Morgunblaðið - 11.05.1999, Side 42

42 ÞRIÐJUDAGUR 11. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
URSLIT
KOSNINGANNA
URSLIT alþingiskosninganna verða ekki skilin á annan veg
en þann, að þjóðin sé hlynnt áframhaldandi samstarfi Sjálf-
stæðisflokks og Framsóknarflokks á nýju kjörtímabili. Saman-
lagt fengu stjórnarflokkarnir 59,1% atkvæða eða einungis 1,3
prósentustigum minna en í kosningunum fyrir fjórum árum. Það
hefur ekki gerzt frá því á Viðreisnarárunum, að við blasi fram-
hald á samstarfi sömu flokka og á fyrra kjörtímabili.
Þótt Sjálfstæðisflokkurinn bæti nú við sig 3,6 prósentustigum
frá kosningunum 1995 en Framsóknarflokkurinn tapi 4,9 pró-
sentustigum breytir það ekki heildarstöðu stjórnarflokkanna
meðal kjósenda. I þingkosningunum 1967 tapaði Sjálfstæðis-
flokkurinn 3,9 prósentustigum frá þingkosningunum 1963 en Al-
þýðuflokkurinn, sem þá hafði verið í stjórnarsamstarfi við Sjálf-
stæðisflokkinn í tvö kjörtímabil bætti við sig 1,5 prósentustig-
um. Forystumenn Sjálfstæðisflokksins á þeim tíma voru þungir
yfir atkvæðatapinu en þeir sáu, að það var í þágu lands og þjóð-
ar að vel heppnuðu stjórnarsamstarfi yrði haldið áfram þriðja
kjörtímabilið í röð.
I áratugi litu bæði Sjálfstæðismenn og Framsóknarmenn svo
á, að samstarf þessara tveggja flokka væri lakasti kosturinn,
sem fyrir hendi væri í íslenzkum stjórnmálum og undir það tóku
margir aðrir. Þó er staðreyndin sú, að samstarf flokkanna á ár-
unum 1974-1978 undir forsæti Geirs Hallgrímssonar var vel við-
unandi fyrir báða aðila. Geir Hallgrímsson átti svo mestan þátt í
að ný ríkisstjórn þessara tveggja flokka var mynduð 1983 undir
forsæti Steingríms Hermannssonar og sat út kjörtímabilið til
1987. Samstarf Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks í báðum
þeim ríkisstjórnum gekk mun betur en samstarf flokkanna á ár-
unum eftir lýðveldisstofnun enda má segja, að þá hafi það ein-
kennzt að nokkru leyti af persónulegi'i togstreitu milli forystu-
manna flokkanna.
Þegar ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks var
mynduð á ný vorið 1991 bundu margir stuðningsmenn Viðreisn-
arstjórnarinnar vonir við jafn vel heppnaða samvinnu þessara
tveggja flokka og þá og var Morgunblaðið í þeim hópi. Því miður
rættust þær vonir ekki að fullu, þótt sú ríkisstjórn hafi markað
djúp spor. Hins vegar hefur það áreiðanlega komið mörgum á
óvart hversu farsælt samstarf Sjálfstæðisflokks og Framsókn-
arflokks hefur verið í fráfarandi ríkisstjórn. Þar ræður mestu,
að traust hefur ríkt á milli forystumanna flokkanna.
Þegar á þetta er litið fer vart á milli mála, að áframhald
stjórnarsamstarfs flokkanna tveggja er í samræmi við kosninga-
úrslit og í þágu þjóðarhagsmuna. Þótt Framsóknarflokkurinn
hafí orðið fyrir nokkru fylgistapi í kosningunum nú eins og
Sjálfstæðisflokkurinn varð fyrir í kosningunum 1967 vegur það
fylgistap minna en þeir hagsmunir lands og þjóðar, sem tengj-
ast áframhaldandi samstarfi flokkanna. Með því eru landsmenn
nokkuð öruggir um að haldið verður áfram á þeirri braut, sem
vel hefur gefizt á síðustu fjórum árum. Þess vegna er þess að
vænta, að niðurstaðan af samningaviðræðum Sjálfstæðisflokks
og Framsóknarflokks á næstunni verði jákvæð og að ný ríkis-
stjórn þeirra Davíðs Oddssonar og Halldórs Asgrímssonar verði
mynduð innan skamms.
STAÐA STJÓRNAR-
ANDSTÖÐUFLOKKANNA
SAMFYLKINGIN náði svipuðum árangri í kosningunum og
skoðanakannanir höfðu gefíð til kynna. Það er rétt, sem
Margrét Frímannsdóttir, talsmaður Samfylkingarinnar, hefur
ítrekað sagt að undanförnu, að sú staðreynd, að Samfylkingin er
orðin til, er umtalsverð pólitísk tíðindi. Hins vegar er árangur
hinnnar sameinuðu fylkingar í kosningunum sjálfum töluvert
langt frá því, sem forystumenn hennar og hugmyndasmiðir
höfðu vænzt. í því felst, að framundan er fjögurra ára vinna
jafnaðarmanna við að festa Samfylkinguna í sessi. Það verður
ekki einfalt verk, þegar horft er til þess árangurs, sem vinstri
grænir náðu.
Sá árangur er nægilega mikill til þess, að því verður ekki
haldið fram með rökum, að jafnaðarmönnum hafi tekizt að
mynda pólitískt afl, sem ógni stöðu Sjálfstæðisflokksins í ís-
lenzkum stjórnmálum. Og raunar virðist styrkur vinstri grænna
í þessum kosningum benda til, að það verði nánast óframkvæm-
anlegt fyrir Samfylkinguna að ná því marki nema henni takist
að laða vinstri græna til samstarfs við sig. Miðað við yfirlýsing-
ar talsmanna vinstri grænna og stefnumið þess flokks er ósenni-
legt, að slíkt gerist í náinni framtíð.
Það hefur legið fyrir um skeið, að möguleikar Frjálslynda
flokksins byggðust á því að fá þingmann kjörinn á Vestfjörðum.
Sú varð raunin og þar með hafði flokkurinn tryggt sér tvo þing-
menn á Alþingi. Ekki skal dregið í efa, að rödd Frjálslynda
flokksins heyrist á Alþingi á nýju kjörtímabili, en framtíð
flokksins er harla óviss, ef saga annarra nýrra flokka er höfð til
hliðsjónar.
47 flóttamenn frá Kosovo dvelja í Héraös:
KONURNAR í hópnum vilja ólmar hjálpa til í eldhúsinu, við uppvaskið og í raun við hvað
sem til fellur. Þær Nafíje Tora og Zymrie Beciri létu sitt ekki eftir Iiggja eftir
kaffitíma eftirmiðdagsins.
ÓSKAR Jónsson, i
gær. f kringuin hi
og eru þau hressu
Þegar Morgunblaðsmenn
renndu í hlað hjá Héraðsskól-
anum á Eiðum í gær buðu
Kosovo-Albanarnir sem þar
voru þeim góðan daginn á ís-
lensku. Hópurinn kom til lands-
ins sl. laugardag og er þegar
farinn að læra íslensku af mikl-
um móð. Fólkið bar sig vel þeg-
ar Ragna Sara Jónsdóttir
blaðamaður og Sverrir Vil-
helmsson ljósmyndari hittu
það á Eiðum í gær.
„Erum þakl
íslensku þjóð
ífefeSvS® :i J.
ALBANARNIR 47 frá Kosovo komu
með flugvél íslandsflugs til Egils-
staða síðdegis á laugardaginn. Hóp-
urinn dvelur í Héraðsskólanum á
Eiðum fyrst um sinn en er síðan ætluð bú-
seta á Dalvík og á Reyðarfirði. Á Eiðum var
nóg um að vera í gærmorgun þegar Morg-
unblaðsmenn bar að garði. Um 25 börn eru í
hópnum, það yngsta sjö mánaða en hin á öll-
um aldri, og því var kannski ekki furða að á
hlaðinu var fjöldi barna, sem þeystu um á
reiðhjólum. Síðar fréttu blaðamenn að þau
hressustu væru komin út klukkan sjö á
morgnana til þess að ná örugglega einu
reiðhjóli fyrir sig.
Flóttamannahópurinn fer þessa dagana í
gegnum hefðbundið ferli sem útlendingar
fara í gegnum við komuna til landsins. Börn-
in fóru öll í læknisskoðun á heilbrigðisstofn-
un Egilsstaða í gær og að sögn Þórólfs
Guðnasonar barnalæknis Ieit út fyrir að
heilsufar þeirra væri almennt gott. í dag
verða svo allir fullorðnir í hópnum skoðaðir.
Helgin var í léttum dúr, farið var með hóp-
inn í skoðunarferð um Egilsstaði og ná-
grenni, stoppað í Hallormsstaðarskógi og
fleira. Að sögn Óskars Jónssonar, svæðis-
fulltrúa Rauða kross fslands, er stefnt að því
að kenna hópnum íslensku eins fljótt og
unnt er, og hefst skipulögð kennsla vonandi
á næstu dögum. Ymislegt annað er á döfínni
að sögn Óskars og er verið að skipuleggja
ferð til Seyðisfjarðar á næstunni. Þá er þeg-
ar farið að útbúa íbúðir á Reyðarfirði þar
sem fyrirhugað er að helmingur hópsins búi.
Allir fúsir að vinna
Óskar segir að Rauði krossinn reyni að
virkja fólkið til sem flestra starfa, enda sé
það ekki erfitt, það sé allt mjög fúst til að
hjálpa og vinna. Hann segir að bráðum geti
konumar í hópnum farið að sjá um elda-
mennskuna og eldað mat eftir sínum hefðum
og karlmeunirnir geta tekið þátt í öðrum
störfum. Óskar er vart búinn að sleppa orð-
inu þegar Osman Beciri kemur askvaðandi
og spyr starfsmenn Rauða krossins hvort
þeir eigi strákúst svo hann geti sópað stétt-
ina fyrir utan. Og fyrr en varir era Beciri-
bræðurnir og nokkrir synir þeirra og frænd-
ISMETE Krasniqi kom liingað til lands ásamt fimm börnum sínum
fjórtán ára, en ekki er vitað hvar eiginmaður hennar er. Hér borðai
sjö ára syni sfnum Gezim.