Reuters.
AKVORÐUN leiðtoga Kosovo-Al-
bana, við upphaf seinni lotu samn-
ingaviðræðna í París, um að sam-
þykkja fyrirliggjandi samkomulag
tengslahóps stórveldanna um frið í
Kosovo-héraði gerir tengslahópnum
kleift að einbeita sér að stjórnvöld-
um í Belgrad á næstu dögum samn-
ingaviðræðnanna í Frakklandi.
Utanríkisráðherrar Frakklands
og Bretlands, Hubert Vedrine og
Robin Cook, tilkynntu ákvörðun
samninganefndar Kosovo-Albana
síðdegis í gær á fyrsta degi annarr-
ar lotu samningaviðræðna í Kleber-
ráðstefnuhöllinni í París. Rúm vika
er síðan Kosovo-Albanar tilkynntu
að þeir hefðu í hyggju að undirrita
Rambouillet-samkomulagið, en upp
kom nokkuð undarleg staða er tals-
maður þeirra, Hashim Thaqi, lét sig
hverfa í nokkra daga, fulltrúum
tengslahópsins til nokkurrar
gi'emju. Var það m.a. talið veikja
stöðu Richards Holbrookes, sérlegs
erindreka Bandaríkjastjórnar, í við-
ræðum við Slobodan Milosevic, for-
seta Júgóslavíu, í upphafi fyrri viku.
í tengslahópnum, sem í sitja full-
trúar stórnvalda í Bandaríkjunum,
Rússlandi, Frakklandi, Þýskalandi,
Bretlandi og Ítalíu, er einhugur um
að leyfa ekki umræðu um hina póli-
tísku kafla í Rambouillet-samkomu-
laginu. „Við höfum gert þeim ljóst
að þeir hafa ekki þessa glæsilegu
ráðstefnumiðstöð til afnota til þess
að eyða tímanum til einskis," sagði
Robin Cook og bætti við: „[Stjórn-
völd] í Belgrad hafa varið sl. tveim-
ur vikum til þess að rakka niður
samkomulagið í stað þess að skýra
út fyrir almenningi að það sé góð
lausn á deilunni."
Marklausar hótanir?
Fyrri lota samningaviðræðnanna
stóð frá 6.-23. febrúar án þess að
samkomulag næðist. Gert var tæp-
leg þriggja vikna hlé á viðræðunum,
sem stjórnvöld í Belgrad hafa nýtt
til þess að þjarma að Frelsisher
Kosovo (UCK) og íbúum héraðsins.
Atökin náðu hámarki um helgina,
þegar á þriðja tug manna féll í
sprengjuárásum og bardögum, þorp
voru brennd og fjölda fólks stökkt á
flótta eina ferðina enn í Kosovo.
Það er mat flestra fréttaskýrenda
að trúverðugleiki Atlantshafsbanda-
lagsins og Evrópusambandsins sé í
veði í Kosovo-deilunni. Hótanir um
loftárásir á Serbíu samþykki stjórn-
völd ekki sjálfstjórn Kosovo-Albana
og friðarsamkomulag sem leyfir
veru 28.000 erlendra hermanna í
héraðinu hafa ekki borið þann ár-
angur í glímunni við Milosevie sem
vonast var eftir í upphafi. Enda er
spurt hví Milosevic skyldi taka
mark á hótunum NATO.
Samið var um vopnahlé í hérað-
inu í október sl. Stjórnvöld í
Belgrad héldu vopnahléið í u.þ.b.
tvo mánuði en hófu svo árásir á
bækistöðvar Frelsishers Kosovo og
þorp í héraðinu. Fjöldamorðin í
Racak, þar sem 45 Kosovo-Albanar
voru myrtir með köldu blóði um
miðjan janúar, ollu því hins vegar
að Serbar neyddust til þess að setj-
ast að samningaborði.
Lýðveldið Kong-ó
Bandamað-
ur Mobutus
í stjórnina
Kinshasa. Reuters.
LAURENT Kabila, forseti Lýð-
veldisins Kongó, tilnefndi fyrrver-
andi bandamann Mobutus Sese
Seko, fyrrverandi einræðisherra
landsins, tmikilvægt ráðherraemb-
ætti á sunnudag þegar hann stokk-
aði upp í stjórn sinni.
Viðskiptajöfurinn Bemba Saolona
var tilnefndur efnahags- og iðnaðar-
ráðherra. Bemba var samstarfs-
maður Mobutus og sonur hans, Je-
an-Pierra Bemba, fer fyrir skæru-
liðahreyfingu sem berst gegn Ka-
bila í norðvesturhluta landsins.
Ráðherraembætt-
unum fækkað
Bemba á ýmis fyrirtæki, m.a.
flugfélag, og stórar kaffiplantekrur
í austurhluta landsins sem er á valdi
uppreisnarmanna er hafa barist
gegn Kabila frá því í ágúst með
stuðningi stjórnvalda í Rúanda og
Uganda.
Ráðherraembættunum var fækk-
uð úr 27 í 22 í uppstokkuninni.
Skrifstofustjóri forsetans, Abdoula-
ye Yerodia Ndombasi, var tilnefnd-
ur utanríkisráðherra og tekur við af
Jean-Charles Okoto, sem var skip-
aður héraðsstjóri fyrir hálfum mán-
uði.
Meirihluti Norð-
manna vill í ESB
MIKIL brejding hefur orðið í vetur
á afstöðu Norðmanna til Evrópu-
sambandsins (ESB). Meirihluti vill
nú hvort tveggja að landið gangi í
ESB og myntbandalagið, EMU,
samkvæmt niðurstöðum skoðana-
könnunar sem greint var frá í Dag-
ens Næríngsliv um helgina. Svo virð-
ist sem sú mikla vaxtahækkun sem
orðið hefur í Noregi á undanförnum
mánuðum hafi snúið mörgum Norð-
manninum til fylgis við bæði ESB og
EMU.
Könnunina gerði danska stofnunin
Ifka, sem tíðkar að gera slíkar kann-
anir á Norðurlöndum. Af þeim Norð-
mönnum sem tóku þátt í könnuninni
sögðust 43% vera fylgjandi ESB-að-
ild Noregs. 40% söfðust andvíg aðild
en 18% voru óákveðin eða neituðu að
svai'a.
Ekki er lengra síðan en í desem-
bermánuði sl., að andstæðingar
ESB-aðildar höfðu 14 prósentustiga
forskot á ESB-sinna í Noregi. Fyrir
tveimur árum lýsti sig aðeins fjórð-
ungur aðspurðra fylgjandi aðild.
Forskot þeirra sem lýstu sig fylgj-
andi aðild landsins að myntbanda-
laginu á þá sem ekki vilja sjá á eftir
krónunni var jafnvel enn meira af-
gerandi. 41% vildu fá evruna en 28%
ekki. Fyrir þremur mánuðum var
þessu öfugt farið; þá lýstu sig 39%
mótfallin EMU-aðild Noregs og 33%
fylgjandi.
I skýringum með niðurstöðum
könnunai'innar er líkum að því leitt,
að þessi mikla breyting á afstöðu
fólks í Noregi sé að rekja til hinna
miklu vaxtahækkana sem orðið hafa
undanfarið hálfa árið og óstöðugs
gengis norsku krónunnar. Þessar
sveiflur hafi sýnt að Norðmenn
greiði hátt verð fyrh' að standa utan
við evru-svæðið.
Málamiðlun um frí-
hafnarverzlun hafnað
Bmssel. Reuters.
FJÁRMÁLARÁÐHERRAR Evr-
ópusambandsins höfnuðu því á fundi
í Brussel í gær að fresta frekar af-
námi tollfrjálsrar verzlunar innan
ESB, sem að óbreyttu verður ekki
lengur heimil 1. júlí. Búizt er þó við
að leiðtogar aðildarríkjanna taki
málið á dagskrá á fundi 24.-25. þessa
mánaðar, þar sem sum ESB-ríki
vilja verða við eindregnum beiðnum
hagsmunaaðila um að fresta af-
náminu, á þeirri forsendu að þúsund-
ir starfa séu í húfi.
1.200 manns sem starfa við ferju-
rekstur yfir Ermarsund efndu í gær
til mótmælaaðgerða til að minna á
kröfur sínar. Ullu aðgerðirnar meðal
annars truflunum á umferðinni í
gegn um Ermarsundsgöngin og á
ferjusiglingum milli Englands og
frönsku hafnarborgarinnar Calais.
Upprunalega var tekin um það
ákvörðun árið 1991 að hætta toll-
frjálsri verzlun með áfengi, tóbak og
annan munaðarvarning í flughöfnum
og um borð í ferjum innan ESB, á
þeirri forsendu að slík starfsemi
væri ekki í samræmi við reglur um
frjálsa samkeppni á innri markaði
Evrópu og mismunaði öðrum verzl-
unarrekstri innan hans.
Gerhard Schröder, kanzlai'i
Þýzkalands, hefur lagt til sem mála-
miðlun að 1. júlí verði lagður virðis-
aukaskattur á fi'íhafnai'góss, en
veittur verði þriggja ára aukafrestur
á undanþágu frá öðrum sköttum og
gjöldum. „Við reyndum að ná sam-
hljóða samþykki, en þvert á móti var
meirihluti andvígur [frekari frest-
un],“ sagði Werner Muller, efna-
hagsmálaráðherra Þýzkalands. And-
staða við hvers konar málamiðlun
um frestun afnáms fríhafnarverzlun-
ai' mun vera mest hjá Dönum og
Finnum, en Þjóðverjar, Bretar, Irar
og Frakkar eru mest áfram um að
veita hana.
r
Er Island
áfangastaður ferðamanna?
Ráðstefna um öryggismál í ferðaþjónustu,
föstudaginn 19. mars á Hótel Loftleiðum.
Aðalfyrirlesari ráðstefnunnar
er Dr. Anders Steene, lektor
í stjórnunarfræðum í ferða-
þjónustu við háskólann
í Kalmar, Svíþjóð.
Skráning fer fram hjá Ferða-
málaráði á Akureyri í síma
461 2915 og á netfanginu
eliasgi@icetourist.is
Þátttökugjald er 7.500 kr. með
matar- og kaffiveitingum.
Dagskrá ráðstefnunar:
09:00 - 09:20 Mæting og skráning
09:20 - 09:30 Opnun Halldór Blöndal samgönguráðherra.
09:30- 11:00 Öryggismál í ferðaþjónustu í Svíþjóð Anders Steene, Kalmar University.
11:00- 11:25 Ógnun aldurhniginna og umbreyttra tækja Þórhallur Jósepsson.
11:25 - 11:50 Leyfileg hættumörk í afþreyingu Pétur Rafnsson.formaður Ferðamálasamtaka íslands.
1 1:50- 13:30 Matarhlé
13:30- 13:55 Tryggingar, ábyrgð og skaðabótaréttur Guðmundur Sigurðsson.Tryggingamiðstöðinni.
13:55 - 14:20 Hvaða áhrif hafa slys á ferðamönnum á íslenska markaði erlendis? Benedikt Jóhannesson.Talnakönnun.
14:20- 14:45 Ahættumat í ferðaþjónustu - þekking veitir öryggi Þorsteinn Þorkelsson, skólastjóri Björgunarskóla Landsbjargar og SVFÍ.
14:45 - 15:10 Kröfur markaðarins EinarTorfi Finnson, leiðsögumaður.
15:10- 15:40 Samantekt ráðstefnustjóra
Ráðstefnustjóri: Hallgrímur Jónasson, forstjóri Iðntæknistofnunar.
Itíntæknistofnun ferdamálasamtök
i IÖFUÐBORG ARSV ÆDISINS
i^C
: rsiiiAukuvviuröíi
VVSTI|AV2IA\

III