Morgunblaðið - 16.03.1999, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ÞRIÐJUDAGUR 16. MARZ 1999 43
Mikilvægi Eyjabakka
í náttúru Islands
20. FEBRÚAR síðast
liðinn gekkst Skotveiði-
félag Islands fyrir ráð-
stefnu um áhrif vatns-
aflsvirkjana á heiða-
gæsastofninn. Ráð-
stefnu þessari voru
gerð góð skil í fjölmiðl-
um. Skömmu eftir að
ráðstefnan var haldin
sendi Samband sveitar-
félaga í Austurlands-
kjördæmi kynningar-
blað með Morgunblað-
inu. Við lestur þessa
kynningarblaðs kom
upp i huga minn hið
fomkveðna „góð vísa er
aldrei of oft kveðin“. Því er rétt að
benda enn og aftur á það sem kpm
fram á þessari ráðstefnu SKOTVÍS.
Það er einkar brýnt eftir útkomu
þessa áróðursblaðs sveitarfélaga í
Austurlandskjördæmi því þar má
finna beinar rangfærslur, svo ekki
Heiðagæsin
Það er ljóst að heiða-
gæsinni mun ekki verða
vært á Eyjabökkum,
segir Sigmar B. Hauks-
son, hún mun hrökklast
burt og enginn veit
hvert hún mun flýja eða
hvaða áhrif þetta rask
muni hafa á stofninn.
sé minnst á þær alvarlegu afleiðing-
ar sem eyðilegging Eyjabakkasvæð-
isins myndi hafa á heiðagæsastofn-
inn. í ávarpi sem Þorvaldur Jóhann-
esson, formaður orku- og stóriðju-
nefndar Sambands sveitarfélaga í
Austurlandskjördæmi, skrifar í áð-
urnefndu áróðursplaggi segir meðal
annars að allt tal um að hálendinu
verði drekkt sé víðs fjarri og að
virkjunaráform í næstu framtíð,
ásamt núverandi miðlunarlónum,
geri ráð fyrir að innan við 2% af há-
lendinu fari undir miðlunarlón.
Hvers konar rökleysa er þetta eigin-
lega? Það er ekki verið að ræða um
prósentu eða flatarmál í þessu sam-
bandi, heldur varðveislu stórbrot-
inna og ægifagurra landsvæða sem
eru einstök í heiminum. Ef Gullfoss
Baðinnréttingar
Vandaðar og fallegar innréttingar
frá Belgíu á hagstæðu verði.
Sniðið að þínum þörfum!
OpiS frá kl. 9-18 virka daga
og kl. 10-14 laugardaga
ViS Fellsmúla
Sími 588 7332
og Geysissvæðið í
Haukadal væru virkjuð
þá væru það ekki mörg
prósent af flatarmáli
landsins. En hvað
varðar Eyjabakkana
þá er það staðreynd að
gerð miðlunarlóns á
því svæði mun valda
meiri og alvarlegri um-
hverfisspjöllum en
nokkrar aðrar orku-
framkvæmdir hér á
landi til þessa. í ljósi
aukinnar vitundar og
áhuga íslensku þjóðar-
innar á umhverfis- og
náttúruverndarmálum,
og þá ekki síður vegna þess að
margir Austfirðingar og hart nær
70% íslensku þjóðarinnar eru and-
vígir því að Eyjabökkum verði fórn-
að, er það sanngjöm og hógvær
krafa að Eyjabakkasvæðið fari í lög-
bundið umhverfismat. Svo vildð sé
aftur að ráðstefnu SKOTVÍS þá
kom meðal annars fram í erindi Dr.
Tony Fox, sem stundað hefur viða-
miklar rannsóknir á gæsum hér á
landi, að mannvirkjagerð á Eyja-
bökkum gæti haft afdrifaríkar af-
leiðingar íyrir heiðagæsastofninn.
Sem kunnugt er leita allt að 13.000
heiðagæsir á Eyjabakkasvæðið til að
fella flugfjaðrir sínar og þar dvelja
þær á meðan þær eru í sárum.
Ástæður fyrir því að gæsirnar hafa
kosið Eyjabakkana fremur en önnur
svæði eru margar og sumar ekki
þekktar. Þær helstu eru þó þær að í
Eyjabökkum njóta þær þess friðar
sem þær þurfa svo mjög á að halda á
meðan þær eru í sárum, þær hafa
þar nægt æti og drykkjarvatn, vatn
sem þær geta m.a. flúið út á sé þeim
ógnað. A meðan gæsirnar eru í sár-
um þurfa þær mjög mikla orku til að
framleiða nýjar fjaðrir og byggja
upp vöðva og bein svo þær komist
yfir hafið til vetrarstöðvanna. Hinn
kjarnmikli háfjallagróður á Eyja-
bakkasvæðinu gefur þeim þá orku
sem þær þarfnast. Við þær miklu
framkvæmdir sem óhjákvæmilega
munu verða við mannvirkjagerð á
Eyjabökkum munu gæsirnar verða
fyrir miklu ónæði og alls konar
áreiti. Við gerð 44 ferkílómetra uppi-
stöðulóns mun beitiland gæsanna
fara á kaf. Það er því ljóst að heiða-
gæsinni mun ekki verða vært á
Eyjabökkum, hún mun hrökklast
burt og enginn veit hvert hún mun
flýja eða hvaða áhrif þetta rask muni
hafa á stofninn. Það er sem sagt
mörgum spurningum ósvarað í
þessu sambandi og sumum þeirra er
varla hægt að fá svar við. Staðreynd,
þessa máls er sú að Eyjabakkar eru
stærsti fellistaður heiðagæsa í heim-
inum, þess vegna er þetta svæði ein-
stakt í náttúru landsins og heimsins
alls. Ein meginástæðan fyrir því að
ekki er hægt að segja til um með
neinni vissu hvaða áhrif gerð uppi-
stöðulóns á Eyjabökkum muni hafa
á heiðagæsina er sú að hvergi nokk-
urs staðar hefur fellistað gæsa af
sömu stærðargráðu og Eyjabakkar
verið sökkt undir vatn, svo vitað sé.
Það væri háðuglegt hlutskipti ef ís-
lendingar, sem byggja nær alla af-
komu sína af náttúrunni, yrðu fyrst-
ir til þess. Þá er rétt að benda á að
við á Islandi eigum ekki heiðagæs-
irnar ein, þær hafa vetursetu á Bret-
landseyjum. Ég vil leyfa mér að full-
yi'ða að það muni skapa hörð við-
brögð í Bretlandi, og raunar annars
staðar í Evrópu, þegar Bretum og
öðrum verður ljóst hvaða áhrif
mannvirkjagerð á Eyjabökkum
muni hafa á heiðagæsastofninn.
Heiðagæsastofninn er nú í sögulegu
hámarki. Áhrif vanhugsaðra mann-
virkjagerða á stöðum sem eru mikil-
vægir fyrir heiðagæsina, eins og
varp- og fellistaðir, geta haft mjög
alvarlegar afleiðingar fyrir stofninn
svo ekki sé meira sagt. Skotveiðifé-
lag Islands telur því að nú þegar
liggi fyrir nægjanlegar upplýsingar
um nauðsyn þess að Eyjabakkar
verði settir í lögbundið umhverfis-
mat. Þá telur félagið að ef eingöngu
séu hafðar í huga þær ógnir sem
heiðagæsinni stafi af því að Eyja-
bökkum verði sökkt undir vatn þá sé
það næg ástæða fyrir því að hætt
verði við öll áfoim um eyðingu þessa
dýrmæta landsvæðis.
Höfundur er formaður Skotveiðifé-
lags íslands.
AÐALFUNDUR
ga SÍFHF. ____________________________
Aðalfundur SÍF hf. (Sölusambands íslenskra fiskfram-
leiðenda hf.) verður haldinn í Súlnasal Hótel Sögu, miðviku-
daginn 31. mars næstkomandi og hefst kl. 14.00.
Ávarp Þorsteins Pálssonar. sjávarútvegsráðherra.
Dagskrá aðalfundar:
1. Venjuleg aðalfundarstörf samkvæmt grein 4.03
í samþykktum félagsins.
Tillaga stjómar um arðgreiðslur.
Heimild stjórnar um kaup á eigin hlutum samkvæmt
55. grein hlutafélagalaga.
Tillaga um breytingu á 2. grein samþykkta félagsins um
heimild til stjórnar til hækkunar á hlutafé með sölu nýrra hluta.
Tillaga um samruna SÍF hf. og íslandssfldar hf.
Önnur mál.
Tillögur frá hluthöfum, sem bera á fram á aðalfundinum,
skulu komnar í hendur stjórnar eigi síðar en 7 sólarhringum
fyrir fundinn til að þær verði teknar á dagskrá.
2.
3.
5.
6.
Dagskrá aðalfundarins, ársreikningur félagsins og endanlegar tillögur liggja
frammi á skrifstofu félagsins hluthöfum til sýnis frá og með 17. mars 1998.
Fundargögn og atkvæðaseðlar verða afhentir á skrifstofu félagsins á Fjarð-
argötu 13-15, Hafnarfirði, þriðjudaginn 30. mars næstkomandi og fyrir
hádegi miðvikudaginn 31. mars, en eftir klukkan 13.00 á fundarstað.
Um kvöldið verður haldið aðalfundarhóf fyrir hluthafa, gesti þeirra, fram-
leiðendur og starfsmenn SÍF hf. í Súlnasal Hótel Sögu og hefst hóftð kl.
20.00. Húsið verður opnað kl. 19.30. Miðar á hófið verða seldir á skrifstofu
SÍF hf. og á aðalfundinunt.
Stióm SÍF hf.
Sigmar B. Hauksson
erming á næsta leiti? Við bjsðum
iriháttar úrval fyrir unga fólftið.
TECNO tövuborð úr
beyki/melamíni með
útdraganlegri plötu fyrii
lyklaborð, BI20 xL75
x D65 sm.
SAKE futonsvefnsófi með sængurfatageymslu.
Fáaniegur í mörgum litum og mynstrum. L200
sm, útdreginn BI40 x L200 sm. Með 4ja laga í
futondýnu. ZAP armar, 2st kr. 8.510
GRANVIK hillusamstæða úr beyki/melíni með
stálstoðum lökkuðum I állit. B135 x HI80 x
D40 sm.kr. 17.900,-
PISCOVER svefnbekkur með álitri
grind. L216 sm, dýnustærð B80
x L200 sm. Ýmsar gerðir áklæða

PESlGN tölvuborð úr
béykl/mtlamini með áíitri grir
Mjeð útdraganlegri plötu fyrir
lyklaborð og hillu fýrir mús.
B85 x HI34 XD60/68 sm.
HÚSGAGNAHÖLUN
0 0 L B Y fu t«f> s n.io fné
6 logurr af bómuli c-g
V7: n gu r? 7-tagey m-ství,
L243 im, útúrtpnn
B i 20 * L1Ú0 sm.
I 4
I'
<
x
V*

Bildshöfði 20 -112 Reykjavik Simi 510 8000