Morgunblaðið - 07.04.1999, Blaðsíða 32

32 MIÐVIKUDAGUR 7. APRÍL 1999
MORGUNBLAÐIÐ
ÁRÁS NATÓ Á JÚGÓSLAVÍU
TUGÞÚSUNDIR íbúa Kosovo hafast við í tjöldum við landamærin og bíða þar eftir því að komast til Makedóníu.
Reuters
Þjóðir heims kappkosta að koma flóttafólkinu frá Kosovo til hjálpar
Rúm milljón Kosovo-
búa hrakin á flótta
KOSOVO-ALBÖNSK flóttakona rekur upp óp eftir að ættingjum hennar var meinað að fara úr flótta-
mannabúðum í Blace við landamæri Serbíu og Makedóníu.
matvæla og húsaskjóls í marga
daga. 25 km löng biðröð flótta-
manna var við landamærin að Ma-
kedóníu og 22 km við landamærin
að Albaníu.
Talsmaður Flóttamannahjálpar
Sameinuðu þjóðanna sagði um
50.000 manns kynnu að fara yfir
landamærin til Makedóníu á næstu
dögum. Clare Short, þróunarmála-
ráðherra Bretlands, sem fór til
landsins í vikunni, sagði að algjör
glundroði væri við landamærin og
ástandið hrikalegt. Margir flótta-
mannanna gætu dáið ef töf yrði á
þvi að þeir kæmust yfir landamær-
in. „Við verðum að tryggja að þeir
verði ekki fyrir fleiri hindrunum ...
annars blossa sjúkdómar upp og
hætta er á að mikill fjöldi manna
deyi.“
Flóttamannabúðir
reistar
Sú aðstoð, sem berst frá íslandi á
vegum Hjálparstofnunar kirkjunn-
ar til flóttamanna í Albaníu, er
dreift í gegnum alþjóðahjálparstarf
kristinna kirkna (ACT), en Tenny
Deligiannis, yfmnaður hjálparstofn-
unar grísk-kaþólsku rétttrúnaðar-
kirkjunnar í Albaníu (Diaconia
Agapis), hefur yfirumsjón með
þessu starfi í Albaníu.
Deligiannis sagði í samtali við
Morgunblaðið í gær að á vegum
samtakanna væri verið að reisa
búðir fyrir fióttamenn við landa-
mærin að Kosovo. Yfír páskahelg-
ina hefði yfir 30 rúmlestum af mat-
vöru verið dreift til flóttamannanna,
sem væru samkvæmt nýjustu tölum
Talið er að um 1,1
milljón af 1,9 milljónum
íbúa Kosovo-héraðs
hafi flúið heimili sín
vegna ofsókna
serbneskra öryggis-
sveita. Ríki heims
leggja nú mikið kapp á
að koma flóttamönnun-
um til hjálpar og ráð-
gert er að flytja þús-
undir þeirra til vest-
rænna ríkja í því skyni
að létta undir með ná-
grannaríkjum Serbíu.
FLOTTAFOLKIÐ
FLÓTTAMANNAHJÁLP Samein-
uðu þjóðanna sagði í gær að rúm-
lega 400.000 Kosovo-Albanar hefðu
flúið til nágrannalanda Serbíu frá
því loftárásir Atlantshafsbandalags-
ins hófust 24. mars. Breskir emb-
ættismenn sögðu að Serbar hefðu
hrakið alls 1,1 milljón af 1,9 milljón-
um íbúa héraðsins frá heimilum sín-
um. Þar af væru nú 135.000 flótta-
menn í Makedóníu og 270.000 í Al-
baníu. Auk þess væri um 65.000
Kosovo-Albönum haldið í
landamærabænum Blace í Ma-
kedoníu og um 100.000 flóttamenn
til viðbótar væru í Pristina, höfuð-
stað Kosovo, og nágrenni.
Óttast að flóttafólkið
hrynji niður
Tugþúsundir Kosovo-Albana bíða
enn eftir því að komast til Maked-
óníu og margir þeirra hafa verið án
FLOTTAFOLKIÐ
FRÁ KOSOVO
Rúmlega 400.000 manns hafa flúið frá
Kosovo á aðeins hálfum mánuðl og
mörg ríki hafa boðist til að taka við
flóttafólkinu til bráðabirgða.
RIKI SEM VILJA TAKA VIÐ FLOTTAFOLKI
Þýskaland 40.000

V )— Bandar. 20.000 I
A - i phbéhmmi ^-Tyrkland 20.000
(xsm'm)- Spánn 7-10.000
(4 )— Noregur 6.000
(*> - )- Danmörk 6.000 o
(4. )— Rúmenía 6.000 i
(4 ) Sviþjóð 5.500 co
(4 ..)— Austunríki 5.000 Q yo 1ð
(4, )— Kanada 5.000 c c to E
{fe !,)— Grikkland 5.000 S ■o
(4 ) Ástralía 4.000 u: .c §
Portúgal 1.500 E í
Bretland ótiltekinn fjöldi 4
frá Flóttamannahjálp Sameinuðu
þjóðanna (UNHCR) 274.000 talsins
í Albaníu. Daglega bærust fleiri
hjálpargögn flugleiðis.
Hraða og örugga dreifingu hjálp-
argagnanna sagði Deligiannis
tryggða með því að starfsfólk Di-
aconia Agapis eru Albanar. Aðrar
hjálparstofnanir þyrftu að byrja á
að koma sér upp aðstöðu og átta sig
á aðstæðum. „Eftir hjálparákall
okkar hefur 1,7 milljón Bandaríkja-
dollara safnast til þessa starfs,“
sagði Deligiannis. „Það er mjög góð
byrjun. En meira þarf til að hna
þann gífurlega skort sem við blasir."
Bjóðast til að taka við
flóttamönnum
Fóttamannastraumurinn ft'á
Kosovo virðist hafa komið NATO í
opna skjöldu og bandalagið sagði á
sunnudag að forgangsverkefni þess
væri nú að koma flóttafólkinu til
hjálpar. Herflugvélar voru notaðar
til að flytja matvæli, lyf, tjöld og
önnur hjálpargögn til flóttafólksins.
Mörg aðildarríki NATO og nokkur
önnur lönd hafa einnig boðist til að
veita flóttafólkinu í Makedóníu hæli
til bráðabirgða. Þýskaland hefur
t.a.m. boðist til að taka við 40.000
flóttamönnum, Bandaríkin 20.000,
Tyrkland 20.000, Noregur 6.000,
Kanada 5.000 og Grikkland 5.000.
Robin Cook, utanríkisráðherra
Bretlands, sagði að aðildarríki Evr-
ópusambandsins hefðu ákveðið að
grípa til þrenns konar aðgerða
vegna flóttamannavandans, sem
hann sagði hinn mesta í Evrópu frá
dögum Hitlers og Stalíns. f íyrsta
lagi yrði flestum þeirra komið til
hjálpar á þeim stöðum sem þeir
hafa flúið til. í öðru lagi yrði minni-
hluti þeirra fluttur til vestrænna
ríkja. Lokamarkmiðið væri síðan að
neyða Slobodan Milosevic, forseta
Júgóslavíu, til að leyfa fólkinu að
snúa aftur til Kosovo.
Rúmlega 1.000 örmagna flótta-
menn voru fluttir með flugvélum frá
Makedóníu til Tyrklands og Noregs
í fyrradag. Margir þeirra sögðust
þó ekki vilja fara þangað þar sem
þeir óttuðust að geta aldrei snúið
aftur til heimalandsins.
Fréttaritari RBC-útvarpsins
sagði að margir flóttamannanna
hefðu ekki fengið að vita hvert þeir
yrðu sendir. Nokkrir þeirra hefðu
grátið og einn reynt að hlaupa frá
flugvellinum en lögreglumenn hefðu
stöðvað hann.
Milosevic send
„röng skilaboð"
Breska stjórnin hefur boðist til að
taka við þúsundum flóttamanna frá
Kosovo en afstaða hennar í málinu
virðist óljós þar sem Tony Blair for-
sætisráðherra sagði í fyrradag að
betra væri að fólkið yrði ekki flutt
af svæðinu.
Forsætisráðherrann lagði
áherslu á mikilvægi þess að flótta-
mönnunum yrði leyft að snúa aftur
til Kosovo. Hann sagði að með því
að dreifa flóttafólkinu út um alla
Evrópu væru ríkin að senda Milos-
evic „röng skilaboð" og í raun að