Morgunblaðið - 17.04.1999, Page 67
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 17. APRÍL 1999 67
og hlý frásögn hans var og lengi
munuð.
Ingvar var óvenju músíkalskur
og hafði fallegan bjartan tenór.
Hann söng 40 ár í kirkjukórnum,
með Karlakómum Þrym og í Tóna-
kvartettinum sem stofnaður var 12.
aprfl 1963 og varð þjóðkunnur og
náði almennum vinsældum á svip-
stundu. Með því er aðeins hálf sag-
an sögð, því að Ingvar var í raun-
inni heilt tónlistarfélag þó svo ætti
að heita að hann væri aðeins foi*-
maðurinn. Þannig stóð hann fyrir
hljómleikum með mörgum af
fremstu listamönnum landsins um
áratugi. Ef aðgangseyririnn hrökk
fyi'ir kostnaði gaf hann listamönn-
unum afganginn. Ef hins vegar upp
á vantaði sem oftast var greiddi
hann mismuninn úr eigin vasa. Þau
Björg voru samhent í þessu eins og
öllu öðru. Hún opnaði heimili sitt
íýrir listamönnunum, gaf þeim að
borða og lét þá gista ef svo bar
undir. Slík var rausn þeirra hjóna
og höfðingsskapur að maður gat
aldrei lengi verið gestur í þeirra
húsi heldur var undir eins orðinn
einn af fjölskyldunni.
Ingvar var mikill hamingjumað-
ur í sínu einkalífí og Björg Frið-
riksdóttir kona hans. Mér er
ómögulegt að hugsa um annað
þeirra án þess að hitt komi upp í
hugann. Það er alltaf birta yfír
þeirri mynd og litirnir eru hlýir.
Nú er þar sorg í ranni og þungur
söknuður. Við Kristrún höfum ver-
ið að hugsa til ykkar allra, Björg,
Stefán Öm og Sigríður, og þökkum
vináttuna og tryggðina. Guð blessi
ykkur og vaki yfír minningu Ingv-
ars Þórarinssonar. Þar fór góður
drengur og einstakur. Missirinn er
mikill.
Halldór Blöndal.
Við andlát æskuvinar míns Ingv-
ars Þórarinssonar hvarflar hugur-
inn til Húsavíkur á æskudögum
okkar þar og þeirra mörgu góðu
minninga sem ég á úr Þórarins-
húsi, sem svo hét í þá daga. Þar
bjuggu þau heiðurshjón Þórarinn
Stefánsson og frú Sigríður Ingv-
arsdóttir og börnin þeirra þrjú,
Ingvar, Stefán og Margrét. Sigríð-
ur og Þórarinn voru mikið athafna-
fólk, hann var hreppstjóri og rak
bókaverslun með meiru, en Sigríð-
ur rak ljósmyndastofu ásamt með
umfangsmiklu heimilishaldi. Mikill
gestagangur var hjá þeim og mikil
gestrisni. Oft komu ættingjar og
vinir að vestan eða úr Kelduhverfi
til lengri eða skemmri dvalar, og
svo komu höfðingjar og nágrannar
sem áttu erindi við hjónin eða
hreppstjórann eða vora í bókaleit
hjá Þórami.
Eg átti heima í næsta húsi við
Þórarinshús í mörg ár á bernsku-
dögum og góð vinátta var á milli
heimilanna. Við bömin voram öll
mjög góðir leikfélagar og velkomin
á heimilin til skiptis. Eg var því
daglegur gestur í Þórarinshúsi og
man það vel hve gott var að koma
þar. Öllum var tekið með sömu
gestrisni og góðvild. Frá Sigríður
var mikil höfðingskona, glaðleg og
frjáls í fasi en þó ákveðin og aðlað-
andi. Þórarinn var hægari í fram-
göngu, en góðmennskan og glettn-
in skinu úr brosi hans. Andráms-
loftið á heimilinu var yndislegt og
laðaði fólk að. Börnin öll bára auð-
vitað svipmót sitt af þessu ágætis
fólki. Ingvar var elstur af þessum
leiksystkinahópi og sjálfsögð fyrir-
mynd okkar í hvívetna og hinn góði
leiðtogi. A löngum vetrardögum
vora oft tekin spil í hönd eða farið í
ýmsa leiki og þrautir reyndar.
Stundum var farið í feluleik, því í
Þórarinshúsi vora margar vistar-
verar og-hægt að fínna góða felu-
staði. En vor og sumar vora úti-
leikir margbreytilegir. Mörg börn
úr bænum áttu þarna ánægju-
stundir, svo sem ýmsar myndir úr
safni Sigríðar bera með sér, hópur
ungra stúlkna með blómakransa og
hjól sín fyrir sunnan húsið, eða
myndin af börnunum með laufa-
kökur sínar og brettin í fanginu,
tekin þegar verið var að skera
laufabrauð og frá Sigríður svipti af
sér svuntunni létt í fasi og brá sér
á bak við myndavélina og smellti
af, rétt áður en farið var að steikja.
- Margs er að minnast og þakka
frá þessum dögum.
En svo er allt hverfult og fall-
valt, og mikill harmur var kveðinn
að fjölskyldunni er systirin unga,
hún Magga litla, veiktist hastar-
lega af berklum eins og fleiri ung-
menni á þessum árum og dó eftir
fremur stutta sjúkdómslegu, að-
eins tólf ára gömul. Það vai* þyngri
raun en táram tæki fyrir bræðurna
og sæmdarhjónin Sigríði og Þórar-
in. En huggun var það þeim og
hamingja að eiga synina tvo, svo
gæfulegir sem þeir vora báðir. Eft-
ir skólagöngu á Akureyi'i settust
þeir báðir að í heimahögum á
Húsavík. Ingvar hóf kennslu við
Gagnfræðaskólann, en jafnframt
aðstoðaði hann fóður sinn við
rekstur bókaverslunarinnar og tók
hana smám saman í sínar hendur.
Hann Ingvar gerði allt vel sem
hann tók sér fyrir hendur. Hann
var góður kennari, réttsýnn, skýr
og greinargóður, það veit ég af eig-
in raun og þakka góða leiðsögn er á
lá.
Hamingjan fylgdi honum áfram
er hann gekk að eiga vinkonu mína
Björgu Friðriksdóttur, svo sam-
hent sem þau hafa verið í öllu sínu
lífi. Þau byggðu sér strax fallegt og
traust heimili á Húsavík og hafa
síðan verið þar miklir höfðingjar
heim að sækja. Vinafjöld og gesta-
gangur frá æskuheimilum beggja
fylgdi þeim úr hlaði og hefur aukist
og margfaldast. Ekki hefur spillt
að þau hafa lagt stund á hljóðfæra-
leik og söng, svo sem frægt er frá
Tónakvartettinum. Ingvar hefur
verið mikill menningarstólpi í sínu
samfélagi, svo félagslyndur og far-
sæll í samskiptum sem raun hefur
orðið, og veit ég að margir, sem
betur þekkja það, munu minnast
hans fyrir það sem vert er. En þar
hefur Björg staðið við hlið hans og
veitt mikla aðstoð af ómetanlegri
ósérhlífni og dugnaði.
Ógleymanlegt var að hlýða á
leiðsögn Ingvars um Húsavíkur-
kirkju, er við hjónin komum eitt
sinn með erlenda gesti í heimsókn,
svo vel fórst honum það úr hendi,
að ekki var hægt að hugsa sér það
smekklegra eða betm* gert. Og síð-
an nutum við gestrisni þeirra hjóna
á eftir.
En síðustu árin hefir óvæginn
sjúkdómur lagst á Ingvar, svo að
átakanlegt hefir verið að fylgjast
með þeirri hörðu baráttu sem hann
hefir háð af frábæram styrk og
æðruleysi. En fjölskylda hans og
eiginkona hafa létt honum lífið, svo
sem mögulegt hefir verið. Nú að
leiðarlokum þakka ég Ingvari
frænda minum allar góðar minn-
ingar og ógleymanlegar samvera-
stundir og votta Björgu, bömum
þeirra og Stefáni bróður hans og
fjölskyldum innilega samúð.
Sigríður Kristjánsdóttir.
Ingvar Þórarinsson er látinn.
Lokið er merkri ævi, eftir sitja
minningar um góðan dreng, minn-
isvarði sem hann reisti sér sjálfur.
Eg naut þeirrar gæfu að eiga sam-
leið með Ingvari í yfir 50 ár og á
því í minningaskjóðunni margan
dýrgrip.
Upp í hugann kemur mynd af
Ingvari kennara. Eg var ekki gam-
all þegar Ingvar fór að kenna mér
dygðir vinnunnar. Hann hafði svo
gott lag á því, að sem liðléttingi við
byggingastörf eða birgðatalningu
fannst mér ég vera ómissandi.
Sama hátt hafði hann á við
kennslustörf í Gagnfræðaskólan-
um, áhugi hans og alúð við starfið
ávann honum virðingu nemenda og
vakti áhuga þeirra á náminu, og
uppskára báðir aðilar í samræmi
við það.
Ingvar var sannarlega fram-
kvöðull, hann naut þess að skapa,
byggja upp fyrirtæki sitt og sjá ár-
angurinn. Það fór ekki fram hjá
neinum þegar Bókaverslun Þórar-
ins Stefánssonar, undir hans
stjóm, tók flugið og breyttist úr lít-
illi hefðbundinni bóka- og ritfanga-
verslun yfir í að vera búðin þar allt
fékkst nema mjólk og brauð.
Mottóið var: ef ég á það ekki, vin-
ur, skal ég útvega það. Ingvar var
með á nótunum þegar tímarnir
breyttust og Viðreisnin færði
landsmenn inn í 20. öldina. í BSÞ
keyptu Húsvíkingar bækur og
blöð, bíla og saumnálar, húsgögn,
hljóðfæri og ílugferðir út í heim.
Það var gaman að fá að vera innan-
búðar öðra hvora og fylgjast með
hvernig Ingvar leysti hvers manns
vanda sem til hans kom. Og Ingvar
beitti ýmsum brögðum til að aug-
lýsa. Eitt sinn sendi hann okkur
tvo unga drengi með umburðarbréf
í hvert hús í bænum til að hvetja
Húsvíkinga tfl að versla í heima-
byggð, að láta ekki glepjast af
gylliboðum farandsala. Eg skildi
ekki fyrr en mörgum áram seinna
svipinn á farandsalanum, þegar ég
traflaði hann við sölustörfin í einu
húsanna sem ég bankaði uppá.
Ingvar var húsvískur sjálfstæð-
ismaður og á vettvangi stjómmál-
anna beitti hann sér fyrir hags-
munum Húsavíkur og Þingeyinga í
atvinnumálum, menningarmálum,
heilbrigðisþjónustu og samgöngu-
málum. Hann hafði metnað fyrir
hönd einkaframtaksins, metnað
sem mótaðist af baráttu í skugga
kaupfélagsveldisins. Fyrir utan
framgang atvinnulífs og einka-
framtaks hafði Ingvar annað metn-
aðaiTnál. Það var honum kappsmál
að sem flestir fengju notið fagurrar
tónlistar. Ég veit ekki hversu
marga tónleika íslenskra og er-
lendra listamanna Ingvar átti þátt í
að halda á Húsavík, en þeir vora
margir. Fyrir þetta hafa Húsvík-
ingar og listamennimir sjálfir
þakkað Ingvari, og verður þó
aldrei fullþakkað.
Þetta menningarframtak Ingv-
ars átti sér aðdraganda, því allt frá
því ég man eftir honum var hann
gefandi í tónlistinni, í kirkjukórn-
um, í Karlakómum Þrym og síðast
með félögum sínum í Tónakvartett-
inum. Söngur hans hefur glatt eyra
landsmanna, og jafnvel útvalinna
áheyrenda erlendis, í áratugi.
Nú er söngurinn þagnaður, at-
hafnaskáldið og listamaðurinn hef-
ur kvatt. Áheyrendur, samferða-
menn, sitja hljóðir og hlusta, því
enn ómar bergmál tónanna í saln-
um. Þeir sitja í hljóðri þökk.
Snorri Pétursson.
Látinn er á Húsavík eftir langa
baráttu við erfiðan sjúkdóm einn af
mínum bestu vinum, Ingvar Krist-
inn Þórarinsson, bóksali og kenn-
ari. Skorti hann tæpan mánuð á að
ná 75 ára aldri. Ingvar var einstakt
valmenni og vildi öllum hjálpa. Þá
var hann mjög áhugasamur um
málefni kirkjunnar og vann henni
ómetanlegt starf um áratuga skeið.
Hann mun einnig hafa hvatt og
syrkt mörg ungmenni til náms. Um
50 ára skeið stóð eiginkona hans,
Björg Friðriksdóttir, sem klettur
við hlið hans í blíðu og stríðu.
Ég þykist vita að aðrir muni
gera ævi hans og störfum góð skil,
en vil hér greina örlítið frá þeim
þætti, sem tengdi okkur nánast
saman, en það var Tónakvartettinn
á Húsavík, sem starfaði á áranum
1963-1969, alls sex og hálft ár.
Kvartettinn skipuðu bræðurnir
Ingvar og Stefán Þórarinssynir,
Eysteinn Sigurjónsson, sem nú er
látinn, og sá sem þetta ritar. Und-
irleikari og stjórnandi var Björg
Friðriksdóttir, eiginkona Ingvars.
Öll voram við kunnug frá bernsku-
árum, m.a. vora þrjú okkar ferm-
ingarsystkin.
Æfingar kvartettsins fóru að
mestu fram á heimili Ingvars og
Bjargar og var það auðvitað álag á
heimilið þar sem æfingar vora tíð-
ar og mikið sungið en því var jafn-
an mætt með gleði og gestrisni.
Kvai’tettinn starfaði af miklum
áhuga og dugnaði þessi ár og söng
víða um land. Ut vora gefnar þrjár
plötur með söng hans. Allt þetta
starf á tiltölulega stuttum tíma
varð til þess að hópurinn tengdist
sérlega nánum vináttuböndum og
ekki spillti íyrir að þrisvar sinnum
fór kvartettinn ásamt mökum í
skemmtiferðir til útlanda og voru
þær ferðir að miklu leyti fjármagn-
aðai* með tekjum af söngnum. St-
arfsævi kvartettsins lauk haustið
1969 þegar einn félaganna fluttist
út byggðarlaginu, en vináttan og
tengslin héldust þó að fundum
fækkaði.
Ég þakka vini mínum, Ingvari,
fyrir óglejrmanlegar samvistir og
órofa vináttu og veit að honum
verður vel tekið í nýjum heimkynn-
um. Við Perla sendum Björgu og
fjölskyldu hennar innilegar samúð-
arkveðjur og einnig Stefáni, einka-
bróður Ingvars, og íjölskyldu hans
og biðjum þeim öllum blessunar
Guðs.
Vegna farvista erlendis getum
við ekki fylgt þér síðasta spölinn,
kæri vinur. Hvfl í friði.
Stefán Sörensson.
Frá því ég man eftir mér, var
það svo í minni fjölskyldu að væri
Húsavíkur getið, var minnst á
Ingvar Þórarinsson. Væri rætt um
Ingvar Þórarinsson, þá var rætt
um Húsavík og þá jafnan talað um
menningu og tónlist.
Móðir mín og systur hennar töl-
uðu með stolti um Ingvar, sem
amma mín kallaði stundum
frænda. Hann var þó ekki skyldur
okkur. Hann var hins vegar af
þessari stórfjölskyldu, sem teygði
sig frá ísafirði um Akm*eyri til
Húsavíkur. A Isafirði var Jónas
Tómasson tónskáld, ömmubróðir
minn, kvæntur Önnu Ingvarsdótt-
ur, systur Sigríðar, móður Ingvars
Þórarinssonar. Allt sáði þetta fólk
um sig áhuga á listum, ekki síst
tónlistinni.
Sumir menn vaxa upp í það að
verða menningarstofnanir, í bestu
merkingu þess orðs: lifandi bygg-
ingar sem veita því skjól sem verð-
mætt er og fagurt. Ingvar Þórar-
insson varð hægt og öragglega, af
látleysi, sem honum var svo tamt,
jafngildi stórrar og frjósamrar
menningarstofnunar. Bóksalinn á
Húsavík fóstraði listir, og átti
þannig margt sameiginlegt með
efnuðum, örlátum og listelskum að-
alsmönnum miðalda, að því undan-
skildu að hann varð aldrei efnaður.
Arum saman stóð Ingvar fyrir
tónleikahaldi á Húsavík. Hann
fékk til bæjarins landsþekkta og
jafnvel heimsþekkta tónlistar-
menn, einleikara og söngvai*a, svo
og hljómsveitir, kóra og minni
söngflokka. Verkin, sem flutt voru,
spönnuðu breitt svið, allt frá eldri
sígildum verkum til brautryðjenda-
verka. Invgvar vildi umfram allt að
Húsvíkingar og nærsveitamenn
fengju að kynnast sígildri tónlist á
sem fjölbreytilegastan hátt. Því f -
sóttist hann eftir því að fá til Húsa-
víkur ungt tónlistarfólk, sem var að
stíga sín fyrstu skref á braut tón-
leikahalds, en urðu síðan þekktir
listamenn. Smekkur og næmleiki
Ingvars fyrir hæfileikum þessara
ungu listamanna var óbrigðull.
Tónleikahald þetta fjármagnaði
Ingvar sjálfur að því leyti sem að-
gangseyrir og takmarkaðir styrkir,
sem stundum voru veittir til þess-
ai*ar starfsemi, hrakku ekki til að
greiða kostnað. Væri hins vegar af-
gangur, var það látið ganga til ^
menningarstarfsemi. Heimili Ingv-
ars og eiginkonu hans Bjargar
Friðriksdóttur, stóð jafnan lista-
fólkinu opið til hvers kyns viður-
gemings. Það fengu aðrir að reyna
einnig þótt þeir hefðu ekkert fram
að færa á listasviðinu. Hef
ég ekki kynnst annarri eins gest-
risni og hlýju og á heimili þeirra
hjóna. Þau voru ólík, Ingvar hægur
og yfirvegaður, Björg ör og lífleg,
umræður alltaf geislandi af greind
og áhuga á öllu sem manninum við-
kemur. Heimilisbragurinn mótað-
ist af þessu örlæti og þessum and-
stæðum.
Þegar Ingvar vildi gera gestum
sínum sóma og sýna þeim sérstak-
an velvilja, fór hann með þá í Húsa-
víkurkirkju, rakti sögu hennar og
lýsti. Mér er ein slík kynnisferð í
barnsminni. Það var eins og Ingvar
væri staðarhaldari á Húsavík og
ætti þessa kirkju. Síðar áttaði ég
mig á því að þessu var öfugt farið.
Það var kirkjan og staðurinn sem
áttu Ingvar.
Ingvar Þórarinsson ræddi ekki
um sjálfan sig. Það hélst eftir að
hann var orðinn heltekinn af sjúk-
dóminum sem leiddi hann til
dauða. Væri hann spurður um líð-
anina sagði hann jafnan að hún
væri góð. I næstsíðasta skipti, sem
ég leit til hans, á Sjúkrahúsi Húsa-
víkur, fannst mér ég ekki ná sam-
bandi við hann. En hann bærði þó
varirnar, svo ég laut niður að hon-
um og spurði kjánalega hvemig líð-
anin væri. Þá heyrði ég ofurlágt að
hann var að biðja mér blessunar.
Þannig var þessi maður til hinstu
stundar, upptekinn af öllum öðram
en sjálfum sér, örlátur og hlýr.
Það var mikill heiður að fá að
kynnast og njóta samvista við
Ingvar Þórarinsson. Björgu og
fjölskyldunni sendi ég mínar inni-
legustu samúðarkveðjur.
Tómas I. Olrich.
• Fleiri minningargreinar um
Ingvar Kristin Þórarinsson bíða
birtingar og munu birtast í blaðinu
næstu tlaga. •
INGIBJORG
G UÐMUNDSDÓTTIR
tlngibjörg Guð-
mundsdóttir
fæddist á Ljósalandi
í Vopnafirði 25. júní
1912. Hún andaðist
á Keflavíkurspítala
6. apríl síðastliðinn
og fór útför hennar
fram frá Keflavík-
urkirkju 16. aprfl.
Elsku mamma, ég þakka
þér
þær stundir sem áttum
við saman.
Þú undur góð varst alltaf
mér,
\ið hlógum og höfðum gaman.
Arin liðu allt of fljótt
9g komið að kveðjustundu.
í gærkveldi var allt svo hljótt,
þátregaogtómið fúndu.
Kveðja.
Þín tengdadóttir,
Kolbrún.
Ég kveð þig, kæra vinkona. Ég
gleymi aldrei þeirri stund sem þú
og þinn maður eftirlét-
uð mér og mínum
manni son ykkar, Kri-
stján, til okkar hjóna
sem uppeldisson árið
1933, þá nýfæddan.
Ég er því afar þakklát
fyrii* þessa stóra fórn
sem þú færðir. Við
höfum ávallt verið hin-
ar bestu vinkonur síð-
an öll þessi ár. Ég
þakka þér fyrir allt og
allt.
Ég sendi mínar
innilegustu samúðar-
kveðjm* til Sigríður, Sólborgar,
Kristjáns, Steinþórs, Jóns Berg-
manns, Jóhönnu, Erlings, tengda-
bama, bamabarna, bamabama-
barna og annarra vandamanna.
Hvíl þú í friði.
Fai* þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Þín
Soffía Jónsdóttir.